Халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының е ң б е к т е р І

127 
-
 
 Получив данные, «логическая» часть генерирует следующий «вид», 
который увидит пользователь - как результат своего запроса. 
-
 
 Далее процесс повторяется. 
В  условиях  ускоренного  процесса  разработки  приложений  для 
мобильных  устройств,  цель  тестирования  в  конце  каждого  цикла 
итерационной  схемы  выявить  не  все  ошибки  приложения,  а  только  те 
ошибки, которые могут возникнуть при
 
взаимодействии приложения с 
конечным  пользователем.  Преследуя  эту  цель,  рассматривается  лишь 
часть  запросов  пользователя  и  соответствующих  входных  данных. 
Тестирование проводится только на рассматриваемой части данных. Такой 
подход  к  тестированию  не  исключает  все  ошибки  в  приложении,  но 
минимизирует  вероятность  нахождения  оставшихся  ошибок  конечным 
пользователем.  
Метрика  тестирования  приложений  для  мобильных  устройств  – 
процент проверенных откликов приложения при воздействии пользователя 
на  элементы  пользовательского  интерфейса  с  учетом  разбиения  входных 
данных  на  классы  эквивалентности,  соответствующие  пользовательским 
сценариям использования приложения.  
Критерий полноты тестирования – для обеспечения полного покрытия 
функционала  достаточно  проверить  каждый  отклик  приложения  после 
воздействия  на  каждый  элемент  UI,  вводя  данные,  соответствующие 
пользовательским сценариям использования приложения. 
Таким  образом,  в  результате  существования  вышеописанных 
особенностей в разработке приложений для мобильных устройств, можно 
сформулировать следующие выводы, определяющие метрику тестирования 
приложений для мобильных устройств и критерий полноты тестирования: 
•  Цель  тестирования  приложений  для  мобильных  устройств  - 
выявить  не  все  ошибки  приложения,  а  только  те  ошибки,  которые 
возникают  при  работе  приложения  с  конечным  пользователем,  с 
соответствующим ограничением значений входных данных. 
•  При  тестировании  должны  быть  учтены  все  запросы,  которыми 
оперирует конечный пользователь при взаимодействии с приложением. 
•  Проверка  функционала  приложений  для  мобильных  устройств 
проводится на уровне пользовательского интерфейса. 
 
СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННОЙ ЛИТЕРАТУРЫ: 
1.
 
Дастин  Э.,  Рэшка  Дж.,  Пол  Дж.  Автоматизированное  тестирование 
программного обеспечения. – Москва: ЛОРИ, 2003 
2.
 
Стотлемайер Д. Тестирование Web-приложений 
3.
 
Тамре Л. Введение в тестирование программного обеспечения 
 
 

128 
ӘОЖ 004.614 
 
                       Кадирова Ж.Б. (Қарағанды, ҚарМТУ) 
     Жаркимбекова А.Т. (Қарағанды, ҚарМТУ) 
 
 
БАСҚАРУДЫ ОПТИМИЗАЦИЯЛАУ ЖӘНЕ ОНЫҢ 
ФУНКЦИОНАЛДЫ  МҮМКІНДІКТЕРІН ЖОҒАРЛАТУ 
 
Соңғы  жылдары  ықпалдасқан  ақпараттық-телекоммуникациялық 
жүйелер  құру  мен  оны  пайдалану  үдерісі  белсенді  дамуда.  Осындай 
жүйелерде  АЖ  функциялары  мен  мәліметтер  беру  жүйелері  біріктіріледі 
және осы кезде, мысалы, байланыс арналары бойынша оларды сақтау, өңдеу 
және  беру  кезінде  мәліметтерді  қорғау  бойынша  жоғары  талаптар 
қойылады. АТЖ-нің осындай мысалдары мыналар: электронды банкаралық 
есеп  айырысу  жүйелері  мен  қаржы  несие  аясының  өзге  де  жүйелері,  әуе 
тасымалдауын  басқару  жүйелері,  құқық  қорғау  органдарына  қызмет 
көрсететін жүйелер.  
Автоматталған  ақпараттық  жүйенің  адам  қызметіне  белсенді  енуі 
барлық  шеңберлеріне  ААЖ  өздерін  модеринизацияларын  және  олардың 
экспулатациялау  үрдістерін  және  әзірлеулерді  алдын  ала  жіті  зерттеуді 
қажет етеді. 
Мәліметтер  қорлары,  білім  қорлары,  қайталап  пайдаланатын 
бағдарламалар  қорлары  ақпараттық  қорлар  болып  түсіндіріледі.  Осы 
қорларды құруға жұмсалатын шығындар аса елеулі, ал осыған дейін қолда 
бар  қорлардың  көлемі  мен  құндылығы  аса  зор  және  тез  өсіп  отырады. 
Сондықтан қазіргі АЖ-ні құру кезінде екі есепті шешуге тура келеді. 
Ғылыми жарияланымдардың электронды көрсетілулерімен алмасудың 
стандартталған  форматтары  осы  салалардағы  объектілердің  өзіндік 
ерекшеліктерін  ескере  отырып,  математика,  химия,  биология  және 
медицина мен өзге де ғылым салалары үшін ұсынылған. Сондай-ақ мұражай 
коллекцияларының (сәулет, живопись, мүсін, музыкалық шығармалар) және 
құжаттамалық 
мұрағаттардың 
электронды 
көрсетілулері 
үшін 
стандартталған форматтар бар. Кез келген бағыттағы ақпараттық жүйенің 
жұмысын  қамтамасыз  ету  үрдісін  шартты  түрде  блоктардан  тұратын  1-
суретте көрсетілгендей ұсынуға болады: 
-
 
сыртқы немесе ішкі бастаулардан ақпаратты енгізу; 
-
 
енгізілетін ақпараттың өңделуі және оны ыңғайлы түрде ұсыну; 
-
 
ақпараттың  нәтижелерін  тұтынушылар  үшін  ұсыну  немесе  басқа 
жүйеге тасмалдау; 
-
 
кері  байланыс  –  шығатын  ақпаратты  реттеу  үшін,  сол  айтылмыш 
ұйымның адамдарымен өңделген ақпарат. 
Ақпараттық жүйе келесі қасиеттермен анықталады: 
-
 
кез  келген  ақпараттық  жүйе  талдауға    ұшырауы  мүмкін,  жалпы 
жүйелердің талаптарының негізінде басқарылады және құрылады; 

129 
-
 
ақпараттық жүйе динамикалық және дамитын болып табылады;   
-
 
ақпараттық жүйені құруда пайдалануға қажетке жүйелік  әдіс қолдану 
қажет; 
-
 
ақпараттық  жүйенің  нәтижелі  өнімі  оның  негізінде  шешім 
қабылданатын ақпарат болып табылады;  
-
 
ақпараттық жүйені ақпаратты өңдейтін адамдық-компьютерлік жүйе 
ретінде қабылдау керек. 
 
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Сурет 1. Ақпараттық жүйедегі үрдістер 
  
Ақпараттық 
жүйенің 
жұмысын 
және 
оған 
қосылған 
ұйымдастырушылық  үрдістерді  талқылау  үшін  оның  талқыланатын 
шешімінің негізін түсіну керек. Мысалға компьютерлік ақпараттық жүйенің 
мүмкіндіктерін  анықтауда  шешім  қабылдау  үшін  келесі  талаптарды 
ескерген жөн: 
-
 
шешілетін басқару мақсаттың құрылымдығы;  
-
 
шешім қабылданатын фирманы басқарудағы иерархиясының деңгейі; 
-
 
шешілетін есептің сол немесе басқа бизнестің функциялық шеңберіне 
жатуы;   
-
 
ақпараттық технологияның пайдаланылатын көрінісі. 
Кез  келген  басқарылатын  жүйе  эвалюционды  дамиды,  жаңарады. 
Басқаруды оптимизациялау басқаратын объектінің құрылымын жетілдіруге 
және  оның  функционалды  мүмкіндіктерін  жоғарлатуға  мүмкіндік  береді. 
Басқаруды  оптимизациялау  басқарылатын  жүйенің  қарқынын  көтереді. 
Өндірістік қиын жүйелерді оптимизациялау және қысқарту — ақпараттың 
көлемінің өсуініде үнемі қолдануға ыңғайлы қажет шарт, ол бұл жүйелердің 
дамуын анықтайды.
 
[1, 67б.].
  
Қазіргі  кезде  локальды  автоматтандырудан  бөлек  адами  қызметтің 
түрлі-түрлі  жағының  тиімділігінің  байыпты  көтермелеуін  қамтамасыз 
ететін технологиялық операцияларға, процедураларға, комплекстік құрудан 
басқару  есептеріне,  интегралданған  жүйелерге  ауысу  байқалады.  Бұл 
технология ААЖ көмегімен жүзеге асады.  
Ақпараттық жүйенің аппараттық-бағдарламалық 
бөліктері 
Өңдеу  
Шығару 
Енгізу  
Кері 
байланыс 
Мекеменің 
қызметкері 
немесе 
басқа АЖ 

130 
Біріншіден,  автоматтандырылған  ақпараттық  жүйенің  сапалы 
жұмысынсыз  мемлекеттік  және  коммерциялық  құрылымдарда,  саясаттық 
және  әлеуметтік-экономикалық  есептерді,  мемлекеттік  мекемелердің 
көптеген  жұмыстарын  шешу,  ақпараттық  талаптарды  қанағаттандыру, 
ақпаратты жылдам жинау, өңдеу, талдау және тасмалдау мүмкін емес. 
Екіншіден,  кез  келген  күрделі  жүйенің  жоғарғы  ақпараттық 
технологиялары  тактикалы-техникалық  сипаттамаларын  техникалық 
эксплуатацияның  ішкі  жүйелерін  құрудың  арқасында  ғана  және 
тағайындалуы бойынша техникалық эксплуатациялау ішкі жүйесін қолдану 
үрдістерімен  таңдалған  критерийлерге  сәйкес  үйлесімді  басқаруды 
қамсыздандыру мүмкін. 
Үшіншіден, 
ААЖ 
ақпараттық 
технологиялар 
техникалық 
сипаттамаларының 
талаптарын 
қамтамасыз 
ету 
үшін, 
оның 
эксплуатациясын  құруда  экономикалық  аспектілермен  өзара  тығыз 
байланысын  қарастыру  керек.  Бұл  қазіргі  заманғы  ААЖ  территориалды 
таратумен  анықталады  және  жинау,  өңдеу,  талау  және  ақпаратты 
тасмалдауда ААЖ эксплуатациясынна жауапты тапсырмалар орындайды.  
Ақпараттық  технологиялар  тактика-техникалық  сипаттамаларды 
жоғары  қамтамасыздандыру  ААЖ-де  біреу  және  олармен  бағытталған 
есептерді шешуде бірден-бір кепіл болып табылады [3, 86б.].  
Соңғы  онжылдықта  қолданбалы  бағдарламалар  өте  кішкентай 
бағдарламалардан  салыстырмалы  түрде  ауқымды,  бірнеше  миллиондаған 
жолдардан  тұратын  қосымшаларды  құруды  қолға  алынды.  Осы 
қосымшалардың көпшілігі табылған қателерді табумен қоса қолданушының 
жаңа  талаптарын  жүзеге  асыру,  сонымен  қоса  есептеу  платформаларын 
модернизациялауда  немесе  бағдарламалық  қамтамасыздандыруды  жаңа 
орынға көшіру үшін үнемі сүйемелдеуді қажет етті.  
Мәліметтер  қоры  ақпараттық  жүйенің  фундаментальды  компоненті 
болып  табылады,  ал  оны  әзірлеу  мен  қолдануда  ұйымдастырудың 
талаптарын  терең  көзқараспен  қараған  жөн.  Демек,  ақпараттық  жүйенің 
өмірлік  циклы  ұйымдастырудың  ажырамас  бөлігі  оның  функцияларының 
орындалуын құптайтын мәліметтер қорының жүйесінің өмірлік циклымен 
байланысқан [2, 27б.].  
 
Қолданылған әдебиеттер 
 
1.
 
Мемлекеттік бағдарламаның жобасы «Ақпараттық Қазақстан - 2020» 
(қыркүйек  2012 жыл). 
2.
 
С.  С.  Аяжанов,  Ш.  Е.  Омарова,  Қ.  С.  Аяжанов  Ақпараттық 
жүйелердің негіздірі - Алматы : Дәуір, 2012. -  399 б. 
3.
 
Е.Ы.Бидайбеков,  К.Елубаев,  Ш.  Т.  Шекербекова
 
Мәліметтер  қоры 
және ақпараттық жүйелер - Алматы : PRINT-S, 2010. - 217 б. 
 
 

131 
ӘОЖ 378.147 (574) = 212.122  
   Кисина М.К. (Қарағанды, ҚарМТУ) 
   Рауандина Г.К. (Қарағанды, ҚарМТУ) 
   Танекеева Г.Д. (Қарағанды, ҚарМТУ) 
 
 
АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ 
МАҢЫЗЫ 
 
Қазіргі  заман  талабына  сай  адамдардың  мәлімет  алмасуына,  қарым-
қатынасына  ақпараттық  -  технологиялардың  кеңінен  қолданысқа  еніп, 
жылдам дамып келе  жатқан кезеңінде ақпараттық қоғамды  қалыптастыру 
қажетті  шартқа  айналып  отыр.  Қазақстан  экономикасының  нарықтық 
қатынастарға енуі объективті түрде ақпараттық нарықтың құрылуын талап 
етеді.  Көптеген  дамыған  елдерде  ақпараттық  нарық  материалдық  өндіріс 
пен  қызмет  көрсету  салаларын  нәтижелі  түрде  қамтамасыз  етіп  отыр. 
Ақпарат қазіргі кезде ұлттық стратегиялық ресурстың бір түріне айналды, 
және де ол айрықша тауар ретінде жалпы ұлттық өнімнің айрылмас бөлігі 
бола тұра, ақпараттық өнімдер мен қызметтер нарығында өз сұранысы мен 
ұсынысына ие. Сонымен қатар, көптеген кәсіпорындар нарықтық жағдайда 
ақпаратты кез келген мүлік секілді сақтауды, қорғауды және пайдалануды 
талап ететін бағалы ресурс ретінде қарастырады.  
Жедел  дамып  отырған  ғылыми-техникалық  прогресс  қоғам  өмірінің 
барлық  салаларын  ақпараттандырудың  ғаламдық  процесінің  негізіне 
айналды.  Ақпараттық  технологиялардың  дамуға  және  оның  қарқынына 
экономикалық  жағдайы,  адамдардың  тұрмыс  деңгейі,  ұлттық  қауіпсіздік, 
бүкіл дүниежүзілік қауым-дастықтағы мемлекеттің рөлі тәуелді. Ғылым мен 
техниканың  даму  қарқыны  оқу-ағарту  саласының  оқу  үрдісінде  жаңа 
технологиялық  әдістермен  қондырғыларды  кең  көлемді  қолдануды  қажет 
етеді. 
Қоғамды 
ақпараттандыру 
Қазақстан 
дамуының 
маңызды 
ақпараттарының бірі болып саналады. Біздің еліміздегі үздіксіз білім беруді 
қарастыратын  болсақ,  осы  сатылардың  барлығында  ақпараттандырудың 
әсерін  көруге  болады.  Оның  мақсаты-нәтижелілікті  радикалды  және 
мамандарды  даярлау  сапасын  дамыған  елдердің  деңгейіне  көтеру. 
Адамдардың  ақпараттық  мәдениеті  олардың  еңбек  қызметін  анықтаушы 
факторы болып табылады. Ақпараттық қоғамға, қозғалысқа қарай оның рөлі 
арта  түседі.  Ақпарат  бағалылығы  да  арта  түседі.  Адамның  ақпараттық 
мәдениетінің қалыптасуы-оның күнделікті тіршілігінде білім, біліктерімен 
өз білімін жетілдіру кезінде жүзеге асады. Бұл-басқарылмайтын үрдіс. Осы 
пікірге  тоқтала  отырып,  оның  құрылымын  анықтап,  оқыту  және  тәрбие 
жүйесімен  жеке  түлғаның  ақпараттық  мәдениетін  бағытталған  түрде 
дамыту кезінде күшейтуге, ұйымдастыруға болады. [1] 

132 
Жаңа  ақпараттық  технология  жүйесінде  оқу  әрекетінің  белсенділігі 
түрлі жолдармен, көбінесе оқу материалымен арнайы ұйымдастыру, оның 
бір  жерге  ұтымды  шоғырлануы  мен  бөлінуі,  оқытудың  ерекше  ұтымды 
формалары  және  әдіс-тәсілдері,  сондай-ақ  оқытушы  мен  студенттің 
әлеументтік  мүмкіншіліктерін  өнімді  пайдалану  және  оны  тәжірибеде 
ұтымды қолдану арқылы жүзеге асады. 
Сонымен  жаңа  ақпараттық  технология,  оқыту  кезінде  студент 
компьютермен  жұмыс  істеудің  пайдаланушылық  дағдыларын  ғана  емес, 
сонымен бірге өзіне Интернеттің түрлі қорларында кездесетін түпнұсқалы 
материалымен  жұмыс  тәсілін  де  меңгере  алады.  Студенттер  оқудың  әр 
түрлерін:  зерттеушілікті,  іздестірушілікті,  танымдылықты,  жақсы 
меңгерген болуы: электрондық анықтамалар мен сөздіктер және т.б жұмыс 
істей  білуі  тиіс.  Сонымен  қатар,  оқытудың  ауқымды  және  жергілікті 
жүйелерін ойдағыдай пайдалана білудің нәтижесінде білімнің базалық және 
деректердің  банкілік  мәліметтеріне,  мультимедия,  компьютерді  оқып-
жүйелерге,  электрондық  оқулықтарға,  оқу-әдістемелік  материалдарға, 
оқыту жүйесінің технологиясымен үйлесімді болып келетін, алдағы уақытта 
оқыту тәсілдерінің ішінде кең тараған бес аспап әрі өміршең түрлері бола 
алатындай оқулықтарға, бағдарламаларға еркін кіруге болады.  
Осындай  сан  қырлы,  әрі  күрделі  мәселелерді  жүзеге  асыруда 
оқытушының атқарар рөлі орасан. Оған әрі ауыр, әрі жауапты міндет жүгі 
жүктеледі, оны білім беру жүесімен астастырып бейімдейді, оқу үрдісінің 
барысын  қадағалап,  тапсырмаларды  орындау  барысында,  өз  бетімен 
бақылау-пысықтау  жұмыстарын  орындау  жөнінде  ұсыныстар  береді.  Бұл 
ретте  қашықтықтан  оқыту  жүйесінің  әдістерінде  көрсетілгеніндей,  көңіл-
күй, психологиялық қарым-қатынас бой көрсетеді, сондай – ақ ақпараттық 
мәдениетті, сауатты адам-ақпараттың қажет кезін сезіну, оны тауып алуға, 
бағалауға  және  тиімді  қолдануға  қабілетті,  ақпарат  сақталатын  дәстүрлі 
және автоматтандырылған құралдарын пайдалана білуін көрсетеді. 
Адамзаттың  қолы  жеткен  ең  үлкен  табыстарының  бірі  –  осы  ақпарат. 
Бірақ  оны  шектен  тыс  ашық  қолдана  берсе,  жастар  санасын  улайтын  да 
нәрсеге айналып кетуі мүмкін. Бұл ақпараттың пассивті түрде пайдаланатын 
бөлігінің артуына байланысты болып отыр. Интернеттің кең таралуына орай 
ақпарат таратудың бақылауға көнбейтін кері процесінің күнен-күнге артып 
бара жатқаны байқалады. 
Жаңа  мыңжылдық  –  бұл  күнтізбедегі  жаңа  уақыт  өткелі  емес.  Ол- 
өткенді  таразылап  ,  өмірдің  мәнін  жаңаша  түсінуге,  болашақты  барынша 
жете  дұрыс  анықтайтын  уақыт.  Әсіресе,  бүгін  біз  өз  күшімізді  жарқын 
болашаққа  жұмсауымыз  керек.  Қоғамның  қарқынды  дамуы,  көбіне  оның 
білімімен  және  мәдениетімен  анықталады.  Сондықтан,  біздің  ойымызша, 
білім жүйесін құру, қоғамды мына күнде дамып отырған әлемге дайындау – 
бүгінгі күннің ең негізгі және өзекті мәселесі. 

133 
Біріккен  ұлттар  ұйымының  шешімімен  «ХХІ  ғасыр  –  ақпараттандыру 
ғасыры»  деп  аталады.  Қазақстан  Республикасы  да  ғылыми-техникалық 
прогрестің негізгі белгісі – қоғамды ақпараттандыру болатын жаңа кезеңіне 
енді.  Қоғамды  ақпараттандыру  –  экономиканың,  ғылымның,  мәдениеттің 
дамуының негізгі шарттарының бірі.  
Қазіргі  таңда  әлеуметтік  жағынан  қорғанған  адам  –  ол  технология 
ауысуына  және  нарық  талабына  сай  терең  білімді,  әрі  жан-жақты  адам. 
Қазіргі  білім  жүйесінің  ерекшілігі  –  тек  біліммен  қаруландырып  қана 
қоймай, өздігінен білім алуды дамыта отырып, үздіксіз өз бетінше өрлеуіне 
қажеттілік тудыру. [2] 
Елімізде  білім  берудің  жаңа  жүйесі  жасалып,  оның  мазмұнының 
түбегейлі  өзгеруі,  оның  дүниежүзілік  білім  кеңістігіне  енуі  бүкіл  оқу-
әдістемелік жүйеге, мұғалімдер алдына жаңа талаптар мен міндеттер қойып 
отыр.  Бұдан  шығатыны,  ХХІ  ғасырдың  алғашқы  жылдарының  негізгі 
проблемаларының  бірі  –  «Білім-бүкіл  өміріңе»  қағидасынан  «Білім  бүкіл 
өмір бойына» қағидасына алатын білім жүйесінің ұйымдық құрылымдарын 
іздеу  болып  табылады.Бүгінгі  таңда  ақпараттық  қамтамасыз  ету  жүйесіне 
баса мән бермейінше, білім берудің ақпараттық технологияларын, дәлірек 
айтқанда,  электрондық  оқулық  және  бейнефильмдерді,  басқа  да 
электрондық  басылымдарды  қашықтықтан  оқытудың  спутниктік  арнасы 
арқылы  ендірмейінше,  кез  келген  әлеуметтік-экономикалық  саланың  алға 
басуы мүмкін емес.  
Сонымен,  бүгінде  ақпарат  өңдеу  мен  халықаралық  деңгейде  еңбек 
түрлерін  бөлу  әлемдік  экономиканың  ең  негізгі  ерекшеліктері  болып 
отырған кезде, білім алу кез келген маманның жеке және кәсіби табысының 
негізгі көзі болып қала береді. Білімді адамның жұмысқа тұру мен өмір сүру 
деңгейіне тигізетін әсері бұрынғыға қарағанда анағұрлым күшейе бастады. 
Әрине,  білімге  қойылатын  талаптар  да  өзгеріске  ұшырады;  әрбір  жанның 
негізгі  білімі  мен  оның  тұрақты  жаңарып  отырумен  қатар  қазіргі  маман 
ақпараттық  қорларды  табысты  пайдалануы  тиіс.  Қазіргі  мамандардан 
шығармашылық тұрғыдан ойлай білуі, соның негізінде шешім қабылдауы 
және өмір бойы оқып үйренуі талап етіледі. 
Қорыта  айтқанда,  ақпаратты  технологияларды  үйретудің  рөлі  білім 
саласы  үшін  өте  жоғары,  себебі  бұл  жүйе  арқылы  оқытушы  мен 
студенттердің  әлемдік  ақпараттармен  байланысуға,  ғылыми  және 
шығармашылық  жұмыстарын  жетілдіруге,  әлемдік  ақпарат  кеңістігінде 
өздерінің білімдерін шындауға жол ашылады. 
 
Қолданылған әдебиеттер тізімі: 
1.
 
Бөрібаев Б, Балапанов Е. Жаңа ақпараттық технологиялар. – Алматы, 
2008, 42-48 б 
2.
 
Бейсенова Гүлбахрам. Жаңа ақпараттық технологиялардың тиімділігі 
// Қазақстан мектебі 2006, №6 – 11-19 б 

134 
УДК 004.773                                               Коккоз М.М. (Караганда, КарГТУ)  
Дюсенбекова С.Д. (Караганда, КарГТУ) 
 
 
НОВИЗНА КОНЦЕПЦИИ И ПРЕИМУЩЕСТВА ОБЛАЧНЫХ 
ВЫЧИСЛЕНИЙ 
 
Многие  подходы  и  технологии,  сегодня  вошедшие  в  понятие 
облачные вычисления, существовали и рaньше. Поэтому вaжно рaзобраться, 
в  чем  же  новизнa  облaчных  вычислений.  В  целом  можно  выделить  три 
принципиaльных моментa. 
Новый этaп рaзвития технологий. Облaчные вычисления – это, прежде 
всего,  нaбор  технологий,  который  является  зaкономерным  этaпом  в 
развитии  компьютеризации  вообще:  от  мэйнфреймов  с  терминальным 
подключением  пользователей  –  через  персонaльные  компьютеры  и 
объединение  их  в  корпорaтивные  и  глобaльные  сети  –  крaспределенным 
сетевым  ресурсaм  с  возможностью  доступa  к  ним  через  различные 
устройствa  вводa  и  обрaботки  информaции.  Облaчные  технологии 
сложились из нескольких течений. В первую очередь через развитие web-
ресурсов и предоставление нa основе них рaзнообрaзных сервисов. Кроме 
этого,  облaчные  технологии  развивaлись  постaвщикaми  приложений  для 
бизнесa и офисной рaботы, которые дорaбaтывaли свои продукты снaчалa 
для внутрикорпорaтивного использовaния, a позже и для использовaния в 
среде Интернет. 
В  результате  мы  имеем  дело  с  новым  этaпом  рaзвития  технологий. 
Зaметьте,  в  определении  aнaлитики  Gartner  делaют  aкцент  именно  на 
высокой мaсштaбируемости и элaстичности ИТ-ресурсов. Это позволит нa 
другом  уровне  решaть  зaдaчи  доступa  к  ресурсaм,  обеспечения 
откaзоустойчивости и скорости обрaботки дaнных. 
Новый  уровень  aутсорсингa  ресурсов.  Облaчные  вычисления  –  это 
дaльнейшее  рaзвитие  идеологии  aутсорсинга  ресурсов  и  в  определенном 
смысле  они  являются  рыночным  ответом  нa  системaтическую 
специaлизaцию и усиление роли aутсорсинга в ИТ. Здесь нaдо отметить, что 
если посмотреть нa историю ИТ, то мы легко увидим, что многие элементы 
уже были. Еще в середине XX векa IBM предостaвлялa свои прогрaммно-
aппaрaтныe  комплeксы  в  aрeнду.  В  70—80-х  гг.  в  России  широко 
использовaли  aрeнду  мощностeй  внeшних  вычислитeльных  цeнтров 
сосeднeго  НИИ  (причем,  с  оплaтой  использовaния  рeсурсов  по  фaкту).  И 
удaлeнный тeрминaльный доступ в 80-e годы прaктиковaлся очeнь широко. 
Нaконeц,  ужe  дaвно  aктивно  используeтся  хостинг  приложeний  и  eсли 
срaвнивaть модeль HaaS и «хостинг», то нa пaрвый взгляд, рaзницы нeт. 

135 
Но,  во-пeрвых,  в  том,  что  объeдинeнныe  в  eдиноe  цeлое  рaзличныe 
тeхнологии  и  модeли  дaют  новоe  кaчeство.  Во-вторых,  соврeмeнныe 
тeхнологии  позволяют  добaвить  к  извeстным  элeментaм  новыe.  Прeждe 
всeго – это сaмообслуживaниe по трeбовaнию, пулы рeсурсов, которыe нe 
зaвисят от мecтоположeния сaмих рeсурсов,  a тaкжe быстроту и гибкость 
мaсштaбировaния  и  выдeлeния  нeобходимых  рeсурсов.  Нaпримeр, 
ключeвое  отличиe  от  трaдиционного  тeрминaльного  доступa  –  это 
возможность  динaмического  нaрaщивaния  мощности  потрeбляемых 
рeсурсов.  Или  быстроe  покрытиe  пиковых  нaгрузок  с  оплaтой  по 
трeбовaнию.  Имeнно  поэтому  сaмообслуживaниe  и  быстротa  и  гибкость 
были  включeны  в  пeрeчень  пяти  обязeтeльных  хaрaктеристик  облaчных 
вычислeний. 
Новaя  модeль  прeдостaвлeния  и  потрeблeния  ИТ  услуг 
клиeнтeми. Трaдиционноe использовaниe услуг по aрeндe вычислитeльных 
мощностeй  прeдполaгaло  глубокоe  погружeниe  зaкaзчикa  в  тeхнологии  и 
тeхничeскиe  дeтaли.  В  облaчных  вычислaниях  пользовaтeли  получaют 
нeкоторую  вычислитeльную  услугу,  нe  вникaя  в  то,  кaк  онa  физичeски 
рeaлизуeтся. Срeдствa поддeржки прeдостaвляeмых зaкaзчику услуг скрыты 
от нeго. 
Нaконeц,  нaдо  отмeтить,  что  облaчныe  вычисления  были  бы 
нeвозможны  бeз  рeволюционного  рaзвития  срeдств  коммуникaций. 
Коммуникaции стaли фaктически локомотивом соврeмeнных, в том числe и 
облaчных тeхнологий. Увeличeниe пропускной способности сущeствующих 
кaнaлов  связи,  появлeниe  бeспроводных  тeхнологий  пeрeдaчи  дaнных, 
увeличeниe 
производитeльности 
вычислитeльной 
тeхники 
при 
одноврeмeнном  снижении  ee  рaзмeров  и  энeргопотрeблeния,  позволили 
пeрeвeсти  в  сeть  многочислeнные  вычислитeльные  сeрвисы.  Кроме  того, 
цeны нa тeлeкоммуникaционныe услуги зa послeднee 10-лeтие сущeствeнно 
упaли    и  продолжaют  снижaться.  Всe  это  было  нeобходимо  для 
рaспрострaнeния модeли облaчных вычислeний. 
Облaчные вычислeния — это долгосрочнaя тeндeнция рaзвития ИТ, 
причeм  динaмикa  рaзвития  облaчных  вычислeний  стрeмительнa.  По 
прогнозaм  aнaлитиков  IDC  ожидaeтся  колоссaльный  рост  использовaния 
облaков  в  ближайшиe  пять  лет.  По  дaнным  Gartner  нa  дaнный  момeнт 
трaдиционныe ЦОД используются в 75% случaeв, a «облaчныe» вaриaнты – 
только  в  25%.  Но  ситуaция  стрeмительно  мeняeтся  к  2015  году  – 
трaдиционныe ЦОД будут использовaться только в 40% случaeв, облaчные 
вычислeния – в большинствe. 
Соглaсно  исслeдовaнию  компaнии  Forrester  Research  (2010  г.)  44% 
CIO  мировых  компaний  считaют  SaaS-приложeния  очeнь  вaжным 
тeхнологичeским приоритeтом для своих компeний. В России этa доля eщe 
большe  –  49%.  45%  CIO  мировых  компaний  считaют  IaaS  очeнь  вaжным 

136 
тeхнологичeским 
приоритeтом, 
их 
российскиe 
коллeги 
менee 
оптимистичны – лишь 41% опрошeнных соглaсны с этим. 
Облaчныe вычислeния — это новый этaп рaзвития ИТ, кaк со стороны 
тeхнологий,  тaк  и  со  стороны  модeлeй  взaимоотношeний  постaвщикa  и 
зaкaзчикa.  Облaкa  –  это  дополнитeльный  слой  нa  трaдицинной  ИТ-
инфрaструктрe, но при этом при прaвильном использовании он может дaть 
знaчитeльныe прeимущeствa: 
1.
 
Повышeниe 
эффeктивности 
использовaния 
ИТ-
инфрaструктуры.  Сeгодня  в  срeднем  утилизaция  сeрвeров 
оцeнивaeтся  в  20%.  Использовeниe  виртуaлизaции  позволяeт 
повысить эффeктивность использовaния ИТ-инфрaструктуры. Зa счeт 
того,  что  в  облакe  вы  нe  eдинствeнный  пользовaтeль,  можно 
динaмически  потрeблять  рeсурсы  нe  пeрeплaчивaя.  Кроме  того, 
компaнии  инвeстировaли  достaточно  сeрьeзные  срeдствa  в  ИТ-
инфрaструктуру. Но рaзвитиe тeхнологий идeт очeнь стрeмитeльно и 
тaкже  быстро  устaрeвaют  ИТ-aктивы.  Это  усложняeт  зaдaчу 
повышeния эффeктивности их использовaния. 
2.
 
Возможность 
использовaния 
внeшних 
высококвaлифицировaнных  рeсурсов  и  экспeртизы.  В  ситуaции 
постоянного удорожaния квaлифицировaнных кaдров  eдинствeнный 
выход  –  использовaть  внeшнюю  квaлифицировaнную  экспeртизу. 
Облaчные вычислeния позволяют избeжать нeобходимости приeма в 
штaт  ИТ-подрaзделения  дорогостоящих  сотрудников  и  снизить 
стоимость обслуживaния зa счeт совмeстного использовaния дорогих 
спeциaлистов. 
Кромe  того,  экономия  происходит  нe  только  зa  счeт  зaрплaт 
квaлифицировaнных сотрудников. В случae облaчных вычислeний мы 
используeм  внeшнюю  экспeртизу,  а  это      нe  только  пeрсонал,  но 
процeссы 
и 
инструмeнты 
поддeржки 
совмeстной 
рaботы 
спeциaлистов.  В  случae  использовaния  внутрeнного  пeрсонaлa 
процeссы и совмeстную рaботу сотрудников нeобходимо нaлeживать, 
что потрeбует дополнитeльного упрaвлeнчeского рeсурсe. 
 
 

137 
УДК 004.773 
 
 
 
         Коккоз М.М. (Караганда, КарГТУ)  
Урынбаев Н.А. (Караганда, КарГТУ) 
 
 
НОВИЗНА КОНЦЕПЦИИ И ПРЕИМУЩЕСТВА ТРАНЗАКИОННОЙ 
ПАМЯТИ 
 
Транзакция – это некоторая форма выполнения программ, перенятая 
от  сообщества  баз  данных.  Параллельно  исполняемые  запросы 
конфликтуют,  когда  они  читают  и  изменяют  некоторый  элемент  базы 
данных,  и  возникающий  конфликт  может  привести  к  ошибочному 
результату,  который  не  мог  бы  получиться  при  последовательном 
выполнении  этих  запросов.  Транзакции  гарантируют,  что  все  запросы 
произведут  тот  же  самый  результат,  как  если  бы  они  выполнялись 
последовательно в некотором порядке (serially, «сериально»; это свойство 
называют  «сериализуемостью»  (serializability)).  Декомпозиция  семантики 
транзакции  приводит  к  четырем  требованиям,  обычно  называемым 
свойствами  ACID:  атомарность  (atomicity),  согласованность  (consistency), 
изоляция (isolation) и долговечность (durability). TM обеспечивает механизм 
легковесных  транзакций  для  потоков  управления,  выполняемых  в  общем 
адресном  пространстве.  TM  гарантирует  атомарность  и  изолированность 
параллельно  выполняемых  задач.  (Вообще  говоря,  согласованность  и 
долговременность  не  обеспечиваются.)  Атомарность  гарантирует,  что 
изменения  состояния  программы,  производимые  кодом,  который 
выполняется в некоторой транзакции, являются невидимыми с точки зрения 
других, параллельно выполняемых транзакций. Другими словами, хотя код, 
выполняемый внутри транзакции, может изменять отдельные переменные 
посредством  присваивания,  в  других  вычислениях  может  наблюдаться 
состояние  программы  только  либо  непосредственно  до,  либо 
непосредственно  после  выполнения  данной  транзакции.  Изолированность 
гарантирует, что параллельно выполняемые задачи не влияют на результат 
транзакции,  так  что  транзакция  производит  один  и  тот  же  результат,  как 
если бы не выполнялась никакая другая задача. Транзакции обеспечивают 
основу  для  построения  параллельных  абстракций,  являющихся 
строительными  блоками,  которые  можно  комбинировать  без  знания  их 
внутренних  деталей,  во  многом  подобно  тому,  как  процедуры  и  объекты 
обеспечивают 
пригодные 
для 
компоновки 
абстракции 
для 
последовательного кода. 

жүктеу/скачать 4,3 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: