Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі


Қасым хан тұсындағы Қазақ хандығы



бет43/158
Дата20.12.2023
өлшемі491,12 Kb.
#141286
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   158
Байланысты:
тарих

40. Қасым хан тұсындағы Қазақ хандығы. Қазақ хандығы ең жоғ. қуаттылығына XVI Ғ.1 ширегінде Қасым хан(1511-1518)тұсында жетті.Қасым Әз Жәнібек.ң ұлы.Қасым ханд.на Ақ Орда иелік/і,көшпелі ноғайлық/,шығыс түрік тайпа/ы,дулат,үйсін,қаңлы ,Моғолстан.ң бат.ғы тайпа/ енді.Қасым хан ел бірлігі мен қазақ хандығы.ң тәуелсіздігі үшін белсене күресті.Аумағы: Жайық өзені,Сырд,Ұлытау,Балқаш көлі,Жетісу.ң бір бөлігі,Шу,Талас,Қаратал,Іле өзен/і.Алғ.сауда-экон.қ орт.ғы-Сығанақ.Кейін астана –Туркістан болды.Өмірі.ң соңғы жыл/ы Сарайшықта билік жүргізді..Қасым хан.ң басты мақсаты:Сыр бойындағы қала/ды қайтадан өзіне қайтару:Ол бүкіл Дешті Қыпшақ.ң ханына айналды.Қырғыз/ға билігі жүрген жоқСоғыс жорық/ы:.1503,1505,1506,ж.-Шайбани қазақ жеріне тонаушылық жорық/ жасады1509ж –Қараталға,1510ж- Сығанаққа шабуылдады.Сығанақ тубінде жеңіліп Самарқанға қашты.1510ж аяғы – Мұхамед Шайбани Мерв түбіндеі Хорасанда Иран шахымен шайқаста қаза тапты..Сырд.ға берік орнығу үшін Қасым хан Орта Азиядағы саяси жағдайды тиімді пайд.ды.1513жСайрамды алды.1514ж – моғолстан ханы –Сұлтан Саид Шығыс Түркістанға кеткен соң қазақ ханы.ң Жетісудағы билігі нығайды.Монғол шапқыншылығынан кейін тұңғыш рет барлық қазақ ру/ы мен тайпа/ы Қасым ханд.на бірікті.Қазақ халқы.ң саны 1 млн.ға жетті.Алғ. рет орыс мем.мен III Иван тұсында дип,қ қатынас орнады.Қасым хан әдет-ғұрып/ды бір жүйеге келт.п,алғ.заң жинағы – «Қасым ханның қасқа жолын» шығарды:Заң 5 бөлімнен тұрды:1.Мал-мүлік пен жерге байл.ты қатынас/.2. Әскери қызмет пен міндетті атқару ереже/і,әскер тәртібін бұзушы/ға берілетін жаза/.3.Елшілік қат.ды реттеу.4.Кылмыс пен оган қолд.н жаза.р.5.халықтық дәстүр/ді өткізу тәртібі(ас беру,той-думандарды өткізу).Қасым хан заң арқылы бір орталықтан басқару жүйесін жетілдірді.Оның билігінің соңғы кезеңі тыныштық заман болды.Ол халыққа хан билігін мойындата отырып,ел бірлігін сақтай білді.Сауран қаласы сауда орт.на айналды.Орта Азиямен,Еділ бой ел.мен,Батыс Сібір хандығымен,Ресеймен сауда ,дип.қ қатынас орнатты.Қасым тұсында қазақ/ Орта Азия мен Шығыс Европаға белгілі болды.1518 ж.- Сарайшықта қайтыс болды


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   158




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет