Материализмнің, идеализмнің және дуализмнің қалыптасуы
АНТИКАЛЫҚ ДӘУІР
“Анғал” немесе стихиялық материализм
“Аңғал”
идеализм
Фалес , Анаксимен, Гераклит, Ксенофан, Эмпедокл
Пифагор, Парменид, Зенон
Материализм
Левкипп,
Демокрит
Объективті идеализм
Сократ,
Платон
Дуализм
Анаксагор, Аристотель
ЖАҢА ЗАМАН
Дидро Фейербах Маркс
Шеллинг Гегель
Декарт Кант
Деизм жақтаушылары (негізінен XVIII ғасырдағы француз ағартушылары) құдайдың бар екенін мойындағанмен дүниені жаратқаны болмаса жаратушы Құдай одан кейінгі дүние дамуына, адамдар әрекеті мен тағдырына қатыспайды деп түсінетін философиялық бағыт. Яғни, адамгершілік символы ретінде ғана болмаса, ешбір “билігі”, “құзыры” жоқ Құдайды мойындау. Сонымен қатар деистер материяны жанды деп есептейді және материя мен рухты (сананы) қарсы қоймайды.