3 есеп. Сомалық және вегетативті жүйке жүйесінің рефлекторлық доғалары айтарлықтай ерекшеленеді.
Сұрақтар: 1. Сомалық және вегетативті жүйке жүйесінің рефлекторлық доғаларының қандай морфологиялық айырмашылықтары бар? Жауап: Сомалық және вегетативтік жүйке жүйелерінің айырмашылығы құрылысы, құрамына кіретін құрылымдық элементтері де, соның ішінде жүйкелік ядролары, түйіндері, бағандары, әрқилы болып келеді. Сонымен қатар жүйенің құрамындағы рефлекторлық доғалар басқаша болады.
2. Симпатикалық және парасимпатикалық жүйке жүйесінің рефлекторлық доғаларының морфофункционалды ұйымдастырылуының айырмашылығы неде?
Жауап: Сипатикалық ол- нейрондардың сезімтал аяқтамалары ішкі мүшелерде және тамырлардың қабырғасында орналасады. Дендриттері аралас жүйкелердің құрамында жүреді, нейрондарының денесі жұлын түйіндерінде немесе бас-ми жүйкетерінің ганглийлерінде орналасқан. Парасимпатикалық ол - рефлекторлық доғалар орталық жүйке жүйесі арқылы тұйықталған, сондықтан орталық доғалар деп аталады. Вегетативті жүйке жүйесінің құрамында шеткері рефлекторлық доғалар ажыратылады. Олар тек интрамуральды түйіндер арқылы тұйықталады.
4 есеп.
Моно- және полинапстық рефлекторлы доғалардағы рефлекторлық уақытты не анықтайды?
Жауап: Жұлында сезгіш нейрондардың саны мото нейрондарға қарағанда 5 есе көп . Демек, олар аз санды мотонейрон дарға серпіністер жеткізеді . Жұлын мотонейронына көптеген сезгіш және аралық нейрондардан , бас миының әр бөлімдерінен серпіністер жиналады . Сондықтан жұлын мотонейроны түрлі рефлекстерге қатысады , яғни мотонейрон көптеген рефлекстердің соңғы жалпы жолы болып саналады . Жан - жақтан жиналған серпіністер мотонейронға таласады . Мұндай жағдайда дәл сол сәтте тіршілік үшін маңызды және күшті серпіністер жеңеді , олар мотонейронға ие болады . “ Талас ” нәтижесiне мотонейронның әрекеттік жағдайы ( қозу қасиеті , қажуы ) әсер етеді . Сонымен бұл құбылыс та рефлекстердің келісімді болуын қам тамасыз етеді .
5есеп. ГAМҚ орталық жүйке жүйесінің синапстарында және вегетативті ганглий синапстарында бірдей қызметатқарады деп айтуға бола ма?
Жауап: Жоқ. Орталық жүйке жүйесінің синапстарында ГАМҚ әрқашан тежегіш медиатор болып табылады, ал вегетативті ганглияларда ол кейбір жағдайларда тежегіш медиатор ретінде әрекет етеді, бірақ басқа ганглияларда ол қоздырғыш(көбінесе) 6есеп. Науқаста кеуде және бел бөлімдері арасында жұлын толық үзілген. Оның дефекация және зәр шығару актілері бұзыла ма? Егер бұзылса, олар жарақат алғаннан кейін әр түрлі уақытта қандай симптомдармен білінеді?
