«Филология ғылымдары» сериясы Серия «Филологические науки»


шүйіншімен келдің дейді, Құдай-ай, бір қуаныш көрдім дейді. Мұнымен қоймаймын



Pdf көрінісі
бет50/137
Дата13.03.2023
өлшемі1,79 Mb.
#73656
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   137
Байланысты:
Хабаршы вестник

шүйіншімен келдің дейді, Құдай-ай, бір қуаныш көрдім дейді. Мұнымен қоймаймын 
екеуіңді, Үйден барып берермін жүз елгейді (Қозы Көрпеш жыры) [47, 80 б.]. Ал киіт туралы 
әртүрлі пікір бар. Е.Жанпейісов М.Әуезовтің қолдануына қарап, қалыңдық жағынан құдаларға 
берілетін сыйлық дейді. Мысалы, Құнанбай кеп, құда түсіп, Ділдәні Абайға айттырған 
уақытта бас құда Құнанбаға киіт деп Алшынбай ауылы күміс тартқан. Ол күмістің аты 
тайтұяқ (М.Әуезов). Л.З.Будаговтың пікірінше, киіт қалыңдық әкесінің құдағиларға сыйлығы 
[Будсл., II т., с. 183]. В.Радловтың пікірінше, киіт: 1) киім; 2) қалыңдық әкесіне берілетін 
сыйлық [Рсл., II т., с. 1374], «Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі» бойынша, «құда - кұдағиларға 
киім-кешек түрінде берілетін сыйлық» деп қана көрсетілген [ҚТТС, 5т., 47 б.]. Зерттеушілердің 
көпшілігі киіт сөзінің түбірін ки, кию сөзінен шығарады [47, XI б.]. Ал -іт қосымшасын етістік 
түбірден есім тудырушы жұрнақ деуге болады, ср.мініт міну (am міну мағынасында) мін+іт. 
Үйлену тойында ойналатын ойындардың бірі - қынаменде. Қынаменде - күйеуді алғаш 
рет кездестіру кеші, сондағы ойын-сауық [Абай тс., 419 б.]. Күйеу келтір,қыз ұзат, тойыңды 
қыл. Қыз таныстыр, қызыққа жұрт ыржаңшыл. Қынаменде, жар-жар мен беташар бар. 


Вестник КазНПУ имени Абая, серия «Филологические науки». А'' 2 (32), 2010 г. 
Өлеңсіз солар қызық бола ма гүл [Абай, I кітап, 69 б.]. Қынаменде - қалыңмалы төленген соң, 
күйеудің атастырған қалыңдығын алғаш peт көруге келген тойы, қалыңдығының аман-
саулығының, тазалығының белгісі ретіндегі салтанатты кеш. Осы тұрғыда қынаменде тойының 
махаббат мұратына тез жету мағынасында символдық мәні бар. А.Тұрышевтың түсіндіруінше, 
қынаменде сексуалды тәрбиенің бір түрі. Бұл ойын қызойнақ ойынымен мағыналас [126,28 б. ]. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   137




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет