Факультеті «Биология және биотехнология» Кафедрасы «Биотехнология»
СӨЖ Орындаған: Хайролла Е.М. Тексерген: Жумабаева Б.А.
Алматы, 2023ж
Философ Пифагормен сұхбат Ежелгі Грецияның ең ықпалды философтарының бірі Пифагор математикаға, музыкаға және философияға қосқан үлесімен танымал. Оның ілімдері мен идеялары ойшылдардың ұрпақтарына әсер етті және қазіргі ғылым мен философияға әсер етуді жалғастыруда.
Мен: Пифагор, сіз өзіңіздің философияңыз туралы және оның математикамен байланысы туралы айтып бере аласыз ба?
Пифагор: Әрине. Менің философиям ғалам реттелген және үйлесімді және бұл тәртіп сандар мен математикалық қатынастар арқылы көрінуі мүмкін деген сенімге негізделген. Мен ғаламдағы барлық нәрселер, соның ішінде адамдар да бір-бірімен байланысты және математиканы оқу осы байланыстарды түсінуге көмектесетініне сенемін.
Мен: Пифагор мырза сізден сұрағым келген ең басты сұрақтардың бір ол, әрине, өмірдің мәні неде деп ойлайсыз?
Пифагор: Әрине. Менің ойымша, өмірдің мақсаты біздің болмысымыздың барлық аспектілерінде - физикалық, психикалық, эмоционалдық және рухани жағынан үйлесімділік пен тепе-теңдікке қол жеткізу. Ішкі тыныштықты дамытып, ақиқат пен ізгіліктің жалпыға бірдей қағидаларына сәйкес өмір сүру арқылы біз нұрлы күйге жетіп, адамдық әлеуетімізді толықтай аламыз.
Мен: Бұл өте рухани көзқарас. Бұл тепе-теңдікке қалай қол жеткізуді ұсынасыз?
Пифагор: Бұл өзіңізді және айналаңыздағы әлемді терең түсінуден басталады. Біз өзімізді және өз табиғатымызды, сондай-ақ ғаламды басқаратын заңдар мен принциптерді білуге ұмтылуымыз керек. Біз мұны ойлау, медитация және рефлексия арқылы жасай аламыз.
Сондай-ақ даналық, батылдық, байсалдылық, әділдік сияқты ізгі қасиеттерді бойына сіңіріп, ашу, сараңдық, көреалмаушылық сияқты жағымсыз қасиеттерден аулақ болуымыз керек. Қарапайым, теңдестірілген өмір сүре отырып және барлық істерімізде жақсылыққа ұмтылу арқылы біз ішкі тыныштық пен үйлесімділікке қол жеткізе аламыз.
Мен: Пифагор, өмірдің мәні туралы өз көзқарасыңызбен бөліскеніңіз үшін рахмет.
Пифагор: Және тағыда айтарым, есіңізде болсын, өмір - бұл саяхат және ағартушылық жолы оны іздейтіндердің барлығына ашық.
Мен: Енді тағы да сұрағым келгені музыка сіздің философияңызға қалай сәйкес келеді?
Пифагор: Музыка - менің философиямның ажырамас бөлігі, өйткені мен ғаламды басқаратын бірдей математикалық принциптер музыканы да басқарады деп ойлаймын. Мен музыканың бізді қозғайтын және бізді құдаймен байланыстыратын күші бар деп ойлаймын. Музыканы оқу арқылы біз ғаламның үйлесімділігі мен ырғағы туралы біле аламыз және ондағы өз орнымызды түсінуге жақындай аламыз.
Мен: Бұл адамды өте шабыттандырады екен. Сіз өз ілімдеріңізде музыканың маңыздылығын айттыңыз. Бұл туралы толығырақ айтып бере аласыз ба?
Пифагор: Иә, музыка - ішкі және сыртқы әлеммен үйлесімділік пен тепе-теңдікке жетудің күшті құралы. Әлем математикалық принциптермен басқарылатыны сияқты, музыка да солай. Музыкалық ноталар мен олардың өзара байланысын зерттей отырып, біз ғаламның негізгі заңдылықтарын тереңірек түсінуге болады.
Мен: Өте ұтымды жауап алдым деп ойлаймын. Сіздің кейбір ілімдеріңізде вегетариандықтың маңыздылығын да атап өттіңіз. Неге екенін түсіндіре аласыз ба?
Пифагор: Иә, мен вегетариандық диета ішкі үйлесімділік пен тазалыққа жету үшін қажет деп есептедім. Жануарлардың етін жеуден бас тарту арқылы біз зорлық-зомбылық пен агрессияға байланысты жағымсыз энергиялар мен эмоциялардан аулақ бола аламыз.
Оның үстіне барлық тірі жанның жаны бар екеніне, оларға жанашырлықпен, құрметпен қарау керек деп есептедім. Табиғатпен үйлесімді өмір сүріп, басқа тіршілік иелеріне қажетсіз зиян келтірмеу арқылы біз ішкі тыныштық пен үйлесімділік жағдайына қол жеткізе аламыз.
Мен: Бұдан бөлек сіздің философияңызда күшті рухани элемент бар сияқты. Сенімдерің туралы көбірек айтып бере аласың ба?
Пифагор: Иә, менің философиям терең рухани және математика мен музыканы оқу бізге Құдаймен байланысуға көмектеседі деп ойлаймын. Мен ғаламды құдайлық принциптер басқарады және осы принциптерді зерттеу арқылы біз құдайдың табиғатын түсінуге жақындай аламыз деп сенемін. Мен сондай-ақ біз ғаламмен және бір-бірімізбен үйлесімді өмір сүруге міндеттіміз және бұл үшін шыншылдық, жанашырлық және әділдік сияқты этикалық принциптерге терең берілгендік қажет деп есептеймін.
Мен: Сіздің идеяларыңыз Батыс философиясы мен ғылымына қатты әсер етті. Өзіңіз қалдырған мұраңызға қалай қарайсыз?
Пифагор: Мен әлемнің математика, музыка және философияны түсінуіне үлес қосу мүмкіндігі үшін ризамын. Менің идеяларым болашақ ұрпақты білімге талпындырып, ғаламмен үндесе өмір сүре береді деп сенемін. Сондай-ақ, біз бәріміз бір-бірімен байланысты екенімізді және өз біліміміз бен дағдыларымызды адамзат пен біз бөлісетін әлемнің игілігі үшін пайдалануға міндетті екенімізді есте сақтау маңызды деп санаймын.
Мен: Осы маңызды тақырыптар бойынша ой бөліскеніңіз үшін рахмет, Пифагор мырза. Сіздің ілімдеріңіз бүгінде адамдарды шабыттандырады.
Пифагор: Менің тағылымдарым болашақ ұрпаққа даналық пен нұрлылық әкеледі деп сенемін. Есіңізде болсын, ішкі үйлесімділік пен тепе-теңдікке жол оны іздейтіндердің барлығына ашық.
Қорытындылай келе, Пифагормен сұхбат бізге оның философиясы және оның математика, музыка және философияның дамуына қалай әсер еткені туралы құнды мәліметтер береді. Пифагор ғаламның реттелген және үйлесімді екеніне және бұл тәртіпті сандар мен математикалық қатынастар арқылы көрсетуге болатынына сенді.
Пифагормен болған бұл гипотетикалық сұхбаттан оның өмірдің мақсатын біздің болмысымыздың барлық аспектілерінде - физикалық, психикалық, эмоционалдық және рухани жағынан тепе-теңдік пен үйлесімділікке тәрбиелеу арқылы ішкі тыныштық пен үйлесімділікке жету деп санағанын түсінуге болады. Ол өзін-өзі танудың, ішкі тану мен білім мен даналыққа ұмтылудың маңыздылығын, сондай-ақ қарапайымдылық, ұстамдылық және жанашырлық қасиеттерін атап өтті.
Пифагор сонымен қатар музыканың түрлендіруші күшіне және табиғатпен және барлық тіршілік иелерімен үйлесімді өмір сүрудің маңыздылығына сенді. Ол вегетариандықты зорлық-зомбылық пен агрессиямен байланысты теріс энергиялардан аулақ болу және барлық тірі жандарды жанашырлық пен құрметпен қарау құралы ретінде қолдады.
Жалпы алғанда, Пифагор ілімі бүгінгі күні адамдарды ішкі үйлесімділікке, даналық пен ағартушылыққа, интроспекция, рухани жетілдіру және ғаламды басқаратын заңдар мен принциптерді терең түсіну арқылы іздеуге шабыттандырады.