Философия пәнінен емтихан билетінің сұрақтары
Буддизм және оның негізгі бағыттары
жүктеу/скачать 188,47 Kb.
|
| 69.Буддизм және оның негізгі бағыттары.
Теравада (хинаяна) Теравада ("ақсақалдар туралы ілім") монахтар мен монахтар үшін шарап ережелерін қатаң сақтау мектебі болып саналады. Олар үшін Будда - рухани жетілу процесінде ағартушылыққа қол жеткізген, жүздеген туылу кезінде әр түрлі формада болатын тіршілік иесі. Теравада ізбасарлары рухани тәжірибе ретінде әртүрлі медитация әдістерін кеңінен қолданады. Философиялық ізденістер осы бағытты ұстанушыларға тән емес. Махаяна Махаяна ("ұлы күйме") - буддизмдегі екінші тарихи бағыт, біздің дәуіріміздің басында тәуелсіз бағыт ретінде қалыптасты. Махаяна Вьетнам, Қытай, Корея, Тайпей (Тайвань) және Жапонияның әртүрлі мектептерімен ұсынылған. Махаянада бодхисаттв идеясы дамыды-басқа тіршілік иелерін құтқаруға көмектесетін жоғары тіршілік иелері. Бұл ағартушылыққа қол жеткізген, бірақ басқаларға көмектесу үшін сансарда бірқатар туылуды жалғастыратын аспан жаратылыстарының класы. Вайраяна Вайраяна ("Алмаз күймесі") ерте буддизм мұрасы жаңа тәжірибелермен, мәтіндермен, мифологиямен және рәсімдермен толықтырылған үшінші ірі бағытқа айналды. Вайраяна Үндістанда V ғасырда қалыптаса бастады, ол бастамалар мен рәсімдерге баса назар аударумен, йоганың жаңа түрлерін өсірумен сипатталады. Моральдық тыйымдарды орындау міндетті емес деп санайды. Буддисттік тантризмге сәйкес, жердегі өмірдегі кез-келген сенуші үшін Будданың ең жоғары деңгейіне қол жеткізуге болады, ол үшін сиқыр, йога, түрлі рәсімдер, мантраларды оқу қолданылады, әйелдердің рухани-йогикалық жетілуіне ерекше мән беріледі Ламаизм Ламаизм-бұл пригималай аймағының халықтарының махаяна, вайраяна және архаикалық сенімдерінің синтезі. Рәсімдерді орындау ламаизмде қайта туылу тізбегінен шығудың негізгі жолы ретінде түсіндіріледі. Ғибадатханаларда қасиетті заттарға табыну, канондық мәтіндердің жинақтары, ең құрметті фигуралардың суреттері сақталған. Ламаизмде дұғалардың мәтіндері бар айналмалы дұға барабандары танымал болды. Ламаизмнің әртүрлі бағыттары қалыптасты және ТАМЫРЛАДЫ, соның ішінде XV ғасырда дамыған "қызыл қалпақ" және "сары қалпақ" (гелукпа). Гелукпа басшысы-Далай-лама ("лама-Мұхит [даналық]") - Авалокитешвараның бейнесі ретінде құрметке ие. Тибетте басым, Моңғолия, Бурятия, Қалмақияда таралған лламалардың некесіздігін талап ететін бұл бағыт. XVII ғасырда. Далай лама ұзақ уақыт бойы ламаистік дәстүрдің орталығына айналған Тибеттің рухани және зайырлы басшысы ретінде танылды. Ламаизм Орталық Азия қоғамдары мәдениетінің маңызды элементіне айналды Буддизм (санскритше – बुद्ध धर्म, buddha dharma Будданың ілімі) — дүниежүзіне кеңінен таралған негізгі 3 діннің бірі. Б.з.б. V-VI Үндістанның бүгінгі Бихар штатында пайда болды. Буддизмнің негізін салушы Сиддхарта Гаутама деп есептеледі. Буддизм басқа ілім-танымдарды бойына оңай сіңірді және оның негізгі қағидасы жан иесіне жамандық жасамау болғандықтан, жер жүзіне соғыссыз тарады. Қазіргі кезде Буддизм дінін 1 млрдқа жуық адам ұстанады. Буддалық діни ілім көзқарастардың күрделі жүйесі б. т. Негізгі бағыттары : Хинаяна (Кіші күйме, Кіші жол)— буддалық қауымдар (сангхалар) біздің дәуіріміздің I—II ғасырларында бөлінгеннен кейін тараған ертедегі буддизмнің бұл ілімді махаянадан («үлкен шеңбер») айыру үшін алған атауы. Махаяна (Ұлы күйме, Ұлы жол) — хинаянаның өте ертедегі буддизмінен біздің дәуіріміздің I—II ғасырларында бөлінген бағыт. Оның негізінде басты міндеті тіршілік иелерін жаппай қайғы қасіреттен құтқару болып саналатын көмекші-бодхиссаттвалар рөлі туралы мағлуматтар жатады. Махаянистік буддизмнің Орталық және , Шығыс Азияға тарауы, онда әр түрлі діндер мен сенімдердің тоқайласуы немесе өзара жарыса өмір сүруі нәтижесінде Будда ілімінің алғашқы мистикалық жағына, буддизмде әуелгі кезінде болмаған құдайлар мен тәңіриялардың пайда болуына айрықша бой ұру орын алды. Ваджраяна - (Алмасты күйме, Алмасты жол) — махаяна буддизмінің тибеттік ламаизмде және буддизмнің Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Азияның жекелеген мектептерінде кең тараған тантристік формасы.Өзіне буддалықтан сырт мағлұматтарды, жергілікті сенімдер мен діндерді біріктіру арқылы буддалық ілімді алғашқы қалпынан көп өзгертіп жіберіп отырды. жүктеу/скачать 188,47 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|