Әріс 3 Мүлік пен активтер құнының түрлері


Заңнама негізінде анықталған құн түрлері



бет2/3
Дата10.04.2023
өлшемі21,86 Kb.
#81202
1   2   3
Байланысты:
Дәріс 3 - Құн түрлері

Заңнама негізінде анықталған құн түрлері:
1) Салық құны-оған салық салу мақсатында есептелетін активтердің құны;
2) Сақтандыру құны-сақтандыру мақсатында есептелетін активтердің құны;
3) Кедендік құн – кедендік төлемдерді айқындау мақсатында есептелетін мүліктің құны.

Нарықтық құнның аралық есептеулерінде, сондай-ақ қаржылық есептілікте:


1) алмастыру құны-бағалау объектісінің тозуын ескере отырып, бағалау жүргізу күніне қолданыстағы нарықтық бағалардағы бағалау объектісіне ұқсас объектіні құруға жұмсалған шығындардың құны;
2) өсімін молайту құны-бағалау объектісінің тозуын ескере отырып, ұқсас материалдар мен технологияларды қолдана отырып, бағалау объектісіне ұқсас объектіні құруға бағалау жүргізілетін күнгі қолда бар нарықтық бағалардағы шығындардың сомасы;
3) баланстық құн (қалдық) - баланстық құн-барлық жинақталған амортизация мен құнсызданудан болған жинақталған шығындардың сомасы шегерілгеннен кейін актив бухгалтерлік баланста танылатын сома;
4) бастапқы құн - төленген өтелмейтін салықтар мен алымдарды, сондай-ақ жеткізу, монтаждау, орнату, пайдалануға беру жөніндегі шығындарды және кез келген басқа шығыстарды қоса алғанда, негізгі құралдарды тұрғызу немесе сатып алу бойынша нақты жүргізілген шығындардың құны немесе, егер бұл қолданылатын болса, халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының талаптарына сәйкес оны бастапқы тану кезінде осы активке жатқызылған сомасы.
1-тапсырма (активтің бастапқы құнын есептеуге). Кәсіпорын 2013 жылы қазақстандық өндірушіден 4% Сауда жеңілдігін алып, прайслист бойынша құны 1 600 000 теңге сыйымдылығы 19 литр шөлмектерге ауыз суды құюға арналған qgf сериялы құю автоматын сатып алды. Қосылған құн салығы 164 571 теңгені, Автоматты жеткізу шығындары 255 300 теңгені, автоматты орнату шығындары 82 200 теңгені құрады. Тасымалдау кезінде технологиялық желі зақымданып, оны жоюға 33 800 теңге жұмсалды. Жөндеу себебі бойынша желі орнатылғаннан кейін бірден іске қосылмады, содан кейін өнім беруші құюға арналған арнайы ыдысты мерзімінде жеткізбегендіктен, тағы бір ай бойы толық қуатта жұмыс істемеді. Осы кезеңде кәсіпорын технологиялық желіні пайдалану бойынша шығындарды (техникалық қызмет көрсетуге, электр энергиясына шығындар) 42 450 теңге мөлшерінде төледі. Бастапқы құнды есептеу үшін негіз-16 "Негізгі құралдар" ҚЕХС.
пікір: нақты өзіндік құн-бұл сатып алуға, жеткізуге, монтаждауға және оны жұмыс жағдайына келтіруге тікелей байланысты барлық шығындар:
1) сауда жеңілдіктері мен өтемақыларды шегергендегі импорттық баждарды және сатып алуға қайтарылмайтын салықтарды қоса алғанда, сатып алу бағасы.
2) ҚҚС бастапқы құнға енгізілмейді, өйткені бұл өтелетін салық. ҚҚС-бұл жанама тұтыну салығы, ол тауарлардың барлық түрлерінен алынады және түпкілікті тұтынушының мойнына түседі.
3) активтерді қажетті орынға жеткізуге арналған кез келген тікелей шығындар және оны пайдалану үшін қажетті жағдайға келтіруге арналған шығындар (алаңды дайындауға, жеткізуге, тиеу-түсіру жұмыстарына, орнатуға, монтаждауға, сынамалық іске қосуға арналған шығындар, тауардың сынамалық үлгілерін сатудан түскен таза түсімдерді шегергендегі активтің тиісінше жұмыс істеуі), кәсіби қызметтерге арналған шығындар 4) негізгі құралдар объектісін бөлшектеуге және алып тастауға және өзі орналасқан учаскедегі табиғи ресурстарды қалпына келтіруге арналған шығындарды алдын ала бағалау. Бастапқы құнға енгізілмейді:
1) объект әлі пайдалануға берілмеген немесе толық жүктемемен жұмыс істемеген кезде келтірілген шығындар;
2) бастапқы операциялық залалдар, мысалы, осы объектінің көмегімен өндірілетін өнімге сұранысты қалыптастыру процесінде келтірілген операциялық залалдар,
3) кәсіпорынның қызметін ішінара немесе толық көшіруге немесе қайта ұйымдастыруға арналған шығындар.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет