Сабақтың жоспары Бұлшық ет түрлері. Бұлшықет талшықтарының құрылысы. Бұлшық еттің жиырылуы және оның түрлері
жүктеу/скачать 1,08 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Оқытудың техникалық және инструментальдық құралдары
| Эргометрия
Адам бұлшықет арқылы механикалық жұмысты атқарады, яғни бұл бұлшықет күші мен күштің дамуымен туындаған. Арнайы физикалық еңбекпен айналыспайтын адам, орташа қуатты өте аз жұмсайды, мысалы тегіс жерде серуендеуіне байланысты қарасақ: жылдамдығы 100-200Вт-қа тең. Ешқандай қозғалыс жұмысын жасамасада, яғни, жұмыс нөлге тең болсада, бұлшықеттерде шаршаулық туындайды. Мұны, бұлшықеттің жұмыс жасап жатқанын көрсетеді. Мұндай жұмыс процесін, статикалық бұлшықет жұмысы деп аталады. Бұлшықеттердің жұмыс қабілетін зерттеуді – эргометрия деп атаймыз, ал тиісті құралды – эргомер деп атайды. Мысалы: тежегіш велосипед (велоэргометр). F-динамометрмен өлшенетін белдік пен доңғалақтың шеті арасындағы үйкеліс күші. Барлық жұмыстар сынақ үйкеліс күштерін еңсеруге жұмсалады. Онда A = Fтр l = Fтр 2 r – бір айналымы үшін, A = n Fтр 2 r - за n айналымы - орташа қуаты Бұлшықет жиырылған кезде, метаболизм үрдісінде жинақталған химиялық энергия босап шығады, ол ішінара механикалық жұмысқа айналады, бірақ жылу түрінде жоғалады. Велосипед эргометрінде қолданылған жұмыс кезінде тиімділік коэффицентін есептеуге болады, химиялық энергияны механикалыққа айналдыру арқылы. Тиімділігі педальдардың айналу жылдамдығына байланысты өзгереді және максималды мәнге 22% жетеді – педальді аяқпен әрбір 0,9с басқан соң(яғни педальдің бір айналымына -1,8). Велоэргометр көмегімен тек тиімділікті ғана емес, аяқ бұлшықетін сонымен қатар дамитын максималды қуатты – бұл қуат бұлшық ет тінінің 1кг үшін 40 Вт-қа жетеді. Бұл деңгейде ол қысқа уақыт ішінде қалуы мүмкін, себебі бұлшықеттер қажетті жылдамдықта оттегін ала алмайды. Оқытудың техникалық және инструментальдық құралдары: проектор, сызба, кестелер Сабақтарды өткізу тәртібі: - сабақ жоспарына сәйкес оқу пәнiнiң сұрақтарын талқылау; - білім алушылар ұсынған тапсырмаларды және сұрақтарды талқылау; - оқу пәнiнiң теориялық қағидалары мен тұжырымдамаларын талдау; - семинар – «дөңгелек стол». жүктеу/скачать 1,08 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|