Филология ғылымдарының докторы, профессор Т. С



бет86/155
Дата05.02.2023
өлшемі1,06 Mb.
#65297
түріОқулық
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   155
Байланысты:
1240 lem 1241 debieti O 1179 uly 1179

Томас Манн (1875-1955) «Будденброк» романының авторы ретінде неміс әдебиетінің классигі атанған. Бастапқыда автобиографиялық новелла жазбақшы болғанымен, атақты отбасылық хрониканы дүниеге әкеледі. Шығармадағы оқиғалар 1835 жылдан жазушының дүниеге келген кезіне дейінгі бірнеше онжылдықты қамтиды. Онда 1948 жылғы төңкеріс сияқты тарихи, саяси оқиғалар баяндалады. Томас бюргерлер әулетінің төрт ұрпағының тарихын қайта жаңғыртады. Бұл әулет түрлі қиындықтарды басынан кешіріп, соңында тарих бетінен жоғалып кетеді. Жазушы Будденброк әулетінің құруына әсер еткен себептердің бірі ретінде жаңа пайда болған буржуазиялық тапты көрсетеді.
Прозаиктің шығармашылығында ерекше орын алатын «Фьоренца» драма­лық шығар­масы 1905 жылы жарыққа шығады. 1912 жылы Томас Манн әйелі емделіп жатқан Давос шипа­жайына барады. Ол жерде дәрігерлер жазушының өкпе ауруына шалдыққанын анық­тай­ды. Жазушы дәрігерлердің көмегімен ауруынан айығып кетеді. Осыдан кейін Томас Ман­ның «Сиқырлы тау» атты романы дүниеге келеді. Оқиға Давос шипажайныда орын алады. Романның кейіпкерлері - жазылмайтын ауруға шалдыққан әр түрлі елдің өкілдері. Бұл роман Томас Маннға әлемдік даңқ әкеледі. Осы шығармасы үшін оған 1929 жылы Нобель сыйлығы беріледі.
Билік басына ұлтшылдар келгеннен кейін Томас Манн Германиядан кетуге мәжбүр бо­ла­ды. Алғашқы бес жыл Швицарияда тұрып, кейін 1938 жылы АҚШ-қа қоныс аударады. Бұл жерде оның шығармалары оқырмандардың үлкен қызығушылығын тудырады. Томас 1926-1943 жылдары шетелде жүріп «Иосиф және оның бауырлары» атты тетралогиясын аяқтайды.
Томас Манн өзінің шығармашылығында Гетенің дәстүрін сақтауға тырысады. Бұл «Веймардағы Лотто» (1939), «Вертьера», «Дәрігер Фаустос» (1947) сияқты шығармаларында айқын көрініс тапқан.
Герман Гессе (1877-1962) - белгілі неміс ақыны, прозаик. Ол өмірінің көп бөлігін Швей­­­царияда өткізген. 1923 жылы осы елдің азаматтығын алып, ұлтшылдардың қуғын-сүр­гі­нінен құтылып, Германияда болып жатқан саяси-әлеуметтік өзгерістерді бақылап отыруға мүмкіндік алады. Гессенің «Дөңелектің астында» (1906) атты ең алғашқы шығармасы ел ара­сында танымал болады.
Герман Гессенің шығармашылығында біршама қарама-қайшылықтарды байқауға бола­ды. Ол кейде өзі жоққа шығарған нәрсесін дәріптеп көрсетеді. Германиядағы өмір өте қызықты әрі тыныш болып көрінеді. Оның кейіпкерлері орта ғасырдың сәулет құрылыстары сол қалпында сақталған Германиянының қалаларын аралайп, ғажайып өмір сүреді.
Бірінші дүниежүзілік соғыс Гессенің дүниетанымына айтарлықтай әсер етіп, өзінің мақалаларында барлық жазушыларды соғысқа қарсы күресуге шақырады. Екінші дүние­жүзілік соғыс басталған сәтте Гессе бұрынғы мақалалары жазылған «Соғыс және Бейбіт­шілік» (1940) атты жинағын шығарады. Бірақ оның көркем шығармаларында саяси мәселе­лер қозғалмайды. Гессенің 1919 жылы жазылған «Клейн мен Вагнер», «Клинг Зораның соңғы жазы» (1920), әсіресе 1927 ж. жазылған «Дала қасқыры» романы үлкен жетістікке ие болады. Шығарманың кейіпкері Дала қасқыры деп атанып кеткен Гарри Галлер өзі майданда болмаса да, батыл түрде соғысқа қарсы шығып, соғыс жылдары сынақтан өте алмаған дәс­түрлі адамгершілік құндылықтарын жоққа шығарады. Гессе Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін «Дала қасқыры» төніп келе жатқан фашизмді ескерту үшін жазылғанын айтады. Бірақ өз уақытында оны түсінгендердің саны аз болатын. Швейцария республи­касының азаматы, неміс ақыны Гессе өзінің соңғы жылдары жазылған шығармаларында адамның рухани құн­ды­лықтарын жоғары бағалап, төніп келе жатқан әлемдік апат туралы болжаулар жасайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   155




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет