Г. К. Сатыбалдиева а в т о р л а р
Гигиеиалык, жыныстык және дене гәрбиесі
жүктеу/скачать 9,38 Mb. Pdf көрінісі
|
| 11.6. Гигиеиалык, жыныстык және дене гәрбиесі
Биологиялык білім берудіц мәселелердің бірі - гигисналык және жыныстык торбие бсру. Окушылардың биология сабатында алган білімдсрі өздерінін өмірін бағалап, гигиеналык талаптардын маңызын терен түсінуге мүмкіндік туғызады. Гигиеналык тәрбиенін дснсаулык сактауға пайдадыгын түсіну адамнын өзінің денсаулығына катынасы өзге- ріп, өмірін гигиеналык түрғыдан дүрыс үйымдастыруға әкеледі. Гигиеналык дағдының калыптасуы адамның озін-өзі торбие- леумен тікелей байланысты. «Адам анатомиясы, физиологиясы және депсаулығы» жоне баска да биологиялык курстарды окыту барысында окушыларға гигиеналык тәрбие бсрудің негізгі мәселелері: тамактану, үйкы. еңбек демалыс, дсне, киім, т.б. гигиенасымен ғылыми түрғыдан таныстыру жоне дағдыландыру болып есептеледі. Гигиеналык және әдсптелік торбие берудін киын бір саласы - жыныстык тәрбие. Жыныстык торбие - бүл жыныстык дамудын физиологиялык және гісихологиялык ерекшеліктерімсн байланысты гигиеналык және әдепгілік дағдының калыптасуы. Биологияны окыту' барысында окушылардын жыныстык мәсслелерге дүрыс карым-катынасынын қалыптасуына биоло гиялык білім және үлдар мен кыздар арасындағы карым-каты- настын одепті-этикалық нормада болуы жордемдеседі. Ботаника және зоология курстарын окыганда окушылар био логиялык түрді сактауды камтамасыз ететін органнзмдердін кө- бсюінің жалиы биологиялык маңызымен танысады. «Адам анато миясы, физиологиясы жоне денсаулығы» курсын окытанда оку шылар адамнын үрыктарынын мәнімсн, баланың жас организмі- ніц жетілу ерскшеліктерімен және дснс шыныктыру мсн спорт- тын манызымен танысады. 250 ♦ 11-тарау. Биология иәнінің толім-тәрбие берудегі ролі Оқушылардың биологиялық сабақтарында алған білімдері одептілік гигиеналықторбие алуына жеткіліксіз. Сондықтаи био- лог-мүғалім баска пән мүғалімдері жәнс медицина қызмстксрле- рімен бірігіп, сабақтан тыс жыныстык тәрбиелеу жүмыстарын үйымдастыруы тиіс. Жыныстык юрбие беру үдерісінде оқушыларға дүрыс омір сүру принциптері. жыныс гигиенасы, жыныстық катынастан жү- ғатыи соз ауруларының ссбептсрі мен зардабы, СПИД жайлы бі- лім беріп, жыныстык катынастардың моральды-одептілік негіз- дерін талқылауы қажст. Жыныстык тәрбие беру әдептілік тәрбиеніц киын саласы бо- лып есептеледі, сондыктан бүл моселені жан-жақты карастыру ке- рек. Дене торбиесі орбір мектепте, окыту жүйесіне байланыс- ты, дене шыныктыру сабактарында, күнделікті жаттығу кезінде, спорттык үйірмелер мен секциялардың сыныптан тыс жәнс мек- тептен тыс жүмыстарында, спорт мектептерінде жүргізіледі. Дегенмен дене тәрбиесінің міндеті тек окушыларды жаттық- тыруда емес. Оған коғамдык, еңбектік және түрмыстык жскс ги гиенасы жатады және күнделікті еңбек тәртібімен байланысты. Осыған айтылған моселелердің барлығы адам организмімен танысканда ғылыми негізделу керек. Әдстте биолог-мүғалім мен дене гәрбисшісі, жалпы оку мін- деттері бір болса да, бірігіп жүмыс істемейді. Озат мұғалімдердің тожірибесі анатомия-физиологиялык білімнің дене шынықтыру сабактарында тиімді колдануынын пайдалы екендігін көрсе- теді. Экскурсиялар, оку-тожірибе орнындағы жүмыстар, сабактан тыс және фенологиялык бакылаулар, табиғатты корғаудағы пай далы коғамдык жұмыстары окушылардың денесінің шынығуына көн эсер етеді. жүктеу/скачать 9,38 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|