Ғылым тарихы және философиясы пәні бойынша магистранттарға арналған ДӘрістер
жүктеу/скачать 1,12 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ғылыми пән / лат. Disciplina – ілім/
- Ғылыми коммуникация
| Пәнаралық зерттеулер – әр-түрлі пәндердің байланысын ескеретін зерттеу іс-әрекеттің меңгеруі. Пәнаралық зерттеулерге назар аудару мен оларды өзгеше зерттеу іс-әрекетке шығару 20 ғ. екінше жартысына қарайды, пәнаралық байланысты дәстүрлі түрде ғылым, тарихшылар мен ғылым философтары зерттейді. Қазіргі жағдайда зерттеудің практикалық мәселесі деп қаралады, оны жалпы және нақты түрде қояды.
Пәнаралық мәселелерді шешу үш мәселенің шешімін біріктіреді: методологиялық /зерттеу пәннің объектін қалыптау және оны бүкіл пәндердің қаруларымен оның алғашқы бейнесін жетілдіру/; меңгеру /коммуникация торы мен зерттеулердің байланысын негіздеу, олар арасында профессионалды түрде пікірталас өткізу және әр мамандықтің өкілін қатыстыру/; бағдарлама /қолданбалы пәнаралық зерттеулердің нәтижелерін мәселе шешу практикасында қолдану және технологиялық түрге айналдыру және ғылыми зерттеу нәтижелерін пәндік білімнің экспертизасында қолдану/. Ғылымның жақандау шартында үлкен пәнаралық зерттеу проектілердің нәтижелерін жеткізу мәселесі маңызда болып саналады. Ғылыми пән / лат. Disciplina – ілім/– профессионалды ғылымды меңгерудің негізгі түрі, пәндік-мазмұндық тұрғыдан ғылыми білімнің өндірісін, өндеуін жіне жеткізуін жасайтын ұжымдарды біріктіреді және ғылым аймағын профессия түрінде даму механизмі және қайта өндіруі. Ғылыми пән зерттеу бірлік ретінде ғылым әлеуметтануында, ғылымтану, тарихта, философияда, экономикада және ғылыми-техникалық прогрессте қолданылады. Осы пәндік принцип бойынша білім құрылымы және әр салада мамандарды даярлау жүйесі реттелген /мысалы, медицина, инженерлік іс, өнер/. Яғни, әлеуметтік-экономикалық және мәдени ортамен негізделеді, осы жағдайда пәндік принцип инвариантты. Нақты оқиғалар мен уақыттық пен кеңістік айырмашалақтарға қарамай әр-түрлі әлеуметтік және меңгеру ортада ғылыми пәнғе тұрақтылық пен инварианттылық тәрізді. Ғылыми пәнді сақтау үшін әр-түрлі ғылыми және меңгеру іспен айналысатын ұжымдар ықпал етеді. Ғылыми коммуникация – ғылыми ұжымда профессионалдық қатынас түрлерінің жиынтығы, ғылымның даму механизімінің негізгі түрі, зерттеушірерді байланыстыру тәсілі және жиналған нәтижелерге экспертиза жасау түрі. 50-шы ж. аяғында-60-шы ж. басында ғылыми коммуникацияны зерттеу себептері зерттеу іс-әрекетті интенсификацияландыруға арналған, яғни, жиналған «бағдарлама жарылысын» реттеу және меңгеру. Коммуникациялық сараптау мен түсіндіруден пәндік басылымдардан бастап ғалымдар арасындағы өзгеше тұлғалық қатынастар өтті. Ғылымдағы коммуникация методологиялық тұрғыдан зерттелген, себебі, бүкіл жиналған бағдарламаларды эпистемологиялық, әлеуметік, бағдарлама, әлеуметтік-психологиялық зерттеу тұрғысынан мүмкіндігі болмағансон. Осының нәтижесінде әлемде жедел түрде әр салада экспертиза жасайтын топ өкілдері анықталған, екі деңгейлік құрылымдар кішкентай топтан тұрады, олардың арасында үзілмейтін қызмет байланысы бар, аспиранттары мен қызметкерлерінің арасындада тығыз байланыс байқалады. Осы нәтижесінде SCI, SSCI пайда болды. Ғылыми ұжым - ғалым-профессионалдардың жиыны, олардың меңгеру түрі ғылыми кәсіптің өзгешелігінің көрсеткіші. Ғылыми ұжым туралы ұғым ғылым социологиясының пәнің білім социологиясынан ажырату үшін негізделген. Ғылыми ұжым ғылымға кәсіп түрінде толық болуына және оның эффективті болуына жауапкершілік атқарады. Институттардың іс-әрекеті мен ғылыми ұжыммен ғылым мақсатын атқаруға – дәлелденген білім массивін толтыруға – осы кәсіптің келесі қасиеттері ықпал етеді: ғылыми ұжым өзгеше білімді алу, сақтау, жеткізу және нығайтуға жауапты; жаңа өкілдерді енгізу, даярлау және бақылау түрінде кәсіпте салыстырмалы автономды; сол кәсіптіктің және оның институттарымен өкілдерінің қалыптасу және келешегіне ықпал жасайтын әлеуметтік қоршаған орта; сол кәсіптіктің ішінде сыйлық беру түрлері; ғылыми білім жүйесінің дамуының жоғары деңгейін негіздейтін профессионалдардың байланысының режиміне гарантия жасайтын инфрақұрылымды қолдау. жүктеу/скачать 1,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|