Ңг Жоғары оқу орындарының Кауымдастыгы
ОМЫРТҚАСЫЗДАР ЗООЛОГИЯСЫ
жүктеу/скачать 23,02 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- К л а с с и ф и к а ц и я с ы .
- К Е З Б Е Ш І Л Е Р К Л А С С Т А Р М А Е Ы - E R R A N T I A
| 251
ОМЫРТҚАСЫЗДАР ЗООЛОГИЯСЫ - 8 Б 95-сурет . Буылтық құрггардың целом қуы- сының дамуы: А - целом қуысы дамуының үш сатысы; Б дененің соңғы бөлімі (өсу сатысында); 1 эктодерма, 2 энтодерма, 3 мезодерма, 4 - алғашқы (бірінші) қуыс, 5 - ішек қуысы, 6 - целом, 7 - арқа қан тамыры, 8 - құрсақ қан тамыры, 9 - құрсақ нерв тізбегі ларвальды сегменттерден кейін түзіледі және бір уақытта емес, сегменттациясы ішкі жағынан мезодермадан басталады, метанефридиялары, жыныс бездері дамиды. Полихеттердің дамуын зерттеуде эмбриолог П. П. Иванов (1912, 1928, 1944) зор еңбек етті. Ол полихеттердің сегменттерінің екі жақ- тылық тегінің теориясын дамытты. П. П. Иванов метатрохофораның аздаған сегменттерін ларвальды деп, ал онан кейін пайда болған сегменттерді постларвальды деп атады. Олигомерлі полихеттердің денесі тек қана ларвальды сегменттерден тұрады, сондықтан олар метатрохофораға ұқсас (Dinophilus, Myzostomum). Полимерлі 252 ОМЫРТҚАСЫЗДАР ЗООЛОГИЯСЫ полихеттердің денесі әр түрлі тектес бөлімдерден қүралған: бас бөлімі - простомиумнан, перистомиумнан; бірнеше ларвальды; көптеген постларвальды сегменттерден және аналь бөлімі пиги- диядан. К л а с с и ф и к а ц и я с ы . Көпқылтандылар класы екі класс тармағына бөлінеді: кезбешілер немесе еркін жүзушілер - Errantia және отырғыштар немесе бекініп тіршілік ететіндер - Sedentaria. К Е З Б Е Ш І Л Е Р К Л А С С Т А Р М А Е Ы - E R R A N T I A Бас қалақшалары және параподиялары жақсы дамыған, сегменттері гомономды, нефридиялары метамерлі орналасқан, көбінесе еркін жүзіп немесе жорғалап жүретін жыртқыштар. Теңіз жағалауларында, литораль аймағында мекендейді, 1 метрден 8 метрге дейін тереңдікте кездеседі, ал Alciope vanadis планктонды, мөлдір полихет. Негізгі тұқымдастары: Aphroditidae, Phyllodocidae, Tomopteridae, Syllidae, Nereidae, Eunicidae. Polygordiidae, Protodrilidae тұқымдасының өкілдері су түбін қазып, ал Dinophilidae - жіп тәрізді балдырлардың арасында тіршілік етеді. Денелері өте ұсақ, қарапайым құрылысты. Бұлар алғашқы полихеттерге (Archiannelida) жатады. Myzostomida тобындағы полихеттер тікентерілілердің (теңіз жұлдызы, теңіз лалагүлі) паразиттері. Кезбешілер көбіне ащылау суларда мекендейді, әсіресе Жерорта, Қара теңіз түбінде. Nereis- тер (Nereis diversicola) 1940 жылдары Азов теңізінен Каспий теңізіне жерсіндіріліп (акклиматизацияланып), олар жаңа ортаға бейімделіп кең тараған. Бұлардың балықтарға қорек ретінде маңызы зор. жүктеу/скачать 23,02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|