Факультет: Құқықтану Курстық жұмыс Тақырыбы: «Экоцид»
жүктеу/скачать 62,24 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тақырыбы: «Экоцид » Орындаған : ЮР-25 тобы Қайратова Ақтоты Қайратқызы Жетекші
- Кіріспе_____________________________________________ 2 1 Қазақстан Республикасындағы экологиялық қылмыстар үшін қылмыстық жауапкершілік___________________________5
- 1.3 Экологиялық қылмыстар үшін қылмыстық жаза_______11 2 Қазақстан Республикасындағы экологиялық қылмыстар__12
- 2.2 Экологиялық маңызды қызметтің Қылмыстық бұзушылықтары____________________________________________14
- 2.2.2 Микробиологиялық немесе басқа биологиялық агенттермен немесе токсиндермен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік ережелерін бұзу_________________________________________________16
- 2.2.3 Өсімдіктердің аурулары мен зиянкестерімен күресу үшін белгіленген ветеринариялық ережелер мен ережелерді бұзу_____17
- ________________________________________25 5.Пайдаланылған әдебиеттер _______________________________27 Кіріспе
|
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан университеті Факультет: Құқықтану Курстық жұмыс Тақырыбы: «Экоцид» Орындаған: ЮР-25 тобы Қайратова Ақтоты Қайратқызы Жетекші: Самуратова А. О Орал, 2023 жыл Кіріспе_____________________________________________2 1 Қазақстан Республикасындағы экологиялық қылмыстар үшін қылмыстық жауапкершілік___________________________5 1.1 Экологиялық қылмыстар үшін қылмыстық жауапкершілік ұғымы мен принциптері___________________________________5 1.2 Қоршаған ортаға қарсы қылмыстардың сипаттамасы___8 1.3 Экологиялық қылмыстар үшін қылмыстық жаза_______11 2 Қазақстан Республикасындағы экологиялық қылмыстар__12 2.1 Қазақстан Республикасындағы экологиялық қылмыстардың мәні________________________________________________________12 2.2 Экологиялық маңызды қызметтің Қылмыстық бұзушылықтары____________________________________________14 2.2.1 Шаруашылық және өзге де қызметке қойылатын экологиялық талаптарды бұзу________________________14 2.2.2 Микробиологиялық немесе басқа биологиялық агенттермен немесе токсиндермен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік ережелерін бұзу_________________________________________________16 2.2.3 Өсімдіктердің аурулары мен зиянкестерімен күресу үшін белгіленген ветеринариялық ережелер мен ережелерді бұзу_____17 3. Соттардың кейбір экологиялық қылмыстық құқық бұзушылықтар үшін жауаптылық жөніндегі заңнаманы қолдануы туралы________________________________________________18 4 Қорытынды________________________________________25 5.Пайдаланылған әдебиеттер _______________________________27 Кіріспе Адам өмірінің, оның табиғатқа бей-жай қарауы және немқұрайлылығының нәтижесінде әлемде ірі сүтқоректілердің, құстардың және жануарлардың басқа түрлерінің жүздеген түрлері жоғалып кетті, мыңнан астам жануарлардың жойылу қаупі бар. Мелиорациялық жұмыстардың дұрыс жүргізілмеуі және орман алқаптарының аяусыз жойылуы құрлық аумағының шамамен үштен бірін шөлге айналу қаупіне ұшыратты. Қазақстан Республикасында қоршаған табиғи ортаны қорғау саласындағы елеулі қадам Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы №212-III-ҚРЗ экологиялық кодексін қабылдау болды. Заңды қабылдау-бұл алға жасалған маңызды қадам. Бірақ бұл заңды орындаудың нақты механизмі болмаса, заң декларативті болады. Сондықтан экологиялық құқық бұзушылықтар жасағаны үшін заңды жауапкершілік қарастырылған, яғни экологиялық құқық бұзушылықтар үшін құқық бұзушы үшін қолайлы салдарлар болмайды. Экологиялық құқық бұзушылықтар үшін - жауапкершілік тәртіптік, материалдық, әкімшілік, қылмыстық және азаматтық-құқықтық болуы мүмкін. Тәртіптік жауапкершілік-кәсіпорынның кінәлі қызметкеріне тәртіптік ықпал ету шараларын қолдану. Материалдық жауапкершілік-кінәлі қызметкердің кәсіпорынға келтірілген мүліктік зиянды өтеуі. Әкімшілік жауапкершілік мемлекеттің арнайы органының экологиялық құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жазалау шараларын қолдануы нәтижесінде туындайды. Азаматтық-құқықтық жауапкершілік, егер бұл зиян құқықтық экологиялық талаптарды бұзу нәтижесінде келтірілген болса, құқық бұзушыға жәбірленуші тарапқа келтірілген зиянды (мүліктік немесе материалдық) өтеу міндетін жүктеуді көздейді. Курстық жұмыс экологиялық қылмыстар үшін қылмыстық жауапкершілік тақырыбына арналған. Бұл тақырыпқа "Экологиялық қылмыстар" деп аталатын Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі қарастырылған. Қазақстандағы қоршаған ортаны қорғау мәселелерін реттейтін негізгі нормативтік-құқықтық актілер "Қазақстан Республикасындағы қоршаған ортаны қорғау туралы" 1997 жылғы 15 шілдедегі ҚР Заңы, 30.01.2001 ж. ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексі, 16.07.1997 ж.ҚР Қылмыстық кодексі, сондай-ақ ҚР Үкіметінің кейбір қаулылары болып табылады. Қазақстан Республикасының экологиялық құқығы-салыстырмалы түрде жаңа және жас құқық. Ол тез дамып, жан-жақты жетілдіріліп, тереңдей түседі. Таза экологиялық, табиғатты қорғау бағыты мен сипатының жалпы және нақты, тікелей нормалары мен талаптарын қамтитын барған сайын жаңа нормативтік-құқықтық актілер мен құжаттар пайда болуда. Арнайы уәкілетті органдар, қызметтер-экологиялық сауықтыруды, табиғи ресурстарды ұтымды пайдалануды және тиісінше қорғауды қамтамасыз ету тетіктері құрылды. ҚР Конституциясының 31 - бабынын 1-бөлігінде: Мемлекет адамның өмір сүру мен денсаулығына қолайлы айналадағы ортаны қорғауды мақсат етіп қояды,- делінген. Тұнғыш президентіміз Н.Ә.Назарбаев Қазақстан - 2030 стратегиялык кітабында 2030 жылы Қазақстан ауасы таза, мөлдір сулы, жасыл желекті елге айналуы тиіс деген болатын. Жоспарлау, орналастыру, кайта ендеу сияқты ұйымдарда, мекемелердін құрылыстарында не тағы басқа объектілерде кажетті технологиялык тәртіпті, коршаған ортаның бұзылуын сақтау үшін, оларды қамтамасыз ету мақсатында бірінші рет ҚР ҚК - де аталған қылмыстар үшін қылмыстык жауаптылық белгіленген. Аталган қылмыстардын кауіптілігі сол, ол ең алдымен ҚР Конституциясынын 31 - бабында белгіленген ережелерді бұза отырып, адам денсаулығы мен өміріне елеулі зиян тигізеді. Мұнымен қатар елеулі зардап (есімдіктер мен жануарлар «леміне, ayaғa, суға, жер қыртысына т.б.) табиғи объектілердің тікелей өзіне тигізіледі. Республикамызда экологиялык жағдай ауыр, казіргі табигаттын күйі нақты керемет деу қиын. Ол баршага мәлім. Экологиялық апатты аймақтар жылдан жылға кебеюде. Табиғатпен өзара қарым - қатынас жасап, сан - алуан іс - әрекетке бара отырып, адамдар бір жағынан оған ықпал етеді, яғни басқаша сөзбен айтқанда, оны өзгертеді, сондай - ақ оны кайта өзгерту барысында өзі де өзгерістерге ұшырайды. Қоғам мен табиғаттың бір - біріне деген өзара әсер ету процесі жүреді. Адамзат табиғат байлығын жан - жақты пайдалана отырып, оны әр түрлі өндіріс қалдықтарымен, жер мен суды және атмосфераны ластап, қоршаған ортаға орасан зиянын тигізе бастады. Қазақстан Республикасы - табиғи ресурстармен камтамасыз етілген әлемдегі ең бай мемлекеттердің бірі. Алайда біздің еліміздің табиғи ресурстарының соншама молдығына қарамастан , оған қамқорлықпен карау қажеттілігі әркашан туындап отырады. Әрине, қоғамның қазіргі дамуы табиғи ресурстардың шаруашылық мұқтаждықтарына белсенді түрде пайдаланылуына сүйенеді. Бұл процесс нарықтық қатынастар дами түскен сайын одан әрі күрделене береді. Қазіргі таңда адамдарға тиесілі ресурстардығ көбісі толығымен қолданысқа алынған, өмір сүру ортасының нашарлауы, құрлықтардың химиялық және радиоактивті заттармен улануы, климатты өзгеруі өсімдіктер мен жануарлардың азаюы орын алып отыр. Осы туындап отырған жағдайлар жер бетінде табиғи реакцияның бұзылуына, адамдар арасында түрлі - түрлі аурулардың пайда болуына апарып отыр. Бұл жағдай біздің елімізге де қатысты болып отыр. 1992 жылы 18- кантардын №1162 - XII Жоғарғы кенестін қаулысы бойынша Арал аймағы экологиялық апат аймағы болып жарияланды. Арал суының тартылуы сол аймақтың жалпы табиғатына, есімдіктер мен жануарларға да зиянды әсер етуде. Қазіргі Арал - экологиялық өлке. Арал теңізі жене ондағы аймақта тұратын халықты әлеуметтік корғау үлкен проблемалардың бірі. Каспий жағалауынын әсем табиғатына, онын экологиялық жағдайына атмосфераның, топырақ жамылғысының, судың ластануы улкен қауіп төндіруде. Атмосфераның ластануына мұнай-газ өндіретін және оны кайта өндейтін кәсіпорындар әсер етуде. Мұнай - кен орындарында мұнай өнімдерін өндеу кезінде мұнай мен қалдық сулардын топырақ пен грунтка төгілуі оларды ластайды. Солтүстік Каспий жағалауынын мұнай өнімдері қалдықтарымен ластанған аумағы 194 мын га жерді алып жатса, төгілген мұнай мөлшері 1млн. тоннадан асады. Теңіз жағалауының мұнай өнімдерімен, улы газдармен ластануы теңіз суында тіршілік ететін жануарлар мен есімдіктердің жаппай жиылуына әкелуде. Каспий жағалауы аймағының ластануы онда тіршілік ететін организмдерге ғана емес, жергілікті турғындардығ денсаулығына да улкен кауіп төндіруде. Батыс Қазакстанның мұнай - газ конденсат кен орындары, Өскемен қорғасын - мырыш комбинаты, Өскемен титан - магний комбинаты, Лениногор полиметалл комбинаты, Жамбылдағы суперфосфат заводы мен фосфор заводы, Балқаш жене Жезқазан тау-кен комбинаттары, Павлодар алюминий заводы, Актөбе хром косылыстары мен химия заводы, Екібастұз энергетикалық кешені, Карағанды металлургия заводы, Фосфор Шымкент өндіріс бірлестігі, қорғасын заводтары жене т.б. өзге де ұйымдар коршаған ортаға орасан зиянын тигізеді. Статистикалык мәліметтерге сәйкес әрбір үшінші өндіріс ортасы заңды сақтамайды. Мысалы, Қарағанды облысын алып қарасақ, бұл аймақта 426 ластаушы өндіріс ортасы бар екен. Облыс бойынша Теміртау каласы бірінші орында тұр. Жыл сайын Карағанды облысы бойынша 112 млн. тонна ендіріс қалдықтары, металлургиялық шлактар шығарылады. Тап осындай жағдай Республиканың басқа да аймақтарында туындап отыр. Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан, Жезқазған, Батыс Қазақстан облыстарында соңғы 15 жыл ішінде түрлі жұқпалы аурулардың күрт көбеюі байқалады. Осыған орай экологиялық кауіпсіздік меселесі казіргі таңдағы актуальды мәселелердің бірі екені сөзсіз. Сондықтан осы проблема өз кезегінде зерттеуді талап етеді. Сондықтан ғалымдардың бүкіл қоғамның табиғи ресурстарын пайдаланудың адам үшін қажеттілігі мен табиғи ортаны қорғаудың қажеттілігі арасындағы қарама - қайшылыктарға байланысты дабыл қағуы өте орынды болып табылады. Осыған байланысты зор маңызды: табиғи ресурстарды өте көп мөлшерде шаруашылық мақсатқа пайдаланудың қоршаған ортаға тигізетін теріс зардаптары мен залалдарын жою, барынша азайту және табиғи байлықтарды молайту жөнінде қамқорлық жасау міндеті туындайды. Табиғатты тимді түрде әрі үнемді пайдалану жене оны қорғау шаралары, оның ресурстарын пайдалану кезіндегі тепе- тендікті белсенді түрде сақтау, қоршаған табиғи ортаны жақсарту, ал бұл талаптар бұзылган жағдайда оны қалпына келтіру жөнінде пәрменді шараларды жүзеге асыру қажеттігін тудырып отыр. Табиғатты қорау жене оның байлығын тиімді пайдалану меселесін шешуді камтамасыз ететін әдіс - тәсілдер жүйесін жасауға әр - түрлі құқықтық институттар белсенді түрде қатысады. Олардың бәрінін де манызды мән- жайы бар жене экологиялык дағдарыс мәселесін шешуге бегілі біл дәрежеде ықпал жасайды. Алайда, олар тигізетін ықпалдар табиғатты қорғау орындарының өзара қарым-қатынасын дамыту мен жетілдірудегі мемлекеттік басқарудың рөлін көтеруге негізделуі тиіс. Жер мен оның қойнауын, ормандар мен су байлықтарын заңды тұлғалар мен жеке азаматтардың ұтымды пайдалану жөніндегі қызметіне бақылау жасаудың, есеп жүргізудің белгілі бір тәртібін енгізе отырып, мемлекеттік басқару институты іс жүзінде табиғатты пайдалану мен оны қорғауды қамтамасыз етудің барлық саласын қамтиды. жүктеу/скачать 62,24 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|