Лекция №8. «Ақпараттың берілуі мен ақпараттық үрдістер» мазмұндық бағытын оқыту әдістемесі

1. Ақпарат ұғымын анықтау мәселелері

2. Ақпаратты өлшеудің мағыналық жолы

1. Ақпаратты өлшеудің алфавиттік жолы

2. Ақпаратты сақтау процесі

3. Ақпаратты өңдеу процесі

4. Ақпаратты тасымалдау процесі

5. 
   Ақпарат және ақпараттық процестер бағытыы бойынша оқушылардың біліміне қойылатын талаптар
   

• 
  ақпаратты анықтау;
  
• 
  ақпаратты өлшеу;
  
• 
  ақпаратты сақтау;
  
• 
  ақпаратты тасымалдау;
  
• 
  ақпаратты өңдеу.
  

• 
  «ақпарат» ұғымынының мәнін – адам өмірі және әрекеттерінің негізінде анықтау;
  
• 
  «ақпараттық үрдістер» ұғымын енгізу және олардың үш түрін: сақтау, тасымалдау және өңдеу үрдістерін көрсету;
  
• 
  ақпараттық үрдістерде тілдердің атқарушы рөлін ашу.
  

1. Ақпарат ұғымын анықтау мәселелері

Тақырыпты оқыту бойынша әдістемелік нұсқаулар

• 
  ақпарат адам үшін не болып табылады;
  
• 
  білімді саралау мәселесі, декларативті және процедуралық білім (ақпарат);
  
• 
  ақпаратқа кибернетикалық тұрғыдан қарау;
  
• 
  ақпаратты қабылдау кезінде адамның сезім мүшелерінің рөлі.
  

Ақпарат ұғымын субъективті тұрғыдан анықтау

Ақпарат – ғылымның іргелі ұғымы, сондықтан оны қандайда бір қарапайым ұғымдар арқылы жеткілікті анықтау мүмкін емес. Базалық курста ақпарат ұғымын– субьективті және кибернетикалық тұрғыдан анықтау әдісі қарастырылады.
Субъективті тұрғыдан қарау – ақпарат ұғымын адамның өмірінде және іс әрекетінде атқаратын рөліне байланысты анықтау. Әдетте «ақпарат» сөзін бір хабардың мағынасы, маңыздылығымен байланыстырамыз. Осы жағынан алғанда, телеграмма берушінің келетін күні бізге белгілі болса, онда оны хабарлайтын телеграмма ешқандай да ақпарат бермейді. Алайда, мағына мен маңыздылық адамға байланысты, субьективті ұғымдар.
Субъективті тұрғыдан ақпарат ұғымын ашқанда, балалардың ақпарат жөніндегі интуитивті ішкі ойларына сүйену қажет. Әңгімені негізінен балалар жауап бере алатын сұрақ қоя отырып, диалог түрінде жүргізген дұрыс.
Ақпарат – информатикадағы алғашқы, анықтамасы берілмейтін ұғым. Сондықтан оқушылардан бірден ақпараттың анықтамасын талап ету дұрыс емес. Бұл ұғымға оқушыларды сұрақ қою арқылы жеткізу керек. Мысалы, сұрақтарды қою ретін мына түрде құруға болады:

• 
  Ақпаратты қайдан алуға болады?
  

Мына жауапты сөзсіз естуіңіз мұмкін:

• 
  Теледидардан, радиодан, кітаптан.
  

Содан соң, бүгін алған ақпараттан мысал келтіруін өтініңіз.
Мысалы, оқушылардың біреуі былай жауап беруі мүмкін:
–Таңертең радиодан ауа райын естідім.
Кейін мұғалім оқушыларды мынадай қорытындыға әкеледі:
– Яғни, сен ауа райының қандай болатынын білген жоқсың, бірақ радиодан естіген соң білдің! Сондықтан ақпаратты қабылдап, сен жаңа білім алдың.
Сонымен, мұғалім оқушылармен бірге ақпараттың мына анықтамасын алады: адам үшін ақпарат – әртүрлі ақпарат тара- туші көздерінен алатын білім. Бұдан кейін балаларға түсінікті мысалдар келтіріп, бұл анықтаманы бекіту қажет.
Ақпарат анықтамасын адамдардың білімі деп қабылдаған соң, өзінен-өзі – біздің жадымызда сақталған білімнің мағынасы деген қорытынды туындайды. Себебі адамның жады – ақпаратты сақтайтын құрал. Яғни, адамның жадында сақталған ақпаратты, ішкі, жедел ақпарат деп атауға болады. Әйтсе де, адамдар ақпаратты өз жадында сақтап қана қоймай, жазба түрінде қағазда, магниттік тасымалдауы- штарда, т.б. сақтайды. Мұндай ақпаратты сыртқы (адам тұрғысынан қарағанда) деп атауға болады.

жүктеу/скачать 2,71 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: