Оқулық физика 9 проект башарұлы Р. т б



Pdf көрінісі
бет38/219
Дата22.12.2023
өлшемі5,74 Mb.
#142615
түріОқулық
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   219
Шырақ альмукантараты
– аспан сферасындағы шырақ арқылы 
ақиқат горизонт жазықтығына параллель жүргізілген кіші дөңгелек 
(сурет 2.10).


54
ПРОЕКТ
1. Жұлдызды аспан деп нені айтады? Жұлдызды аспан ежелгі дәуірде 
және қазіргі заманда қалай суреттеледі?
2. Жұлдыздардың көрінерлік жарықтылық деңгейлері қалай бағаланады 
және қандай шамалармен өлшенеді? Ерекшеліктері қандай?
3. Шоқжұлдыз деп нені айтады? Зодиакальдік шоқжұлдыздарға не себеп-
тен ерекше мән беріледі?
4. Аспан сферасы деп нені айтады?
5. Аспан сферасы қандай негізгі нүктелермен сипатталады?
6. Аспан сферасы қандай негізгі сызықтармен сипатталады?
7. Аспан сферасы қандай негізгі дөңгелектермен (шеңберлермен сипатта-
лады?
1. Нөлінші жұлдыздық шама бірінші жұлдыздық шамадағы жұлдыздан 
неше есе жарық?
2. Темірқазық жұлдызының көрінерлік жұлдыздық шамасы 2,02, ал 
Веганың жұлдыздық шамасы 0,03. Осылардың қайсысы жарық және 
неше есе жарық?
1. 2.8-суретте көрсетілгендей қарапайым бұрыш 
өлшегіш құрал – астрономиялық таяқ жасап 
алыңдар. Ол өзара перпендикуляр орналасқан 
екі таяқшадан құралған. Ұзындығы 1 м болатын 
градустық өлшем белгілері салынған таяқша-
ның бір ұшында саңылауы 3–4 мм сақина 
(шайба) – қарауыш орналасқан, ол визир болып 
табылады. Оған көлденең әрі жылжымалы етіп орналастырылған 
таяқшаның екі ұшына шеге қағылған. Өлшегіш таяқшаның грдустық 
шкаласы транспортир көмегімен анықталады. Ол үшін транспортирдің 
орталық нүктесі қарауыш-визирмен сәйкестендірілуі керек.
2. Астрономиялық таяқша көмегімен 

және 

Үлкен аюдың, 

және 

Кіші аюдың, 

Үлкен аю және 
 
Кіші аюдың аралық бұрыштарын 
өлшеңдер. Бұл үшін қарауышты көзге жақындатып, жылжымалы 
тақтайшаны өлшегіш бойымен жылжыта отырып, оның ұштарындағы 
екі шегені аралық бұрыштың қашықтығы өлшеніп отырған екі жұл-
дызбен беттестіру қажет. Жылжымалы тақтайшаның өлшегіш бойында 
орналасуы бойынша дәптерге өлшенген бұрыштың мәнін жазып 
алыңдар.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   219




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет