Жауабы: Ӛзеннің су кӛлемі және режимі климатқа тәуелді. 9. Ауадағы мұз кристаллдарында сәулелердің сынуына байланысты
пайда болатын Күн мен Ай айналасында кейде кӛрінетін шеңберлер: 1. Гало.
2. әулие Эльма оттары 3. Жасыл сәуле. 4. Поляр шұғыласы. Жауабы: Поляр шұғыласы. 10. Жапон тілінде «ерекше үлкен толқын»: 1. Хоккайдо; 2. Сикоку; 3.
Цунами; 4. Оясио.
Жауабы: Цунами Тапсырма 2. Руданы және осы руданың негізгі шикізат базасын атаңыз.
Бұл руданы ӛндіру бойынша Қазақстан дүниежүзінде 12-орында (1%) және
ТМД елдерінің арасында 3-орында. Негізгі шикізат базасы ........... бассейні.
Ал қосымша Арқалық кенді ауданы, онда бұл руданың кӛлемі бойынша
орташа кен орындары орналасқан.
Жауабы: Алюминий рудасы, Торғай бассейні Тапсырма 3 Тӛмендегі сипаттама бойынша пайдалы қазбаларды атаңыз және осы
пайдалы қазбалардың Қазақстан аумағындағы кен орындарын атаңыз:
1. Қазіргі кезде бұл кен орны Қазақстандағы ірі инвестициялық
жобалардың бірі (капитал салыдары $ 5,5 млрд.-тан астам). Кен
орнында
жұмыстар
тӛрт
халықаралық
компаниялардың
жетекшілігімен жүргізіледі: Би-Джи Групп (Ұлыбритания), Эни
(Италия), әрқайсысының үлесі 32,5 %, сонымен қатар Шеврон
(АҚШ) – 20% және ЛУКОЙЛ (Ресей) капитал үлесі 15%.
Жауабы: Қарашығанақ кен орны 2. Мұндай үлкен қима дүниежүзінде алғаш ашылды. Осыған
байланысты 1980 ж. ол Гиннесстің рекордтар кітабына енгізілген
(барлық ӛндіру кезінен бері 1 млрд. астам ӛндірілген), оның
ӛндірістік қуаты – 50 млн. т./жыл.
Жауабы:Богатырь кесіндісі 3. Сипаттамадан үзінді: Қазақстанның ең кӛне кен орындарының біріне
саяхат шӛл дала арқылы ӛтті. Автобустың терезесінен тұзды
кӛлшіктер ақтаңдақ бархандар сияқты кӛрінді. Күн астында оларды
оңай суқоймалармен шатастыруға болады. Негізінде осы сорлардың
орнында кезінде теңіз болған. Облыс орталығы мен кен орнының
арақашықтығы 90 км-ге жуық. Бұл кен орнының ашылуы Н.Н.
Леманның атымен байланысты, ол ағылшын ӛнеркәсіпшілерінің
10
қаражатының кӛмегімен терең бұрғылауды ұйымдастырған.
Ашылған кезінен бастап бұл кен орнынан 5 млн. 120 мың тонна
шикізат ӛндірілген. Қазіргі кезде кені таусылған кен орны болып
саналады. Сонымен қатар жақында кен орны үлкен мерейтойын атап
ӛтті.