153. Қаз.н ж/е Шанхай ынтымақтастық ұйымы. Қаз.н, Қырғ.н, Қытай, Ресей мен Тәжікстан басшы/ы Шекара аймағындағы әскери саладағы сенім шара/н нығайту туралы келісім мен Шекара аймағындағы әскери күш/ді өзара қысқарту туралы келісімге қол қойғаннан кейін құрылған «Шанхай бестігі» тетігінің негізінде 2001ж Шанхай ынтымақтастық ұйымы құрылды. 2002ж 7 шілдеде қабылданған ШЫҰ Хартиясына сәйкес Ұйымның негізгі мақсат/ы: өзара сенім, достық пен тату көршілікті нығайту; саяси, сауда-экон.қ, ғылыми-техникалық, мәдени, білім беру, энергетикалық, көлік, эколог.қ ж/е басқа сала/ғы ынтымақтастықты қолдау. Қазіргі кездегі ШЫҰ мүше/і: Қаз.н, Қытай, Қырғ.н, Ресей, Тәжік.н мен Өзб.н. ШЫҰ жанындағы бақылаушы статусына ие ел/: Монғолия, Үндістан, Иран және Пәкістан. 2009ж маусымда Екатеринбургте өткен саммиттте қабылданған шешім бойынша Белоруссия мен Шри-Ланка сұхбат б/ша әріптес мәртебесіне ие болды. Шанхай ынтымақтастық ұйымы – қандай да бір елге қарсы бағытталған әскери блок емес ж/е жабық альянс та емес, ол кең халықаралық ынтымақтастыққа бағытталған құрамы кеңейтілуі мүмкін ашық ұйым. ШЫҰ-ның қазіргі кездегі негізгі мақсат/ы: өңірдегі бейбітшілікті, тұрақтылық мен қауіпсіздікті қолдау, сауда-экон.ық ынтымақтастықты дамыту.ШЫҰ жоғары органы ШЫҰ-ға мүше мемлекет/дің мемлекет басшы/ының кеңесі болып табылады. Кеңес басымдылық/ды белгілеп, Ұйым қызметінің негізгі бағыт/н айқындайды, оның ішкі құрылымы мен жұмыс істеу негізгі мәселе/н шешеді, басқа мем.т/мен және халықаралық ұйым/мен қарым-қатынасын реттейді, сонымен қатар халықаралық өзекті мәселе/ді қарастырады. Кеңес жылына бір рет жиналады. Мем.т басшы/ының кеңесін ұйымдастырған мем.т басшысы мем.т басшы/ның кеңесінің отырысында төрағалық етеді. Мем.т басшы/ы кеңесінің кезекті отырысының өтетін жері, әдетте ШЫҰ-ға мүше мемлекет/дің мем.т атау/ының орыс алфавитінің ретіне сәйкес белгіленеді. ШЫҰ-ға мүше мемлекет/дің Үкімет басшы/ының кеңесі Ұйым шеңберінде сауда-экон.қ ынтымақтастық саласындағы өзара ықпалдастықтың негізгі мәселе/н қарайды ж/е шешеді, Ұйым бюджетін қабылдайды. ШЫҰ-ға мүше мемлекет/дің Сыртқы іс/ министр/інің кеңесі Ұйымының ағымдағы қызметінің, мемлекет басшы/ының кеңесінің отырысына дайындық, халықаралық проблема/ б/ша Ұйым шеңберінде консультация/ өткізу мәселе/ін қарайды. Қажет жағдайда Кеңес ШЫҰ атынан мәлімдеме жасай алады. ШЫҰ-ға мүше мемлекет/інің министрлік/і мен ведомство/ы басшы/ының кеңесіөзара ықпалдастықтың нақты сала/ндағы ынтымақтастық мәселе/н қарайды. Сыртқы экон.қ ж/е сауда қызметі, көлік, білім беру, мәдениет, қорғаныс ж/е төтенше жағдай/ға жауапты министр/ жүйе/і бойынша үйлестіру тетік/і жұмыс істейді. Ұйымға төрағалық 1 жылдық кезең ішінде жүзеге асырылады, кезекті саммит аяқталғаннан кейін басталып, төрағалық етуші мемл.ң аумағында ШЫҰ-ға мүше мемл.т басшы/ының кезекті отырысын өткізумен аяқталады. 2010ж 10-11 маусымдағы Ташкентте өткен саммитке дейін Ұйымға Өзбекстан төрағалық етті. 2010ж маусымынан бастап 2011ж маусымына дейін ШЫҰ-ға ҚР төрағалық етеді. 2011ж 15 маусымдағы Шанхай ынтымақтастық ұйымы онжылдығының Астана декларациясы. ШЫҰ-ның бас хатшысы -Мұратбек Иманалие.