БАТЫС ТҮРІК ҚАҒАНАТЫ (603-704 ЖЫЛДАР) ҚАҒАН жоғарғы билеуші және әскербасы болып саналды ЯБҒУ, ШАД, ЕЛТЕБЕР жоғарғы лауазымды қаған руынан шыққан ақсүйектер иеленді БҰРЫҚТАР, ТАРХАНДАР сот істерін жүргізушілер БЕКТЕР жергілікті жерлерде қағанның негізгі тірегі ҚАРА БҰДЫНДАР қарапайым халық Түрік қоғамында «тат»сөзі құл деген мағынаны білдіреді.
ҚОҒАМДЫҚ ҚҰРЫЛЫМЫ
659 жылы Жетісуға басып кірген мемлекет:
Батыс Түрік қағанатындағы негізгі шаруашылық:
Батыс Түрік қағанатының алғашқы билеушісі:
Батыс Түрік қағанатының орталығы:
Батыс Түрік қағанатының халқы:
Билік үшін талас басталды:
Ешбар Елтеріс қаған енгізген жүйе:
Орта Азиядағы басқару жүйесін қайта құрған билеуші:
Салықтың “қанмен өтейтін” түрі:
Сот істерін атқарушылар:
Тон қағанның одақтасы болған ел:
Түрік қоғамында құлдықтың болғандығын аңғартатын дерек:
Түріктер жаппай отырықшылана бастады:
Шегу қағанның билік құрған кезі:
Шығыс Түрік қағанатының өмір сүрген жылдары:
Қазақстан аумағында 603 жылы құрылған мемлекет:
Қағанаттағы жоғарғы билеуші және әскербасы:
Қытай басқыншыларын жеңген қаған:
Қытаймен тиімді шарт жасасқан Шығыс Түрік қағаны:
“Қаған жасыл жібектен желбегей шапан киген”- деп жазған:
БАТЫС ТҮРІК ҚАҒАНАТЫ ТҮРГЕШ ҚАҒАНАТЫ (704-756 ЖЫЛДАР) ТҮРГЕШ ҚАҒАНАТЫ (704-756 ЖЫЛДАР)
Саяси тарихы
Түргеш қағанаты 704-756 жылдары аралығында өмір сүрген.
Алғашқы қағаны –Үшлік.
Сұлу қаған үш жақты күрес жүргізді.
батыста арабтардың шапқыншылығы күшейді,
шығыста Қытай қауіп төндірді,
Шығыс Түрік қағандығы Жетісудағы ішкі қайшылықтарды пайдалануға тырысты.
Сұлу қаған шығыстағы жағдайды әскери келісімшарт жасаумен қатар, құдандалық жолмен шешуге тырысқан. Сұлу қағанның шайқастарға тікелей өзі қатынасуына және үнемі жеңіске жетуіне байланысты арабтар оған «Сүзеген», «Мүйізді қаған»деп ат қойған. Ол астанасын Тараз қаласына көшіреді. 751 жылы Таразға жақын жердегі Атлах қаласында көмекке келген арабтар мен қарлұқтар бірлесіп, қытай әскеріне күйрете соққы берді. Қытайлардың аман қалған бөлігі Жетісудан біржолата кетуге мәжбүр болды.
Бірақ жікке бөлінушілік тоқтамай, қағандық біржола әлсіреді. Бұл жағдайды пайдаланған қарлұқ көсемдері 756 жылы Түргеш қағандығын құлатып, билікті өз қолдарына алды.
