Оқулық бб. 02 «Жол машиналары, автокөліктер мен тракторларды пайдалану»
СУДЫ ТӨМЕНДЕТУ ЖӘНЕ СУДЫ ТАРТУЫ ҮШІН ЖАБДЫҚТАРЫ
жүктеу/скачать 17,2 Mb.
|
СУДЫ ТӨМЕНДЕТУ ЖӘНЕ СУДЫ ТАРТУЫ ҮШІН ЖАБДЫҚТАРЫЖер жəне құрылым жұмыстарына алаңдарды дайындау үшін маңызды мəселелерінің бірі оларды құрғатуы болып табылады, өйткені Ресейдің орта белдеуінде, тіпті орталық жəне солтүстік бөліктерінде жоғары ылғалдылығы, ал кейде топырақтың жоғарғы қабаттарының су деңгейлерінің көтерілуі – қарапайым мерізмдік жағдай. Жер қазу машиналарымен өңдеуге осындай учаскілерін дайындауы су қоймасымен бірыңғай мелиоративтік жүйелеріне қосылатын, шурфтар мен су ағызатын жыраларына оларды кескіндеуінен басталады, оларға алаңнан суды өткізетіндері түсіріледі. Осы жұмыстар кеңейтілген жəне ұзын шынжырлы жүрісіндегі біршөмішті немесе орлы экскаваторларымен орындалады, өйткені ылғалды топырақтарының төмен түсіру қабілеттігіні бар. Егер де мекеннің рельефі өз бетінше құрғатылатын жүйесінен суды жоюын ұйымдастыра алмаса, тиелген диффрагмалы (5.104 сурет) немесе суармалы ортадан тепкіш (5.105 сурет) немесе піспекті түрдес сорғыштар мен сорғыш орнатулары қолданылады. Жұмыс кезінде тиелген сорғыш су деңгейінен төмен болуы қажет. Тік жазықтығында диафрагмаларының тербелісі кезінде су қайтымды шығару қақпақшасы арқылы одан сорады, ал кейін арынды магистраліне қайтымды шығару қақпақшасы арқылы шығарылады. Суармалы сорғыштар (ортадан тепкіштер де піспекті де) тартып шығарылатын су деңгейінен орнатыла алынады, бірақ бірінші шығаруы алдыңда олардың корпусы қолмен сумен толтырылуы қажет. Сорғыштың корпусында судың болуы 6 м дейін сору биіктігін қамтамасыз етеді жəне ондағы болған ыдыратуын құруы кезінде саңылауы арқылы атмосфералық ауасының сорабынан бас тартады. Пневматикалық, гидрокөлемді жəне электрлік біліктерімен, сонымен бірге ішкі жану қозғышымен агрегативтік сорғыштар шығарылады. 5.104 сурет. Диафрагмалық батырымды сорғы: 1 – корпус; 2 – айдау қақпағы; 3 – айдау келте құбыры; 4 – қақпақша; 5 – қақпақ; 6 – диафрагма; 7 – сорғыш келте құбыры; 8 – тəрелка; 9 – сорғыш қақпақшасы 209 3 4 5 6 1 - корпус; 2 - нагнетательный клапан; 3 - нагнетательный патрубок; 4 - крышка; 5 - колпак; 6 - диафрагма; 7 - всасывающий патрубок; 8 - тарелка; 9 - всасывающий клапан 5.105 сурет. Қҧюшы ортадан тепкіштік сорғыш: 1 – бірінші қосылуы алдыңдағы сорғышты толтыруы ҥшін люк; 2 – сорғыштың қҧю камерасы; 3 – мойынтіректі тіреуіштің корпусы; 4 – сорғыштың білікті жетегі; 5 - электроқозғалтқыш; 6 – қосылатын муфта; 7 – сорғыштың білікті жетегінің мойынтіректі тіреуіші; 8 – ағызу тесігі; 9 – жҧмыс қалақты дӛңгелек; 10 – қарау люгінің қақапағы; 11- сҥзгіш; 12- сорғыш майтҥтік; 13 – кері қақпағы; А – сорғыш камера; Б - айдайтын камера 210 сурет. Аэролифтінің жұмыс сызбасы Сжатый воздух – тығыздалған ауа Аэрированная вода – ауаланған су Подсос откачиваемой воды – суды айдап шығу сорғышы сурет. Гидроэлеваторының жұмыс сызбасы Струя воды под давлением – қысыммен су ағыны Жинақтағыш су қоймаларынан суы гидроэлеваторлар мен аэролифттерімен айдап шыға алады. Аэролифтте (5.106 сурет) судың аэрациясы эффектісі қолданылады. Сумен толтырылған, соратын келте құбырының бөлігіне қысымды ауа жіберіледі, ол, кеңейтіліп, оның тығыздығын төмендетіп жəне көлемді жоғарлата отырып, суды «газдайды». Нəтижесінде келте құбырындағы су деңгейі оның табиғи деңгейінен жоғары көтеріледі жəне су ағызу құбырбілігіне ауамен жоғары көтеріліп желдетеді. Гидроэлеватордың жұмысы оның жылдамдығын жоғарлатуы кезінде ағымдағы қысымды түсіру эффектісі белгілі гидродинамикасында негізделген. Гидроэлеватордың тік бастоған құбыры (5.107 211 сурет) диффузор түрінде тарлану бөлігі бар, оның қылтасында су таратқыштың келте құбыры жалғасады. Келте құбырының осьі, оған үлкен жылдамдығымен жіберілген судың ағыны сорып алынған судың негізгі ағымының бастоған құбыры бойынша қозғалысты үстіне қоздырып, ыдыратуын құрайтындай бағытталған. сурет. Инелі сүзгі қондырғысы: 1 – инелі сүзгі; 2 – сүгілі құбыры; 3 – өзіндік сорғыш құйынды сорғыш; 4 – біріктіруші муфта; 5 – электроқозғалтқыш Топырақты суларының деңгейін төмендету үшін инелі сүзгі қондырғылары қолданылады (5.108 сурет). Олар төменгі бөлігіндегі торлы сүзгіштерімен сужинағыш құбырлары мен соратын жəне айдау құбыр желілі жүйелері, сорғыш агрегатынан тұрады (осы құбырларды инелер деп атайды). Төсеме су өткізбейтін қабатының шекарасында ннемесе құрғатылатын учаскісінің контуры бойынша коллектор салынады, яғни сүзгішті материалымен ор (ірі құм, қиыршық тас-құмды қоспа, шағыл жəне т.б.). инелер 0,75...2,0 м қадамымен 8 м дейін тереңдігіне коллектордың топырағына тиеледі жəне cужинағыш келте құбыры ретінде қызмет етеді, ол арқылы сорғыш орнатуы коллектордан суды тартады. жүктеу/скачать 17,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|