Фатима Бизақова Ф. Бизақова психологиялық ТҮзету-дамыту жұмысы Тараз 2013

«Мен  ата-анамын» тақырыбына үйге шығарма жаздыру 
Мақсаты. Ата-ананың өз көзқарасын түсінуі «плюс» пен «минусы»
оаска ата-ана тәжірибесімен танысу. Уақыті ең жогары — 1  тренинг (45 
минут).
Түсіндірме.  бұл тренингке тек ата-ананы шақыру ұсынылады, егер 
мүмкін болса баламен келесі бөлмеде жұмыс жасауга болады.
«Мен -  баламын, мен- ата-анамын» суреті
Мақсаты: 
Ата-ананың  отбасында  баланың  ролін 
зерттеу- 
қажеттілікті қанағаттандыру. 
’
Нүсқау.  Топ  қатысушысына  тақырыптық  сурет  салуды  ұсынады.
Соңында  топта  талқылау  жүргізіледі.  Суретте  не  жетіспейді?  Уакыт 
35-40 минут.
Эмоциялық-мотивациялық аумақты дамытуға арналған
жаттығу
Нусқау:  «Пілдің  аяғы»  жаттығуынан  кейін  бірден  орындау
Мақсаты: Өз денесі мен туындаган эмоцияны сезіну.
Ата-ана  үшін:  өз  дене  метафорасы  арқылы  жэне  баланың  психо- 
эмоциялық әлемі арқылы білу. Топтың әрбір қатысушысы өзін көбелек 
ретінде елестетеді және бөлмеде сәйкес бейнемен қозғалады.
«Жастықпен ұру» ойыны 
Мақсаты.  Агрессиялық сезім мен әрекетті жою.
Нусгқау:  Ойыншылар  шеңбер  бойында  түрып,  бір-біріне  жастык
атьім ен^ т'  -  
■
  « ч р ы с у »   сөзім ен   -  ж ем іс-ж и дек ,  ж ануарды ң 
қ™ уга боладьіЬІ 
Ы 
КӨ31  ж оғаРылаганда  екініш і  жастықты
Уақыты: топтагы куат көзінің төмендеу сәтіне дейін.
Болжамды уақыт  10 минуттан 30 минутқа дейін 
Құрал-жабдық: 2-4 жастық.
«Кет, ашу, кет» орнына « кет, көк ешкі -  кет» ойыны 
М ақсаты: Агрессияны байқау.
Нүсқау:  Қатысушы  кілемге қолын  жан-жаққа тізесін  бүгіп  жаталы 
и в д  
Ш
Ш
Көзі  Ж¥мулы-  Катысушы  колының  астында
<<КЭТ'  аШу> « " »   « "   °*—
*

Екінші  бөлімінде  қатысушы  «жүлдыз»  позасында  бірқалыпты 
әуенді ырғағында тыныш жатады (қолы мен аяғын кеңінен жаяды).
Уақыты: баланың күйіне байланысты, жаттыгудың бірінші бөліміне
3-7 минут уақыт жұмсалады.
Құрал-жабдық:  кілемше,  магнитофон,  бірқалыпты  музыка  ыргағы
мен үнтаспа.
Кері қарай жаса
Мақсаты: Ата-ана мен баланың қарама-қарсы рөлдік көзқараста бо- 
луын  қалыптастыру,  оның баламен  ішкі  қақтығысын түсіну.  Жаттығу 
бала-ата-ана  жұбында  өткізіледі.  Қатысушының  міндеті  — қимылды 
бір-біріне қарама-қарсы орындау болып табылады. Алдымен бір ойын­
шы ойлап табады, одан кейін екінші ойыншы.
Мысалы:  бала  «Үндеме»  десе,  сұқ  саусагын  көрсетіп,  сәйкес 
қимылмен, ал ата-ана болса, керісінше қатты дауыс шығара бастайды.
Түсіндірме: Кейбір қатысушы жұмысқа енжер қатысып жатса, пси­
холог 
оз 
нұсқасын ұсынуына болады. 
/
Уақыты: 5-15 минут.
«Айна» ойыны
Мақсаты: Зейінді дамыту сонымен бірге балада эмпатияны қолдау 
алуды дамы ту..
Нүсқау:  Жаттығу  ең  аз  дегенде  екі  қатысушымен  орындалады, 
оның  бірі  кезкелген  әрекетті  бейнелесе,  ал  екінші  айна  сенімді  бэрін 
қайталайды. Ролді үнемі ауыстырьт отыру қажет.
Уақыты: 5-15 минут. 
,
«Сезімнің суретін сал» ойыны
Мақсаты:  Баланың  эмоциялық  әлемін  дамыту,  психолог  тарапы- 
нан топ мүшесіне қажетті эмоциялық қолдау  корсету.
Нұсқау:  Жетекші  қатысушыдан  сұрайды:  «Сенің  коңіл-күйің  неге 
ұқсайды?».  Егер бала жауап беруге қиналса,  оган  мүмкін болатын жа- 
уап  нұсқасын  ұсыну,  мысалы:  күн,  бұлт,  жылга,  бұршақ  т.б.  келесі 
кезеңде қатысушыга 
ө з 
көңіл-күйінің неге ұқсайтынын қагазға түсіруін 
ұсыну. Сурет топта талқыланады.
Уақыты:  15-30 минут.
Түсіндірме:  бұл  жаттығуды  жоғары  қуат  деңгейін  тудырган 
жаттығудан  кейін  немесе  эмоциялык  жагдайды  белсенді  ету  үшін 
қолдану пайдалы.

Қарым-қатынаста  жағымды байланыс  жаттығуы 
«Танысу» ойыны
М ақсаты . Танысу, қатысушыны өзгенің әңгімесіне эмоциялықтар- 
ту, жекелсп айтканда, бала мен ата-ананы әңгімеге қызықтыру.
Нүсқау:  Топтағы  қатысушы  шеңбер бойына отырады,  оның біріне
доп беріліп, өз аты айтылады және сүйікті ойыншығын айтып ол тура­
лы сипаттап беру ұсынылу керек.
«Қайырымды  сегіз аяқ» ойыны 
М ақсаты .  Топтың ұйымшылдығы, эмпатия  сезімі  мен  конгруэнтті 
өзара  әрекеттестік  дағдысын  дамыту.  Ырғақпен  жұмыс,  зейіннің 
шоғырлануы, белінуі, қосылуы, дағдысын дамыту.
Нүсқау.  Топ  мүшесі  шеңбер  бойына  тұрып,  бір-бірінің  қолынан 
ұстайды. Психолог жәй ғана:  көз алдымызға бір үлкен әрі қайырымды 
сегіз  аяқ екенімізді  елестету.  Мұнан  кейін  топ  үшін  жалпы  тынысалу 
ырғагын табу ұсынылады.  Осыдан  соң әркім тыныс  ішке алғанда алга
бір қадам жасайды, тынысты сыртқа шығарғанда сәйкесінде бір қадам 
кейін жасайды.
«Біздің  қайырымды  жэне  үлкен  сегіз  аяғымыз  тыныс  алып,  өзінің
жьілы  әрі  жүмсақ  денесін  жиырып,  қайта  жазады.  Қайырымды,  әрі
сүйкімді сегіз аяқтың қайырымды жүрегінің соғысын естиміз». 
Уақыты: 5-7 минут.
Достық күлімсіреуден басталады 
Мақсаты: Алгашқы эмоциялық жағымды байланысты орнату.
Нұсқау:  Барлық  қатысушы  шеңбер  бойына  отырады,  әрқайсысы 
кезекпен көршісіне қарап күлімсірейді.
Уақыты:  1  минут.
Қошемет сөз
Мақсаты:  Конструктивті  өзара  эрекеттестік  дағдысын  қабылдау 
меңгеру және көрсете білу.
Ңұеқау:  Қатысушы  шеңбер  бойына  қолын  ұстай  отырады. 
Әрқайсысы  өз  көршісіне  бұрылып,  көзіне  қарап  қошемет  сөз  айта-
ды.  Көрішсі  оған  алғыс  білдіреді.  Қажет  болса,  ата-анасы  баласына 
көмектеседі.
Уақыты: 5 минут.
Құрал-жабдық: жымию.

Е вропалы қ қала ойыны 
М ақсаты :  Бала  мен  ата-ана  арасында  серіктестік  қатынасты  да­
мыту.  Топ  қатысушысының  өзіндік  дәстүрі  бар.  Европалық  қаланың 
алдында «болады».  Бұл  қаланың тұрғыны  күнде  бір уақытга  орталық 
алаңга  жиналып  қоңырау  сыңғырының  санына  сәйкес  бір-бірімен 
амандасады  екен.  Егер  қоңырау  бір  рет  соғылса,  тұргын  бір-бірімен 
алақанымен амандасады екен, егер екі рет соғылса, арқасымен, егер үш 
рет соғылса,  бір-бірінің  иықтан  ұстап  жеңіл  сілкілейді.  Қатысушы  эр 
қимылын жаңа серіктеспен жасағанын байқауы қажет.
Түсіндірме: бұл жаттығу топты «қыздыруға» оте пайдалы.
«Сен туралы  ж агы м ды  сөз» ойы ны 
М ақсаты :  Баланың өзіне тэн көрікті  белгісін анықтауға қиял тура­
лы әдістемені  қолдану.
Нүсқау:  Сен  бүкіл  өміріңде  озің  туралы  қандай  жағымды  сөз 
естідің?  Сен  оте  көріктісің  жэне  қайталанбас  ерекше  сұлусың  деп 
саған біреу айтты ма? Біреуге сен өте коріктісің, тұрақтысың деп айтуы 
дұрыс болады ма? Әр адамның тұрақтылығын немесе қайталанбас адам 
екенін  қалай  дәлелдеуге  болады?  Мен  өзің  жайлы  бірнеще  жағымды 
сөз еститін гажайып әлеміне саяхатқа шақырғым келеді.
Ыңғайлы  отырып,  козді  жұмуды  отіну.  Үш  рет  сыртқа  және  ішке 
дем алып, босаңсып, ыңғайлы отыру. Сен білесің бе? Әрқайсыңыздың 
ішіңізде  жұлдыз  омір  сүретін  сияқты.  Бұл  жұлдыз  сізді  басқа  адам- 
нан ерекшелейді. Кейбір жұлдыз бізді бір-бірден түсі арқылы кейбіреуі 
үлкендігі арқылы ажыратылады. Ал, енді сол жұлдызды озімізден тауып 
корейік.  Мүмкін бұл жұлдыз сенің басыңа орналасқан шығар. Мүмкін 
жүрегіңде ме? Егер сен оз жұлдызыңды тартымды деп ойласаң, ақырын 
қолыңды  көтер.  Өте  жақсы!  Сен  оз  жүлдызыңды  таптың  ба?  Соған 
өте  мүқият  қара!  Ол  қандай  түсті?  Көлемі  қандай?  Ал  енді  сен  өзіңе 
елестетіп көрші, өзінің жұлдызыңның қандай көңілді екенін. Сен оның 
жүзінде  жарқын  күлкі  көріп  тұрсың  ба?  Сен  өзіңнің  жұлдызыңның 
жүзінде  қандай  да  бір  күлкіні  байқасаң,  ақырын  қолыңды  көтер.  Сен 
барлық бала белгі бергенше кідіріп күте тұр.
Сенің  жұлдызың  күліп  тұр  ма?  Әлде  жымиып  тұр  ма?  Өйткені  ол 
бір  құпияны  біледі.  Ақырын  оз  жұлдызынды  қасыңа  алып  құлағыңа 
тақап,  ол  саған  не  айтқысы  келеді  екен?  Сен  ненің  арқасында сондай 
керекті  жэне  ерекше  бала  екеніңді  айтып  берсін.  Оның  айтқанының 
бэрін  мұқият тыңдап  болғаннан  соң  ақырын  қолыңды  көтер.  Тағы  да 
барлық бала белгі бергенге дейін күте тұр. Сен енді білесің бе, неліктен

і 
сен  көрікті  жэне  ереісше  бала  екеніңді.  Сен  енді  өз  жұлдызыңды
жаныңның терең жеріне жіберуге болады. Ақырын өзіңе «Мен көрікті 
жэне ерекше адаммын» деп айт.
Енді сен керіліп созылуына және денеңдегі бұлшық етіңді босату ыңа
I 
болады. Өз жұлдызыңмен қоштасып, көзіңді жәймен ашуыңа байланыс- 
I 
ты. Өзіңді  қоршаған балаға қарап, бізге оралуыңа болады.
I 
Жаттыгуға талдау:
I 
‘ 
өзіңнің ерекше жұлдызыңды қайдан таптың?
- Оның аты бар ма?
- Ол саған ұнайды ма?
- Ол саған не деп айтты?
Енді  сен  өзіңнің  көріктілігің  мен  ерекшелігіне  сенесің  бе?  -  Сен 
өзіңді қазір қалай сезініп отырсың?
-  Сен  өзіңді  уақыт  өте  келе  басқа  адамнан  көрікті  жэне  ерекше 
адамсың дегенді естігің келе ме?
Мінез туралы ” ойыны.
М ақсаты:  Балаға адам бойындағы жағымды және жағымсыз мінез 
үлпсін бағалауды қалыптастыру.
Нұсқау:  Баланы  озенге  серуендеуге  шақырады.  Бала  болмеге 
кіріп,  кілемге жайгасады,  ортада “домалақ айна — “кол” жатады.  Пси­
холог  балага  “көлдегі”  өз  бейнеңе  қарауды  сұранады.  Бала  кезек- 
пен  оз  келбеті  туралы  эңгімелейді.  Өзінің  сырт  келбетінен  бастап, 
психологтың жетекшілігімен бала өз мінез қасиетін сипаттауға ауыса- 
ды. Бала кеиіпкердің мінез-қүлқын суреттейді.
“Мақтаншақ -  тышқан”.  Бір тышқан  орманда қыдырып  жүріп,  ал- 
тын мүйізді еліктің лағын кездестіреді.
- Маған алтын мүйізді сыйлашы,- дейді тышқан еліктің лағына.
-  Менің  алтын  мүйізімнің  саған  керегі  қанша?  Олар  саған  кедергі 
келтіреді ғой,- деп жауап берді еліктің лагы.
- Сен сараңсың!-деп бұзауды ызаландырады.
- Мен сен ойлағандай сараң емеспін! -  деп лақ басындағы өзінің ал­
тын мүйізін тышқанға шешіп береді.Тышқан қуанып кетіп, басындагы
әшекейді корсетуге жүгіре жөнеледі. Ол асыққаны сонша, тіпті рахмет 
айтуды ұмытып кетеді.
Тышқан оз құрбысын көріп, оның алдында мақтана бастайды:
Мен  барлықтарыңнан  тэуірмін,  бәріңнен  баймын,  енді  мен  сен 
сияқты  сұр  тышқанмен  араласпаймын  -  дейді.  Кенет  бір  бұтаның

астынан  мысық  шыға  келеді.  Барлық  тышқан  тығылып  үлгереді,  ал­
тын мүйізді тышқан болса қыстырылып қалады. Мысық әлгі тышқанга 
атылып  барып,  жеп  қояды.  Шөп  үстінде  алтын  мүйіз  қалады.  Еліктің 
лағы өз мүйізін тауып алып, киіп алады.
- Мақтаншақ болу қандай жаман,- деп басын шайқап, күрсінді ол.
и ұ ятты  бала” ойыны.
Нүсқау:  Бала  көп  қабатты  үйдің  бірінің  терезе алдында қатты 
дауыспен  өлең  айтып,  баянда  ойнап  отырды.  Үйден  бір  әйел  шығып, 
баладан басқа орынга барып отыруын өтінді: “Сен тура біздің терезенің 
түбінде  ойнап  отырсың,  ап  менің  ауру  қызым  енді  ғана  үйқтады!”,- 
деді. “Не бопты”, - деп бала баянды одан әрі қатты тарта бастады.
Релаксациялық жаттығулар (Жанасу терапиясынан  қарапайым
әдістер)
«Апельсин (немесе лимон)» жаттығуы 
Нүсқау:  Бала шалқасынан жатады, басы сәл қиғаш. Аяғьі мен қолы 
жай ашылған.  Балаға оң қолында апельсин барын айтып,  одан шырын 
жасауға  сыгуын  сүрайды  (қатты  қысымда  қолы  жүдырықталып  8-10 
сек. бойы түруы керек).
«Жұдырықты  ашып,  апельсинді  домалату  (кейбір  бала  шырын 
қыстық деп ойлайды),  қол жылы..., жүмсақ..., тынығады...»
Сосын  апельсинді  сол  қолға  ауыстырады.  Жаттығу  келесі  қолда 
жасалады.  Мүмкіндігінше  жаттығуды  екі  реттен  жасау  (жемісті 
ауыстыруға болады).
«Тасты қозғалту» жаттыгуы 
Нүсқау:  Балалар  шалқасынан  жатады.  Олардан  оң  аяғының 
қасында ауыр тас  жатқанын  елестетуді  сұрау.  Оң  аяғымен  жақсылап, 
абаймен осы тасты орнынан қозғалтуы керек. Ол үшін аяғын сәл бүгіп, 
қатты  жүмылдыру  керек  (8-12  сек.).  Сосын  аяқты  бастапқы  қалыпқа 
келтіреді.  Осы жаттығу келесі аяққа жасалады.
«Тасбақа» жаттығуы 
Нүсқау:  Жаттығу бір қырымен  немесе етбетімен жатып жасалады. 
Баладан  жасыл  шөпте  (өзен,  көл  баланың  қалауы  бойынша)  жатқан 
кішкентай  тасбақа  екенін  елестетуді  сұрау.  Күн  шуағын  төгіп  түр. 
Т асбақаға жылы жэне жайлы. Қол —аяқ босаңсыған. Бірде аспанды қара 
бұлт торлап,  күннің  бетін  жапты.  Тасбақаға суық болып,  өзін  жайсыз 
сезінеді,  ол  қолын,  аяғын,  мойнын  жиырады  (балалар  тасбақа  тэрізді

~  
-  
. 
'   .  ^ ........................  5 
■* "   1>«ги 
а  л ь а и қ ы и а
И Д Ы ,   Ж Ы Л Ы
жэне  жаидары.  Тасбақа  қайта  босаңсып,  аяқ-  қолын,  мойнан  жазады 
(арқа 5-10 сек. босаңсиды).
«Теңіз жүлдызы» кейпінде босаңсу жаттығуы 
Уақыты:  1-2 минут.
Нұсқау:  Бұны өзге жаттығудың соңынан босаңсу, қысымды түсіру
ҮШін  жасауға болады.  Мүмкіндігінше  әуенмен  жасалады.  Балалардан
1САЧТ1РП1Н 
'ЯГ\ЛІЛ\/ТГІ^І
  МГАііа 
__-ч_ 
• 
.
жұмуды
*  -  • 
Щ
 
т--------- тмплвм  қауіпсіз  сезінетін  демалыс
орнын  елестетуді  сұрау.  Сосын сол жерде қалауы бойынша жасағысы 
келетш істі жасап жатқанын ойлау. 
Т
Жаттығу  аяқталғаннан  кейін  көздерін  ашып,  бірнеше  рет  керіліп 
терең тысыс алып орнынан тұрады.
МЕКТЕПКЕ ДЕЙШГІБАЛАЛАР 
АРНАЛҒАН ТРЕНИНГ
ТРЕНИНГ №1. ТАҚЫРЫБЫ:
«МЕН ӨЗІМДІЖАҚСЫ КӨРЕМІН»
(3 жастағы балага арналган)
«Сәлеметсіц бе, мен мысықпын!» жаттығуы 
Мақсаты:  Баланың өзіндік сыйлауына бағытталған 
Нүсқау:  Жүргізуші  қолына  жұмсак  мысық  ойыншықты  алады 
(қолға  киілетін  қуыршақ  болса  тінтен  жақсы).  Ол  балаларға  кезек- 
пен  мысықпен  амандаеуды  сүрайды.  Эр  бала  қолынан  ұстап  өзінің
есшін  жылы  сөзбен  айтады.  Мысалы,  «Сэлеметсің  бе  мысық  мен 
Аи нұржан м ын ». 
’
«Мысық аялайды» жаттығуы
„  Н¥сқаУ:  Алдағы  жаттығу  сияқты  жүргізуші  қолына  жұмсақ 
оиыншықты алып.  мысыктың алақанымен әр баланың басынан сипап: 
«Меиірімді  Аинұржан,  жақсы  Жасұлан»  т.б.  деп  айтады.  Балалар  ке-
зеклен мысықтың қолын алып  аймалайды. Жүргізуші балаларға жылы 
сөз айтуға көмектеседі.
«Бір-екі-үш, аққу - үйрек уш, қаты п қал!» жаттығуы 
Нүсқау:  Балалар  бөлмеде  жүреді.  Жүргізуші  оларға:  қазір  сендер 
мен  атаған  аңга айналасыңдар.  Сендерге:  «бір-екі-үш,  аққу-үйрек үш
қатып  қал!»-  нұсқауы  берілгенде  қимылдамай  орнында  қатып  қалу’

Кішкентай балаға қалыпты жүргізуші көрсетіп ал үлкен балалар өздері 
ойлап табады. Осыдан кейін жүргізуші  аңға айналу қорқынышты емес 
пе?  (қасқыр,  арыстан,  аю) -  деп  сұрайды.  Ойын  эрі  қарай  аңдармен 
жалғасып кете береді.
«Ермексаз» жаттығуы 
Нүсқау:  Жүргізуші  бір  баланы  алып  ол  ермексаздың бөлігі  екенін 
айтады.  Оны  жібітіп,  илеп  бір зат жасауга болады.  Жүргізуші  баланы 
икемдендіріп бір жануарды бейнелендіреді. Қалған балалар қандай жа- 
нуар екенін табады.
«Ау- у» жаттығу ы 
Нұсқау:  Бір бала топқа арқасымен  қарап  тұрады.  Ол  орманда ада- 
сып  кетеді.  Өзгелері  кезекпен  оған  «Ау-у»  деп  айқайлайды.  Адасқан 
бапа кім айқайлағанын табуы керек.
«Сезімді тілмен  көрсету» жаттығуы 
Жүргізуші 
балаларга  тілдерін 
шыгаруды 
сұранады, 
сосын 
барлығына тілдің қорыққанын, қуанғанын, ашуланғанын көрсету.
«Үйшікте кім түрады?» жаттығуы 
Барлық бала үйшікке жиналады.  Үйшікті  эр  бала қолдарын  төбеге 
үйлестіріп  бейнелейді.  Жүргізуші  эр  үйшікке  барып,  тоқылдатады: 
«Үйшікте  кім  тұрады?».  Бала  өз  есімін  айтады.  Жүргізуші  эр  ба­
ладан  сұрайды:  «Сен  бәрінен  де  нені  жақсы  көресің?»,  «Неден  ең 
мықтысың?», бала осы сүрақтарга жауап береді.
ТРЕНИНГ №2.ТАҚЫРЫБЫ:  «ШАБЫТТЫ КӨҢІЛ-КҮЙ»
(мектепке дейінгі кезеңге арналады)
М ақсаты :  Жағымды  эмоциялық  коңіл  күй  мен  қарым-қатынас 
дағдысын дамыту.
Міндеті:
-денедегі қысымды түсіру 
-топ мүшелерін біріктіру
-құрдасына деген жағымды қарым-қатынасты қалыптастыру 
Қажетті  қүралдар:  магнитофон,  табигат  пен  жағымды  эуенді 
таспа, ватман, түрлі түс пен қылқалам.

Сәлемдесу. «Марғау» жаттығуы
Мақсаты:  Бойдағы  қысымды  шешу,  қиялды  дамыту,  топта 
жағымды ортаны қалыптасыру.
Нүсқау:  Балалар  кілемге  отырады.  Психолог  барлық  баланың 
кішкен  марғауға  айналуын  сұранады.  Эр  бала  маргаудың  тусі  мен 
атын  айтады.  Оның  қандай  екенін  суреттейді.  Марғау  ұйқыда.  Пси­
холог  таң  атқанын,  күн  шығып,  оның  шуағы  марғауды  ұйқысынан 
оятпак болып, қытыкгап жатқанын айтады. Маргау ұйқысынан оянып,
керіледі.  Үстін  жуып,  жұмсақ  табанымен  кетіп  барады.  Тамақ  ішкісі 
келіп, анасын шақырады. Анасы келіп тамақтандырады.
Негізгі бөлім
«Сабын көпіршігі» ойыны
Мақсаты:  Топтағы  біріккендікті,  зейінді  дамыту,  эмоциялық сер- 
шн. 
к
Нүсқау:  Балалар шеңбер болып, бір-біріне тыгыз орналасады  Пси­
холог оны «үрленбеген кобік» деп айтады.  Балалар оны қолдарын сер- 
меи  отырып  «үрлейді».  Әр  үрлеген  сайын  артқа  бір  қадам  жасайды. 
Психолог «пах»  деген  кезде  көбік жарылып  балалар  болменің  ішінде
жан-жаққа жүгіре жөнеледі. Жаттыгуды екінші қайталаганда кобік жа- 
рылмайды.
«Шар, үрлен!
Үлкен болып, үрлен!
Осы бетте қалып,
Жарылма!», - деп әндетуіне де болады.
«Көбік шарыныц ішінде» ойыны 
Мақсаты:  Эмоциялық қысымды шешіп, қиялды дамыту.
Ескерту:  Жаттыгу  жайлы  әуенмен  немесе  табигат  дыбысы 
жазылган таспамен жүргізіледі.
Нүсқау:
-  Сіздер  саяхат  жасағанды  ұнатасыздар  ма?  Кім  саяхат  жасап 
көрді?.. Қазір біз таңгажайып саяхатқа аттанамыз.
- Бізде сабын көпіршігі бар емес пе? Мұқият мініп саяхатқа ұшайық. 
Көзімізді  жұму.  Көбік  жоғары  көтеріле  бастады.  Міне,  аспанга  да 
көтерілдік,  жанымыздан  түрлі-түсті  әдемі  құс  үшып  жүр.  Жерге

қарасақ  үлкен  бақша  көрдік.  Онда  жұмыс  істеп  жатқан  барлық адам 
бізді  байқап,  қол  бұлғауда...  Енді  биік  нулы  орманның  үстінен  ұшып 
бара  жатыр.  Ормандағы  аңдар  асыр  салып  жүр.  Қандай  аңдар?  Енді 
міне,  өзіміздің  балабақшаның  үстіне  де  ұшып  келдік.  Жерге  жайлап 
қондық. Енді көзімізді ашсақ өз бөлмемізде отырмыз.  Саяхаттан кейін 
өзіңді қалай сезіндің? 
■
 
.
«Біздің саяхат»  суреті 
Нұсқау:  Психолог  барлығына  көпіршік  суреті  салынған  ватман 
қағаз мен түрлі-түсті қарындаш, фломастер, бояу таратады. Балаға осы 
суретті аяқтау ұсынылады.
Балалар тапсырманы орындап болған соң, суретті талқылайды.
«Шарик пен магнит» ойыны 
Мақсаты: Таным аймагын кеңейту.
Нүсқау:  Балалар болмеде  ары-бері  еркін  қозгалады.  Сосын  психо- 
лог сиқырлы  созді  айтады.  «Крибле,  крабло,  бумс!  Барлық бала  агаш 
шарикке  айналуда.  Бір-біріне  согысқан  кезде  «Тук»  деп  айтқан  жөн. 
Крибле,  крабле,  бумс!  Барлық бала резина  шарикке айнагтды.  Балалар 
аяқ ұшымен жеңіл секіріп, бір-бірімен соқтығысқанда, «Пум!» дейді.
Психолог:  «Крибле,  крабле,  бумс!  Барлық  бала  темір  шарикке 
айналды».  Балалар  болме  ішінде  жүгіре  бастайды,  соқтығысқан  кез­
де  «Дон!»  деп  айтады.  Сосын  психолог  балалардың  ішінен  біреуін 
«магнит»  деп  айтады.  Магниттке  екі  қадам  жақын  тұрган  тартыла 
түседі.  Психолог:  «Крибле,  крабле,  бумс!  Барлық бала  қағаз  шарикке 
айналды  »,-дейді.  Согысқан  бала  «Ш-ш-ш»,-деген  дыбыс  шыгарады. 
Соңында  психолог::  «Крибле,  крабле,  бумс!  Барлыгыңды  балага 
айналдырдым! »,-дейді.
«Жылан» ойыны 
Мақсаты:  Баланың  багдарлану,  бірлікте  жүмыс  жасауына,  топта 
көңілді орта қалыптастыруга арналган.
Нұскау:  Жыланның  басы  болып  бір  баланы  қояды  (психологтың 
озі біріншісінде болып  көрсетсе де болады). Қалғандары жүргізушінің 
қолынан  ұстап,  ары  қарай  осьшай  жалгасып  кете  береді.  Жүргізуші 
жылдамдыгын  күщейте  отырып  болмені  аралай  бастайды.  Тез  ара- 
да  бұрылыс  жасайды.  Максаты  -   бала  бір-бірінен  ажырамас  үшін, 
қолдарынан қатты үстау қажет.

Пікір:  бала түрлі  жағдайда достарына  сенім  артып,  еш  кедергісіз 
қарым-қатынасқа түсе білуі.
«Фотограф» ойыны 
М ақсаты:  Зейінді,  мінез-құлықтың  көрінуін  бақылауды,  есту
арқылы есте сақтауды дамыту.
фотографты
граф кез келген қалыпта тұрган маман иесін, жағдайды суреггеу қажет. 
Ол  бар  мүмкіндікті  (сыныптағы  ойыншықты,  балаларды)  пайдалана 
отырып,  сол жағдайды суреттейді.  Ойын ерекше қызық болу үшін  по-
фотоаппаратын
Кері байланыс.
ұпай
-  Ең жақсы  фотографтың  суреті  сапалы  болып  табылады.  Ол топ
көшбасшысы.
Қорытынды.
құрып
аитады

жүктеу/скачать 25,67 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: