Г. К. Кенжебаев ҚазаҚстан тарихынан әңгімелер Жалпы білім беретін 11 жылдық мектептің 5-сыныбына арналған оқулық



Pdf көрінісі
бет120/244
Дата30.04.2022
өлшемі6,79 Mb.
#32952
түріОқулық
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   244
§37. ыбырай алтынсарин
1.   «Кел,  балалар,  оқылық!»  Ыбырай Алтын-
сарин  (1841–1889) – ағартушы ұстаз, педагог, 
жазушы, этнограф. 9 жасында Ыбырай Орынбор 
қаласында орыс-қазақ мектебінде оқиды. Бұл 
мектеп келешек шенеуніктерді даярлау үшін 
ашылған болатын. Бұл мектепте оқушылар 
орыс тілі, көркем жазу, арифметика, татар тілі 
пәндерін және мұсылман діні ілімін оқыды. Со-
нымен қатар іс қағаздарын орыс тілінде жазуға 
үйренді.
Ыбырай мектепті алтын медальмен бітіреді. 
Содан кейін үш жылдай аудармашы, Орын-
бор басқармасында хатшы болып жұмыс іс-
тейді. Осы жылдары білімқұмар Ыбырай 
әлем халықтарының ойшылдары мен ағар 
ту-
шыларының еңбектерін қызыға оқып таны-
сады.
Ы. Алтынсарин 1860 жылы өзінің ұстаздық 
қызметін бастады. Осы жылы облыстық бас-
қарма оған Орынбор (Торғай) бекінісінде қазақ 
балалары үшін бастауыш мектеп ашуды ұсын-
ды. Өзін сол мектепке орыс тілінің мұғалімі етіп 
тағайындады.
Патша үкіметі мектеп салуға қаражат 
бөлмеді. Сондықтан Ыбырайдың өзі ауылдарды 
аралап, балалардың келешегі үшін оқу-білім-
нің қажеттілігін түсіндіріп, халықтан қаражат  
Ыбырай Алтынсарин


120
жинайды. Жиналған қаржыға Торғайдан мек-
теп ашады.
Ы. Алтынсарин 1864 жылдың 16 наурызын-
да Орынбордағы орыс әкімдеріне жазған хатын-
да: «Менің көптен күткен арманым іске асып,  
мектеп ашылды. Оған 14 қазақ баласы кірді, 
бәрі де жақсы, есті балалар. Бұл балалар небары 
3 айдың ішінде оқи алатын және орысша қаріп 
білетін болады» деп жазды. Мектептің қасынан 
балаларға арналған интернат ашылды.  


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   244




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет