Еуразия гуманитарлық институтының хабаршысы тоқсандық журнал 2001 ж шыға бастаған 2014



Pdf көрінісі
бет12/26
Дата15.03.2017
өлшемі2,31 Mb.
#9671
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   26
часть индивидуального опыта; 5) собственная биологическая организация. 
В исследованиях психологов (Л.С. Выготский [5], А.Н. Леонтьев [6], Н.Н. Трубников 
[7] и др. отмечаются сензитивные и импринтинговые пики в развитии личности. Согласно 
их взглядам, в жизни индивида есть периоды, наиболее благоприятные для формирования 
определенных  качеств  и  способностей,  в  том  числе  и  нравственных.  С  точки  зрения 
подобных  взглядов  и  определяется  роль  возрастных  периодов  в  нравственно-этическом 
формировании личности. 
Так,  по  мнению  С.Т.  Шацкого  [8],  в  детстве  закладываются  такие  качества,  как 
доброта и ее антиподы, жестокость или равнодушие по отношению к людям и животным, 
агрессивность,  выдержка,  воля  и  т.д.  В  более  позднем  (подростковом,  юношеском) 
складываются  отношения  к  общественным  интересам,  патриотизм  и  т.д.,  что  можно 
объединить  термином  «социальная  направленность»  личности.  Такие  качества,  как 
доброта,  воля  и  т.д.  обладают  большей  устойчивостью,  чем  социальная  направленность 
личности. 
Таким образом, формирование психических свойств и качеств личности, способных 
влиять на ее поведение, начинается с момента рождения и продолжается всю жизнь. Но 
при  этом  не  в  каждом  возрасте  можно  сформировать  по  желанию  ту  или  иную  черту. 
Формирование  индивидуального  сознания  может  приводить  на  очень  ранних  стадиях  к 
созданию  стойких  особенностей  личности,  ригидных  стереотипов  поведения,  которые 
поддаются  впоследствии  коррекциям  со  стороны  сознания,  преобразования  в  результате 
осознания субъектом лишь с очень большими трудностями, если вообще поддаются. 

 
111 
Выход  нам  видится  в  изменении  психологической  системы,  в  которую  включены 
сформировавшиеся  качества,  и  таким  образом  нейтрализации  отрицательных  свойств 
путем  усиления  положительных,  придания  их  проявлениям  нового  смысла  и  значения. 
Способ изменения системы состоит  в изменении социального направления деятельности 
личности,  тех  ее  свойств,  которые  легче  поддаются  изменению.  На  этой  основе  можно 
дать новое применение волевым качествам, мягкости характера, доброте, нейтрализовать 
агрессивность  и  жестокость.  Необходим  комплекс  психолого-педагогических  мер, 
индивидуально  подобранных  не  только  для  разных  людей,  но  и  для  одного  человека  на 
разных  этапах  его  развития.  В  этой  связи  немаловажная  роль  принадлежит 
профессиональной направленности учебно-воспитательного процесса в вузе.  
 
 
СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ 
 
1
 
Рубинштейн С.Л. Основы общей психологии. – М., 1946. – 356 с. 
2
 
Парыгин Б.Д. Основы социально-психологической теории. – М., 1971. – 120 с. 
3
 
Дадонов  Б.И.  Эмоциональная  направленность  и  свойства  личности  //  Вопросы 
психологии. – 1974. – №6. 
4
 
Первомайский  Б.Л.  О  типологической  основе  структуры  личности  //  «Проблемы 
личности». Материалы симпозиума. – М., 1956. – Т.1. – 460с. 
5
 
Выготский Л.С. Избранные психологические исследования. – М., 1956 – 460с. 
6
 
Леонтьев А.Н. Избранные психологические произведения. В 2-х томах.  – М., 1983.  – 
725с. 
7
 
Трубников Н.Н. Наука и нравственность. – М., 1990. 
8
 
Шацкий С.Т. Избранные педагогические сочинения. – М., 1980 – 546с. 
 
 
 
ТҮЙІН 
 
Мақалада тұлғаның этикалық құндылықтарын қалыктастырудың психологиялық мәселелері 
қарастырылған.  
 
RESUME 
 
The  article  describes  the  process  of  psychological  problems  of  moral  and  ethical  education  of 
students  
 
 

 
112 
ӘОЖ 378.06.341.3 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Д.Қ. Пошаев 
М. Әуезов атындағы Оңтүстік 
Қазақстан мемлекеттік 
университеті, п.ғ.к., доцент 
 
А. Саипов 
М. Әуезов атындағы Оңтүстік 
Қазақстан мемлекеттік 
университеті, п.ғ.к., доцент 
 
А. Рысқұлов 
М. Әуезов атындағы Оңтүстік 
Қазақстан мемлекеттік 
университеті, магистрант 
Арнайы пән 
оқытушыларының 
әдістемелік  
даярлығы 
 
Аннотация 
Мақалада  арнайы  пән  оқытушыларының 
әдістемелік  әрекеті  мақсаты,  әрекет  қызметі, 
нысаны,  пәні,  субъекті,  нәтижесі,  оқыту  мен 
оқу 
әрекеттерін 
реттеуді 
іске 
асыруға 
мүмкіндік беретін оқыту құралдарын зерделеу, 
құрылымдау 
және 
жобалауға 
қатысты 
оқытушының  өз  бетінше  кәсіби  әрекеттеріне 
қатысты мәселелер қарастырылады.  
Түйін  сөздер:  таным,  әрекет,  әдіс, 
әдістеме, реттеу құрылымдау. 
 
 
Оқыту  үдерісі  соңғы  жылдары  қайта 
құрылуына  қарамастан,  әлі  де  өз  деңгейінде 
сапалы білім алуға нақты әсер ете алмай отыр. 
Оқу  үдерісі  кәсіби  білім  беру  мекемелерінде 
білімді 
ұйымдастырудың 
басты 
тетігі 
болғандықтан  болашақ  маманның  шығарма-
шылық  және  кәсіби  жетілуі  оқу  үдерісінің 
оңтайлы,  мазмұнды,  тиімді  басқарылуына 
тікелей  байланысты  болып  табылады.  Осыған 
байланысты  бұрын  гностикалық  бағыт  яғни, 
«білімдік»  бағыт  орын  алған  болса,  қазіргі 
кезде  іс-әрекеттік  бағытқа  көшу  қажет  болып 
отыр. 
Қазіргі оқытудың негізгі мақсаты - барлық 
еңбек  түрі,  формасы  бойынша  белсенді  іс-
әрекет  қабілетін  қалыптастыру.  Оқушылардың 
танымдық  іс-әрекеттерін  басқару  құралдары 
мазмұны  мен  құрылымына  да  байланысты. 
Сондықтан да білім өзінің негізгі ағартушылық 
мақсатынан,  оқушы  тұлғасының  дамуы  мен 
оның  танымдық  іс-әрекетін  басқару  құралына 
айналуы  керек.  Бұл,  өз  кезегінде,  болашақ 
маман, 
бүгінгі 
оқушы 
өзінің 
болашақ 
мамандығында 
білімді 
таза 
күйінде 
пайдаланудан гөрі, оның нақтылы практикалық 
жағдайларда қолдана білу қабілетінің болғанын 
қажет  етеді  деген  сөз.  Сол  себепті,  оқыту 
үдерісінде  ең  маңызды  рөл  оқытушыға 
беріледі,  мұнда  оның  басты  қызметі  оқытатын 
пәнінің  мазмұнын  ашу  емес,  оқушылардың 
танымдық 
әрекеттерін 
басқару 
болып 
табылады 
Кәсіби  оқыту  барысында  арнайы  пәндер 
негізінен  техникалық  және  технологиялық 
процестерді 
оқытуға 
арналған 
пәндерді 
құрайды.  Сондықтан  техникалық  білім  беру 
әдісінің ерекшелігі өте маңызды,  өйткені  жаңа 

 
113 
білім  қандай  және  оның  негізінде  пайда  болатын  нақтылылық  жөніндегі  ойымыздың 
сипаты да соған байланысты болады.  
Осы себепті де, пәнді білу – оқыту әдістемесін іске асырудың бір факторы ғана [1]. 
Мәселенің  шешімі  қандай  да  болмасын  ғылымның  танымдық  нысанын  білуде  жатыр. 
Мысалы, техника ғылымының танымдық нысаны техникалық қондырғылар және жүйелер 
болса, ал арнайы пәндерді оқыту әдістемесі техникалық қондырғылармен, оларды зерттеу 
әдістерін қалыптастырумен айналыспайды. Оның танымдық нысаны  – оқытылып жатқан 
ғылым  құралдары  арқылы  оқушыларды  тәрбиелеу  және  оқыту  үдерісін  ұйымдастыру. 
Өйткені танымдық әрекет жаратылыстану, табиғат заңдарын аша отырып, техникалық іс-
әрекет  «алаңын»  алға  тартады  деуге  болады.  Десек  те,  бұл  «алаңды»  өңдеу  тәсілі 
техникалық білім иесінің шығармашылық қабілетіне, ойлау стиліне байланысты. Өйткені, 
техникалық  білім  жаратылыстану  ғылымының  пәні  болып  табылмайтын  мәселелерді 
шешеді.  Сол  себепті  де  мұндай  білім  мазмұны  оны  пайдалану  әдістерін  анықтайтын 
болады.  Әдіс  зерттеп  отырған  объектіні  танудың,  фактілерді  талдаудың  жолын 
айқындайды [2]. 
Олай болса, әдісті жаңа білімді алу, шындыққа жетуді қамтамасыз ететін ұстанымдар 
мен  тәсілдердің  жиынтығы  деп  түсінеміз.  Бұл  өз  кезегінде  ортақ  ұғымдарды 
қалыптастыруға,  мысалы  «қонструкция  және  т.б.»  техникалық  танымға  негіз  қалайтын 
болады.  Өйткені  мұндай  таным  техникалық  қондырғыларды  сипаттайтын:  құрылымы, 
қызметі,  жұмыс  істеу  принципі,  әлеуметтік  мәні  және  т.с.с.,  бірқатар  ұғымдарды 
анықтауға мүмкіндік береді. 
Аталған  ұғымдар  техникалық  танымда  маңызды  орын  ала  отырып,  техникалық 
білімдерді  пайдалану  әдістерінің  ерекше  сипаттарын  алға  тартады.  Осы  тұрғыдан 
қарағанда, олардың төмендегідей бірқатар белгілерін атауға болады: 
-  конструкциялылық,  яғни  объектінің  орын  алуының  жасанды  сипаты,  оның 
белсенділігі мен бағыттылығы. Әрине, кез келген машина немесе сол сияқты техникалық 
қондырғылар өздігінен белсенділікке немесе бағыттылыққа ие бола алмасы рас. Десек те, 
жасанды түрде орын алатын материалдық объект техникалық объект ретінде орын алады, 
егерде  ол  технологиялық  процестерде  субъект  әрекетінің  құралы  ретінде,  қандай  да  бір 
қызмет атқаратын болса; 
-  интегративтілік,  қазіргі  кездегі  объекті  мазмұнындағы  орын  алып  отырған 
ғылымдардың әсері; 
-  нақтылылық,  техникалық  білімнің  сипаттаушы  табиғаты  туралы  арнайы 
сұрақтарды шешу қажеттілігі. Өйткені сипаттау екі түрде орын алады: біріншісі - қандай 
болмасын  техникалық  қондырғы,  құбылыстардың  орын  алуын  олармен  жұмыс 
жасайтындарға сипаттап беру, екіншісі - жаратылыстану, гуманитарлық және техникалық 
ғылымдар  немесе  тәжірибелік  мәліметтер  ауқымындағы  білімдер  арқылы  сипаттау. 
Соңғысы түсіндіруге жақын, сол себепті гуманитарлық ғылымдардағы сияқты техникалық 
білімдерде  сипаттау  мен  түсіндіру  арасында  нақтылы  айырмашылық  орын  ала  бермейді 
және олар шартты сипат алып келеді;  
-  көрнекілілік  -  бұл,  техникалық  танымға  көркемдік  ойлау  табиғаты  тән  екенінің 
белгісі; 
-  құндылылық  жағы,  объектінің  әлеуметтік  сипаты,  яғни  оның  қоғамдық 
қажеттіліктерді қағағаттандыра алуы; 
-  мақсатты  бағыттылылығы,  жаңа  объектінің  тиімділігін,  гумандылығын  және 
әсемділігі және т.с.с, тұрғыдағы болашағын бағалау қасиеті.  
Аталған белгілер барлық техникалық білімдердің негізін қамти алмайды, өйткені 
оның табиғаты әртүрлі. Десек те, бұлар техникалық таным әдістерін талдауға негіз ретінде 
қызмет ете алады.  
Білім  -  шындықтың  бейнелену  формасы  және  тәсілі  болғандықтан,  онда  заттың 
қасиеті,  белгілері  және  өзара  байланыстары  назарға  алынған.  Осы  себепті  білімнің 

 
114 
ғылымды ашудағы жұмыс істеу тәсілі, материалдық, не рухани іс-әрекет болып табылады 
[2]. Сондықтан білім рухани тұрғыдан бір мезеттте үдеріс және ойлау әрекетінің нәтижесі 
болып табылады. Жоғарыдағы техникалық білімдердің танымдық сипаттарын арнайы пән 
оқытушылары оқыту әдістемесін (әдістемелік әрекетін ) таңдауда ескерулері шарт. 
Әдістемелік  әрекет  толыққанды  және  ол  педагогтің  өз  бетінше  кәсіби  әрекеті  түрі 
ретінде зерттелініп бітпеген мәселе. Педагогикалық әдебиеттерде әдістемелік әрекетке үш 
түрлі көзқарас қалыптасқан.  
Бірінші  көзқарасқа  сәйкес,  әдістемелік  әрекет  педагогтің  өз  бетінше  білім  алуы, 
дидактикалық  құралдармен  жұмыс  істеуі,  пәнге  байланысты  білімін  жетілдірумен 
байланысқан  әдістемелік  жұмысқа  тіреледі.  Екіншісі  -  нақтылы  пәнді  оқытуға  қатысты 
әдістемелік  әрекетке  жатады.  Бұл  жағдайда  авторлар  педагогтің  әдістемелік  және  оқыту 
әрекеттері ерекшеліктеріне назар аудармайды, ал «әдістемелік әрекетті», «оқыту әрекетін» 
бір-бірінің синонимі ретінде қабылдайды.  
Үшінші  көзқарасты  құптайтын  зерттеушілер  әдістемелік  әрекетті  кәсіби-
педагогикалық  әрекет  құрылымындағы  салыстырмалы  түрде  өзбетінше  көрініс  табатын 
ептіліктер жиынтығы деп таниды.  
Педагог-практиктер әдістемелік әрекет маңызы мен ерекшеліктерін қабылдайды.  
Мәнділігіне байланысты бұл  әрекет  пәнді  оқыту және тәрбиелеуден кейінгі  үшінші 
орынды  алады.  Сондықтан  әдістемелік  әрекетті  кәсіби-педагогикалық  әрекеттің  өз 
бетінше орын алатын түріне жатқызамыз 
Оқыту  әдістемесінің  көптүрлілігіне,  олардың  дифференциациялануына,  әртүрлі 
пәндер  мазмұнына  қарай  жоспарлануына  қарамай,  барлық  білім  беру  жүйесінде  жалпы 
теориялық  негізінде  іске  асырылатын,  педагогтің  бірдей  кәсіби-педагогикалық  әрекет 
құрылымының түрі, жалпы әдістемелік нұсқаулардың ортақ негізі болады. Олар:  
а)  арнайы  пән  оқытушыларының  әдістемелік  әрекеті  мақсаты  –  оқыту  практикасын 
қамтамасыз ету; 
ә) арнайы пән оқытушыларының әдістемелік әрекеті қызметі: 
- аналитикалық; 
-  жобалаушылық,  оқыту  мазмұнын  жоспарлау  мен  жасауға,  оқыту  әрекетін  даярлау 
мен жоспарлауға қатысты әрекет; 
-  құрылымдық,  жаңа  білім,  білік  және  кәсіби  білік  пен  дағдыларды  қалыптастыру 
үдерісіндегі оқытушы мен оқушының өзара әрекеттеріне бастайтын, алда тұрған сабақты 
жоспарлауға, оқу материалдарын алға тарту формаларына байланысты әрекеттер жүйесі; 
- нормативтік, білім беру стандарттарын, оқу бағдарламаларының талаптарын, білім 
беру  мекемелері  типтеріне    байланысты  білім  беру  үдерісін  іске  асыру  шарттарын 
орындау; 
- зерттеушілік. 
Арнайы  пән  оқытушысының  әдістемелік  әрекетін  тікелей  бақылау  мүмкін  бола 
бермейді.  Талдауға,  бақылауға  оқытушының  білім  беру  әрекетін  алуға  болады. 
Әдістемелік  әрекет,  оны  іске  асыру  жағдайлары  мен  тәсілдері  -  өте  күрделі  ойлау 
үдерісіне  жатады.  Мұнда  педагогикалық  үдеріс  пен  оны  іске  асырудың:  әдістемелік, 
материалды-техникалық  немесе  ұйымдастырушылық  -  ара  жігін  ажырату  үшін  олардың 
әрекет пәндеріндегі айырмашылықтарын анықтау қажет.  
б) арнайы пән оқытушысының әдістемелік әрекет нысаны - кәсіби білім, білік және 
дағдыларды қалыптастыру үдерісі; 
в)  арнайы  пән  оқытушысының  әрекет  пәні  –  нақтылы  пән  мазмұнының  ерекшелігі 
бойынша  жаңа  білім,  біліктерді  қалыптастыру  үдерісінің  әртүрлі  тәсілдері  мен  әдістері, 
жүзеге асыру жолдары және оларды реттестіру табылады; 
г)  арнайы  пән  оқытушысының  әдістемелік  әрекет  субъекті  -  оқытушы  немесе 
оқытушылар ұжымы табылады. Өйткені жаңашыл-педагог қай уақытта да жаңа нақтылы 

 
115 
әдістемелік тәсілдерді, өзінің жеке әдістемесі жүйесінде орын алатын құрылымдарды алға 
тартады; 
ғ)  арнайы  пән  оқытушысының  әдістемелік  әрекеті  нәтижесі  –  таңдап  алынған  оқу 
материалдарының  әртүрлі  ақпараттық  формада,  әдістемелік  тұрғыдан  өңделген; 
тапсырмаларды  шешу  алгоритмі;  жұмысшы  дәптерлер  парағы;  оқыту  тәсілдері  мен 
әдістері;  оқу  пәнін  әдістемелік  қамтамасыз  ету;  оқу  бағдарламалары;  оқыту 
бағдарламалары және т.б. табылады. 
Сонымен, арнайы пән оқытушысының әдістемелік әрекетін жеке пәндер немесе оқу 
пәндері  циклдері  бойынша  оқыту  мен  оқу  әрекеттерін  реттеуді  іске  асыруға  мүмкіндік 
беретін,  оқыту  құралдарын  зерделеу,  құрылымдау  және  жасау,  жобалауға  қатысты 
оқытушының өзбетінше кәсіби әрекет түрін айтамыз.  
Арнайы пән оқытушысының әдістемелік әрекеті түрлері: 
- оқу-бағдарламалық құжаттарды, әдістемелік кешендерді талдау; 
- оқу материалдарын әдістемелік талдау; 
-оқытудың теориялық және практикалық сабақтары жүйесін жоспарлау; 
- сабақта оқу ақпараттарын моделдеу мен құрылымдау формаларын алға тарту;  
-  оқушылардың  техникалық  ұғымдарды  және  практикалық  білігін  қалыптастыру 
әрекеттерін құрылымдау; 
- пән бойынша әдістемелік нұсқаулар жасау; 
- кәсіби білім, білік және дағдыларды бақылау түрлері мен формаларын жасау; 
- сабақта оқушылардың әрекеттерін басқару мен бағалау; 
- сабаққа даярлану мен оның нәтижесін талдауда өзінің әрекетін бағалау. 
Кәсіби  мектеп  ерекшелігіне  және  оқытылатын  пәндердің  күрделілігіне  байланысты 
әдістемелік әрекет бірнеше топқа жіктеледі.  
Бірінші  топ  арнайы  пән  оқытушысының  кәсіби  әрекеттерінің  дидактикалық-
әдістемелік негіздерін меңгеруіне байланысты. Олар:  
1. Мамандарды оқытуға байланысты оқу-бағдарламалық құжаттарды талдау ептілігі. 
2. Нақтылы тақырыпты оқытуға байланысты әдебиеттерді таңдау ептілігі. 
3. Оқу материалдарына логика-дидактикалық талдау жасау ептілігі. 
4. Аз мөлшерде берілген оқу ақпараттарына әдістемелік талдау жасау ептілігі. 
5.  Оқу  материалдарын  ұсыну  формаларын  таңдау  ептілігі:  блок-схема,  техникалық 
еспетерді шешу алгоритмі, тірек конспектілері және т.с.с. 
6. Теориялық және практикалық оқытудың кешенді тәсілдерін жасау ептілігі. 
7.Оқушылардың  қалыптасқан  білімдері,  және  ептіліктерінің  деңгейлерін  анықтау 
формаларын жасау ептілігі. 
8. Оқушылардың әртүрлі оқу және оқу-практикалық формаларын ұйымдастыра білу 
ептілігі. 
9. Теориялық және практикалық сабақтарды талдай білуі. 
Екінші топ оқу материалдарын зерделеу ерекшеліктеріне байланысты. Олар: 
1.  Әдістемелік  талдау  негізінде  оқытылатын  тақырып  бойынша  сабақ  жүйесін 
жоспарлау ептілігі. 
2.  Оқушылардың  кәсіби  әрекеттеріне  байланысты  оқу  және  оқу-өндірістік 
жұмыстарын жоспарлау ептілігі. 
3.  Оқушылардың  сабақ  барысындағы  әрекеттерін  ұйымдастыра  білу  және  оны 
басқару ептілігі. 
4. Теориялық және өндірістік оқыту әдістерін қолдана білу ептілігі. 
5. Әдістемелік нұсқауларды талдау ептілігі. 
Үшінші топқа алдынғы қалыптасқан ептіліктерді синтездеуге байланысты. Олар: 
1.  Практикада  әдістемелік  нұсқауларды,  әдістемені  және  оқыту  технологиясын 
қолдана білу ептілігі. 

 
116 
2.  Нақтылы  жағдайға  және  оқыту  мақсатына  байланысты  оқыту  әдістемесінің 
вариантарын қарастыра білу ептілігі. 
3. Өзінің жеке оқытудың әдістемелік жүйесін жасау және оны ұсыну ептілігі. 
Әдістемелік  әрекеттердің  жоғарыда  көрсетілген  түрлері  барлық  кәсіби-
педагогикалық  мамандардың  жан-жақты  әдістемелік  практикасын  қамти  алмайды.  Олар 
арқылы  оқытушы  сабақты  ұйымдастыру  даярлығын  меңгереді.  Өйткені  әдістемелік 
әрекетті  меңгеру  әдістемелік  іскерлік  арқылы  қалыптасады.  Іскерлік  –  алдын  меңгерген 
білімдер  негізінде  оқытушының  жаңа  жағдайда  қандай  да  бір  әрекетті  орындауы  болып 
табылады. 
  
 
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 
 
1
 
Пошаев  Д.Қ.,  Саипов  А.,  Адырбекова  Г.  Арнайы  пәндерді  оқыту  әдістемесі.  Оқу 
құралы. - Астана, 2012. – 160 б. 
2
 
Пошаев  Д.Қ.  Ғылыми-педагогикалық  зерттеу  негіздері.  Оқу  құралы.  -  Шымкент. 
Нұрлы бейне, 2011. - 184 б. 
3
 
Тыщенко  В.П.  Гуманитаризация  науки  как  проблема  методологии  /  Проблемы 
метологии науки. – Новосибирск: Наука, 1985. – С 63-83. 
 
 
 
РЕЗЮМЕ 
 
В  статье  рассматривается  содержание  методической  деятельности  преподавателя 
специальных дисциплин. 
 
RESUME 
 
The  author  of  the  article  examines  the  content  of  methodical  activity  of  the  teacher  of  special 
disciplines. 
 
 

 
117 
УДК 37.022:78(574)(07) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
К.К. Досанова 
Казахский национальный 
университет искусств, к.п.н., 
доцент  
 
 
Механизмы 
формирования 
межкультурной 
толерантности 
средствами 
музыкального 
искусства 
 
Аннотация 
В 
статье 
рассмотрена 
проблема 
формирования  межкультурной  толерантности 
будущего 
педагога-музыканта 
средствами 
музыкального искусства. Автор раскрывает такие 
понятия,  как  «толерантность»,  «культура», 
«межкультурная 
коммуникация», 
«межкуль-
турная  толерантность»,  определяет  механизмы 
формирования  межкультурной  толерантности  и 
методику их реализации.  
Ключевые  слова:  толерантность,  культура, 
межкультурная  толерантность,  межкультурная 
коммуникация. 
 
 
Интеграция 
Казахстана 
в 
мировое 
образовательное  пространство  связана  с  поиском 
новых  путей  формирования  личности  будущего 
специалиста, 
способного 
свободно 
ориентироваться  в  поликультурном  обществе, 
толерантно  относиться  к  представителям  разных 
народов,  их  культурному  многообразию  и 
ценностям.  В  связи  с  этим  большую  роль 
приобретает 
проблема 
формирования 
толерантности, 
которая 
актуализируется 
в 
последнее  время  во  всем  мире,  и  приобретает 
зримые черты в нашей республике.  
В  Законе  Республики  Казахстан  «Об 
образовании»  (1993г.)  определены  принципы 
государственной 
политики 
в 
области 
образования,  одним  из  которых  является  «… 
защита  системой  образования  национальных 
культур  и  региональных  культурных  традиций  и 
особенностей  в  условиях  многонационального 
государства» [1]. 
Ученые 
и 
педагоги 
современности 
отмечают,  что  воспитание  толерантности  в 
человеческих 
отношениях, 
формирование 
менталитета 
толерантности 
является 
стратегической  задачей  образования  в  XXI  веке. 
Новые 
образовательные 
подходы 
требуют 
целенаправленного 
создания 
условий 
для 
развития  таких  качеств,  как  терпимость  к 
инакомыслию, умение понять духовные ценности 
разных  народов,  осознание  норм  собственного 
поведения,  целостность,  принятие  себя  и  других. 
Изучение 
иной 
культуры 
дает 
больше 
возможностей  к  пониманию  необходимости 
равноправного 
диалога, 
основной 
задачей 
которого 
является 
обеспечение 
гуманных 
взаимоотношений        представителей        разных 

 
118 
национальных  культур,  принятие  принципов  терпимости  и  культурного  плюрализма.  В 
своем  Послании  народу  Казахстана  14  декабря  2012  года  Президент  Н.  Назарбаев 
отметил:  «Мы  должны  быть  привержены диалогу  культур  и  цивилизаций.  Только в 
диалоге  с  другими  нациями наша  страна  сможет  достичь успеха  и  влияния  в  будущем» 
[2].

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   26




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет