Сабақтың жоспары Бұлшық ет түрлері. Бұлшықет талшықтарының құрылысы. Бұлшық еттің жиырылуы және оның түрлері

Адам бұлшықет арқылы механикалық жұмысты атқарады, яғни бұл бұлшықет күші мен күштің дамуымен туындаған. Арнайы физикалық еңбекпен айналыспайтын адам, орташа қуатты өте аз жұмсайды, мысалы тегіс жерде серуендеуіне байланысты қарасақ: жылдамдығы 100-200Вт-қа тең. Ешқандай қозғалыс жұмысын жасамасада, яғни, жұмыс нөлге тең болсада, бұлшықеттерде шаршаулық туындайды. Мұны, бұлшықеттің жұмыс жасап жатқанын көрсетеді. Мұндай жұмыс процесін, статикалық бұлшықет жұмысы деп аталады. Бұлшықеттердің жұмыс қабілетін зерттеуді – эргометрия деп атаймыз, ал тиісті құралды – эргомер деп атайды. Мысалы: тежегіш велосипед (велоэргометр). F-динамометрмен өлшенетін белдік пен доңғалақтың шеті арасындағы үйкеліс күші. Барлық жұмыстар сынақ үйкеліс күштерін еңсеруге жұмсалады. Онда A = F_тр  l = F_тр  2 r – бір айналымы үшін, A = n  F_тр  2 r - за n айналымы

Бұлшықет жиырылған кезде, метаболизм үрдісінде жинақталған химиялық энергия босап шығады, ол ішінара механикалық жұмысқа айналады, бірақ жылу түрінде жоғалады.