Файлы 1 ОҢТҮстік қазақстан медицина академиясы ж. К. Шимирова «Медициналық және фармацевтикалық тауартану» (оқулық)
жүктеу/скачать 46,97 Mb. Pdf көрінісі
|
Открыть Шимирова-Ж.К
| Бірлік бірреттік тұтыну бағасы
- бір адамның немесе оның отбасы мүшелерінің қажеттіліктерін қанағаттандыратын бір тауар немесе тауар жиыны (мысалы: нақты ауруды күтуге арналған нақты дәрілік зат ). - Жалпы тұтыну бағасы - қоғам немесе оның жеке топтарының қажеттіліктерін қанағаттандыратын көп көлемді тауар. Мысалы: дәрілік заттар, науқасты күтуге арналған заттар, түрлі диагностикалық құралдар ). Соңғы тұтыну бағасы бірлік тұтыну бағасы арқылы жасалады, яғни, бұл тауармен қанағаттандырылған қажеттіліктердің деңгейі оның сапасына ғана емес, оның көлеміне де тәуелді. Жалпы тұтыну бағасы екі тығыз байланысты көрсеткішпен сипатталады: материалды - заттың және әлеуметтік - экономикалық есеп. Біріншісі ғылым мен өндіріс технологиясының даму деңгейімен, екіншісі тауарға берілген тұтыну деңгейі мен түріне сәйкес сипатталады. Тауартану пәні тауардың материалды заттың тұтыну бағасын оқытады. Қолдану тәсіліне сәйкес тұтыну бағасы келесідегідей жіктеледі: 20 1. Тұтынатын немесе қолданылатын заттың бағасы, олар: адамның материалды, діни қажеттіліктерін қанағаттандыратын заттар (дәрілік заттар, медициналық бұйымдар және т.б.) 2. Өндіріс заттарының бағасы. Олар: қолдануға қажет заттарды дайындауға араналған заттар (мысалы: қолдануға қажетті заттарды дайындауға арналған барлық заттар - ғимараттар, технологиялық жабдықтар, шикізаттар, жартылай өнімдер , тұрақтандырғыштар ). Жоғарыда айтылғандарға сәйкес, тауартану нысаны болып сапа катигориясымен сипатталатын бірлік тұтыну бағасы болып табылады. Тауар сапасы - қажеттіліктерді белгілі эксплуатациялау ерекшілігіне сәйкес қанағаттандыру қабілетті. Бір сөзбен бұл - тұтыну бағасының шегі. Сапа - күрделі ұғым. Ол тұтыну бағасы сияқты екі түрге жіктеледі. Техникалық (материалды - заттық) және экономикалық (әлеуметтік - экономикалық). Қазіргі уақытта, өндіріс технологиясының даму деңгейіне сәйкес техникалық жоғары көрініс байқалуда. Тауартануда сапаның дәл техникалық аспектісі ретінде зерттеу нысаны болып табылады. Сонда да экономикалық сапа елеусіз емес, себебі қоғамды тауардың сапа деңгейіне жұмсалған шығындары қызықтырады. Егер шығынды есептемесе, өнімнің техникалық мәртебесі мен қолданудың экономикалық эффектісі арасында қарама - қайшылық тууы мүмкін. Өнімнің сапасын шексіз жоғарлатуға да төмендетуге де болмайды. Тауардың ең жоғары пайдалылығы қоғам мұқтаждықтарын еңбекті минимальді түрде жұмсау арқылы қанағаттандырғанда болады. Тауар сапасының көрсеткішінің деңгейі оңтайлы сапа болып табылады. Ол тұтынушы мен өндіруші мақсаттарын таңдай қарастырады. Сапаның оңтайлы деңгейі, уақытша көрініс және ол қажеттіліктің жоғарлау мен қоғамның даму мүмкіндігінің өсуіне қарай өседі. Тауардың сапа көрсеткіші - қасиеттердің сандық сипаты. Нормативті құжат - тауар өндірісіндегі жалпы қағидалар мен сипаттамаларын бекітеді. Сонымен қатар, тауар сапасының дәрежесі техникалық регламентте көрініс алады. Тауардың сапа дәрежесі мемлекеттік сапа стандартымен регламенттеледі. Мемлекеттік сапа стандарты тауардың тұтынушылық қабілетінің деңгейі мен тізімінен тұрады. Тауартануда сапа көрсеткіштерін келесі белгілер бойынша жіктейді 1. Сипатталатын қабілеттерінің саны бойынша: бірлік және кешенді . 2. Өзін - өзі көрсету тәсілі бойынша: балл және бірлік түрінде. 3. Анықтау тәсілі бойынша: органолептикалық, аспаптық , әлеуметтік және сарапшылық . 4. Қолданылатын жеріне байланысты: өнім бірлігіне, біртекті өнім бірліктеріне сәйкес. 5. Анықтау кезеңіне байланысты: өндіру, тұтыну . Өнім сапасының көрсеткіштерінің номенклатурасын таңдау мемлекеттік стандарттарымен регламенттелінеді . жүктеу/скачать 46,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|