Физиология (гректің physis – табиғат, logos – ілім)



бет64/71
Дата17.12.2022
өлшемі367,64 Kb.
#57765
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   71
Өшіретін тежелу-егер шартты тітіркендірудің шартсыз тітіркендіргішпен ұшасуы токталса,бұрынгы калыптаскан тұракты шартты рефлекс әлсірейді,кейін қолданган сигнал бірнеше рет ныкталмаса ол тіпті жойылады.Өшіретін тежелудің жасалу дәрежесі мен жылдамдыгы:1-шартты рефлекстің беріктігіне,2-нығайтушы рефлекстің күшіне,3-нығайтылмау жиілігіне байланысты болады.Кейін шартты тітіркендіргіш тагы да колданылса,өшкен шартты рефлекс қайтадан қалпына келеді.Бұл құбылысты тежелуден босау деп атайды.Өшуден тежелу ныгайтылса,өшкен рефлекспен бірге біркелкі,оган ұқсас шартты рефлекстер жойылады.Мұны екінші қаййтара өшу деп атайды.Өшуден тежелудің маңызы бейімділігі жойылган кажетсіз шартты рефлексті өшіру.
Ажырататын тежелу-жана калыптаскан шартты рефлекстің алгашкыда жалпылама өзгешелігі болу,уйткені ол уйренген шартты тітіркендіргіштен баска,оган уксас немесе коптеген бір райлы тітіркендірулерге де жауап ретінде пайда болады.Алайда,егер тек шартты тітіркендіргіш гана бекітіліп баскалары елеусіз калса біраз уакыттан кейін ұқсас тітіркендіргіштерге әсірленіс өшеді.Бұл заттар мен құбылыстардын касиеттерін,ұқсастығын жете ажыратуга мумкиндик береди.Ажырататын тежелудын касиеттері:1-тітіркендірулердің белгілері өте ұқсас болса,оны калыптастыру киынга согады,2-тежелу дәрежесі ныгайтушы тітіркендірістің күшіне тәуелді келеді.3-бул тежелудын түрін калыптастыру толкын тәрізді болады,4-тежелуді жаттыкттыруга болады,бул ортанын сезімдік түртткілерін жіті айырып танудын негізін құрады.
Шартты тежегіш-егер небір косымша әсерімен ұштастырылган тітіркендіру ныгайтылмаса,ал жеке колданган шартты сигнал әрдайым ныкталса,жуйке орталыктарында шартты тежелу пайда болады.Көп кешікпей косымша әсермен киыстырылган уйренген тітіркендіргіш іштей тежелу салдарынан шартты әсерленіс шыгаруды токтатады.Сол шартты сигналдын әсерінен өтіп жаткан әрекетті тежеуге кабылети бар тітіркендіргіш шартты тежегіш деп аталады.Шартты тежегіштердің касиеттері:1-ол әлсіз тітіркенгішке косымша күшті тітркендіру онай калыптсады,2-бурынгы колданылган кушти тітітркендірудің іздері қосымша түрткі ретінде әсер етеді,3-егер косымша тітіркендіріс әлсіз болса,ол екінші рефлекстің түрткісі болады,4- егер косымша тітіркендіргіш шартты тежегіш мәнін иемденсе баска да уксас шартты бейнелістерді тежейді,5-косымша тітіркендіргіш бірнеше рет жагымды сигналмен бірге болса,ол багдарлау рефлексін тудырады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   71




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет