Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі
– 1985 жж. Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайы, ондағы дағдарыстық құбылыстардың мәні
жүктеу/скачать 491,12 Kb.
|
тарих
| 134. 1965 – 1985 жж. Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайы, ондағы дағдарыстық құбылыстардың мәні.XXғ 70ж басында 60ж ортасында басталған экон.қ реформаның қоғамдық өндірістің тиімділігін арттыруға бағытталған бастапқы идеялары бұрмаланып ж/е көп ұзамай реформаны жүргізу тоқтатылып, тарихымыздағы тоқырау кезеңі басталған болатын. Тоқырау кезеңінде Қаз.н экон.сы бұрынғысынша техникалық прогреске қабілетсіз, қарабайыр әдіспен дамыды. Өнеркәсіпті өркендетуге 40,8млрд сом н/е халық шару.на бөлінген барлық қаржының 32% жұмсалды. 15жыл ішінде өнеркәсіп өнімінің жалпы көлемі 2есе, ал машина жасау, химия өнеркәсібі сияқты сала/да 3еседен астам артты. Энергетикада эл. қуатын өндіру одан әрі шоғырланып, орталықтандырылды. 1975ж респ.ң барлық кәсіпорын/ы дерлік бір орталықтан энергия мен жабдықталды. Шевченкода шапшаң нейтронға нег.н дүн.жүзіндегі аса ірі атом реакторы жұмыс істеді. Машина жасау ж/е металл өңдеу саласындағы өсудің жылдық орташа қарқыны 12%ке жетті. Өндірісті жоспарлуда кемшілік/ орын алды, жаңа өндірістік қуат/ кешігіп іске қосылды. Еңбек тәртібін бұзушылыққа жол берілді, ғылым мен техниканың жетістек/і өндіріске жеткілікті дәрежеде тез енгізілмеді. Осының әсерінен, респ. өндіріс орын/ы жоспарлы өнімді берген жоқ. Сонымен бірге өндіріс тиімділігі мен өнім сапасын арттыруда, ғылыми-техникалық дамуда, қазіргі заманғы техника мен технологияны игеруде капиталистік мемл/ден кейін қалу күшейе түсті. Еңбекті, материал мен ақшаны көп жұмсаған кәсіпорын ж/е оның басшы/ң көрсеткіші жоғ бағаланды. Респ ілгерілеу қарқынынан айырыла бастады, шару.ң барлық саласында іркіліс көбейіп, қиыншылықтар үсті-үстіне жинақталып, шиелінесе түсті, шешілмеген проблема/ көбейді. 9-бесжылдықта жоспардың күрт төмендетілгеніне қарамастан өнеркәсіп көлемі 12,6%ке орындалмады. 10-бесжылдық 25%ке, ал 11-бесжылдық 3,6%ке орындалған жоқ. Соның сал/нан қаралып отырған жыл/да ұлттық табыстың өсу қарқыны баяулап, 80жыл/ң бас кезінде экон.қ тоқырауға жақындатқан деңгейге дейін төмендеді. Қаз.да экон.ны дамытуда интенсивті жолға көшу ж/е ғылыми техникалық прогресті өрістетуге бағыт алынды. Ауыл, село еңбекші/не еңбекақы төлеуде теңгермеушілік күшейді, адам/ көбінесе ақшаны жұмыстың нәтижесі үшін емес, жұмысқа шыққаны үшін алды. Мемл.к меншіктің іс жүзінде ведомстволық меншікке айналдырылуы өндіріс қызметкер/ін құрал-жабтық/нан алыстатуға алып келді. Еңбекте ақы төлеу оның өнімділігінің өсуінен басып озды. Кәсіпорын/ң ешқандай дербестігі болаған жоқ. Халық шару.ғы иесіздіктен, жаңа техника мен технологияны нашар енгізуден үлкен зиян шегіп жатты. Экон.қ ведомство/ түріндегі орталықтың әміріне бағыну респ.ғы жағдайды одан әрі қиындата түсті. Респ.ң жергеліті жер/дегі ауыл шару.ғы өндірісін ұтымды ұйымдастыру, оның тиімділігін арттыру бағытындағы кейбір ізденіс/ басшы орган/ тарапынан өолдау таппады. 80-ж/ң басында жүргізілген сансыз көп қайта құру/, эксперимент/ -бағаның, интеграция мен мамандандырудың жаңа түр/н ж/е т.б енгізу ауыл шару.ң берекесін кетірді. Әбден болдырған ауыл шару.ғы қатаң әкімшілік бақылауға алынып, аяғында келіп дағдарысқа ұшырады.
жүктеу/скачать 491,12 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|