Есептеу графикалық ЖҰмыс №3
жүктеу/скачать 88,92 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ЕСЕПТЕУ - ГРАФИКАЛЫҚ ЖҰМЫС №3
|
«Ғұмарбек Дәукеев атындағы Алматы энергетика және байланыс университеті» Коммерциялық емес акционерлік қоғамы Телекоммуникация және ғарыштық инженерия институты Телекоммуникация және инновациялық технологиялар кафедрасы ЕСЕПТЕУ - ГРАФИКАЛЫҚ ЖҰМЫС №3 Пән бойынша: “ Радиотехника және телекоммуникация негіздері” Тақырыбы: Кабельдер және түрлері, қолдану аймағы Білім бағдарламасы: 6В06201 – «Радиотехника, электроника, және телекоммуникация» Орындаған: Арыстанғалиев Арнұр Тобы: РЭТк-21-1 Қабылдаған: аға оқытушы Накисбекова Б. Р. Нұсқа: 3 _____ __________ «___» _____2023 ж (бағасы) (қолы) Алматы 2023 Мазмұны Кіріспе Негізгі бөлім - Кабельдердің негізгі түрлерін, олардың құрылымы мен жұмыс принципін сипаттау: - Кабельдің әр түрінің қолдану аймағының толық сипаттамасы: - Белгілі бір тапсырма үшін кабельдің дұрыс түрін таңдауға арналған кеңестер: Қорытынды Кабельдер өмірдің әртүрлі салаларында қолданылатын заманауи байланыс және электр жүйелерінің ажырамас бөлігі болып табылады. Олар құрылғылар мен жабдықтар арасындағы сигналдарды немесе энергияны беру құралы. Кабельдердің көптеген түрлері бар, олардың әрқайсысы белгілі бір қолдану аймағына арналған. Мысалы, электр кабельдері әртүрлі өнеркәсіптік және тұрмыстық жүйелерде энергияны тасымалдау үшін пайдаланылады, ал желілік кабельдер Компьютерлік желілер мен Интернетте деректерді беру үшін қызмет етеді. Кабельдер телекоммуникация, медицина, автомобиль өнеркәсібі, электроника және т.б. сияқты экономиканың әртүрлі салаларында байланыс пен ақпарат беруде маңызды рөл атқарады. Сонымен қатар, кабельді дұрыс таңдау және оны орнату жүйенің тиімділігі мен сенімділігін қамтамасыз ететін негізгі факторлар болып табылады. Кабельді дұрыс таңдамау немесе дұрыс орнатпау жабдықтың дұрыс жұмыс істемеуіне, деректердің жоғалуына және тіпті өртке әкелуі мүмкін. Осылайша, кабельдердің әртүрлі түрлерін және олардың қолданылуын түсіну, сондай-ақ белгілі бір тапсырма үшін дұрыс кабельді таңдау Power cable, сондай-ақ қуат кабелі ретінде белгілі, электр энергиясын қуат көзінен тұтынушыға беруге арналған. Ол өткізгіштерден, оқшаулағыш материалдардан және қабықтан тұрады. Қуат кабелінің құрылымы әдетте 1-ден 1000 шаршы метрге дейінгі көлденең қимасы бар мыс немесе алюминий өткізгіштерден тұрады.ММ. өткізгіштер оқшаулағыш материалмен қапталған, бұл оларды қысқа тұйықталудан және беріліс қуатының төмендеуінен қорғайды. Кабель қабығы өткізгіштер мен оқшаулауды сыртқы ортаның әсерінен қорғайды, мысалы, ылғалдан, механикалық зақымданудан және т. б. 1-сурет.Қуат кабелі Қуат кабелінің жұмыс принципі электр энергиясын қуат көзінен тұтынушыға беруге негізделген. Энергия көзден тұтынушыға электр зарядтарының ағынын қамтамасыз ететін өткізгіштер арқылы беріледі. Сонымен қатар, оқшаулағыш материал энергия беру кезінде қуат шығынын болдырмауға көмектеседі. Кабель қабығы өткізгіштер мен оқшаулауды сыртқы ортаның әсерінен қорғайды және жұмыс қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Коаксиалды кабель (Coaxial cable) - радио, теледидар және интернет сигналдары сияқты жоғары жиілікті сигналдарды беру үшін қолданылатын кабель түрі. Ол Орталық өткізгіштен, оқшаулағыштан, скринингтік қабаттан және қабықтан тұрады. Орталық өткізгіш әдетте мыстан жасалған және сигнал беруге арналған. Ол қатты немесе икемді диэлектриктен жасалған оқшаулағыштың ішіне орналастырылған. Оқшаулағыш орталық өткізгішті зақымданудан қорғауға және Орталық өткізгіш пен қорғаныс қабаты арасындағы тұрақты қашықтықты сақтауға арналған. Қорғаныс қабаты сигналды электромагниттік кедергілерден қорғауға арналған және оқшаулағышқа оралған мыс немесе алюминий фольгадан тұрады. Кейбір коаксиалды кабельдерде қосымша сыртқы қорғаныс қабаты бар, ол әдетте мыс немесе алюминий сымдарының өрімінен тұрады. Кабель қабығы ішкі компоненттерді су, ылғал және механикалық зақым сияқты сыртқы ортаның әсерінен қорғайды. Коаксиалды кабельдің жұмыс принципі сигналды орталық өткізгіш арқылы беруге және оны оқшаулауға, сондай-ақ сигналды электромагниттік кедергілерден қорғайтын қабатпен қорғауға негізделген. Коаксиалды кабельдер әдетте теледидар мен хабар тарату жүйелерінде, кабельдік теледидарда, байланыс желілерінде және компьютерлік желілерде Жоғары жылдамдықты деректерді беру үшін қолданылады. 2-сурет . Коаксиалды кабель Ethernet кабелі жергілікті есептеу желісіндегі (LAN) құрылғылар арасында деректерді тасымалдауға арналған. Ethernet кабельдерінің бірнеше түрі бар, бірақ ең көп тарағаны-10BASE-T, 100BASE-TX, 1000Base-T және басқалары сияқты Ethernet стандарттарында қолданылатын бұралған жұп (twisted pair). Ethernet кабелінің құрылымы электромагниттік кедергілерді азайту үшін бір-біріне бұралған төрт жұп өткізгішті қамтиды. Өткізгіш жұптары сыртқы әсерден қорғаныс қабығымен қорғалған. Кабельдерді TIA/EIA-568 стандарты бойынша санаттауға болады, ол әр түрлі қашықтықтар мен жиіліктердегі деректерді берудің рұқсат етілген параметрлерін анықтайды. Ethernet кабелінің жұмыс принципі бұралған жұп өткізгіштер арқылы сандық сигналдарды беру болып табылады. Сигнал берілген кезде ол белгілі бір жиілікте кодталады және модуляцияланады, содан кейін ол таратқыш құрылғыға түседі. Қабылдау құрылғысында сигнал декодталады және демодуляцияланады, содан кейін одан әрі өңдеу үшін цифрлық түрде беріледі. 3-сурет . Ethernet кабель Талшықты - оптикалық кабель (Fiber optic cable) - деректерді беру үшін жарықты пайдаланатын кабель. Бұл деректердің өте жоғары жылдамдығына ұзақ қашықтыққа жетуге мүмкіндік береді. Талшықты-оптикалық кабельдің құрылымы екі негізгі бөліктен тұрады: оптикалық талшық және қабық. Оптикалық талшық-Жарық импульстарын беру үшін қолданылатын жұқа шыны жіп. Қабық-бұл оптикалық талшықты қоршап, кабельдің зақымдалуын болдырмайтын қорғаныс қабаты. Талшықты-оптикалық кабельдің жұмыс принципі деректерді беру үшін жарықты пайдалану болып табылады. Сигналдар оптикалық талшық арқылы жарық импульстары түрінде беріледі. Бұл жарық импульстары талшық арқылы өтеді, талшық қабырғаларынан шағылысады және кабельдің екінші ұшындағы қабылдағышқа жету үшін әртүрлі сыну көрсеткіштері бар өтулерден өтеді. Талшықты-оптикалық кабельдер әдетте телекоммуникациялық желілерде, Интернетте, медициналық жабдықтарда және жылдам және сенімді алыс қашықтыққа деректерді беруді қажет ететін басқа салаларда қолданылады. 4-сурет . Оптикалық кабель USB кабелі-бұл тышқандар, пернетақталар, принтерлер, флэш-дискілер, смартфондар мен планшеттер сияқты Перифериялық құрылғыларды компьютерге немесе басқа құрылғыға қосу үшін қолданылатын кабель. Ол екі деректерді беру өзегін және екі қуат беру өзегін білдіреді. USB кабелінің құрылымы мыналарды қамтиды: - Қосқыштар: USB кабелінде екі қосқыш бар-А типі және В типі.А типі компьютерге немесе басқа құрылғыға қосылу үшін, ал В типі перифериялық құрылғыға қосылу үшін қолданылады. - Деректер сымдары: деректерді беру үшін екі сым қолданылады. USB 2.0 - де бұл тамырлар АҚ және жасыл түске боялған. - Қуат өзектері: қуат беру үшін екі өзек қолданылады. USB 2.0 - де бұл тамырлар қызыл және қара түске боялған. USB кабелінің жұмыс принципі - деректерді беру және бір кабель арқылы қуат беру. Ол құрылғыны қуатпен қамтамасыз ете отырып, екі бағытта да деректерді жіберуге мүмкіндік беретін пакеттік ұйыммен деректерді беру технологиясын қолданады. USB кабелі сонымен қатар USB 1.0, USB 2.0, USB 3.0 және USB 4.0 сияқты әртүрлі деректер стандарттарын қолдайды, олар деректер жылдамдығы мен кабельдің максималды ұзындығымен ерекшеленеді. 5-сурет . USB кабель Қуат кабелі, сондай-ақ Қуат кабелі ретінде белгілі, электр энергиясын көзден тұтынушыға беру үшін қолданылады. Ол электр желілерінің ажырамас бөлігі болып табылады және әртүрлі қосымшаларда, соның ішінде өнеркәсіптік қондырғыларда, құрылыста, медициналық жабдықтарда және тұрмыстық техникада қолданылады. Power cable әдетте бір-бірінен оқшауланған және сыртқы әсерлерден қорғау үшін жалпы оқшаулағыш қабыққа оралған бір немесе бірнеше өзектерден тұрады. Қосымша қорғаныс үшін кабельді қосымша қабықпен жабуға болады. Қуат кабелінің әртүрлі түрлері номиналды кернеу, қуат, ток және температура сияқты әртүрлі сипаттамаларға ие болуы мүмкін. Қуат кабелінің дұрыс түрін таңдағанда, нақты талаптар мен пайдалану шарттарын ескеру қажет. Мысалы, кабель механикалық және химиялық әсерге ұшырауы мүмкін өнеркәсіптік қондырғыларда берік оқшаулау мен қабығы бар кабель қажет болуы мүмкін. Coaxial cable (коаксиалды кабель) жоғары жиілікті сигнал беру саласында қолданылады. Ол оқшаулағышпен қоршалған орталық өткізгіштен тұрады, ол өз кезегінде сыртқы экранды өріммен қоршалған. Қорғаныс қабаты сигналды сыртқы электромагниттік кедергілерден қорғауға көмектеседі. Coaxial cable кабельдік теледидарда, радиохабарларда, деректер желілерінде, сондай-ақ телекоммуникациялық жүйелерде бейне және аудио сигналдарды беру үшін байланыс құралы ретінде кеңінен қолданылады. Коаксиалды кабельдер медициналық құрылғыларда, ғылыми эксперименттерде, сондай-ақ материалдарды сынау және композицияны талдау жабдықтары сияқты өндірістік және ғылыми қосымшаларда қолданылады. Ethernet кабельдер компьютерлік желілерде деректерді беру үшін қолданылады. Олар жергілікті желілерде (LAN) және ғаламдық Интернет желісінде (WAN) компьютерлер мен басқа құрылғыларды қосудың стандартты тәсілі. Ethernet кабельдері 10 Мбит/с-тан 100 Гбит/с-қа дейін және одан да көп деректерді беру жылдамдығын қолдайды. 5e және 6 санаттағы кабельдер қазіргі уақытта ең кең таралған және қазіргі заманғы қосымшалардың көпшілігіне сәйкес келеді. Ethernet кабельдер түрлендіргіштер немесе адаптерлер арқылы құрылғыларды сымсыз кіру нүктелеріне (Wi-Fi) қосу үшін де қолданылады. Олар кеңселерде, үйлерде, қоғамдық орындарда және т. б. кеңінен қолданылады. Оптикалық кабельдер, сондай-ақ жарық өткізгіш кабельдер деп аталады, деректерді Жарық импульстары ретінде беру үшін қолданылады. Олар қорғаныс үшін оптикалық оқшаулаумен және қабықпен қапталған шыны немесе пластикалық талшықтан тұрады. Fiber optic cable басқа кабель түрлеріне қарағанда көптеген артықшылықтарға ие. Олардың өткізу қабілеті жоғары, бұл көптеген деректерді сапаны жоғалтпай ұзақ қашықтыққа жіберуге мүмкіндік береді. Олар сондай-ақ көптеген басқа кабель түрлеріне қарағанда қауіпсіз және экологиялық таза. Оптикалық кабельдер телекоммуникацияда және Интернетте кеңінен қолданылады, онда олар бүкіл әлем бойынша деректерді беруде шешуші рөл атқарады. Олар сондай-ақ эндоскоптар мен лазерлік жүйелер сияқты медициналық жабдықтарда, сондай-ақ кейбір ғылыми құрылғыларда қолданылады. USB (Universal Serial Bus) кабелі-бұл әртүрлі құрылғыларды компьютерге немесе басқа құрылғыларға қосу үшін қолданылатын кабель. USB кабельдерінің ауқымы пернетақталар, тышқандар, принтерлер, сканерлер, камералар, сыртқы қатты дискілер, флэш-дискілер, Смартфондар, планшеттер және USB интерфейсін пайдаланатын басқа құрылғылар сияқты көптеген құрылғыларды қамтиды. USB кабельдері USB 1.0, USB 2.0, USB 3.0 және USB 4.0 сияқты әртүрлі стандарттарда қол жетімді. Әрбір стандарт әртүрлі деректер жылдамдығына ие және әртүрлі құрылғы түрлеріне қосыла алады. Мысалы, USB 1.0 деректер жылдамдығы 12 Мбит/с дейін, USB 2.0 480 Мбит/с дейін, USB 3.0 5 Гбит/с дейін, ал USB 4.0 40 Гбит/с дейін. USB кабельдерінде әртүрлі құрылғыларға сәйкес келетін type-A, type-B, Micro-USB, Mini-USB және Type-C сияқты қосқыштардың әртүрлі түрлері бар. Тұтастай алғанда, USB кабельдері көптеген құрылғылардың тиімді жұмыс істеуі үшін өте маңызды және дұрыс жылдамдықпен және қосқыш түрімен дұрыс кабель түрін таңдау өнімділік пен деректер сапасына айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Белгілі бір тапсырма үшін кабельді таңдағанда келесі факторларды ескеру қажет: Беру қашықтығы ең маңызды факторлардың бірі болып табылады. Кабельдердің кейбір түрлерінде деректердің максималды ұзындығына шектеулер бар, сондықтан таңдалған кабель дұрыс қашықтыққа сәйкес келетініне көз жеткізу керек. Егер деректерді ұзақ қашықтыққа жіберу қажет болса, онда, мысалы, бұралған жұп кабель сигнал сапасын жоғалтуы мүмкін және тарату қашықтығына шегі бар, ал талшықты-оптикалық кабель деректерді сигнал ретінде жоғалтпай ұзақ қашықтыққа жібере алады. Сондықтан белгілі бір тапсырма үшін дұрыс кабель түрін таңдау үшін максималды беру қашықтығын ескеру қажет. 10 Мбит / с дейінгі жылдамдықпен деректерді беру үшін әдетте коаксиалды кабельді немесе 5e санатындағы Ethernet кабелін пайдалану жеткілікті. алайда, жоғары жылдамдықтар үшін (100 Мбит / сек, 1 Гбит, 10 Гбит / сек және одан жоғары) жоғары санаттағы оптикалық кабельдерді немесе Ethernet кабельдерін (6, 6a, 7 және т.б.) пайдалану ұсынылады. Кабельді таңдау беру қашықтығы, сигнал сапасына қойылатын талаптар және жұмыс жағдайлары сияқты басқа факторларға да байланысты екенін ескеру маңызды. Сондықтан, белгілі бір тапсырма үшін кабельді таңдамас бұрын, осы факторлардың барлығын ескеріп, белгілі бір жағдайдың талаптарына сәйкес келетін кабельді таңдау керек. Егер берілетін сигналдың сапасына қойылатын талаптар жоғары болса, онда Шу мен кедергі деңгейі төмен, сондай-ақ өткізу қабілеті жоғары кабельдерді таңдау керек. Мысалы, аудио немесе бейне сигналдарын беру үшін бұрмалануы төмен кабельдерді, ал жоғары жылдамдықты деректерді беру үшін діріл деңгейі төмен кабельдерді (жеке биттер арасындағы уақыт ауытқулары) қолданған дұрыс. Сонымен қатар, сигналды жоғалту қаупі бар алыс қашықтыққа сигнал беру үшін күшейту деңгейі жоғары кабельдерді пайдалану ұсынылады. Белгілі бір тапсырма үшін кабельді таңдағанда, қоршаған орта мен жұмыс жағдайларын да ескеру қажет. Мысалы, стандартты жағдайларда ғимарат ішіндегі кабельді пайдалану үшін кәдімгі Ethernet кабелін таңдауға болады, бірақ егер кабель ғимараттан тыс немесе жоғары ылғалдылық жағдайында пайдаланылса, су өткізбейтін кабельдер немесе электромагниттік кедергіге қарсы кабельдер (EMI) сияқты сыртқы факторлардан тиісті қорғанысы бар кабельдерді таңдау керек. Егер кабель жоғары температура жағдайында қолданылса немесе механикалық әсерге ұшыраса, онда мұндай жағдайларға арнайы жасалған кабельдерді таңдау қажет. Сондықтан, кабельді таңдамас бұрын, жұмыс жағдайларын мұқият бағалап, қорғаныс пен беріктік талаптарына сәйкес келетін кабельді таңдау керек. Сигналдың сенімді берілуін қамтамасыз ету және жүйенің дұрыс жұмыс істемеуі немесе істен шығуы мүмкіндігін азайту үшін әрбір нақты тапсырма үшін дұрыс кабель түрін таңдау маңызды. Қорытынды Қазіргі әлемде деректерді беру біздің күнделікті өміріміздің ажырамас бөлігі болып табылады. Деректерді тиімді беру үшін тарату қашықтығы, деректер жылдамдығы, берілетін сигнал сапасына қойылатын талаптар, жұмыс жағдайлары мен қоршаған орта сияқты параметрлерді ескеретін кабель түрін дұрыс таңдау қажет. Power cable, Coaxial cable, Ethernet cable, Fiber optic cable және USB cable сияқты кабельдердің негізгі түрлері әртүрлі құрылымдар мен жұмыс принциптеріне, сондай-ақ қолдану салаларына ие. Power cable электр желілерінде, өнеркәсіптік қондырғыларда және электроникада, Coaxial cable - теледидарда, радиохабарларда және байланыс желілерінде, Ethernet cable - компьютерлік желілерде, Интернетте және телефонияда, fiber optic cable - телекоммуникацияда, Интернетте және медициналық жабдықта, ал USB cable - компьютердің перифериялық құрылғыларында, смартфондарда, планшеттерде және т. б. Белгілі бір тапсырма үшін кабельді дұрыс таңдау деректерді беру тиімділігін едәуір арттырады, қателіктер ықтималдығын азайтады және желідегі жүктемені азайтады. Сондықтан кабельді таңдағанда барлық параметрлерді ескеру маңызды. Жалпы алғанда, кабельдің дұрыс түрін таңдау қазіргі әлемде деректерді тиімді берудің қажетті шарты болып табылады, мұнда деректер өмірдің әртүрлі салаларында, соның ішінде бизнесте, медицинада, ғылымда және технологияда үлкен рөл атқарады. Әдебиеттер тізімі 1. Бриггс, Л. кабельдер, сымдар және қосқыштар. - Санкт-Петербург.: Нева диалектісі, 2009. 2. Кабельдер мен сымдар: анықтамалық / ред. Костина А. А. - М.: Энергоатомиздат, 2006. 3. Сапунов, В. А.байланыс кабельдері мен сымдары: оқу құралы. - М.: ММТУ оларға. Бауман, 2016. 4. Кабельдер мен сымдар альбомы: Каталог / ЖШҚ "Мәскеу электр сымдары зауыты". - Мәскеу, 2019. 5. Байланыс кабельдері және деректерді беру жүйелері: оқулық / ред. Бочарова С. и., Кашуби М. А. - М.: НОРУС, 2018. 6. Кабельдік өнімдер туралы анықтама / "PROMCABEL" ЖШҚ. - Мәскеу, 2020. 7. Лисовский, В. А. кабель өнімдерін өндіру технологиясы. - М.: "Техносфера" Баспасы, 2015. 8. Электр қондырғыларын техникалық пайдалану ережелері: электр энергиясын қашықтыққа беру. 2 бөлім. Кабельдер мен электр желілері: NPAOP 40.1-1.21-98. - Киев, 1998. жүктеу/скачать 88,92 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|