Құрылысы Сыртынан жука данекер тиндик капсуламен капталган. Онын паренхимасы курамында коп данекер тиннин жука кабатшалармен болинген трабекула-н эпителийлик созындылардын не паратироциттердин жиынтыгынан куралган. Паратироциттердин арасында жасуша аралаык санылаулар жаксы дамыганымен сосед жасушалар десмосома не интердигитациялар арклыы байланыскан . Басты паратироциттерди и оксифилди паратироциттерди ажыратады. Басты паратироциттер. Олар паратиринди ондиреди , бездин паренхимасында басым кездеседи, колеми киширектеу , пишини полигоналды. Шеткери аймагында цитоплазмасы базофилди , ол жерлерде еркин рибосомалар шашырай орналаскан. Секреторлык туйршиктердин диаметири150-200нм ҚМБ-нин секреторлык белсендилиги жогарылаган кезде басты жасуша-ң колеми улгаяды. Басты паратироциттердин белсенди кунгирт тусти и белсенди емес ашык тусти турлерин ажыраиады. Ашык тусти жасуша-ң цитоплазмасында гликогеннин и майдн косындылары кездеседи. Оксифилди паратироциттер саны аз кейде жекелей кейде топтасып орналасад, колеми улкенирек, цитоплазмасында оксифилди туйршикьер коп митохондрия и аз дамыган гольджи кешенни бар. ҚМБ- каннын курамындагы Са молшеринин озгерисине тез жауап береди. ЛОнын жумыс аткаруы гопикальцемия жагдайында жогарылап , гиперкальцемияда томендейди.
Буйрек усти бези
Жеке орналаскан гормон ондиретин бездердин биригуинен куралган жуп мушелер. Безди даму негизи , реттелуи и физио-қ манызы артурли болатын кыртыстык и милык заттарын тузейди. БҮБ –нин кабыктык затында стероидты гормондардын, глюкокортикоидтар, минералокортикоидтар , жыныстык гормондардын кешендери тузиледи. Милык затында журек жиырылуынын жылдамдыгына , жазык булшык еттин жиырылуынын жылдамдыгына и комирсу, липид алмасуына асерин тигизетин катехоламиндер ондириледи.
Дамуы. БҮБ кабыктык затынын бастамасынын клаануы адам урыгыны 5-аптасында целомдык эпителийдин калындамасы туринде шажыракай тубиринин еки жагынан байкалады . кейиннен бул эпителийлик калындамалар компактты интерреналдык денешикке жинакталады. Ацидофилди жасушалар БҮБ алгашкы кыртысынын бастамасы . Курсак иши дамудын 10-аптаснда алгашкы кыртыс сыртынан усак базофилди жасушалармен коршала бастайды , олар БҮБ акыргы кыртысынын дамуына басиама болады. БҮБ милык затыадам урыгында дамудын 6-7 аптасында жуйке айдаршасынын жасуша-ң орын ауыстыруы натижесинде дами бастайды. МИграция барысында аз дифференцияланган жасуша-ң дифергентти саралануы журип , олардан симпатобласттар мен хромаффинобласттар дамиды.Акыргылар интерреналдык денешикке кирип сол жерде кобейеди, хромаффиноциттерге дифференцияланып БҮБ милык затынын дамуына негиз болады.