Ерекше білім беру қажеттіліктері

• Қазіргі Қазақстан жағдайында мемлекеттік саясаттың маңызды басымдықтарының қатарына барлық адамдардың сапалы білім алу құқықтарының теңдігі жатады. Сапалы білімнің қолжетімді болуын қамтамасыз ететін алғышарт – инклюзивті білім беру.

Инклюзивті оқыту балалардың оқу үрдісіндегі қажеттіліктерін қанағаттандырып, оқыту мен сабақ берудің жаңа бағытын дамытады. Осыған байланысты, қоғам алдына оқушының жеке басын үйлесiмдi дамытуға бағыттайтын мiндеттер айқындалып отыр. Инклюзивті оқытуды ашқан мектептерде оқыған ЕҚБ балалар бір-бірімен қарым-қатынас жасауға, танып-білуге, оларды құрдастарының қабылдауына үйренеді.

Инклюзивті білім беру үшін ерекше білім беруді қажетсінетін балаларды оқыту мен тәрбиелеу үшін жағдай жасалуы керек; осындай балалармен жұмыс жасайтын мамандармен қамтамасыз ету жолы қарастырылуы тиіс; интеграция (инклюзив) үрдісінде балаларды психологиялық дайындау – уақытында кеңес беру, көмек көрсеу, тьюторлық және әлеуметтік-психологиялық қолдау, материалдық-техникалық жабдықтау, бағдарламалық, оқыту-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету – басты назарда болып, орталықтандырылған тұрғыда жүзеге асқаны жөн.

• Инклюзивті білім беру үшін ерекше білім беруді қажетсінетін балаларды оқыту мен тәрбиелеу үшін жағдай жасалуы керек; осындай балалармен жұмыс жасайтын мамандармен қамтамасыз ету жолы қарастырылуы тиіс; интеграция (инклюзив) үрдісінде балаларды психологиялық дайындау – уақытында кеңес беру, көмек көрсеу, тьюторлық және әлеуметтік-психологиялық қолдау, материалдық-техникалық жабдықтау, бағдарламалық, оқыту-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету – басты назарда болып, орталықтандырылған тұрғыда жүзеге асқаны жөн.

Дені сау балалардың ерекше білім алу мұқтаждықтары бар балалармен араласуы олардың ұлағаттық тәрбиесіне әсер етеді, көзқарасын өзгертеді және ерекше білім алу қажеттілігі бар балалар білім және машық алуға басқа балалармен тең мүмкіндік алады, өздерін еркін сезініп, мектепке қуанышпен барады.

Дені сау балалардың ерекше білім алу мұқтаждықтары бар балалармен араласуы олардың ұлағаттық тәрбиесіне әсер етеді, көзқарасын өзгертеді және ерекше білім алу қажеттілігі бар балалар білім және машық алуға басқа балалармен тең мүмкіндік алады, өздерін еркін сезініп, мектепке қуанышпен барады.

Сонымен қатар мектептегі ұстаз инклюзивті білім беруде психологиялық қолдау мақсатында: Сенің ақаулықтарыңа қарамастан сен әдемі екеніңді біл, өйткені сен – баласың…, сен өз таңдауыңды жасай аласың…, сен өз сәтсіздіктеріңді жеңіп, өз қателіктерің арқылы дамисың…, сен – ол сенсің, өз артықшылықтарың мен кемшіліктерің бар, үміт пен шексіз мүмкіндіктерің бар…, болашққа қадамды біз БІРГЕ жасаймыз! деген сөздермен үнемі қолдау жасап отыруы қажет. Себебі адамдардың бір-біріне қол ұшын беруі – инклюзивті мәдениетті қалыптастырудың бірден-бір жолы.

• оқу жоспары мен оқу бағдарламасын өзгерту;
• оқыту нәтижелерін бағалау әдістерін өзгерту (оқушылардың оқу үлгерімі);
• оқытудың арнайы, вариативті және альтернативті әдістерін қолдану;
• оқулықтарды, оқу әдістемелік құралдарын, жеке оқу материалдарын таңдау;
• оқыту формасын таңдау;

• Оқу жоспары мен оқу бағдарламасы келесідей негізге сүйеніп өзгертіледі:
• мектеп Кеңесінің шешімімен;
• психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңестің ұсынысымен.
• Егер білім алуында қиындықтары бар оқушыны мектеп өз бетінше анықтаса, онда психологиялық-педагогикалық қызметінің ұсыныстары негізінде мектеп Кеңесі шешімімен мұғалім бір немесе бірнеше оқу пәні бойынша оқу бағдарламасын қысқарта алады.

• оқушы арнайы, қысқартылған немесе жеке бағдарламамен оқытылған кезде;
• оқушыларды оқытуда альтернативті әдісті қолданғанда.

• жалпы сыныпта (2 оқушыдан артық емес, сонымен қатар ЕБҚ бар әр оқушыға сыныптағы оқушылар саны 3-ке азайтылуы тиіс);
• жалпы білім беретін мектептің арнайы сыныбында (10-12 оқушы);
• жалпы білім беретін мектептің психологиялық-педагогикалық қолдаудың арнайы кабинетінде (жеке немесе кіші топта)

Назарларыңызға рахмет!