Г. К. Кенжебаев ҚазаҚстан тарихынан әңгімелер Жалпы білім беретін 11 жылдық мектептің 5-сыныбына арналған оқулық



Pdf көрінісі
бет97/244
Дата30.04.2022
өлшемі6,79 Mb.
#32952
түріОқулық
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   244
               
«Жеті жарғы» ережелерінің мазмұнынан қысқаша үзінді:
– қанға – қан, мертіктіргені үшін нақ сондай мертіктіру арқылы кек алын-
сын;
– ұрлық, тонау, зорлық жасағаны үшін өлім жазасына кесілсін;
... – адамды мертіктіруші немесе оның қандай да болсын бір мүшесіне зақым 
келтіруші соған төлем болардай мөлшерде мал санын төлейді. Бас бармақ – 100 
қой, шынашақ – 20 қой тұрады және т.т.;
– сұлтанды немесе қожаны өлтірген адам өлтірілген адамның туыстарына 
жеті адамның құнын төлейді. Сұлтанға немесе қожайынға тіл тигізіп, ренжітсе –  
9 қой, ал соққыға жықса – 27 қой айып төлейді;
... – құлдың иесі құлды тірі қалдыруға да, өлтіруге де құқықты. Құлдың мыр-
засына шағымы еш жерде қабылданбайды;
– ұрлығы әшкереленген адам ұрлағаны үшін үш тоғыз (27) төлейді, бұлайша 
жазалау «айбана» деп аталады;
– өлтірілген тазы немесе бүркіт үшін иесі құл немесе пұл талап ете алады;
– егер жауапкер сотқа келмесе немесе салынған айыпты төлей алмайтын бол-
са, онда әлгі құн оның туыстарынан немесе ауылдастарынан өндіріп алынады...
 
Тәуке ханға сипатта-
ма бер. 
 
Тәуке хан елді қалай 
басқарды? 
 
«Жеті жарғы» заңдар 
жинағын жасауға 
кімдер қатысты?
 
«Жеті жарғыда» 
қандай жаза түрлері 
қарастырылған? 


99


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   244




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет