Ф 11-03 Жуманова Г. М., Мергенбаева А. Т.,Оспан Б.І. 1943 «КӘсіпкерлік» ПӘнінен дәріс жинағЫ



бет102/152
Дата05.05.2023
өлшемі1,31 Mb.
#90256
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   152
Қосылған құн салығы (ҚҚС)
ҚҚС бюджетке төленетін міндетті төлемдердің жанама түрлеріне жатады. Жанама дегеніміз не? ҚҚС - бұл өнімді жасаудың және өткізудің әрбір сатысындағы бөліктер бойынша төленетін тауар (қызмет) құнына үстемеақы.
Алдымен бұл үстемеақыны өндіруші (орындаушы) өндіріс үшін қажетті шикізат/материалдар, қызметтер сатып алу кезінде түсімнің бір бөлігін аудару түрінде төлейді. Кейіннен сатып алу мен сату бағасы арасындағы айырмадан үстемақыны делдал төлейді.
Шетелден тауарлар әкелу кезінде ҚҚС қандай? Бұл республика шекарасынан өткен кезде төленетін импорттық тауарлардың қосымша құны. Салықты кеден рәсімдерін орындау кезінде импорттаушы төлейді.
Соңғы тұтынушы тауарды сатып алу/қызметті алу кезінде ҚҚС-ты толық төлейді.
ҚҚС төлеуші мәртебесін алу үшін салық органына тиісті есепке тұру қажет. СК 82-бабының 2-тармағына сәйкес, міндетті тіркеу кәсіпкердің жылдық айналымы минимумнан асқан жағдайда жасалады. Мұндай минимумның мөлшері 30 мың АЕК (айлық есептік көрсеткіш), яғни жылына 2525 теңге * 30 000 = 75 750 000 теңгені құрайды, жеке кәсіпкер ҚҚС төлеуші куәлігін алып, қосымша 12% (ҚҚС) төлеуі керек.
Егер кәсіпкер биылғы қызмет барысында осы минималды мөлшерге жеткен болса, онда ол артық болған айдың аяғынан бастап 10 күн ішінде салықтық тіркеу туралы өтініш беруге міндетті.
Қазақстанда 12% ҚҚС екі ставкасы әрекет етеді және нөлдік ставка бойынша (0 %) тауарлар экспорты бойынша операцияларға салық салынады.
ҚҚС есептеу формуласы:
ҚҚС = ҚҚС-пен баға * ҚҚС ставкасы (12 %) / (ҚҚС ставкасы (12 %) + 100) = ҚҚС-пен баға * 12 / 112
Мысалы, сізге 100 000 теңге сомасынан ҚҚС есептеу қажет.
ҚҚС = 100 000 * 12 / 112 = 10714 тңг.
Әлеуметтік салықтар (ӘС)
Қазақстандағы ӘС азаматтарға болашақта әлеуметтік төлемдер мен жеңілдіктер алу мүмкіндігін беру үшін қажет Сондай-ақ осы көзден медициналық мекемелерде тегін көмек көрсетуге қажетті шығындар аударылады.
Қызметкерлер үшін Қазақстан Республикасындағы әлеуметтік салықтарды жұмыс беруші төлейді.
ӘС төлеуден мүгедектігі бар адамдар жұмыс істейтін кәсіпорындар, сондай-ақ фермерлік шаруашылықтар босатылады.
Қазақстанда әлеуметтік салық заңды тұлғалар үшін салық салу объектісінің 9,5% – ын құрайды, ал жалпыға бірдей белгіленген режим бойынша жұмыс істейтін жеке кәсіпкер үшін - өзі үшін 2 айлық есептік көрсеткіш (АЕК) және әрбір қызметкер үшін 1 АЕК (2019 жылға АЕК 2525 теңгені құрайды) құрайды.
42 500 теңге жалақы алатын бір қызметкерге әлеуметтік салықты қалай есептеу керектігін қарастырайық.
Біз айтып өткендей, ҚР әлеуметтік салығы 2019 жылы 9,5% құрайды.
Төленетін сомаға міндетті зейнетақы жарнасы кірмейді, ол жалақының 10% құрайды. Есеп жасайық: (42500 – 4250) * 9,5 % = 3633,75 теңге.
ЖТ әлеуметтік аударымдар сомасына азайды, ол 3,5% құрайды. ЖҚ сомасынан міндетті зейнетақы жарнасын шегереміз: 42500 – 4250 = 38250 теңге. Әлеуметтік аударымдар сомасын шегереміз: 38250 * 3,5 % = 1338,75 теңге.
Есептелген әлеуметтік салық сомасынан әлеуметтік аударымдарды алып тастаймыз және әлеуметтік салық сомасын төлеуге шығарамыз: 3633,75 – 1338,75 = 2295 теңге.
Әлеуметтік салық ай сайын есептеледі. Қызметкерлерге жалақы есептелгеннен кейінгі айдың 10 санына дейін төленеді. Барлық салықтар 25 күнге дейін төленеді.
Бюджетке төленуге жататын ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер үшін жалпы белгіленген тәртіпте есептелген корпоративтік табыс салығының, қосылған құн салығының, әлеуметтік салықтың, мүлік салығының, көлік құралдары салығының сомасы 70% - ға азайтылуға тиіс.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   152




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет