Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі

Қазақстанның ЕҚЫҰ-дағы төрағалығы. ЕҚЫҰ-ның 2010 жылы желтоқсанда Астана қаласында өткен Саммиті және оның маңызы

жүктеу/скачать 491,12 Kb. бет 134/158 Дата 20.12.2023 өлшемі 491,12 Kb. #141286

150. Қазақстанның ЕҚЫҰ-дағы төрағалығы. ЕҚЫҰ-ның 2010 жылы желтоқсанда Астана қаласында өткен Саммиті және оның маңызы. Қаз.дық төрағалықтың бары­сында негізгі күш-жігер посткеңестік кеңістіктегі «сүрленіп қалған» д.а-тын дау-жанжал/ды реттеуге бағытталды. Осы орайда Н.Ә.Назарбаев Таулы Қа­ра­бақ жанжалына байланысты Әзірбайжан және Армения президент/мен, сондай-ақ Приднестровье мәселесі бой/ша РФ.ң, Украина мен ЕО-ның пре­зидент/мен келіссөз/ ұйым­дас­тыр­ды, солардың барысында осы/ды реттеу жөніндегі келіссөз/ді қалпына келтіруге қатысты екіжақты маңызды келісім/ге қол жеткізілді. Қаз.н басшысының Қырғ.н бой/ша арнаулы өкіл тағайындауы ж/е қырғыз халқына гу­мани­тарлық көмек көрсету жөнінде кешенді іс-ша­ра­/ ұсынуға бастамашылық таны­туы әлем­дік қауымдастықтың жоғ баға­сын алды. Осындай жағдайда ЕҚЫҰ-ның саммитін өткізу жөнінде біздің еліміз ұсынған бастаманы толық қолдаған ЕҚЫҰ-ға мүше ел/дің басым көпшілігінің көзқарасы мейлінше заңды әрі күтілгендей болып шықты. Н.Ә.Назарбаев Қаз.н ЕҚЫҰ төрағасы лауазымына кіріскеннен кейін бірден-ақ ал­ғаш­қы міндет/дің бірі ретінде ЕҚЫҰ сам­митін өткізу мәселесін қойды. 2010ж 29 қаң­тардағы Қаз.н халқына арнаған «Жа­ңа онжылдық – жаңа экономикалық өрлеу – Қаз.ң жаңа мүмкіндік/і» д.а-тын Жол­дауында Президент осы орайда: «Мен саммитте ЕҚЫҰ жауапкершілігі ай­ма­ғындағы қауіпсіздіктің көкейкесті проб­ле­ма­/н, Ауғанстандағы жағдайды ж/е төзім­ді­лік мәселе/н талқылауды ұсындым. Біз­дің ЕҚЫҰ-дағы төрағалығымыз бүкіл әлем ха­лық/ң қауіпсіздігін дамыту мен өр­кендетуге бағытталатын болады», деп мә­лімдеді. 1-2 желтоқсанда болып өткен ЕҚЫҰ-ның Астана саммиті 56 мүше мемл/ мен БҰҰ-ны, НАТО-ны, ТМД-ны, т.б./ды қоса алғанда, ұйымның 12 серіктес мемл/нен 2,5 мыңға тарта делегат­/­ды жинады. Оның жұмысын көрсетуге әлемдік БАҚ-тың 1,5 мың өкіл/і келді. Еліміздің Еуропадағы қауіп­сіздік ж/е ынтымақтастық ұйымындағы төр­ағалығы Қаз.ң тәуелсіздік жыл­/ғы табыс/ң танылуын нақты әйгілеген әрі оның халықаралық беделін едәуір арттырған ірі дипл.қ жеңіс болғандығын айта кету к.к. Астанада ЕҚЫҰ Саммитін өткізу туралы бастаманың негізінде бірқатар аспекті/:1) ХХІғ Ұйым бүкіл Еуразияда, 4мұхит жағасын шайып жатқан – Атлант м.нан Тынық м.қа, Солт мұзды м.тан Үнді м.на дейінгі кеңістікте жаңа ауқымды қауіпсіздік жүйесін құру үшін өзінің бұ­рынғы барлық тәжірибесін пайдалануы тиіс деген терең се­німділік. 2) ЕҚЫҰ-ны дағдарысты жағ­дайдан алып шығу маңызды болды. 1999ж Ыстамбұл саммитінен соң Ұйым жедел жүрген жаһандық өзгеріс/ң тасасында қалды. Қауіпсіздіктің жаңа сынақ/ы мен қатер/ң бастау/ы – халықаралық терроризм, есірткі саудасы, трансшекаралық қылмыс пен заңсыз миграция – Еуропа шекарасынан әлдеқайда алысқа кетті. ЕҚЫҰ-ға қатысушы ел/ арасында қауіпсіздіктің әскери, гуманит.қ ж/е экол.қ өлшем/і мәселе/н түпкілікті түсінуде түрлі көзқарас/ көрініс берді. 3) ЕҚЫҰ ел/і көшбасшы­/ы арасындағы тікелей үнқатысудың құндылығы мен ұтымдылығын қалпына келтіру к.к болды. Кейбір қатысушы ел/де Ұйым саммиті алаң/ында бір-бірімен еш жүздеспеген саяси көшбасшы/ң тұтас бір буыны ауысып үлгерді. ЕҚЫҰ-ның «Қауіпсіздік қоғамдастығы жолында» атты Астана Декларациясының тарихи құн­дылығы:1) Ұйымның негізіне алынған қағидат/ң көкейкестілігі ж/е барлық 56 қатысушы мемл.ң Хельсинки Қорытынды актісінен, Париж Хартиясынан, Еуропа Қауіпсіздігі хартиясынан бастап ж/е оның шеңберінде қабылданған басқа құжат/ға деген бұлжымас ұстаны­мы расталды. 2) ЕҚЫҰ кеңіс­тігін­дегі қауіпсіздік көрші өңір/дегі, Жерорта теңізі мен Азиядағы қауіп­сіздікпен тығыз байл.ты екендігі Астана Декларациясында ерекше атап көрсет.н. Онда ЕҚЫҰ-ның жаңа жүзжылдықтағы басты бағдары ретінде Еуроатлантикалық ж/е Еуразиялық қоғамдастықтағы ортақ ж/е бөлінбейтін қауіпсіздікті құру мақсаты қойылған. 3) құжатта ЕҚЫҰ-ны нығай­туға, оның ХХІғ қауіп-қатер/не тиісінше ж/е ықпалды жауап беру қабі­летін күшейтуге бағытталған барлық бастама/ бар. ЕҚЫҰ-ның Астанада өткен Саммитінің Қаз.ға тигізген оң ықпалы: Ол біздің халқымызды топтастырды, аса зор күрделі міндет/ді шешу ж/е ең жоғ мақсат/ға жету қа­білетіне деген сенімді нығайтты. Біз әлемдік қоғамдастық алдында жауапты, бейбітшілікті, тұрақтылық пен қауіпсіздікті нығайтуда тиянақты әрі белсенді екенімізді көрсеттік. жүктеу/скачать 491,12 Kb. Достарыңызбен бөлісу: