2.7 Философия тарихындағы адам мәселесі
1 Адамды қарастырудың философиялық тәсілінің ерекшелігі. Ежелгі Үнді діни-философиялық ілімдердегі адам мәселесі. Конфуцийшілдік және даосизм жүйесіндегі адам мәселесі: ер және әйел бастамалары (Инь/Ян).
2 Антикалық философия тарихындағы адам бейнелері (Пифагор, Платон, Эмпедокл, Протагор, Сократ, Аристотель).
3 Христиандық антропология: адам Құдайдың бейнесі ретінде (Әулие Аугустин, Акуинолық Томас).
4 Ренессанс дәуіріндегі адамның индивидуалистік түсінігі (Пико делла Мирандола). Жаңа заманның механистикалық антропологиясы (Б.Паскаль, Ж.Ламетри).
5 Ф.Ницше философиясындағы «Асқан адам». Іскер адам: прагматизм..
6 Қазақ философиясындағы адам мәселесі. Адам мәселесінің Абай даналығында бейнелену. Шәкәрімнің адамның өмірмәндік бағдары туралы экзистенциалдық рефлексиясы. Адам, индивид, индивидуалдылық, тұлға.
Кілт ұғымдар: адам, адамзат, философиялық антропология, антропосоциогенез, өмір, өмір мәні, индивид, индивидуалдылық, адам-машина, асқан адам идеясы, экзистенциализм, жеке тұлға, антропоцентризм, гуманизм
Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1. Ежелгі үнді философиясында адамды қалай қарастырған?
2. Ежелгі қытай философиясы адамның мәнін қалай түсінеді?
3. Адамның мәселесі туралы антикалық және шығыстағы ойлаудың арасындағы айырмашылық қандай?
4. Христиан антропологиясы мен адам туралы бұрынғы көзқарастардың арасындағы айырмашылық қандай?
5. Ренессанс философиясының антропоцентризмнің мәні қандай және ол адамның жаңа түсінігін қалай береді?
6. Жаңа заманғы механикалық антропологияның мәні қандай?
7. Л. Фейербах пен Абай Құнанбаевтың антропологиясы арасындағы қарым-қатынас пен айырмашылық қандай?
8. Ағартушылық философияда адамның қандай түсінігі қолдайды?
9. К Маркс бойынша адамның мәні неде? Марксисттік философияда адам алдындағы мәселені марксистік кезеңнен бастап шешудің жаңалығы мен ерекшелігі қандай?
10. Экзистенциализм философиясында адам өмірінің проблемасының мәні қандай?
Баяндама тақырыптары:
1. Адамды қараудағы философиялық көзқарас ерекшелігі
2. Ежелгі Үндістанның философиясындағы адам мен қоғам мәселесі: салыстырмалы талдау
3. Христиан антропологиясы: адам - Құдайдың бейнесі және ұқсастығы (А. Августин, Ф.Аквинат)
4. Ежелгі философия тарихындағы адамның бейнелері (Пифагор, Платон, Протагорас, Сократ, Аристотель және т.б.)
5. Ренессанс, Жаңа ғасыр және ағарту философиясындағы адам мәселесінің салыстырмалы талдауы
6. Л. Фейербах пен Абайдың антропологиясы: салыстырмалы талдау
7. Ренессанс философиясында адам табиғатын жаңа түсіну
8. Экзистенциализм философиясында адамның қарастыру.
9. Адамның прагматизм философиясындағы емдеуі, Э. Кассирер, И.Хейзинг, Г. Маркузе: салыстырмалы талдау
10.ХХ ғасырдың философиялық антропологиясы (М. Шелер, Х.Плеснер, А.Гален мысалында)
11. Қазақ философиясындағы адам мәселесі
12. Шәкәрімнің өмірдің анықтамалық нүктелерінің мәні туралы экзенциальды көрінісі
13. Экзистенциализм философиясында адамның мәні мен болмысы мәселесі (М. Хайдеггер, Дж.П. Сартр, А.Камю)
3.7.1 СОӨЖ тапсырмасын толтыру кестесі 1.2-кесте
1-кесте «Философия тарихындағы адам бейнелері»
Философия
|
Адам туралы ілімдер
|
Көне үнділік
|
|
Көне қытайлық
|
|
Антикалық
|
|
Ортағасырлық батыстық
|
|
Жаңғыру
|
|
Жаңа уақыт
|
|
Ағарту Дәуірінің
|
|
Л. Фейербахтың антропологиясы
|
|
Марксистік
|
|
ХХ ғасырдың
|
|
Қазақтың
|
|
2-кесте «Адамның философиялық түсіндірмесі»
Философиялық ілім
|
Адамды түсіндіру
|
Прагматизм
|
|
Экзистенциализм
|
|
Э. Кассирер
|
|
И. Хейзинг
|
|
Г. Маркузе
|
|
М. Шелер
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |