Фонетика жєне оныњ салалары



Pdf көрінісі
бет92/97
Дата16.02.2022
өлшемі0,56 Mb.
#25625
түріСабақ
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   97
                                       

53



  Жаттығу.   өлең   жолдарын   буынға   бөліп,   қалай   тасымалда-натынын   түсіндіріңдер.   Қарамен   жазылған   сөздерге

фонети-калық талдау жасаңыздар.

Түрленіп мынау заман ағып жатыр,

Жай өтпей ћәркімге сын тағып жатыр,

Жайынан замананың хабардар ма,

Осы біздің қазақтар неғып жатыр?

Шүкір, қазақ  ұйқыдан тұрып жатыр, 

өз әлінше өрмегін құрып жатыр,

Жіліктің майлы басын бері тартып,

Икемдеп өз алдына бұрып жатыр.

Бізге не өнер, ғылым жұғып жатыр,

Жастар мұны үйреніп ұғып жатыр,

Халыққа бас-көз болып, жол мұндалап,

Бір-бірлеп газеталар шығып жатыр.

                                                            (Ж.Аймауытов)

11. Екпін.

1.  Екпін туралы түсінік.

2.  Екпіннің қызметі.

3.  Екпіннің түрлері. 

4.  Екпін түспейтін қосымшалар.

 Тапсырма. Екпін, оның түрлері (конспектілеу)

  

 Жаттығу. Мәтіндегі екпін түрлерін анықтаңыз.

         Далада қой бағып жүрген бала Әйтеке үш аттылы жо-лаушыға жолығады.

– Ассалаумағалейкум, ағалар,-деп бала ізетпен үлкендерге сәлем береді. Баланың сәлеміне риза болған үш жолаушы:

– Ауылда ойнап жүрген баламызды осы елдің бір жолаушы дамының аты теуіп, жазым қылды. Соның құнын

даулап, бітімін қылайық деп келеміз. Қосуақ бидің ауылы қайсы?-деп сұрайды

 Бала Әйтеке:

   – Балаңызды  ат  босағада  тепсе  – бүтін  құн,  жабықта  тепсе  – жарты  құн,  түзде  тепсе  –  төрттің  бірін

аласыздар. Қосуақ би де осыны айтар. Бидің ауылы – анау боз үй, жолдарыңыз болсын! - дейді.

Жолаушылар   келсе,   Әйтеке   бала   айтқандай,   Қосуақ   би   де   осындай   төрелік   айтыпты.   Баланы   түздегі   ат

тепкендіктен құнның төрттен бір бөлігін төлеп қайтарады.

Сонда өлген баланың әкесі:

– Апырмай, осы билікті бізге далада кездесіп, жөн сілтеген бір қойшы бала айтып еді. Түбінде сол бала елді аузына

қарата-тын би болады-ау! – депті. («Шешендік шиырлары» кітабынан).



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   97




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет