118
Сурет 22 - Диаграммалар
Осындай есептерді шығару арқылы
оқушылар келесі әрекеттерді
қалыптастыра алады:
- негізгі есептің мәтінін түсіну, кесте немесе суреттің, графиктің мақсатын
түсіндіру;
-
мәтін арқылы кестеде немесе диаграммадағы қажетті ақпаратты табу;
-
мәтіндегі әртүрлі сипаттағы ақпаратты салыстыру;
-
мәтін арқылы кесте не диаграммадағы ақпаратты табу.
№36.23 жаттығу.
Отағасы депозитке 250000 тг салмақшы болды. Осы
соманың бір бөлігін пайыздық өсімі 10%-ға тең шотқа, ал қалғанын қалдықты
50000 тг төмендетпей алып тұруға болатын жылдық пайызы 9%- ға депозитке
салды. Бір жылдан кейін депозиттегі сомма 274000 тг –ге жетті.
1) Пайыздық өсімі 10%-ға тең шотқа қанша сома салынды?
2) Жылдық пайызы 9%-ға тең депозитте бір
жылдан кейін қанша сомма
болды?
Шешуі: х
тг - 10% депозит үшін, сонда 9% депозит үшін (250000 -
х
) тг, 1,1
х
тг - I-ші жылы, ІІ-жылы 9% бойынша теңдеу:
(
)
1,09 250000
х
−
.
Енді төмендегіше теңдеу құрамыз:
1,1
х
+272500-1,09
х
=274000 немесе 0,01
х
=1500, осыдан
х
=150 000 тг.
10 пайыздық – 150 000 тг.
9 пайыздық -
(
)
250000 150000 1,09 109000
тг
−
=
1,09 250000
272500
тг
=
.
Жауабы:
1) 150000 тг; 2) 109000 тг;
9-сыныптың «Алгебра» оқулығында «Мәтінді есептерді шығару»
тақырыбына «9.4.2.1 мәтінді есептерді теңдеулер жүйелері арқылы шығару»
атты оқу мақсаты қойылған. Оқушылар төмендегі
критрийлерді мәтінді
есептерді шығару барысында орындаса оқу мақсаттарына жете алады:
–
мәтінді есепті шешу алгоритмін біледі;
–
мәтінді есептердің математикалық моделін құра алады;
–
ресурс бойынша тапсырманы орындайды;
–
«пайызға» қатысты мәтінді есептерді шешеді.
Бизнестегі математика
Достарыңызбен бөлісу: 
