(8-10 беттер)

жүктеу/скачать 2,18 Mb.

бет	3/3
Дата	19.09.2023
өлшемі	2,18 Mb.
	#108510
түрі	Құрамы

1 2 3

гидроксид және сутек газын

оксид және сутек газын түзе отырып қыздырғанда сумен әрекеттесетін
металдар қатарын көрсетіңіз.
A) K, Na, Ag B) Mg, Zn, Cu C) Na, Li, K D) Fe, Mg, Zn E) Na, Li, Ғе
3. Кейбір металдар ауада оттегімен әрекеттесіп, оксидтік қабат түзеді. Бұл оксид қабаты оны әрі қарай бұзылудан сақтайды. Мұндай жағдай тән металдар
A) хром B) кальций C) алюминий D) калий E) темір
4. Оттегімен тек қыздырғанда әрекеттесетін металдар
A) натрий B) мыс C) алтын D) темір E) калий
5. S, Mg, Cl, Al, Na, H, Ca, N, O, Ag, P, Au, Fe қатарындағы металдар санын анықтаңдар
A) 6 B) 8 C) 5 D) 9 E) 7
6. Металдардың оттегімен әрекеттесуі реакцияның қай типіне жатады?
A) қосылу B) орынбасу C) барлығы дұрыс D) айырылу E) алмасу
7. Қалыпты жағдайда жүретін реакциялар
A) Na+НОН→ B) Mg+O₂→ C) Cu+HOH→ D) Са+О₂→ E) Fe+HOH→ Ғ) Au+O₂→
8. Реакция нәтижесінде гидроксид және сутек газын түзе отырып қыздырғанда сумен
әрекеттесетін металдар қатарын көрсетіңіз.
A) K, Na, Ag B) Mg, Zn, Cu C) Na, Li, K D) Fe, Mg, Zn E) Na, Li, Ғе
9. Оттегімен қалыпты жағдайда әрекеттесетін металдар
A) натрий B) мыс C) алтын D) темір E) калий
10. Металдардың сумен әрекеттесуі реакцияның қай типіне жатады?
A) қосылу B) орынбасу C) барлығы дұрыс D) айырылу E) алмасу
11. Іске аспайтын реакциялар
A) Na+НОН→ B) Mg+O₂→ C) Cu+HOH→ D) Са+О₂→ E) Au+O₂→ Ғ) Fe+HOH→
12. Ақ түсті, жұмсақ, мыспен қоспасы қола түзетін металл
A) қалайы B) магний C) қорғасын D) кальций E) алюминий
13. Сумен әрекеттеспейтін металдар қатары
A) K, Na, Са B) Mg, Zn, К C) Na, Li, K D) Сu, Аg, Аu E) Na, Li, Ғе
14. Na+НОН→ реакция нәтижесінде түзілетін заттар
A) Н₂О B) NaОН C) О₂ D) Н₂ E) Na₂О
15. Оттегімен әрекеттеспейтін металдар
A) натрий B) мыс C) алтын D) темір E) платина
16. Көгілдір-сұр түсті ауыр металл, ауада жемірілмейді, атом реакторларын қаптайды. Адам ағзасына зиянды металл
A) қалайы B) магний C) қорғасын D) кальций E) алюминий
17. Күнделікті тұрмыста қолданыс табатын металдар
A) мырышпен қапталған металдар B) никельмен қапталған металдар
C) магниймен қапталған металдар D) хроммен қапталған металдар
E) темірмен қапталған металдар
18. Қыздырғанда жүретін реакциялар
A) Na+НОН→ B) Mg+O₂→ C) Cu+HOH→ D) Са+О₂→ E) Au+O₂→ Ғ) Fe+HOH →
19. Металдарды коррозиядан қорғау үшін
A) ылғал тимейтін жерлерде қолданылады B) металдарды бояйды C) суда сақтайды
D) металдарды майлайды E) металдарды басқа металмен қаптайды
20. Mg+НОН→ реакция нәтижесінде түзілетін заттар
A) Н₂ B) Mg(ОН)₂ C) О₂ D) Н₂O E) MgО
Металдардың қышқыл ерітінділерімен әрекеттесуі. Металдардың химиялық белсенділік қатары
/8 cынып/ (41-42 беттер)
1. Металдардың белсенділік қатарын жасаған ғалым
A) Я.Берцелиус B) А.Лавуазье C) Ж.Пруст D) Н.Бекетов E) Р.Бойль
2. Металдар қышқылдармен әрекеттескенде түзіледі
A) оксид B) сутегі C) гидроксид D) оттегі E) тұз
3. Металдардың қышқылдармен әрекеттесу реакциясының типі
A) айырылу B) қосылу C) орынбасу D) алмасу E) қосылу, орынбасу
4. АІ+?→Al₂(SO₄)₃+? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) Н₂SO₄ B) Н₂O C) К D) Н₂ E) К₂SO₄
5. Ғе+?→ҒеСl₂+? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) Na B) НСІ C) Н₂ D) СІ₂ E) NaCl
6. Қышқылдардың құрамынан сутегіні ығыстыратын металдар қатары
A) Na, Mg, Cu B) Cu, Ag, Hg C) K, Hg, Zn
D) Ca, Al, Аg E) Ca,Zn, Fe
7. Төрт сынауық алып, оның біріншісіне магний, екіншісіне мырыш, үшіншісіне қалайы, төртіншісіне мыс түйіршіктерін салып, үстіне тұз қышқылының сұйытылған ерітіндісін қосқан кезде, реакция баяу жүретін сынауықтың нөмірі.
A) екінші сынауықта B) үшінші сынауықта C) барлығы бірдей жүреді
D) төртінші сынауықта E) бірінші сынауықта
8. Cu+H₂SO_{4(сұйытылған)}→?+? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) CuSO₄ B) SO₂ C) H₂ D) реакция жүрмейді E) H₂O
9. Іс жүзінде жүрмейтін реакция теңдеуі
A) Ba+HCІ_{(сұйытылған)}→ B) Ғе+H₂SO_{4(сұйытылған)}→ C) Cu+HСІ_{(сұйытылған)}→
D) Mg+H₂SO_{4(сұйытылған)}→ E) Сa+HCІ_{(сұйытылған)}→
10. Қышқылдардың құрамынан сутегіні ығыстыра алмайтын металдар қатары
A) Na, Mg, Cu B) Cu, Ag, Hg C) K, Hg, Zn D) Ca, Al, Аg E) Ca,Zn, Fe
11. Төрт сынауық алып, оның біріншісіне магний, екіншісіне мырыш, үшіншісіне қалайы, төртіншісіне мыс түйіршіктерін салып, үстіне тұз қышқылының сұйытылған ерітіндісін қосқан кезде, қышқыл құйған сәттен бастап реакция жүре бастайтын сынауықтың нөмірі.
A) екінші сынауықта B) үшінші сынауықта C) барлығы бірдей жүреді
D) төртінші сынауықта E) бірінші сынауықта
12. Реагенттер мен өнімдерді сәйкестендіріңдер

1 Ba+HCІ_{(сұйытылған)}→	a. реакция жүрмейді
2 Ғе+H₂SO_{4(сұйытылған)}→	b. барий сульфаты мен сутегі
3 Ba+H₂SO_{4(сұйытылған)}→	c. темір (ІІ) хлориді мен сутегі
4 Cu+H₂SO_{4(сұйытылған)}→	d. барий хлориді мен сутегі
5 Fe+HСІ_{(сұйытылған)}→	e. темір (ІІ) сульфаты мен сутегі
	f. мыс (ІІ) сульфаты мен сутегі

A) 1d 2e 3b 4f 5c B) 1d 2e 3b 4f 5a C) 1d 2e 3a 4f 5c D) 1d 2e 3b 4a 5c E) 1a 2e 3b 4f 5c
13. Ғе+НСІ_{(сұйытылған)}→? +? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) ҒеСl₂ B) реакция жүрмейді C) Н₂ D) СІ₂ E) ҒеСl₃
14. Іс жүзінде жүретін реакция теңдеуі
A) Аg+HCІ_{(сұйытылған)}→ B) Au+H₂SO_{4(сұйытылған)}→ C) Cu+HСІ_{(сұйытылған)}→
D) Hg+H₂SO_{4(сұйытылған)}→ E) Zn+HCІ_{(сұйытылған)}→
15. Төрт сынауық алып, оның біріншісіне магний, екіншісіне мырыш, үшіншісіне қалайы, төртіншісіне мыс түйіршіктерін салып, үстіне тұз қышқылының сұйытылған ерітіндісін қосқан кезде, реакция тек қыздырған кезде басталатын сынауықтың нөмірі.
A) екінші сынауықта B) үшінші сынауықта C) барлығы бірдей жүреді
D) төртінші сынауықта E) бірінші сынауықта
16. Сұйытылған күкірт қышқылы ерітіндісімен әрекеттеспейтін металдар жұбы.
A) алюминий, магний B) темір, күміс C) алтын, мырыш D күміс, сынап E) мырыш, мыс
17. Адам алақанында балқитын металдар
A) литий B) цезий C) натрий D) алюминий E) галлий
18. Сұйытылған тұз қышқылы ерітіндісімен әрекеттесетін металдар жұбы.
A) алюминий, магний B) темір, күміс C) алтын, мырыш
D) күміс, сынап E) мырыш, мыс
19. Төрт сынауық алып, оның біріншісіне магний, екіншісіне мырыш, үшіншісіне қалайы, төртіншісіне мыс түйіршіктерін салып, үстіне тұз қышқылының сұйытылған ерітіндісін қосқан кезде, қыздырғанда да реакция жүрмейтін сынауықтың нөмірі.
A) екінші сынауықта
B) үшінші сынауықта
C) барлығы бірдей жүреді
D) төртінші сынауықта
E) бірінші сынауықта
20. Б.з.д. IV ғасырда А.Македонсий әскері Үндістанға бет алды. Үнді өзенінің жағасында әскерлер асқазан-ішек ауруымен жаппай ауырып, індет тарай бастайды, бірақ әскери қолбасшылардың бірде-біреуі ауырмайды. Оның себебін іздегенде қарапайым әскерлер жезден жасалған ыдысты, ал командирлер ... ыдысты пайдаланғаны белгілі болды. Командирлер қандай металдан жасалған ыдысты пайдаланған?
A) алтын B) темір C) күміс D) хром E) алюминий

Металдардың тұз ерітіндісімен реакциясы /8 cынып/

(44-45 беттер)
1. Тұз ерітінділерінен металдарды ығыстыру үшін қолдануға болмайтын металдар қатары
A) литий, натрий, мыс, күміс B) литий, натрий, калий, кальций
C) темір, натрий, мыс, қорғасын D) литий, натрий, калий, күміс
E) мырыш, темір, қорғасын, мыс
2. Қайсы реакция жүретінін анықтаңдар?
A) Ғе+CuSO₄→ B) Hg+CuSO₄→ C) Ғе+ZnSO₄→ D) Cu+ZnSO₄→ E) Ag+CuSO₄→
3. Дұрыс тұжырымды көрсетіңдер
A) белсенділік қатарында тұрған әр металл өзінің оң жағында тұрған металды оның тұзының
құрамынан ығыстырмайды
B) белсенділік қатарында тұрған әр металл өзінің сол жағында тұрған металды оның тұзының
құрамынан ығыстырады
C) белсенділік қатарында тұрған әр металл өзінің оң жағында тұрған металды оның тұзының
құрамынан ығыстырады
D) барлық жағдайда реакциялар жүреді
E) белсенділік қатарында тұрған әр металл өзінің сол жағында тұрған металды оның тұзының
құрамынан ығыстырмайды
4. Берілген металдардың ішінде қайсы металл тұз ерітіндісінен металды ығыстырып шығарады.
Мүмкін болатын реакциялардың тұсына « + » таңбасын қойып, жүретін реакциялардың жалпы
санын анықтаңдар

тұз \металл	темір	марганец	қорғасын	мырыш
темір (II) нитраты
марганец (ІІ) нитраты
қорғасын (II) нитраты
мырыш нитраты

A) 5 B) 9 C) 7 D) 6 E) 8
5. Тұз+металл (белсенді)=тұз (жаңа)+металл (белсенділігі төмен) типті реакциялар жүру үшін орындалатын шарттар
A) белсенділік қатарында тұрған металды өзінен бұрын тұрған металдардың тұздарына қосу
керек
B) реакцияға алынған және түзілген тұз ерімтал болуы керек
C) барлық жағдайда реакция жүре береді
D) реакцияға алынған және түзілген тұз ерімейтін болуы керек
E) белсенділік қатарында тұрған металды өзінен кейін тұрған металдардың тұздарына қосу керек
6. Металдардың тұз ерітіндісімен әрекеттесу реакциясыны типі
A) қосылу B) алмасу C) орынбасу D)айырылу E) қосылу, орынбасу
7. Тұз ерітінділерінен металдарды ығыстыру үшін қолдануға болатын металдар қатары
A) литий, натрий, мыс, күміс B) литий, натрий, калий, кальций
C) темір, натрий, мыс, қорғасын D) литий, натрий, калий, күміс
E) мырыш, темір, қорғасын, мыс
8. Жүзеге аспайтын реакция теңдеуі
A) Ғе+CuSO₄→ B) Мg+CuSO₄→ C) Zn+ҒеSO₄→ D) Cu+ZnSO₄→ E) Cu+AgNO₃→
9. Массасы 11,2 г темір мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісімен әрекеттескенде түзілетін мыстың массасын есептеңдер
A) 12,8 г B) 9,6 г C) 18,2 г D) 25,6 г E) 6,4 г
10. Массасы 32,2 г мырыш сульфатын алу үшін мырышпен әрекеттесетін темір (ІІ) сульфатының
(ҒеSO₄) массасын есептеңдер
A) 40,3 г B) 30,4 г C) 12,5 г D) 15,2 г E) 34,0 г
11. Cu+ZnSO₄→?+? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) Zn B) CuSO₃ C) CuSO₄ D) SO₂ E) реакция жүрмейді
12. Pb(NO₃)₂+Fe→?+? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) PbO B) Fe(NO₃)₂ C) NO₂ D) Pb E) Fe(NO₂)₂
13. Массасы 5,6 г темір мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісімен әрекеттескенде түзілетін мыстың
массасын есептеңдер
A) 12,8 г B) 9,6 г C) 6,4 г D) 25,6 г E) 18,2 г
14. Массасы 16,1 г мырыш сульфатын алу үшін мырышпен әрекеттесетін темір (ІІ) сульфатының
(ҒеSO₄) массасын есептеңдер
A) 40,3 г B) 30,4 г C) 12,5 г D) 15,2 г E) 34,0 г
15. Металдар мен олардың құймаларының қоршаған орта әсерінен бүлінуі ... деп аталады
A) жемірілу B) түссіздену C) физикалық құбылыс D) түс өзгеруі E) таттану
16. Жемірілумен күрес шаралары
A) металдарды ашық ауада сақтау B) металдардың бетін қаптау
C) металдарды пластмассалармен алмастыру D) жемірілуге қарсы берік құймалар жасау
E) қоршаған ортаның құрамын өзгерту
17. Қышқыл, сілті және тұз ерітінділері әсерінен жүретін жемірілу
A) биологиялық B) физикалық C) электрхимиялық D) химиялық E) механикалық
18. Темір және оның құймаларының жемірілуі ... деп аталады
A) жемірілу B) түссіздену C)физикалық құбылыс D) түс өзгеруі E) таттану
19. Металдар бетінің құрғақ оттектің немесе басқа газдардың әсерінен жүретін жемірілу
A) электрхимиялық B) химиялық C) газдық жемірілу D) биологиялық E) физикалық
20. Жемірілудің түрлері
A) химиялық B) физикалық C) механикалық D) электрхимиялық E) биологиялық

1. Массасы 14 г темір мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісімен әрекеттескенде түзілетін мыстың массасын есептеңдер

Шешуі: 14 г Х г
Fe+CuSO₄=FeSO₄+Cu
56 г 64 г
56 Ғе атомдық массасы, периодтық жүйеден алынады
64 Cu атомдық массасы, периодтық жүйеден алынады
Пропорциямен есепті шығарамыз
X= =16 г мыс түзілген
2. Массасы 56,35г мырыш сульфатын алу үшін мырышпен әрекеттесетін темір (ІІ) сульфатының (ҒеSO₄) массасын есептеңдер
Шешуі
Хг 56,35 г
Zn + FeSO₄= ZnSO₄+ Fe
152 г 161 г
152 FeSO₄ салыстырмалы молекулалық массасы
Mr(FeSO₄)=1*56+1*32+4*16=56+32+64=152
161 ZnSO₄ салыстырмалы молекулалық массасы
Mr(ZnSO₄)=1*65+1*32+4*16=65+32+64=161

Зат мөлшері. Моль. Авогадро саны. Заттардың молярлық массасы /8 cынып/

(48-49 беттер)
1. Моль-
A) массасы 12 г (0,012 кг) көміртекте қанша бөлшектер (атомдар мен молекулалар) болса, сонша
бөлшектері бар заттың мөлшері (бөлігі)
B) массасы 12 г (0,012 кг) оттекте қанша бөлшектер (атомдар мен молекулалар) болса, сонша бөлшектері
бар заттың мөлшері (бөлігі)
C) массасы 12 г (0,012 кг) сутекте қанша бөлшектер (атомдар мен молекулалар) болса, сонша бөлшектері
бар заттың мөлшері (бөлігі)
D) массасы 12 г (0,012 кг) күкіртте қанша бөлшектер (атомдар мен молекулалар) болса, сонша бөлшектері
бар заттың мөлшері (бөлігі)
E) массасы 12 г (0,012 кг) көміртекте қанша бөлшектер (атомдар мен молекулалар) болса, сонша
бөлшектері бар заттың массасы (бөлігі)
2. Заттың 1 молінің массасын ... деп атайды
A) зат массасы B) салыстырмалы молекулалық масса C) зат мөлшері
D) молярлық масса E) құрылымдық бөлшек
3. Зат мөлшері белгіленеді
A) Мr B) N C) M D) V E) ν
4. Молярлық массаны есептеу формуласы
A) ν=m/M B) ν=N/N_A C) M=m/ ν D) N= ν*N_A E) m= ν*M
5. Авогадро саны
A) 6,02*10²³ г B) 6,02*10²³ моль^{– 1} C) 6,02*10²³ л D) 6,02*10²³ E) 6,02*10²³ моль
6. Бөлмеде 2,408*10²⁶ молекула оттек бар. Оттектің зат мөлшерін есептеңдер
A) 380 моль B) 420 моль C) 360 моль D) 410 моль E) 400 моль
7. Бір стақанда 11 моль су бар. Стақандағы судың молекула санын есептеңдер
A) 66,22*10²³ B) 6,622*10²² C) 66,22*10²⁵ D) 6,622*10²⁴ E) 66,22*10²²
8. 5 моль судағы сутек пен оттектің атомдар санын есептеңдер
A) 60,2*10²⁴ B) 3,01*10²⁴ C) 6,02*10²⁴ D) 30,1*10²⁴ E) 6,02*10²³
9. Зат мөлшерінің бірлігі
A) г/моль B) г C) моль/г D) моль E) кг
10. Стақанға 1,5 моль қант сыяды. Стақандағы қанттың молекула санын анықтаңдар
A) 6,02*10²³ B) 9,03*10²² C) 3,01*10²³ D) 12,04*10²³ E) 9,03*10²³
11. Ауа шарында 0,903*10²⁴ молекула азот болады. Азоттың зат мөлшерін есептеңдер
A) 1,5 моль B) 0,3 моль C) 0,15 моль D) 0,45 моль E) 0,75 моль
12. Салмағы 55 кг жасөспірімнің денесінде шамамен 2,50432*10²⁶ атом көміртек болады.
Жасөспірімнің денесіндегі көміртектің зат мөлшері қанша?
A) 461 моль B) 614 моль C) 416 моль D) 146 моль E) 641 моль
13. Молярлық массаның бірлігі
A) кг B) г C) моль/г D) моль E) г/моль
14. Көмірқышқыл газының а) 0,3 моль; ә) 0,2 моль зат мөлшерінде қанша атом оттек болатынын есептеңдер
A) 1,806*10²³ B) 2,408*10²³ C) 3,01*10²³ D) 3,612*10²³ E) 1,204*10²³
15. Тыныштықта бір рет тыныстаған жасөспірімнің өкпесіне шамамен 300 мл (онда 0,0026 моль оттек
бар) ауа кіреді. Осы оттектің 22 %-ы өкпеге сіңіріліп, қалғаны сыртқа шығады. Бір рет
тыныстағанда жасөспірім қанша молекула оттекті жұтады?
A) 3,44*10²¹ B) 34,4*10²² C) 3,44*10²⁰ D) 34,4*10²⁰ E) 3,44*10²³
16. Ғылымға «молекула» және «молекулалық салмақ» ұғымдарын енгізген ғалым
A) Д.Менделеев B) А.Авогадро C) Я.Берцелиус D) Ж.Пруст E) М.Ломоносов
17. 0,2 моль пропан (С₃Н₈) молекуласындағы көміртек пен сутектің атомдарының санын анықтаңдар
A) 3,612*10²³ B) 4,816*10²³ C) 36,12*10²³ D) 1,806*10²³ E) 9,632*10²³
18. 0,8 моль күкірт қышқылы (Н₂SO₄) молекуласындағы сутек пен оттек атомдарының санын есептеңдер
A) 4,816*10²³B) 3,612*10²³ C) 19,264*10²³
D) 9,632*10²³E) 1,806*10²³
19. Азот қышқылы (HNO₃) молекуласының құрамында 3,612*10²³ атом оттек бар екені белгілі. Азот
қышқылының зат мөлшерін есептеңдер
A) 0,2 моль B) 0,5 моль C) 0,6 моль D) 0,3 моль E) 0,8 моль
20. Фосфор қышқылы (H₃РO₄) молекуласының құрамында 28,896*10²³ атом сутек бар екені белгілі.
Фосфор қышқылының зат мөлшерін есептеңдер
A) 2,4 моль B) 1,6 моль C) 0,8 моль D) 4,8 моль E) 3,2 моль

Есеп үлгісі

1. Бөлмеде 1,204*10²³ молекула оттек бар. Оттектің зат мөлшерін есептеңдер
Шешуі:
ν(О₂)=N(O₂)/N_A=1,204*10²³/6,02*10²³ моль^{– 1}=0,2 моль
Жауабы: ν(О₂)=0,2 моль
2. Бір стақанда 15 моль су бар. Стақандағы судың молекула санын есептеңдер
Шешуі:
N(Н₂O)= ν(Н₂О)*N_A=15 моль*6,02*10²³ моль^{– 1}=90,3*10²³ (немесе 9,03*10²⁴)
Жауабы: N(Н₂O)= 90,3*10²³ (немесе 9,03*10²⁴)
Масса, молярлық масса және зат мөлшері арасындағы байланыс /8 cынып/
(50-52 беттер)
1. Зат мөлшері 2 моль судың массасын табыңдар
A) 36 г B) 18 г C) 3,6 г D) 27 г E) 54 г
2. Массасы 17,6 г көмірқышқыл газы (СО₂) неше моль болады?
A) 0,2 моль B) 4 моль C) 1,2 моль D) 0,4 моль E) 2 моль
3. Массасы 160 г затта 1,204*10²⁴ молекула болса, оның молярлық массасы қанша?
A) 32 г/моль B) 80 г/моль C) 64 г/моль D) 8 г/моль E) 40 г/моль
4. Бір шегеде неше моль темір болатынын есептеңдер. Бір шегенің массасы 28 г.
A) 0,2 моль B) 0,6 моль C) 1 моль D) 0,7 моль E) 0,5 моль
5. Дәрілік йодтың спирттегі ерітіндісінде 5 г йод (І₂) болады. Бір құтыдағы йодтың молекула санын табыңдар.
A) 1,185*10²² B) 1,185*10²¹ C) 11,85*10²¹ D) 1,185*10²³ E) 11,85*10²⁰
6. 1 атом йод ¹³¹ І изотопының массасы неге тең?
A) 2,176*10²² г B) 21,76*10^{– 23} г C) 2,176*10²⁴г D) 2,176*10^{– 22} г E) 21,76*10²³ г
7. Таразының сол жақ табақшасында 18,06*10²³ мыс атомы бар. Таразыны теңестіру үшін екінші табақшасына қанша грамм күкірт салу қажет?
A) 32 г B) 128 г C) 192 г D) 160 г E) 64 г
8. Массасы 8 г затта 1,204*10²³ молекула болса, оның молярлық массасы қанша?
A) 32 г/моль B) 80 г/моль C) 64 г/моль D) 8 г/моль E) 40 г/моль
9. Массалары 10 г сутек және 48 г оттек берілген. Олардың әрекеттесуінен кейін қай зат және қандай мөлшерде артылып қалады?
A) 1 моль сутек B) 0,5 моль оттек C) 2 моль сутек D) 1 моль оттек E) 3 моль сутек
10. Зат мөлшері 5 моль су неше грамм болады?
A) 18 г B) 90 г C) 36 г D) 9 г E) 45 г
11. Көлемі 1 л суда неше молекула бар, ол қанша моль болады?
A) 0,0445 моль B) 2,6875*10²³ молекула C) 55,56 моль
D) 2,6875*10²² молекула E) 3,34*10²⁵ молекула
12. Массасы 50 г қанттың (С₁₂Н₂₂О₁₁) құрамында қанша молекула бар?
A) 4,4*10²² B) 0,88*10²³ C) 0,22*10²³ D) 8,8*10²² E) 0,44*10²³
13. Массасы 16 г затта 3,01*10²³ молекула болса, оның молярлық массасы қанша?
A) 32 г/моль B) 80 г/моль C) 64 г/моль D) 8 г/моль E) 40 г/моль
14. Мына заттарды 40 г-да болатын зат мөлшерлерінің кему ретіне сәйкес орналастырыңдар:
1. H₂SO₄ 2. NaCl 3. MgO 4. H₂O 5. FeS
A) 15234 B) 51432 C) 43251 D) 25143 E) 32514
15. Магнийдің тығыздығы – 1,74 г/см³, күмістікі 10,5 г/см³ болса, көлемі 150 см³ металл
кесектеріндегі олардың зат мөлшерін есептеңдер.
A) 14,358 моль B) 10,875 моль C) 13,458 моль D) 10,578 моль E) 14,583 моль
16. Массаларының қатынасы 3:16-ға тең болатын көміртекпен күкірт қосылысының қарапайым
формуласын құрыңдар. Осы қосылыстың 0,2 молінің массасын, молекула санын есептеңдер.
A) 12,04*10²³ молекула B) 76 г C) 15,2 г D) 1,204*10²³ молекула E) 152 г
17. Мына заттарды 80 г-да болатын зат мөлшерлерінің өсу ретіне сәйкес орналастырыңдар:
1. H₃РO₄ 2. КCl 3. СаO 4. СО₂ 5. FeО
A) 32514 B) 51432 C) 43251 D) 25143 E) 12534
18. Магнийдің тығыздығы – 1,74 г/см³, күмістікі 10,5 г/см³ болса, көлемі 450 см³ металл
кесектеріндегі олардың зат мөлшерін есептеңдер.
A) 43,75 моль B) 36,225 моль C) 45,37моль D) 32,625 моль E) 32,256 моль
19. 1 атом магний ²⁵Mg изотопының массасы неге тең?
A) 2,08*10²² г B) 4,15*10^{– 23} г C) 2,08*10²⁴г D) 2,08*10^{– 23} г E) 0,415*10^–²² г
20. Массаларының қатынасы 7:16-ға тең болатын азотпен оттек қосылысының қарапайым
формуласын құрыңдар. Осы қосылыстың 0,25 молінің массасын, молекула санын есептеңдер.
A) 1,505*10²³ молекула B) 23 г C) 11,5 г D) 1,505*10²² молекула E) 115 г

Масса, молярлық масса және зат мөлшері арасындағы байланыс /8 cынып/

(50-52 беттер)
1. Зат мөлшері 2 моль судың массасын табыңдар
2. Массасы 17,6 г көмірқышқыл газы (СО₂) неше моль болады?
3. Массасы 160 г затта 1,204*10²⁴ молекула болса, оның молярлық массасы қанша?
4. Бір шегеде неше моль темір болатынын есептеңдер. Бір шегенің массасы 28 г.

Есеп үлгісі

1. Зат мөлшері 1,2 моль судың массасын табыңдар
Шешуі:
Ar(H)=1; Ar(O)=16
Mr(H₂О)=2*1+1*16=2+16=18
M(H₂О)=18 г/моль
m(H₂О)= ν (H₂О)* M(H₂О)=1,2 моль*18 г/моль= 21,6 г
Жауабы: m(H₂О)= 21,6 г
2. Массасы 22,4 г күкірт (IV) оксиді (SО₂) неше моль болады?
Шешуі:
Ar(S)=32; Ar(O)=16
Mr(SО₂)=1*32+2*16=32+32=64
M(SО₂)=64 г/моль
ν (SО₂)= m(SО₂)/M(SО₂)=22,4 г / 64 г/моль=0,35 моль
Жауабы: ν (SО₂)= 0,35 моль
3. Массасы 19,8 г затта 2,709*10²³ молекула болса, оның молярлық массасы қанша?
Шешуі:
ν (зат)= N(зат)/ N_A=2,709*10²³/6,02*10²³ моль^{– 1}=0,45 моль
M(зат)= m(зат)/ ν (зат)=19,8 г/0,45 моль=44 г/моль
Жауабы: M(зат)= 44 г/моль
4. Бір шегеде неше моль темір болатынын есептеңдер. Бір шегенің массасы 1,4 г.
Шешуі:
ν(Ғе)= m(Ғе)/М(Ғе)=1,4 г/56г/моль=0,025 моль
Жауабы: ν(Ғе)= 0,025 моль
Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару /8 cынып/
(53-55 беттер)
1. Массасы 9,2 г натрий хлормен әрекеттескенде қанша натрий хлориді (ас тұзы) түзіледі?
A) 11,7 г B) 234 г C) 58,5 г D) 23,4 г E) 117 г
2. Массасы 72 г көмір жанғанда неше моль көмірқышқыл газы түзіледі?
A) 0,3 моль B) 6 моль C) 4 моль D) 0,6 моль E) 3 моль
3. Реакция нәтижесінде 8 г сутек бөліну үшін қанша мырыш (Zn) тұз қышқылымен әрекеттесуі қажет?
A) 325 г B) 195 г C) 260 г D) 65 г E) 130 г
4. Массасы 44,4 г малахит [Cu(OH)]₂CO₃ айырылғанда түзілетін мыс оксиді мен көмірқышқыл газының зат мөлшерлері мен массасын есептеңдерю ([Cu(OH)]₂CO₃→2CuO+ H₂О+CO₂)
A) 0,4 моль CO₂ B) 16 г CuO C) 0,4 моль CuO D) 8,8 г CO₂
E) 0,2 моль CuO Ғ) 32 г CuO G) 0,2 моль CO₂ H) 17,6 г CO₂
5. Заттардың 10 г ыдырауынан бөлінген көмірқышқыл газының зат мөлшерін арту ретімен орналастыр
1. CaCO₃→CaO+CО₂ 2. H₂CO₃→H₂O+CО₂
3. MgCO₃→MgO+CО₂ 4. 2NaHCO₃→Na₂CO₃+CO₂+H₂O
A) 2314 B) 1324 C) 4231 D) 3241 E) 4132
6. Массасы 22,4 г темір артық мөлшердегі хлормен әрекеттескенде түзілетін темір (ІІІ) хлоридінің массасын есептеңдер
A) 65 г B) 32,5 г C) 325 г D) 650 г E) 130 г
7. Реакция нәтижесінде 0,8 моль алюминий оксидін алу үшін оттекпен әрекеттесетін алюминийдің массасын есептеңдер
A) 42,3 г B) 24,3 г C) 32,4 г D) 43,2 г E) 23,4 г
8. Массасы 6,2 г фосфордың жануына қажетті оттектің зат мөлшерін есептеңдер
A) 0,5 моль B) 0,75 моль C) 0,125 моль D) 0,625 моль E) 0,25 моль
9. Зат мөлшері 1,6 моль оттек сутекпен толық әрекеттесті. Түзілген судың зат мөлшерін есептеңдер.
A) 1,6 моль B) 2,4 моль C) 3,2 моль D) 4,0 моль E) 4,8 моль
10. Күкіртсутек оттекте шала жанғанда күкірт түзіледі: 2H₂S+O₂=2S+2H₂O
Реакция нәтижесінде 4 моль күкірт түзілсе, реакцияға оттектің қандай массасы қатысқан?
A) 16 г B) 64 г C) 3,2 г D) 6,4 г E) 32 г
11. Массасы 13 г мырыш сұйытылған тұз қышқылымен әрекеттесті. Түзілген мырыш хлоридінің массасы мен зат мөлшерін есептеңдер.
A) 27,2 г B) 0,4 моль C) 0,2 моль D) 54,4 г E) 0,1 моль
12. Мырыш пен темірдің 40 г қоспасына (қоспадағы мырыштың массалық үлесі 65%) тұз
қышқылымен әсер етті. Түзілген сутектің массасын және зат мөлшерін есептеңдер.
A) 2,6 г B) 0,65 моль C) 2,6 моль D) 1,3 моль E) 1,3 г
13. Темір мен күкірт 7:4 массалық қатынаста әрекеттеседі. Массасы 2,8 кг темір ұнтағымен әрекеттесетін күкірттің массасын есептеңдер.
A) 0,8 кг B) 4,0 кг C) 2,4 кг D) 1,6 кг E) 3,2 кг
14. Массасы 10,8 г алюминий хлормен әрекеттескенде түзілетін алюминий хлоридінің зат мөлшерін есептеңдер
A) 0,4 моль B) 0,6 моль C) 0,2 моль D) 0,5 моль E) 0,3 моль
15. Реакция нәтижесінде 0,4 моль темір (ІІІ) оксидін алу үшін оттекпен әрекеттесетін темірдің массасын есептеңдер
A) 22,4 г B) 16,8 г C) 44,8 г D) 33,6 г E) 48,4 г
16. Массасы 18,6 г фосфордың жануына қажетті оттектің зат мөлшерін есептеңдер
A) 0,5 моль B) 0,75 моль C) 0,125 моль D) 0,625 моль E) 0,25 моль
17. Зат мөлшері 2,4 моль оттек сутекпен толық әрекеттесті. Түзілген судың зат мөлшерін есептеңдер.
A) 1,6 моль B) 2,4 моль C) 3,2 моль D) 4,0 моль E) 4,8 моль
18. Массасы 26 г мырыш сұйытылған тұз қышқылымен әрекеттесті. Түзілген мырыш хлоридінің массасы мен зат мөлшерін есептеңдер.
A) 27,2 г B) 0,4 моль C) 0,2 моль D) 54,4 г E) 0,1 моль
19. Мырыш пен темірдің 80 г қоспасына (қоспадағы мырыштың массалық үлесі 65%) тұз
қышқылымен әсер етті. Түзілген сутектің массасын және зат мөлшерін есептеңдер.
A) 2,6 г B) 0,65 моль C) 2,6 моль D) 1,3 моль E) 1,3 г
20. Темір мен күкірт 9:16 массалық қатынаста әрекеттеседі. Массасы 2,7 кг темір ұнтағымен әрекеттесетін күкірттің массасын есептеңдер.
A) 0,8 кг B) 4,0 кг C) 4,8 кг D) 1,6 кг E) 3,2 кг

Авогадро заңы, молярлық көлем /8 cынып/ (56-61 беттер)

1. Авогадро заңы
A) бірдей жағдайда алынған газдардың тең көлемдерінде массалары бірдей болады
B) бірдей жағдайда алынған газдардың тең молекулаларының көлемдері бірдей болады
C) бірдей жағдайда алынған газдардың тең көлемдерінде зат мөлшерлері бірдей болады
D) бірдей жағдайда алынған газдардың тең көлемдерінде молярлық массалары бірдей болады
E) бірдей жағдайда алынған газдардың тең көлемдерінде молекула сандары бірдей болады
2. Молярлық көлем
A) кез келген газдың 1 молінің қалыпты жағдайда алатын массасы
B) кез келген газдың 1 молінің қалыпты жағдайдағы молекулалар саны
C) кез келген газдың 1 молінің қалыпты жағдайда алатын көлемі
D) кез келген газдың 1 грамының қалыпты жағдайда алатын көлемі
E) кез келген газдың 1 килограмының қалыпты жағдайда алатын көлемі
3. Қалыпты жағдай
A) t°C=0°C B) p=1 атм=103,1 кПа C) t°C=25°C
D) p=1 атм=101,3 кПа E) t°C=20°C
4. Көлемдері 56 л оттегі мен көмірқышқыл газы қалыпты жағдайда өлшенген, олардағы молекулалар санын және массасын есептеңдер.
A) 7,525*10²³ B) 110 г C) 15,05*10²³ D) 40 г E) 80 г
5. Массасы 8,8 г көмірқышқыл газының қалыпты жағдайда алатын көлемін есептеңдер
A) 4,48 л B) 8,96 л C) 2,24 л D) 6,72 л E) 3,36 л
6. Стандартты жағдай
A) t°C=0°C B) p=1 атм=103,1 кПа C) t°C=25°C D) p=1 атм=101,3 кПа E) t°C=20°C
7. Көлемі 6,72 л оттегінің қалыпты жағдайдағы массасын есептеңдер
A) 14,4 г B) 9,6 г C) 7,2 г D) 19,2 г E) 4,8 г
8. Зат мөлшері 0,5 моль аммиактың көлемі мен молекула санын есептеңдер
A) 5,6 л B) 3,01*10²² C) 11,2 л D) 1,12 л E) 3,01*10²³
9. Күкіртті газдың (SO₂) молекула саны 3,01*10²⁴, оның көлемін және массасын есептеңдер
A) 112 л B) 32 г C) 33,6 л D)11,2 л E) 320 г
10. Көлемі 1,12 л сутегінің молекула санын есептеңдер
A) 3,01*10²³ B) 3,01*10²² C) 6,02*10²³ D) 0,301*10²³ E) 6,02*10²²
11. Аммиактың (қ.ж.) 1 литрінің массасын есептеңдер
A) 0,7859 г B) 0,8579 г C) 0,7589 г D) 0,8597 г E) 0,9578 г
12. Қалыпты жағдайда тығыздығы 1,3393 г/л болатын газдың молярлық массасын есептеңдер
A) 28 г/моль B) 32 г/моль C) 26 г/моль D) 34 г/моль E) 30 г/моль
13. Массасы 4,68 г калий сумен әрекеттескенде бөлінген сутегінің (қ.ж.) көлемін табыңдар.
A) 1,344 л B) 1,12 л C) 0,672 л D) 2,24л E) 3,36 л
14. Көлемі 89,6 л хлордың массасын есептеңдер
A) 355 г B) 142 г C) 71 г D) 284 г E) 213 г
15. Газдың 1 л (қ.ж.) массасы 1,9643 г болса, осы газға сәйкес келетін қосылыстарды анықтаңдар.
A) NO B) CO₂ C) C₃H₆ D) N₂O E) C₃H₈
16. Метанның (СН₄) 3,01*10²⁴ молекуласының массасын есептеңдер
A) 8 г B) 32 г C) 80 г D) 64 г E) 16 г
17. Массасы 128 г күкірт (ІV) оксидінің (қ.ж.) көлемі мен молекула санын есептеңдер
A) 12,04*10²² B) 44,8л C) 12,04*10²⁴ D) 22,4 л E) 1,204*10²⁴
18. Газдың 1 л (қ.ж.) массасы 1,25 г болса, осы газға сәйкес келетін қосылыстарды анықтаңдар.
A) CO B) NO C) C₂H₄ D) N₂ E) C₂H₆
19. Медицинада қолданылатын оттек жастықшасының көлемі 10 л, р(О₂)=1,43 г/л болса, оның массасы қанша болғаны?
A) 32 г B) 14,3г C) 34,1 г D) 13,4 г E) 43,1 г
20. Массасы 1,38 г натрий сумен әрекеттескенде бөлінген сутегінің (қ.ж.) көлемін табыңдар.
A) 1,344 л B) 1,12 л C) 0,672 л D) 2,24л E) 3,36 л

Газдардың салыстырмалы тығыдығы /8 cынып/

(61-64 беттер)
1. Газдардың салыстырмалы тығыздығының есептеу формулалары
A) D_x(у)=М(у)/М(х) B) D_x(у)=m(у)/m(х) C) D_x(у)=М(x)/М(y)
D) D_x(у)=m(x)/m(y) E) D_x(у)= ρ(у)/ρ(х)
2. Газдардың қалыпты жағдайдағы тығыздығын есептеу формуласы
A) ρ(х)=m(х)/V_m B) ρ(х)=Мr(х)/V_m C) ρ(х)=М(х)/V_m
D) ρ(х)=М(х)/М(y) E) ρ(х)= V_m/М(х)
3. Көмірқышқыл газы мен оттегінің сутегі бойынша салыстырмалы тығыздығын есептеңдер
A) 16 B) 44 C) 8 D) 22 E) 32
4. Белгісібір газдың сутегімен салыстырғандағы тығыздығы 17-ге, екінші газдыңауамен салыстырғандағы тығыздығы 2,76 болса, олардың молярлық массаларын есептеңдер
A) 64 г/моль B) 68 г/моль C) 80 г/моль D) 40 г/моль E) 34 г/моль
5. Көлемі 56 л (қ.ж.) белгісіз газдың ауамен салыстырмалы тығыздығы 0,5863 болса, оның массасын және сутегімен салыстырмалы тығыздығын есептеңдер.
A) 17 B) 42,5 г C) 37,95 г D) 8,5 E) 85 г
6. Көлемі 1 л газдың массасы 1,429 г. Бұл газдың салыстырмалы молекулалық массасын және сутегімен салыстырғандағы тығыздығын есептеңдер
A) 16 B) 64 C) 80 D) 8 E) 32
7. Ауамен салыстырғандағы тығыздығы 0,552-ге тең, осы газдың оттегімен салыстырғандағы тығыздығын есептеңдер
A) 0,25 B) 0,75 C) 0,5 D) 0,625 E) 1,0
8. Белгісіз газдың сутегімен салыстырғандағы тығыздығы 32-ге тең болса, оның метанмен (СН₄) салыстырғандағы тығыздығы қандай?
A) 2 B) 8 C) 6 D) 4 E) 10
9. Белгісіз газдың (қ.ж.) тығыздығы ρ=1,52 г/л болса, оның 15 л массасын есептеңдер
A) 30,4 г B) 22,8 г C) 45,6 г D) 11,4 г E) 15,2 г
10. Берілген газдардың 50 грамы алатын көлемдерінің (қ.ж.) кему ретімен орналастырыңдар.
1. H₂S 2. NH₃ 3. HCl 4. H₂ 5. O₂
A) 25134 B) 51342 C) 13425 D) 34251 E) 42513
11. Берілген газдарды сутегімен салыстырғандағы тығыздығының арту ретімен орналастырыңдар
1. Н₂S 2. SО₂ 3. Cl₂ 4. N₂ 5. СO₂
A) 41523 B) 23415 C) 15234 D) 34152 E) 52341
12. Көлемі 2,8 л (қ.ж.) белгісіз газдың сутегімен салыстырғандағы тығыздығы 15-ке тең. Газдың массасын есептеңдер.
A) 3,57 г B) 7,53 г C) 5,37 г D) 3,75 г E) 7,35 г
13. Көлемі 14 л, оттекпен салыстырғандағы тығыздығы 1,8125-ке тең газдың массасын және қалыпты жағдайдағы тығыздығын есептеңдер.
A) 2,985 г/л B) 36,25 г C) 2,589 г/л D) 32,65 г E) 2,895 г/л
14. Мына теңдеу бойынша СН₄+2О₂→СО₂+2Н₂О көлемі 280 л метанды жағу үшін қанша литр (қ.ж.) ауа қажет? Ауаның құрамында көлемі бойынша 20 % оттегі бар.
A) 1400 л B) 672 л C) 560 л D) 448 л E) 2800 л
15. Белгісіз газдың оттегімен салыстырғандағы тығыздығы 2-ге тең болса, оның сутегімен салыстырғандағы тығыздығы қандай?
A) 32 B) 8 C) 16 D) 40 E) 10
16. Белгісіз газдың (қ.ж.) тығыздығы ρ=1,25 г/л болса, оның 12 л массасын есептеңдер
A) 30 г B) 7,5 г C) 15 г D) 22,5 г E) 37,5 г
17. Мына теңдеу бойынша С₃Н₈+5О₂→3СО₂+4Н₂О көлемі 140 л пропанды (С₃Н₈) жағу үшін қанша литр (қ.ж.) ауа қажет? Ауаның құрамында көлемі бойынша 20 % оттегі бар.
A) 700 л B) 3500 л C) 280 л D) 7000 л E) 1400 л
18. Көлемі 1 л газдың массасы 2,5 г. Бұл газдың салыстырмалы молекулалық массасын және сутегімен салыстырғандағы тығыздығын есептеңдер
A) 56 B) 70 C) 14 D) 28 E) 42
19. Оттегімен салыстырғандағы тығыздығы 1,25-ке тең, осы газдың гелиймен салыстырғандағы тығыздығын есептеңдер
A) 20 B) 7,5 C) 5 D) 6,25 E) 10
20. Мына теңдеу бойынша С₃Н₈+5О₂→3СО₂+4Н₂О көлемі 56 л пропанды жағу үшін қанша литр (қ.ж.) оттегі қажет?
A) 280 л B) 560 л C) 1400 л D) 2800 л E) 140 л

Газдардың көлемдік қатынас заңы /8 cынып/ (64-66 беттер)

1. Гей-Люссактың көлемдік қатынас заңы
A) химиялық реакциядағы әрекеттесетін газдар мен түзілген өнім көлемдерінің қатынасы кіші
бүтін сандар болады
B) реакцияласушы және реакциядан шығатын газдардың массаларының қатынасы кішкене бүтін
сандар қатынасындай болады
C) химиялық реакциядағы әрекеттесетін газдар мен түзілген өнім молярлық массаларының
қатынасы кіші бүтін сандар болады
D) реакцияласушы және реакциядан шығатын газдардың көлемдерінің қатынасы кішкене бүтін
сандар қатынасындай болады
E) ) химиялық реакциядағы әрекеттесетін газдар мен түзілген өнім массаларының қатынасы кіші
бүтін сандар болады
2. Газдар арасындағы теңдеуді теңестіріп, көлемдік қатынастарын анықтаңдар: Н₂ (г)+О₂ (г)→Н₂О (г)
A) 1:1:1 B) 2:1:1 C) 1:1:2 D) 2:2:2 E) 2:1:2
3. Мына реакция теңдеуі бойынша: 2SO₂+O₂=2SO₃ көлемі 16 л күкірт (ІV) оксидін күкірт (VІ) оксидіне дейін тотықтыру үшін қанша оттегі жұмсалады?
A) 2 л B) 8 л C) 12 л D) 16 л E) 10 л
4. Көлемі 10 л метанды жағуға қанша көлем оттек жұмсалады?
A) 10 л B) 15 л C) 20 л D) 25 л E) 5 л
5. 2 моль күкірткөміртек CS₂ жанғанда түзілетін газдардың көлемдері (қ.ж.) қандай? CS₂+3О₂→СО₂+2SО₂
A) 89,6 л SО₂ B) 8,96 л СО₂ C) 44,8 л SО₂ D) 89,6 л СО₂ E) 44,8 л СО₂
6. Газдар арасындағы теңдеуді теңестіріп, көлемдік қатынастарын анықтаңдар: N₂(г) + О₂(г) → NО(г)
A) 1:1:1 B) 2:1:1 C) 1:1:2 D) 2:2:2 E) 2:1:2
7. Мына реакция теңдеуі бойынша: 4NH₃+5O₂→4NО+6Н₂O көлемі 24 л аммиак (NH₃) оксидін азот (ІІ) оксидіне дейін тотықтыру үшін қанша оттегі жұмсалады?
A) 36 л B) 28 л C) 32 л D) 30 л E) 40 л
8. Нәтижесінде төрт валентті азот оксиді түзілетін болса, әрекеттесетін азот (ІІ) оксиді мен оттек газдарының көлемдік қатынастарын (қ.ж.) табыңдар.
A) 1:2 B) 2:1 C) 1:1 D) 3:1 E) 2:2
9. Мына теңдеу бойынша 2С₂Н₆+7О₂→4СО₂+6Н₂О көлемі 6 л этанды жағы үшін қанша литр (қ.ж.) оттегі қажет?
A) 21 л B) 14 л C) 42 л D) 28 л E) 7 л
10. Газдар арасындағы теңдеуді теңестіріп, көлемдік қатынастарын анықтаңдар:
CO(г)+О₂(г)→CO₂ (г)
A) 1:1:1 B) 2:1:1 C) 1:1:2 D) 2:2:2 E) 2:1:2
11. Мына реакция теңдеуі бойынша: 2NО+O₂→2NО₂ азот (ІІ) оксидін тотықтыруға 8 л оттегі
жұмсалған болса, түзілген азот (ІV) оксидінің көлемін есептеңдер
A) 16 л B) 32 л C) 12 л D) 8 л E) 24 л
12. Газдар арасындағы теңдеуді теңестіріп, көлемдік қатынастарын анықтаңдар:
NH₃(г)+O₂(г)→N₂(г)+ Н₂O(г)
A) 4:2:3:6 B) 4:3:2:6 C) 4:5:2:6 D) 4:3:2:3 E) 2:3:2:6
13. Мына теңдеу бойынша 2С₄Н₁₀+13О₂→8СО₂+10Н₂О көлемі 8 л бутанды жағы үшін қанша литр
(қ.ж.) оттегі қажет?
A) 39 л B) 26 л C) 65 л D) 13 л E) 52 л
14. Газдар арасындағы теңдеуді теңестіріп, көлемдік қатынастарын анықтаңдар:
N₂ (г)+H₂ (г)→NН₃ (г)
A) 1:1:3 B) 2:3:1 C) 3:1:2 D) 1:3:2 E) 2:1:2
15. Мына реакция теңдеуі бойынша: 4NH₃+5O₂→4NО+6Н₂O аммиакты тотықтыруға 15 л оттегі
жұмсалған болса, түзілген азот (ІІ) оксидінің көлемін есептеңдер
A) 15 л B) 9 л C) 12 л D) 21 л E) 18 л

Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару

1. Массасы 9,2 г натрий хлормен әрекеттескенде қанша натрий хлориді (ас тұзы) түзіледі?

A) 11,7 г B) 234 г C) 58,5 г D) 23,4 г E) 117 г
2. Массасы 72 г көмір жанғанда неше моль көмірқышқыл газы түзіледі?
A) 0,3 моль B) 6 моль C) 4 моль D) 0,6 моль E) 3 моль
3. Реакция нәтижесінде 8 г сутек бөліну үшін қанша мырыш (Zn) тұз қышқылымен әрекеттесуі қажет?
A) 325 г B) 195 г C) 260 г D) 65 г E) 130 г
4. Массасы 22,4 г темір артық мөлшердегі хлормен әрекеттескенде түзілетін темір (ІІІ) хлоридінің массасын есептеңдер
A) 65 г B) 32,5 г C) 325 г D) 650 г E) 130 г
Есеп үлгілері
1. Массасы 36,8 г натрий хлормен әрекеттескенде қанша натрий хлориді (ас тұзы) түзіледі?
Шешуі: Ar(Na)=23 Ar(Cl)=35,5
Mr(NaCl)=1*23+1*35,5=23+35,5=58,5
36,8 г Х г
2Na+Cl₂=2NaCl
2*23 г 2*58,5 г

Х= =93,6 г

Жауабы: 93,6 г NaCl
2. Массасы 14,4 г көмір жанғанда неше моль көмірқышқыл газы түзіледі?
Шешуі: Ar(С)=12
14,4 г Х моль
С+О₂=СО₂
12 г 1 моль
Х= =1,2моль
Жауабы: 1,2 моль CO₂

3. Реакция нәтижесінде 22 г сутек бөліну үшін қанша мырыш (Zn) тұз қышқылымен әрекеттесуі қажет?

Шешуі: Ar(Zn)=65 Ar(H)=1
Mr(H₂)=2*1=2
Х г 22 г
Zn+2HCl=ZnCl₂+H₂
65 г 2 г
Х= =715 г
Жауабы: 715 г Zn

4. Массасы 33,6 г темір артық мөлшердегі хлормен әрекеттескенде түзілетін темір (ІІІ) хлоридінің массасын есептеңдер

Шешуі: Ar(Fe)=56 Ar(Cl)=35,5
Mr(FeCl₃)=1*56+3*35,5=56+106,5=162,5
33,6 г Х г
2Fe+3Cl₂=2FeCl₃
2*56 г 2*162,5 г
Х= =97,5 г
Жауабы: 97,5 г FeCl₃
Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару /8 cынып/
(53-55 беттер)
1 D 2 B 3 C 4 А
Отынның жануы және энергияның бөлінуі /8 cынып/
(68-70 беттер)
1. Іс жүзінде кездесетін отынның агрегаттық күйлері
A) газ B) өсімдіктекті C) қатты D) сұйық E) жануартекті
2. Жасанды отындар
A) қоңыр көмір B) керосин C) мазут D) шымтезек E) бензин
3. Отын негізінен екі элемент топтарынан тұрады. Бірінші топ элементтері
A) көміртек, сутек B) күкірт, азот C) сутек, азот
D) күкірт, оттек E) азот, көміртек
4. Массасы 1 кг қатты және сұйық отын, ал газ тәріздес отынның 1 м³ жанғанда бөлінетін жылу мөлшері отынның ... деп аталады.
A) жануы B) жылу бөлгіштігі C) отынның түзілуі
D) отын энергиясы E) меншікті жану жылуы
5. Ұстаханаларда қолданылатын отын
A) таскөмір B) қоңыр көмір C) кокс D) шымтезек E) ағаш көмірі
6. Қатты отындар
A) антрацит B) бензин C) керосин D) таскөмір E) шымтезек
7. Табиғи отындар
A) жанғыш сланец B) таскөмір C) мазут D) шымтезек E) бензин
8. Бу қазандықтарын жылыту үшін қолданылатын отын
A) жеңіл бензин B) кокс газы C) мазут D) ауыр бензин E) керосин
9. Сутегі-болашақтың отыны. Отынның басқа түрлеріне қарағанда сутегінің тиімділігі
A) сутегі қалдықсызжанады, зиянды қосымша өнімдер түзілмейді
B) өндіру технологиясы бойынша суды айыруға электрэнергиясы көп жұмсалады
C) сақтау тәсілі, оның үлкен көлем алуында
D) сутектің табиғи көзі су болғандықтан, оны өндіру мүмкіндігі шексіз
E) сутегінің ауадағы оттегімен қопарылғыш қоспасын түзуінде
10. Сұйық отындар
A) табиғи газ B) бензин C) мазут D) мұнайға серік газ E) керосин
11. Отын негізінен екі элемент топтарынан тұрады. Екінші топ элементі
A) оттек B) күкірт C) сутек D) азот E) көміртек
12. Жанғанда көп мөлшерде жылу бөлетін заттар ... деп аталады.
A) отын B) қатты заттар C) энергиялы заттар D) сұйық заттар E) газтәрізді заттар
13. Ұшақтарда жанармай ретінде қолданылады
A) керосин B) кокс газы C) мазут D) ауыр бензин E) жеңіл бензин
14. Сутегі-болашақтың отыны. Олай болса, неліктен сутегі отын ретінде қолданыс таба алмай отыр?
A) сутегі қалдықсызжанады, зиянды қосымша өнімдер түзілмейді
B) өндіру технологиясы бойынша суды айыруға электрэнергиясы көп жұмсалады
C) сақтау тәсілі, оның үлкен көлем алуында
D) сутектің табиғи көзі су болғандықтан, оны өндіру мүмкіндігі шексіз
E) сутегінің ауадағы оттегімен қопарылғыш қоспасын түзуінде
15. Газ күйіндегі отындар
A) табиғи газ B) кокс C) өнеркәсіп газдары D) ағаш E) мұнайға серік газдар
16. Отынның жылу бөлгіштігі
A) таскөмірдің жылу бөлгіштігі 7000 ккал/кг
B) табиғи газдың жылу бөлгіштігі 10000 ккал/м³
C) таскөмірдің жылу бөлгіштігі 15000 ккал/кг
D) мазуттың жылу бөлгіштігі 10000 ккал/кг
E) табиғи газдың жылу бөлгіштігі 15000 ккал/м³
17. Автокөліктерде жанармай ретінде қолданылады
A) жеңіл бензин B) кокс газы C) мазут D) ауыр бензин E) керосин
18. Металлургиялық үдерістер жүргізу үшін қажетті отын
A) таскөмір B) қоңыр көмір C) кокс D) шымтезек E) ағаш көмірі
19. 1 м ³немесе 1 кг отын жанғанда бөлінетін жылу мөлшері оның меншікті жану жылуы деп аталады. Мысалы,
A) табиғи газдың меншікті жану жылуы 33500 ккал/м³
B) қоңыр көмірдің меншікті жану жылуы 13000 кДж/моль
C) табиғи газдың меншікті жану жылуы 13000 кДж/моль
D) қоңыр көмірдің меншікті жану жылуы 13000 ккал/кг
E) табиғи газдың меншікті жану жылуы 33500 кДж/моль
20. Керосин қолданылады
A) бу қазандықтарын жылыту үшін B) автокөліктердің жанармайы ретінде
C) трактор және реактивті ұшақтарға қажетті отын болып табылады
D) ұшақтардың жанармайы ретінде E) бензин алу үшін

Экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар /8 cынып/

(70-72 беттер)
1. Химиялық реакциялар кезінде жылудың бөліуі немесе сіңірілуіне байланысты реакциялар бөлінеді
A) термохимиялық B) экзотермиялық C) жану жылуы
D) түзілу жылуы E) эндотермиялық
2. 1 ккал неше Дж-ге тең?
A) 4,1868 Дж B) 4,8168 Дж C) 4,6188 Дж D) 4,8861 Дж E) 4,8816 Дж
3. Экзотермиялық реакция кезінде
A) температура төмендейді
B) дененің ішкі энергиясы кемиді
C) зат бөлшектері үлкен жылдамдықпен қозғалады
D) заттардың кинетикалық энергиясы жоғары болады
E) молекулалар баяу қозғалатын болғандықтан, кинетикалық энергия кемиді
4. Калориметр
A) химиялық реакцияның жылдамдығын өлшейтін құрал
B) химиялық реакцияның жылу эффектісін өлшейтін құрал
C) химиялық реакцияның бағытын анықтайтын құрал
D) химиялық реакцияның көлемін өлшейтін құрал
E) химиялық реакцияның қысымын өлшейтін құрал
5. Жылу эффектісі тәуелді болады
A) температураға
B) ыдыстың көлеміне
C) бастапқы заттардың және өнімдердің табиғатына
D) реакция жүретін ыдыстың түріне
E) реагенттер мен өнімдердің агрегаттық күйлеріне
6. 1 моль күрделі зат жай заттардан түзілгенде сіңірілетін немесе бөлінетін жылу мөлшері
A) жылу эффектісі B) эндотермиялық C) термохимиялық
D) түзілу жылуы E) экзотермиялық
7. Жылу бөле жүретін реакция
A) термохимиялық B) экзотермиялық C) жану жылуы
D) түзілу жылуы E) эндотермиялық
8. Энергияның сақталу заңы
A) күрделі заттың 1 көлемі жай заттардан түзілгенде қанша энергия бөлінсе, оны айыру үшін
сонша жылу сіңіріледі
B) күрделі заттың 1 кг жай заттардан түзілгенде қанша энергия бөлінсе, оны айыру үшін сонша
жылу сіңіріледі
C) күрделі заттың 1 молі жай заттардан түзілгенде қанша энергия бөлінсе, оны айыру үшін сонша
жылу сіңіріледі
D) күрделі заттың 1 м³ жай заттардан түзілгенде қанша энергия бөлінсе, оны айыру үшін сонша
жылу сіңіріледі
E) күрделі заттың 1 грамы жай заттардан түзілгенде қанша энергия бөлінсе, оны айыру үшін
сонша жылу сіңіріледі
9. Экзотермиялық реациялар
A) 3СаО+Р₂О₅=Ca₃(PO4)₂+Q B) 2NH₃=N₂+3H₂-Q C) 2NO+O₂ – Q =2NO₂
D) Cu(OH)₂+Q =CuO+H₂O E) CaO+H₂O=Ca(OH)₂+Q
10. Реакциялардың теңдеулерін теңестіріп, реакцияның жылу эффектісі заттың түзілу жылуы
болатын реакциялардың көрсетіңдер
A) NO+O₂ →NO₂+Q B) S+H₂→H₂S+Q C) N₂+H₂→ NH₃+Q
D) N₂+O₂→NO-Q E) C+O₂→CO₂+Q
11. Жылу сіңіре жүретін реакциялар
A) термохимиялық B) экзотермиялық C) жану жылуы
D) түзілу жылуы E) эндотермиялық
12. Су буының түзілу жылуы
A) +285,8 кДж B) –241,8 кДж C) +214,8 кДж D) +241,8 кДж E) –285,8 кДж
13. Берілген реакциялардағы термохимиялық теңдеулерден қайсысы экзотермиялық екенін
анықтаңдар
А) N₂+O₂=2NO – Q В) НСІ+NaOH=NaCI+H₂O+Q С) CaCO₃=CaO+CO₂– Q
D) N₂+3H₂=2NH₃ + Q E) 2H₂O+ Q =2H₂+O₂ F) 2SO₂+O₂– Q =2SO₃
14. Эндотермиялық реациялар
A) 3СаО+Р₂О₅=Ca₃(PO4)₂+Q B) 2NH₃=N₂+3H₂-Q C) 2NO+O₂ – Q =2NO₂
D) Cu(OH)₂+Q =CuO+H₂O E) CaO+H₂O=Ca(OH)₂+Q
15. Экзотермиялық реакциялар
A) көмірдің жануы B) табиғи газдың жануы C) судың айырылуы
D) фотосинтез процесі E) бензиннің жануы Ғ) әктасты өртеу
16. Химиялық реакция кезінде бөлінетін немесе сіңірілетін жылу мөлшері химиялық реакцияның ...
деп аталады
A) термохимиялық B) экзотермиялық C) жану жылуы
D) жылу эффектісі E) түзілу жылуы
17. Эндотермиялық реакция кезінде
A) температура төмендейді
B) дененің ішкі энергиясы кемиді
C) зат бөлшектері үлкен жылдамдықпен қозғалады
D) заттардың кинетикалық энергиясы жоғары болады
E) молекулалар баяу қозғалатын болғандықтан, кинетикалық энергия кемиді
18. Берілген реакциялардағы термохимиялық теңдеулерден қайсысы эндотермиялық екенін
анықтаңдар
А) N₂+O₂=2NO – Q В) НСІ+NaOH=NaCI+H₂O+Q С) CaCO₃=CaO+CO₂– Q
D) N₂+3H₂=2NH₃ + Q E) 2H₂O+ Q =2H₂+O₂ F) 2SO₂+O₂– Q =2SO₃
19. Эндотермиялық реакциялар
A) көмірдің жануы B) табиғи газдың жануы C) судың айырылуы
D) фотосинтез процесі E) бензиннің жануы Ғ) әктасты өртеу
20. Сұйық судың түзілу жылуы
A) +285,8 кДж B) –241,8 кДж C) +214,8 кДж D) +241,8 кДж E) –285,8 кДж
Термохимиялық реакциялар теңдеулері бойынша есептеулер /8 cынып/
(73-75 беттер)
1. Массасы 3,2 г метан жанғанда қанша жылу бөлінеді, егер СН₄+2O₂=СO₂+2H₂O+892 кДж болса.
A) 178,4 кДж B) 446 кДж C) 1784 кДж D) 44,6 кДж E) 892 кДж
2. Реакция теңдеуі бойынша массасы 64 г Ғе₂О₃ түзілгенде 328,88 кДж жылу бөлінсе, заттың түзілу жылуы қандай? 2Ғе+1/2О₂= Ғе₂О₃
A) 82,22 кДж B) 228,2 кДж C) 282,2 кДж D) 222,8 кДж E) 822,2 кДж
3. Теңдеу бойынша NH_3(газ)+HCl_(газ)=NH₄Cl_{(крист.)}+176,93кДж, 884,65 кДж жылу бөлінсе, неше моль аммиак реакцияға қатысқан?
A) 4 моль B) 1 моль C) 5 моль D) 3 моль E) 2 моль
4. Адам ағзасында жүретін глюкозаның 1 молінің тотығу үдерісі кезінде 2870 кДж жылу бөлетін болса, массасы 45 г глюкоза қанша жылу береді?
A) 637,8 кДж B) 736,8 кДж C) 571,7 кДж D) 717,5 кДж E) 673,8 кДж
5. Реакция нәтижесінде 532,2 кДж жылу сіңірілсе, қанша кальций карбонаты айырылған және қанша кальций оксиді мен көмірқышқыл газы түзіледі? Реакция теңдеуі СаСО₃=СаО+СО₂ – 177,4 кДж
A) 600 г СаСО₃, 336 г СаО, 264 г СО₂ B) 300 г СаСО₃, 168 г СаО, 132 г СО₂
C) 450 г СаСО₃, 252 г СаО, 198 г СО₂ D) 200 г СаСО₃, 112 г СаО, 88 г СО₂
E) 100 г СаСО₃, 56 г СаО, 44 г СО₂
6. Массасы 8 г күкірт жанғанда 74,25 кДж жылу бөлінсе, реакцияның термохимиялық теңдеуін құрыңдар
A) S+O₂=SO₂+148,5 кДж B) S+O₂=SO₂+927 кДж C) S+O₂=SO₂+297 кДж
D) S+O₂=SO₂+495 кДж E) S+O₂=SO₂+594 кДж
7. Массасы 32 г мыс оттегіде тотыққанда 81,05 кДж жылу бөлінеді. Реакцияның жылу эффектісін есептеңдер 2Cu+O₂=2CuO
A) 324,2 кДж B) 243,2 кДж C) 423,2 кДж D) 32,42 кДж E) 24,32 кДж
8. Көлемі 56 л (қ.ж.) күкіртті газ түзілгенде қанша жылу бөлінеді? S+O₂=SO₂+297 кДж
A) 724,5 кДж B) 754,2 кДж C) 752,4 кДж D) 742,5 кДж E) 745,2 кДж
9. Массасы 12,4 г фосфор жанғанда 298,4 кДж жылу бөлінсе, 1 моль фосфор (V) оксиді түзілгенде қанша жылу бөлінеді?
A) 746 кДж B) 1294 кДж C) 764 кДж D) 1942 кДж E) 1492 кДж
10. Массасы 7,2 кг таскөмір жанғанда қанша жылу бөлінеді? С+О₂=СO₂+393,5 кДж
A) 114,771 кДж B) 236100 кДж C) 144771 кДж D) 236,1 кДж E) 263,1 кДж
11. Зат мөлшері 0,4 моль көміртек (ІІ) оксиді жанғанда 115,4 кДж жылу бөлінеді. Реакцияның термохимиялық теңдеуін құрастырыңдар.
A) 2СО+O₂=2СO₂+577 кДж B) 2СО+O₂=2СO₂+288,5 кДж C) 2СО+O₂=2СO₂+144,25 кДж
D) 2СО+O₂=2СO₂+1154 кДж E) 2СО+O₂=2СO₂+432,75 кДж
12. Массасы 28 г темір күкіртпен әрекеттескенде 48,7 кДж жылу бөлінді. Темір (ІІ) сульфиді түзілуінің жылу эффектісін есептеңдер
A) 94,7 кДж B) 97,4 кДж C) 47,9 кДж D) 79,4 кДж E) 74,9 кДж

13. Массасы 13 г мырыш жанғанда 69,6 кДж жылу бөлінеді. Реакцияның термохимиялық теңдеуін құрастырыңдар

A) 2Zn+O₂=2ZnO+348 кДж B) 2Zn+O₂=2ZnO +669 кДж C) 2Zn+O₂=2ZnO +696 кДж
D) 2Zn+O₂=2ZnO +438 кДж E) 2Zn+O₂=2ZnO +966 кДж
14. Көлемі 56л (қ.ж.) сутек жанғанда қанша жылу бөлінеді? Реакцияның термохимиялық теңдеуі: 2Н₂+О₂=2Н₂O+572 кДж
A) 1430 кДж B) 357,5 кДж C) 2145 кДж D) 715 кДж E) 1072,5 кДж
15. Көмірдің жануы нәтижесінде 33500 кДж жылу бөлінсе, реакцияның термохимиялық теңдеуі бойынша жанған көмірдің массасын табыңдар: С+O₂=СO₂+402 кДж
A) 500 г B) 100 г C) 800 г D) 400 г E) 1000 г
16. Зат мөлшері 0,6 моль көміртек (ІІ) оксиді жанғанда 173,1 кДж жылу бөлінеді. Реакцияның термохимиялық теңдеуін құрастырыңдар.
A) 2СО+O₂=2СO₂+1154 кДж B) 2СО+O₂=2СO₂+288,5 кДж C) 2СО+O₂=2СO₂+144,25 кДж
D) 2СО+O₂=2СO₂+577 кДж E) 2СО+O₂=2СO₂+432,75 кДж
17. Көлемі 112 л (қ.ж.) күкіртті газ түзілгенде қанша жылу бөлінеді? S+O₂=SO₂+297 кДж
A) 1584 кДж B) 1854 кДж C) 1485 кДж D) 1548 кДж E) 1458 кДж
18. Массасы 12,4 г фосфор жанғанда 298,4 кДж жылу бөлінсе, 2 моль фосфор (V) оксиді түзілгенде қанша жылу бөлінеді?
A) 2984 кДж B) 1294 кДж C) 764 кДж D) 1942 кДж E) 1492 кДж
19. Массасы 32 г метан жанғанда қанша жылу бөлінеді, егер СН₄+2O₂=СO₂+2H₂O+892 кДж болса.
A) 178,4 кДж B) 446 кДж C) 892 кДж D) 44,6 кДж E) 1784 кДж
20. Реакция теңдеуі бойынша массасы 32 г Ғе₂О₃ түзілгенде 164,44 кДж жылу бөлінсе, заттың түзілу жылуы қандай? 4Ғе+3О₂= Ғе₂О₃
A) 82,22 кДж B) 822,2 кДж C) 282,2 кДж D) 222,8 кДж E) 228,2 кДж

Жылыжай эффектісі /8 cынып/ (76-79 беттер)

1. Жаһандық жылынудың себептері
A) суды ауылшаруашылығында көп пайдалануда
B) адамдар көмірдің, мұнайдың, газдың көп мөлшерін жағуда, сондай-ақ жаңа атом
электрстансаларын салуда
C) ауаның құрамындағы оттек газы мөлшерінің күрт азайып кетуінде
D) маусымдық жаз айының 3 айдан артық болуында
E) органикалық отынды жағу, сонымен қатар ормандарды жою салдарынан атмосферада
көмірқышқыл газы жиналуда
2. Соңғы уақытта метеорологтер Жер атмосферасы салыстырмалы түрде әлдеқайда жылдам қызуда деп дабыл қағуда. ХХ ғасырдың басынан бастап температураның көтерілуі құрайды
A) 0,78±0,28°С B) 0,24±0,18°С C) 0,46±0,14°С D) 0,74±0,18°С E) 0,54±0,08°С
3. Жер атмосферасындағы СО₂-нің 2017 жылғы мөлшері, %
A) 0,0406 B) 0,0380 C) 0,0317 D) 0,0346 E) 0,0403
4. Инфрақызыл сәулелерді белсенді түрде жұтып, ғарышқа шығуға тиісті жылудың бір бөлігін ұстап қалатын қосылыстар
A) оттек B) су буы C) азот оксидтері D) инертті газдар E) көмірқышқыл газы
5. Шолпан ғаламшары атмосферасының 96 % тұрады
A) су буынан B) оттектен C) азоттан D) көмірқышқыл газынан E) сутектен
6. Егерғалымдардың болжағанындай, ХХІ ғасырда температура тағы 1-3,5°С-қа көтерілсе, полярлық мұздықтардың еруіне байланысты
A) дүниежүзілік мұхиттың деңгейі көтеріледі
B) өсімдіктер мен жануарлардың көптеген түрлері көбейеді
C) құрғақшылық көбейеді және жердің шөлейттену процесі күшейе түседі
D) құрғақшылық азаяды және жердің шөлейттену процесі төмендейді
E) өсімдіктер мен жануарлардың көптеген түрлері жойылады, дауылдар жиілейді
7. Ауа құрамындағы көміртек (ІV) оксидінің мөлшері
A) 10 % болғанда адамның бірден қимыл-әрекеті тоқтайды
B) 3 % болғанда адамның тыныс алуы жиілейді
C) 3 % болғанда адам есінен айырылады
D) 20 % болғанда адамның бірден қимыл-әрекеті тоқтайды
E) 10 % болғанда адам есінен айырылады
8. Экологтардың болжауынша, жаһандық жылыну процесін баялатуға мынадай шаралар көмектеседі
A) қазба отын түрлерінің бағасын арттыру
B) қоршаған ортаға тасталатын қалдықтарға салық салмау
C) қазба отынның түрлерін экологиялық таза отынмен алмастыру
D) энергия үнемдеуші және қалдықсыз технологияларды дамыту
E) қазба отын түрлерінің бағасын төмендету
9. Жер атмосферасындағы СО₂-нің 2005 жылғы мөлшері, %
A) 0,0406 B) 0,0380 C) 0,0317 D) 0,0346 E) 0,0403
10. Экологтардың болжауынша, жаһандық жылыну процесін баялатуға мынадай шаралар көмектеседі
A) азот газын сіңіру және байланыстыру технологияларын енгізу
B) ағаш отырғызу
C) экологиялық оқу-ағарту жұмыстарын жүргізу
D) қазба отынның түрлерін арттыру
E) көмірқышқыл газын сіңіру және байланыстыру технологияларын енгізу

Сутек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы /8 cынып/

(77-81 беттер)
1. Сутегінің тазалығын тексеру үшін
A) жанып тұрған спирт шамына немесе шырпыға сутек жиналған сынауықты апарамыз, сонда
сутегі таза болса «пах» деген дыбыс қаттырақ естіледі
B) жанып тұрған спирт шамына немесе шырпыға сутек жиналған сынауықты апарамыз, сонда
сутегі таза болмаса «пах» деген дыбыс қаттырақ естіледі
C) жанып тұрған спирт шамына немесе шырпыға сутек жиналған сынауықты апарамыз, сонда
сутегі таза болса «пах» деген дыбыс қаттырақ естіледі
D) жанып тұрған спирт шамына немесе шырпыға сутек жиналған сынауықты апарамыз, сонда
сутегі таза болса баяу «пах» деген дыбыс шығарады
E) жанып тұрған спирт шамына немесе шырпыға сутек жиналған сынауықты апарамыз, сонда
сутегі таза болмаса баяу «пах» деген дыбыс шығарады
2. Сутегі табиғатта таралуы бойынша нешінші орында тұрады?
A) 5-інші B) 8-інші C) 7-нші D) 6-ншы E) 9-ыншы
3. Сутекке «Hydrogenium» атауын берген ғалым
A) А.Лавуазье B) Д.Менделеев C) А. Штон де Морво D) Г.Кавендиш E) Ж.Менье
4. «Жанғыш ауа»
A) сутегі B) табиғи газ C) оттегі D) көмірқышқыл газы E) азот
5. Жер бетінде сутек байланысқан күйде кездеседі
A) құмда B) суда C) ауада D) таскөмірде E) мұнайда
6. Cутектің өндірісте алыну реакция теңдеуі
A) 2H₂O→2H₂+O₂ B) Zn+2HCl→ZnCl₂+H₂ C) Mg+H₂O→MgO+H₂
D) Zn+H₂O→ ZnO+H₂ E) Mg+H₂SO₄→MgSO₄+H₂
7. Зертханада сутекті алу үшін қолданылатын қосылыстар
A) H₂СO₃, H₂SO₄ B) Zn, Mg C) НСІ, H₂SO₄ D) Cu, Pb E) Zn, Нg
8. Сутекті алғаш рет мырыш пен тұз және күкірт қышқылын әрекеттестіру арқылы алған ғалым
A) А.Лавуазье B) Д.Менделеев C) А. Штон де Морво D) Г.Кавендиш E) Ж.Менье
9. Сутектің жалпы сипаттамасы
A) сутек қосылыстарында үнемі бір валентті
B) салыстырмалы атомдық массасы 1-ге тең
C) салыстырмалы молекулалық массасы 1-ге тең
D) сутек қосылыстарында бір және екі валентті болады
E) периодтық жүйедегі бірінші элемент
10. Сутектің физикалық қасиеттері
A) түссіз, иіссіз, дәмсіз, өте жеңіл газ
B) суда нашар ериді (100 көлем суда 3 көлем сутек ериді)
C) t_қайн= –252,76°С және t_балқу= –259,2°С
D) суда нашар ериді (100 көлем суда 2 көлем сутек ериді)
E) t_қайн= –259,2°С және t_балқу= –252,76°С
11. Cутектің жерде кездесетін ең мол көзі
A) табиғи газ B) су C) тау жыныстары D) мұнай E) таскөмір
12. Зертханада сутекті судың астында жинауға болады, өйткені
A) сутегі ауадан жеңіл B) сутегі суда жақсы ериді C) сутегі судан ауыр
D) сутегі суда нашар ериді E) сутегі ауадан ауыр
13. Суды айырып, ол оттек және сутек элементтерінен тұратынын анықтады
A) А.Лавуазье B) Д.Менделеев C) А. Штон де Морво D) Г.Кавендиш E) Ж.Менье
14. Өте белсенді металдардың сумен әрекеттесу реакция теңдеулері
A) Zn+HOН→ ZnO+H₂ B) 2К+2HОН→2КОН+H₂ C) Mg+HOН→MgO+H₂
D) Са+2HOН→ Са(ОН)₂+H₂ E) 2Na+2HОН→2NaОН+H₂
15. Cутектің зертханада алыну реакция теңдеулері
A) 2H₂O→2H₂+O₂ B) Zn+2HCl→ZnCl₂+H₂ C) Mg+H₂O→MgO+H₂
D) Zn+H₂O→ ZnO+H₂ E) Mg+H₂SO₄→MgSO₄+H₂
16. Массасы 24 г сутегінің зат мөлшері мен молекула сандарын табыңдар
A) 12 моль B) 15 моль C) 7,224*10²⁴ молекула D) 1,2 моль E) 72,24*10²⁴ молекула
17. Сутектің изотоптары
A) ³₁Н тритий B) ¹₂Н дейтерий C) ¹₁Н протий D) ²₁Н дейтерий E) ¹₃Н тритий
18. Массасы 11,2 г темір сұйытылған тұз қышқылымен әрекеттескенде түзілетін сутегінің (қ.ж.) көлемін анықтаңдар
A) 22,4 л B) 4,48 л C) 33,6 л D) 2,24 л E) 44,8 л
19. Зертханада сутекті ауаны ығыстыру арқылы жинауға болады. Сутегіні жинайтын ыдыс төңкеріліпұсталуы тиіс, себебі,
A) сутегі ауадан ауыр B) сутегі суда жақсы ериді C) сутегі судан ауыр
D) сутегі суда нашар ериді E) сутегі ауадан жеңіл
20. Алғаш рет А.Лавуазье мен Ж.Менье қыздыру арқылы іске асырған реакция теңдеуі
A) 2H₂O→2H₂+O₂ B) Zn+2HCl→ZnCl₂+H₂ C) Mg+H₂O→MgO+H₂
D) Zn+H₂O→ ZnO+H₂ E) Mg+H₂SO₄→MgSO₄+H₂
21. Массасы 4,6 г натрий сумен әрекеттескенде қанша сутегі шығады?
A) 0,1 г B) 0,2 моль C) 0,2 г D) 0,4 г E) 0,1 моль
22. Сутектің жеңілдігі үшін «флогистон» деп атаған ғалым
A) А.Лавуазье B) Д.Менделеев C) А. Штон де Морво D) Г.Кавендиш E) Ж.Менье
23. Массасы 9,8 г күкірт қышқылымен әрекеттесетін мырыштың зат мөлшері мен массасын
есептеңдер
A) 6,5 моль B) 0,1 моль C) 1,3 г D) 0,1 г E) 6,5 г
24. Зертханалық әдістен ерекшелігі-өнеркәсіпте сутекті табиғи арзан шикізаттан мынадай әдістермен
алады
A) метанды айыру
B) метанның су буымен әрекеттестіру
C) металдарды сумен әрекеттестіру
D) жоғары температурада көмірді су буымен әрекеттестіру
E) металдарды қышқылдармен әрекеттестіру
25. Сутекті жинау әдісі қай суретте бейнеленген?

A) а, ә B) барлық суретте C) а, б D) тек б E) ә, б
Сутектің химиялық қасиеттері, қолданылуы /8 cынып/
(81-83 беттер)
1. «Күркіреуік газ» қоспасы сутек пен оттектің қандай көлемдік қатынастанынан тұрады?
A) V(H₂):V(O₂)=2:10 B) V(H₂):V(O₂)=2:1 C) V(H₂):V(O₂)=1:10
D) V(H₂):V(O₂)=1:2 E) V(H₂):V(O₂)=1:5
2. Сутегі белсенді металдармен түзетін қосылыс
A) гидраттар B) оксидтер C) тұздар D) қышқылдар E) гидридтер
3. Сутектің тарихи атаулары қалыптасқан қосылыстары
A) су B) хлорлы сутек C) силан D) аммиак E) күкіртті сутек
4. Өткір иісті газ түзіле жүретін реакция
A) 2H₂+O₂→2H₂O B) H₂+S→H₂S C) CuO+H₂→Cu+H₂O
D) H₂+Cl₂→2HCl E) 2Na+H₂→2NaH
5. Массасы 4 г мыс (ІІ) оксидін тотықсыздандыру үшін қанша сутегі қажет?
A) 100 г B) 1 г C) 0,1 г D) 0,01 г E) 10 г
6. Массасы 22,3 г қорғасын (ІІ) оксидін (PbO) тотықсыздандыру үшін қанша сутегі керек?
A) 0,2 г B) 6 г C) 0,4 г D) 2 г E) 0,6 г
7. Массасы 10,8 г алюминий тұз қышқылымен әрекеттескенде бөлінген сутегі (массасын есептеңдер) оттегімен әрекеттеседі, нәтижесінде қанша су түзіледі?
A) 5,4 г H₂O B) 1,2 г Н₂ C) 1,8 г Н₂ D) 10,8 г H₂O E) 0,6 г Н₂
8. Қызыл түсті зат түзілуімен жүретін реакция
A) 2H₂+O₂→2H₂O B) H₂+S→H₂S C) CuO+H₂→Cu+H₂O
D) H₂+Cl₂→2HCl E) 2Na+H₂→2NaH
9. Көлемі 2,24 л (қ.ж.) сутегі неше грамм мыс (ІІ) оксидін тотықсыздандыруға жетеді?
A) 16 г B) 4 г C) 24 г D) 20 г E) 8 г
10. Сутек қолданылады
A) аммиак және тұз қышқылын алу үшін
B) әуе техникасы мен медицинада
C) тыныс алу және зымыран отыны ретінде
D) металдарды кесу, пісіру және ауыр балқитын металдарды алу үшін
E) қопарылғыш заттар мен химия өнеркәсібінде
11. Көлемі 6,72 л (қ.ж.) сутегі неше грамм мыс (ІІ) оксидін тотықсыздандыруға жетеді?
A) 16 г B) 4 г C) 24 г D) 20 г E) 8 г
12. Жағымсыз иісті (шіріген жұмыртқаның иісіндей) газ түзілуімен жүретін реакция
A) 2H₂+O₂→2H₂O B) H₂+S→H₂S C) CuO+H₂→Cu+H₂O
D) H₂+Cl₂→2HCl E) 2Na+H₂→2NaH
13. Массасы 66,9 г қорғасын (ІІ) оксидін (PbO) тотықсыздандыру үшін қанша сутегі керек?
A) 0,2 г B) 6 г C) 0,4 г D) 2 г E) 0,6 г
14. Массасы 21,6 г алюминий тұз қышқылымен әрекеттескенде бөлінген сутегі (массасын
есептеңдер) оттегімен әрекеттеседі, нәтижесінде қанша су түзіледі?
A) 21,6 г H₂O B) 1,2 г Н₂ C) 1,8 г Н₂ D) 2,4 г Н₂ E) 10,8 г H₂O
15. Сутек қолданылады
A) тыныс алу және медицинада B) қопарылғыш заттар мен химия өнеркәсібінде
C) машинелік отын мен пластмасса жасау үшін D) қопарылғыш заттар өндіру үшін
E) тыңайтқыш және мұнай өнімдерін алу үшін
16. Көзге көрінбейтін жалынмен жүретін реакция теңдеуі
A) 2H₂+O₂→2H₂O B) H₂+S→H₂S C) CuO+H₂→Cu+H₂O
D) H₂+Cl₂→2HCl E) 2Na+H₂→2NaH
17. Массасы 24 г мыс (ІІ) оксидін тотықсыздандыру үшін қанша сутегі қажет?
A) 600 г B) 6 г C) 0,6 г D) 0,06 г E) 60 г
18. Орынбасу реакциясы
A) 2H₂+O₂→2H₂O B) H₂+S→H₂S C) 2Na+H₂→2NaH
D) CuO+H₂→Cu+H₂O E) H₂+Cl₂→2HCl
19. Аэростаттар мен дирижабльдерді толтыруға қолданылатын газ қоспасы
A) оттек пен неон қоспасы B) сутек пен гелий қоспасы C) оттек пен сутек қоспасы
D) сутек пен неон қоспасы E) оттек пен гелий қоспасы
20. Сутегі өте белсенді металдармен әрекеттескенде гидридтер деп аталатын тұз тәрізді қатты заттар түзіледі. Тиісті реакция теңдеуі
A) 2H₂+O₂→2H₂O B) H₂+S→H₂S C) CuO+H₂→Cu+H₂O
D) H₂+Cl₂→2HCl E) 2Na+H₂→2NaH

Оттек, алынуы, табиғатта таралуы /8 cынып/

(84-89 беттер)
1. Табиғатта ең көп таралған элемент
A) сутек B) кремний C) алюминий D) темір E) оттек
2. Мұхит сулары массасының неше пайызы оттектен тұрады?
A) 89 % B) 23 % C) 49 % D) 65 % E) 56 %
3. Оттегін сынап (ІІ) оксидін (HgO) айырып алған ғалым
A) А.Лавуазье B) К.Шееле C) Мартин ван Маррум D) Д.Пристли E) Ж.Менье
4. Газдарды зертханада жинайтын құрал
A) термометр B) ареометр C) газометр D) барометр E) газөлшегіш
5. Оттектің сипаттамасы
A) оттек-бейметалл, р-элемент
B) оттек қосылыстарында екі валентті
C) салыстырмалы атомдық массасы 32-ге тең
D) жай зат күйінде екі және үш атомнан О₂ мен О₃ молекулаларын құрайды
E) оттек-бейметалл, s-элемент
6. Оттек жай зат ретінде ауа массасының неше пайызын құрайды?
A) 89 % B) 23 % C) 49 % D) 65 % E) 56 %
7. Табиғатта оттектің қатысуымен жүретін бүліну процестері
A) тоттану B) булану C) шіру D) тұнбаға түсу E) ашу
8. Оттегінің атмосферадағы қоры
A) 1,5*10¹² т B) 1*10¹⁰ т C) 2,5*10¹⁵ т D) 1,5*10¹⁵ т E) 5,1*10¹⁵ т
9. Зертханада бөлінген оттекті жинау әдістері
A) азотты ығыстыру B) ауаны ығыстыру C) қысып сұйылту
D) сутекті ығыстыру E) суды ығыстыру
10. Оттектің өнеркәсіпте алынуы
A) ауаны қысып сұйылтады да, көмірқышқыл газы мен оттектің қайнау температурасының
айырмашылығына қарай буландырып бөліп алады
B) ауаны қысып сұйылтады да, сутек пен оттектің қайнау температурасының айырмашылығына
қарай буландырып бөліп алады
C) ауаны қысып сұйылтады да, азот пен оттектің қайнау температурасының айырмашылығына
қарай буландырып бөліп алады
D) ауаны қысып сұйылтады да, инертті газдар мен оттектің қайнау температурасының
айырмашылығына қарай буландырып бөліп алады
E) ауаны қысып сұйылтады да, азот оксидтері мен оттектің қайнау температурасының
айырмашылығына қарай буландырып бөліп алады
11. Адам ағзасының ... пайызын оттек құрайды
A) 89 % B) 23 % C) 49 % D) 65 % E) 56 %
12. Оттекті ең алғаш ашқан ғалым
A) А.Лавуазье B) К.Шееле C) Мартин ван Маррум D) Д.Пристли E) Ж.Менье
13. Жеке ағзаның өмір сүруі мен эволюция (даму)үшін өте маңызды үдерістер
A) шіру B) тоттану C) булану D) ашу E) тыныс алу
14. Зертханада оттектің алыну реакция теңдеулері
A) 2H₂O→2Н₂+O₂ B) 2KMnO₄→ K₂MnO₄+MnO₂+O₂ C) 2H₂O₂→2Н₂O+O₂ D) 2NaNO₃→2NaNO₂+O₂ E) 2KСІO₃→ 2KСІ+3O₂
15. Көлемі 1,344 л оттегіні алу үшін қанша грамм калий хлоратын (KСІO₃) айыру керек?
A) 4,9 г B) 7,35 г C) 2,45 г D) 14,7 г E) 9,8 г
16. Оттек байланысқан күйде жер қыртысының шамамен ... алады.
A) 89 % B) 23 % C) 49 % D) 65 % E) 56 %
17. Оттекті зертханада алу үшін қолданылатын қосылыстар
A) NaNO₃ B) KMnO₄ C) H₂O D) H₂O₂ E) KClO₃
18. Массасы 71,1 г калий перманганатын (KMnO₄) айырғанда қанша көлем оттегі алуға болады?
A) 5,04 л B) 6,57 л C) 4,05 л D) 2,52 л E) 10,08 л
19. Марганец (ІV) оксиді (MnO₂) өршіткі ретінде қолданылатын реакциялар
A) 2H₂O→2Н₂+O₂ B) 2KMnO₄→ K₂MnO₄+MnO₂+O₂ C) 2H₂O₂→2Н₂O+O₂
D) 2NaNO₃→2NaNO₂+O₂ E) 2KСІO₃→ 2KСІ+3O₂
20. Көлемі 3,36 л оттегіні алу үшін қанша грамм перманганатын (KMnO₄) айыру керек?
A) 44,7 г B) 74,4 г C) 37,2 г D) 47,4 г E) 72,3 г
21. Реакцияның жылдамдығын өзгертетін, бірақ өзі жұмсалмайтын зат.
A) өршіткі B) ингибитор C) басытқы D) тежегіш E) инициатор

22. Оттектің қайнау температурасы.

A) – 183°С B) + 196°С C) – 218°С D) – 196°С E) + 183°С
23. Ауа құрамындағы оттектің көлемдік үлесі
A) 65 % B) 23 % C) 89 % D) 21 % E) 49 %

Оттектің қасиеттері /8 cынып/ (90-93 беттер)

1. Автогендік әдіспен металдарды кесу мен жалғауда жүретін реакция
A) С₃Н₈+5О₂=3CO₂+4H₂O B) 2ZnS+3О₂=2ZnO+2SO₂ C) 2С₂Н₂+5О₂=4CO₂+2H₂O
D) 3Fe+2О₂=Fe₃O₄ E) Cu₂S+2О₂=2CuO+SO₂
2. Спиртшамның жалынына көмір түйірін қатты қыздырып, оны оттек бар шыны ыдысқа салса
А) ашық көкшіл жалын түзе жанады
В) көз қаратпайтын жарық шығарып, ашық жалынмен жанады
С) жалын және түтін шығармай шатырлап жанады
D) жанбастан баяу тотығып, қара түсті ұнтаққа айналады
E) жанбайды, өзгеріске ұшырамайды
F) жалынсыз, түтінсіз жанады
3. Оттектің физикалық қасиеттері
А) иіссіз, түссіз В) суда жақсы ериді С) көкшіл түсті газ
D) ауадан жеңіл E) суда аз ериді
4. Біреуі оттек болып келетін, екі элементтен құралған қосылыстар
А) негіздер В) оксидтер С) қышқылдар D) тұздар E) кешенді қосылыстар
5. 0°С-та және 1 атм қысымда оттек пен ауаның 1 литрінің массалары тартады
А) 1,34 г В) 1,39 г С) 1,43 г D) 1,23 г E) 1,29 г F) 1,24 г
6. Темір қасықтың ішіне бір түйір күкірт салып, оны алдымен спиртшамның жалынында қыздырып,
күкірт жана бастағанда ішінде оттек толы шыны ыдысқа батырса
А) ашық көкшіл жалын түзе жанады
В) көз қаратпайтын жарық шығарып, ашық жалынмен жанады
С) жалын және түтін шығармай шатырлап жанады
D) жанбастан баяу тотығып, қара түсті ұнтаққа айналады
E) жанбайды, өзгеріске ұшырамайды
F) жалынсыз, түтінсіз жанады
7. Металлургия өндірісінің өртеу пештерінде жүретін күрделі заттардың тотығу реакциялары
A) С₃Н₈+5О₂=3CO₂+4H₂O B) 2ZnS+3О₂=2ZnO+2SO₂
C) 2С₂Н₂+5О₂=4CO₂+2H₂O D) 3Fe+2О₂=Fe₃O₄
E) Cu₂S+2О₂=2CuO+SO₂
8. Оттектің сұйылу және қату температураларына сәйкес келеді
А) -196°С В) -183°С С) +218°С
D) -218°С E) +183°С F) +196°С
9. Ғе₂О₃-тің аталуы
А) темір оксиді В) дитемір триоксиді С) темір (ІІ) оксиді
D) темір (ІІІ) оксиді E) темір монооксиді
10. Димарганец гептаоксидінің формуласы
А) MnO₂ В) MnO₃ С) Mn₂O₃
D) MnO E) Mn₃O₄ F) Mn₂O₇
11. Темір қасыққа салынған қызыл фосфордың бір түйірін ауада жағып алып, оттек бар ыдысқа
батырғанда
А) ашық көкшіл жалын түзе жанады
В) көз қаратпайтын жарық шығарып, ашық жалынмен ақ түтін түзіп жанады
С) жалын және түтін шығармай шатырлап жанады
D) жанбастан баяу тотығып, қара түсті ұнтаққа айналады
E) жанбайды, өзгеріске ұшырамайды
F) жалынсыз, түтінсіз жанады
12. О₂пен СО₂ газдарының қалыпты жағдайдағы тығыздықтарын есептеңдер
А) 1,96 г/мл В) 1,43 г/л С) 1,43 г/см³ D) 1,96 г/см³E) 1,43 г/мл F) 1,96 г/л
13. Тамақ пісіргенде ас үйдегі газ пешінде қолданылатын пропанның жануы
A) С₃Н₈+5О₂=3CO₂+4H₂O B) 2ZnS+3О₂=2ZnO+2SO₂ C) 2С₂Н₂+5О₂=4CO₂+2H₂O
D) 3Fe+2О₂=Fe₃O₄ E) Cu₂S+2О₂=2CuO+SO₂
14. Болат сымның ұшына шағылмаған сіріңке шырпысын бекітіп, сіріңкені тұтаса сала, оттек бар
ыдысқа батырса
А) ашық көкшіл жалын түзе жанады
В) көз қаратпайтын жарық шығарып, ашық жалынмен жанады
С) жалын және түтін шығармай шатырлап жанады
D) жанбастан баяу тотығып, қара түсті ұнтаққа айналады
E) жанбайды, өзгеріске ұшырамайды
F) жалынсыз, түтінсіз жанады
15. Оттек бойынша тығыздығы 1,375 болатын газ(дар)ды анықтаңдар
А) СН₄ В) СО₂ С) SO₂ D) H₂S E) С₃Н₈ F) N₂O
16. Қалыпты жағдайда 20°С-та және 1 атм қысымда 100 көлем суда еритін оттектің көлемі
А) 5,1 көлем В) 2,1 көлем С) 1,1 көлем D) 3,1 көлем E) 4,1 көлем F) 6,1 көлем
17. Оттекті қосылыстары белгісіз элементтер
A) гелий B) алтын C) неон D) фтор E) аргон
18. Мысты оттекте қатты қыздырғанда
А) ашық көкшіл жалын түзе жанады
В) көз қаратпайтын жарық шығарып, ашық жалынмен жанады
С) жалын және түтін шығармай шатырлап жанады
D) жанбастан баяу тотығып, қара түсті ұнтаққа айналады
E) жанбайды, өзгеріске ұшырамайды
F) жалынсыз, түтінсіз жанады
19. CrO₃-ті халықаралық атау бойынша екітүрлі тәсілмен атаңдар
А) хром (ІІІ) оксиді В) хром оксиді С) хром триоксиді
D) дихром триоксиді E) хром (VI) оксиді
20. Оттек тікелей әрекеттеспейтін элементтер
A) алтын, платина B) фтор, хлор C) темір, күкірт D) бром, йод E) фосфор, мыс

Оттегі және озон /8 cынып/

(94-95 беттер)
1. Озонның формуласы
A) N₂ B) O₂ C) NO D) O₃ E) NO₂
2. Озоннан молекулалық және атом күйіндегі оттек бөлінеді, соңғысы күштірек тотықтырғыш, ауадағы бактерияларды жояды. Озон осы қасиетіне қарай қолданылады
A) ауызсуды, құдықтарды тазарту үшін B) ағартқыш зат ретінде
C) металдарды тотықтыру үшін D) ультракүлгін сәулелерден қорғау үшін
E) өндірістік сарқын суларды тазарту үшін
3. Озон оттегіне қарағанда белсенді зат. Ол тіпті ... сияқты асыл металдарды да тотықтыра алады.
A) платина B) мыс C) күміс D) алтын E) сынап
4. Озонның атмосферадағы мөлшері
A) 0,003 % B) 0,004 % C) 0,001 % D) 0,005 % E) 0,002 %
5. Найзағайлы жаңбырдан кейін орманға барсақ, онда ауа тазарып дем алу жеңілдейді. Өйткені
A) ауада озон көбейеді B) озон оттекке қарағанда тыныс алуды жеңілдетеді
C) ауа ылғал болғандықтан D) жаңбырдан кейін ауадағы шаң-тозаң басылады
E) ауада пайда болған озон айырылып, ауаны тазартады
6. Озонды анықтаған ғалым
A) Мартин ван Маррум B) А.Лавуазье C) Д.Пристли D) К.Шееле E) Г.Кавендиш
7. Озонның бактерицидтік, ағартқыштық қасиеттері бар. Ол түсіндіріледі
A) озон молекуласындағы оттек атомдары көп болғандықтан
B) озонның ыдырауы нәтижесінде молекула күйіндегі оттек бөлінуімен
C) озон 3 атом оттектен тұратындықтан
D) озонның ыдырауы нәтижесінде атом күйіндегі оттек бөлінуімен
E) озон молекуласы тек оттек атомдарынан тұратындықтан
8. Озонның физикалық қасиеттері
A) ауадан 1,655 есе, оттегіден 1,5 есе жеңіл B) ашық көк түсті
C) өзіне тән иісі бар D) суда жақсы еритін газ E) 100 көлем суда 3 көлем озон ериді
9. Судың 100 көлемінде 0°С-та еритін оттектің көлемі
A) 5 көлем B) 2 көлем C) 1 көлем D) 4 көлем E) 3 көлем
10. Оттек қолданылады
A) аммиак және тұз қышқылын алу үшін
B) әуе техникасы мен медицинада
C) тыныс алу және зымыран отыны ретінде
D) металдарды кесу, пісіру және ауыр балқитын металдарды алу үшін
E) қопарылғыш заттар мен химия өнеркәсібінде
11. Оттегі қатысатын үдерістер
A) тыныс алу, шіру B) тотықсыздану, тыныс алу C) шіру, тотықсыздану
D) тотығу, жану E) тотығу, металдарды алу
12. Озонның қайнау және балқу температуралары
А) -196°С В) -112°С С) -183°С D) -218°С E) -193°С F) -78°С
13. Аллотропия
A) екі элементтің бірнеше күрделі зат күйінде болу құбылысы
B) бір элементтің бірнеше күрделі зат күйінде болу құбылысы
C) бір элементтің бірнеше жай зат күйінде болу құбылысы
D) бір элементтің бірнеше валенттілік көрсету құбылысы
E) бір элементтің тұрақты валенттілікте болу құбылысы
14. Озонға тән сипаттама
A) газ күйінде қою-көк түсті B) газ күйінде түссіз
C) қатты күйінде көктен қара-күлгін түске дейін боялады D) қатты күйінде қою-көк түсті
E) газ күйінде көктен қара-күлгін түске дейін боялады
15. Оттек қолданылады
A) тыныс алу және медицинада
B) қопарылғыш заттар өндіру мен химия өнеркәсібінде
C) машинелік отын мен пластмасса жасау үшін
D) металдарды кесу, пісіру мен қара және түсті металлургияда
E) тыңайтқыш және мұнай өнімдерін алу үшін

Химиялық элементтердің периодтық жүйесінің құрылымы /8 cынып/

(98-99 беттер)
1. Д.И.Менделеевтің периодтық заңы (1869 жылы тұжырымдалған)
А) элементтер және олардың қосылыстарындағы химиялық қасиеттері мен құрамы осы
элементтердің салыстырмалы атомдық массаларына периодты түрде тәуелді болады
В) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің
атомдарының ядро зарядтарына периодты тәуелділікте болады
С) элементтер және олардың қосылыстарындағы химиялық қасиеттері мен құрамы осы
элементтердің атомдарының электрондарына периодты түрде тәуелді болады
D) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің
атомдарының протондар санына периодты тәуелділікте болады
E) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің
атомдарының нейтрондар санына периодты тәуелділікте болады
2. Периодтық жүйедегі периодтар саны
A) 10 B) 3 C) 8 D) 4 E) 7
3. Периодтар жіктеледі
A) негізгі период B) үлкен период C) қосымша период D) кіші период E) аралас период
4. Топ дегеніміз
A) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының артуына қарай орналастырылған көлденең қатар
B) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының кемуіне қарай орналастырылған көлденең қатар
C) қасиеттері ұқсас элементтердің атомдық массасының артуына қарай орналастырылған тік
бағаны
D) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының артуына қарай орналастырылған тік бағаны
E) қасиеттері ұқсас элементтердің атомдық массасының артуына қарай орналастырылған
көлденең қатар
5. Үшінші период элементінің сутекті қосылысының формуласы Н₂Э болса, ол қай элемент? Осы заттың салыстырмалы молекулалық массасын табыңдар
A) күкірт B) 18 C) сутек D) оттек E) 34
6. ІІІ периодта, ІІ топтың негізгі топшасында орналасқан элементтің оксидінің формуласын жазып, элементтің массалық үлесін есептеңдер
A) СаО B) 60 % C) ВеО D) 71,4 % E) MgO
7. Топтар жіктеледі
A) негізгі топша B) үлкен топша C) қосымша топша
D) кіші топша E) аралас топша
8. ІІ период 4 топтың негізгі топшасы элементі оксидінің (ЭО₂) және сутекті қосылысының (ЭН₄) формуласын құрып, олардағы элементтердің массаларының қатынасын табыңдар
A) 7:8 B) 3:1 C) 3:7 D) 3:8 E) 7:1
9. Қосымша топша элементтері
A) мыс B) калий C) темір D) кальций E) мырыш
10. Негізгі топша элементтеріне
A) үлкен де, кіші де период элементтері кіреді
B) тек үлкен период элементтері кіреді
C) тек бейметалдар кіреді
D) тек кіші период элементтері кіреді
E) газдар мен қатты заттар кіреді
11. Қай элементтің оксидінің (Э₂О₃) салыстырмалы молекулалық массасы 70-ке тең болады?
A) алюминий B) азот C) галлий D) фосфор E) бор
12. Д.И.Менделеевтің периодтық заңы (қазіргі заманғы)
А) элементтер және олардың қосылыстарындағы химиялық қасиеттері мен құрамы осы
элементтердің салыстырмалы атомдық массаларына периодты түрде тәуелді болады
В) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің
атомдарының ядро зарядтарына периодты тәуелділікте болады
С) элементтер және олардың қосылыстарындағы химиялық қасиеттері мен құрамы осы
элементтердің атомдарының электрондарына периодты түрде тәуелді болады
D) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің
атомдарының протондар санына периодты тәуелділікте болады
E) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің
атомдарының нейтрондар санына периодты тәуелділікте болады
13. Период дегеніміз
A) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының артуына қарай орналастырылған көлденең қатар
B) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының кемуіне қарай орналастырылған көлденең қатар
C) қасиеттері ұқсас элементтердің атомдық массасының артуына қарай орналастырылған тік
бағаны
D) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының артуына қарай орналастырылған тік бағаны
E) қасиеттері ұқсас элементтердің атомдық массасының артуына қарай орналастырылған
көлденең қатар
14. Элемент (ІІ А) оксидіндегі олардың массаларының қатынасы 3:2-ге, салыстырмалы молекулалық массасы 40-қа тең болса, элементті табыңдар.
A) бор B) кальций C) көміртек D) магний E) бериллий
15. Қосымша топша элементтеріне
A) үлкен де, кіші де период элементтері кіреді B) тек үлкен период элементтері кіреді
C) тек бейметалдар кіреді D) тек кіші период элементтері кіреді
E) газдар мен қатты заттар кіреді
16. Мына қосылыстың Э(ОН)₂ салыстырмалы молекулалық массасы 74 болса, бұл қай элемент?
A) магний B) бериллий C) кальций D) көміртек E) бор
17. Период нөмірі сипаттайды
А) жалпы электрондар санын В) атомдағы электрондық қабаттар санын
С) сыртқы қабаттағы электрондар санын D) жалпы протондар санын
E) ядроның оң зарядын F) оттекті қосылыстарындағы жоғары валенттілігін
18. Негізгі топша элементтері
A) натрий B) сынап C) күміс D) оттек E) бром
19. Қышқылдардың формулалары Н₃ЭО₄ және Н₂ЭО₄ болса, олардың салыстырмалы молекулалық массалары 98-ге тең. Қышқыл түзуші элемент (Э)
A) азот B) фосфор C) көміртек D) кремний E) күкірт
20. Топ нөмірі сипаттайды
А) жалпы электрондар санын В) атомдағы электрондық қабаттар санын
С) сыртқы қабаттағы электрондар санын D) жалпы протондар санын
E) ядроның оң зарядын F) оттекті қосылыстарындағы жоғары валенттілігін
Химиялық элемент атомдарының қасиеті мен кейбір
сипаттамаларының периодты түрде өзгеруі /8 cынып/
(100-102 беттер)
1. Топ бойынша негізгі топшада жоғарыдан төмен қарай
A) атом радиусы артады
B) энергетикалық деңгейлер саны артады
C) металдық қасиеті кемиді
D) соңғы энергетикалық деңгейдегі электрондарды бөліп алуға жұмсалатын энергияның мөлшері
азаяды
E) атом радиусы кемиді

2. Қосымша топша элементтерінің барлығы металдар. Олардың көпшілігінің

A) сыртқы қабаттарында үш электрондары бар
B) төменгі валенттіліктері үш, жоғарғы валенттілігі топтың нөміріне тең
C) сыртқы қабаттарында екі электрондары бар
D) төменгі валенттіліктері бір, жоғарғы валенттілігі 3-ке тең
E) төменгі валенттіліктері екі, жоғарғы валенттілігі топтың нөміріне тең
3. Жүйедегі әр периодтың
A) соңында орналасқан бейметалдардың оксидтері-негіздік оксидтер, гидроксидтері негіздер
B) бастапқы элементтерінің оксидтері-негіздік оксидтер, сәйкес келетін гидроксидтері негіздер
C) бастапқы элементтерінің оксидтері-қышқылдық оксидтер, сәйкес келетін гидроксидтері
қышқылдар
D) соңында орналасқан бейметалдардың оксидтері-қышқылдық оксидтер, гидроксидтері
қышқылдар
E) шамалы ортадағы элементтердің оксидтері мен гидроксидтері екіұдайылық қасиет көрсетеді
4. Бір периодта орналасқан элементтердің
A) энергетикалық деңгейлерінің саны бірдей
B) атом радиусы солдан оңға қарай артады
C) ядро зарядтарының артуына байланысты ядроның электронды тарту күші артады
D) атом радиусы солдан оңға қарай кемиді
E) ядро зарядтарының артуына байланысты ядроның электронды тарту күші кемиді
5. Периодтарда солдан оңға қарай элементтердің
A) сыртқы қабаттағы электрондар саны артады B) металдық қасиеттері әлсірейді
C) сыртқы қабатындағы электрондар саны өзгермейді D) металдық қасиеті артады
E) бейметалдық қасиеті артады
6. Металдар(дың)
A) сыртқы энергетикалық деңгейлері аяқталуға жақын B) электрондары өзгеріссіз қалады
C) сыртқы қабаттарында электрондар саны аз болады D) электрондарын беруге бейім келеді
E) электрондарды қосып алуға бейім келеді
7. Периодтарда солдан оңға қарай
A) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі 1-ден 8-ге дейін өседі
B) сутекпен қосылысындағы валентілігі өзгермейді
C) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі 1-ден 4-ке дейін өседі
D) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі өзгермейді
E) сутекпен қосылысындағы валентілігі кемиді

8. Негізгі топшаларда жоғарыдан төмен қарай

A) ядро заряды өседі B) металдық қасиеті кемиді C) атом радиусы өседі
D) бейметалдық қасиеті өседі E) салыстырмалы атомдық массасы өседі
9. Периодтарда элементтердің реттік нөмірі артқан сайын
A) металдық қасиеті өседі B) салыстырмалы атомдық массасы өседі C) ядро заряды өседі
D) атом радиусы кемиді E) бейметалдық қасиеті кемиді
10. Периодтарда оңнан солға қарай
A) металдық қасиеті өседі B) салыстырмалы атомдық массасы өседі C) ядро заряды өседі
D) атом радиусы кемиді E) бейметалдық қасиеті кемиді
11. Негізгі топшаларда жоғарыдан төмен қарай
A) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі 1-ден 8-ге дейін өседі
B) сутекпен қосылысындағы валентілігі өзгермейді
C) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі 1-ден 4-ке дейін өседі
D) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі өзгермейді, топ нөміріне тең
E) сутекпен қосылысындағы валентілігі кемиді
12. Бейметалдар(дың)
A) сыртқы энергетикалық деңгейлері аяқталуға жақын B) электрондары өзгеріссіз қалады
C) сыртқы қабаттарында электрондар саны аз болады D) электрондарын беруге бейім келеді
E) электрондарды қосып алуға бейім келеді
13. Негізгі топшаларда төменнен жоғары қарай
A) ядро заряды өседі B) металдық қасиеті кемиді C) атом радиусы өседі
D) бейметалдық қасиеті өседі E) салыстырмалы атомдық массасы өседі
14. Периодтарда элементтердің реттік нөмірі артқан сайын
A) металдық қасиеті кемиді B) салыстырмалы атомдық массасы кемиді C) ядро заряды кемиді
D) атом радиусы өседі E) бейметалдық қасиеті өседі
15. Негізгі топшаларда жоғарыдан төмен қарай
A) ядро заряды кемиді B) металдық қасиеті өседі C) атом радиусы кемиді
D) бейметалдық қасиеті кемиді E) салыстырмалы атомдық массасы кемиді
Периодтық жүйедегі орнына қарай элементті және оның қосылыстарын сипаттау /8 cынып/
(103-105 беттер)
1. Хлор оксидтерінің формулалары
A) СІ₂О₇ B) СІ₂О C) СІО₃ D) СІО₅ E) СІ₂О₃
2. Калийдің валенттілік электрондар саны және оның формуласы
A) 3s²3p⁵ B) 1 C) 3s²3p³ D) 4s¹ E) 7
3. Элементтердің электрондарды қосып алу қасиеті артуымен орналасқан элементтер қатары
A) P, S, Cl, Si B) O, N, F, C C) Si, P, S, Cl D) N, F, C, O E) F, O, N, C
4. Қышқылдардың формуласы Н₂ЭО₃ болса, оның салыстырмалы молекулалық массалары 62-ге тең. Қышқыл түзуші элемент (Э)
A) көміртек B) фосфор C) азот D) кремний E) күкірт
5. Бейметалдық қасиеті артуымен орналасқан элементтер қатары
A) F, Cl, Br B) Br, F, Cl C) Se, Br, As D) Cl, Br, F E) As, Se, Br
6. ІІІ период элементінің оттекті қосылысының формуласы ЭО₂ болса, осы элементтің сутекті қосылысының формуласын анықтаңдар
A) NН₃ B) SіН₄ C) РН₃ D) СН₄ E) Н₂S
7. Хлор қосылыстарында көрсететін валенттіліктері
A) тек І B) II, IV C) II, III, VI D) I, III, V, VII E) II, IV, VII
8. Қай элементтің қату температурасы ( –273°С) абсолюттік нөл деп қабылданған?
A) сутек B) цезий C) гелий D) неон E) литий
9. Элементтердің электрондарды беру қасиеті артуымен орналасқан элементтер қатары
A) Ca, Mg, Ba, Sr B) Sr, Ba, Ca, Mg C) Ba, Sr, Ca, Mg D) Ca, Ba, Mg, Sr E) Mg, Ca, Sr, Ba
10. Ең жұмсақ (0,2), ең оңай балқитын (t°=28,5°C) металл
A) цезий B) калий C) рубидий D) натрий E) литий
11. Хлордың валенттілік электрондар саны және оның формуласы
A) 3s²3p⁵ B) 1 C) 3s²3p³ D) 4s¹ E) 7
12. Металдық қасиеті артуымен орналасқан элементтер қатары
A) Li, Na, K B) Na, Mg, Al C) Na, Li, K D) Mg, Na, Al E) Li, K, Na
13. Айна өндірісінде қолданылатын металл
A) алтын B) мыс C) платина D) күміс E) сынап
14. Алтын атын жамылған қосылыс (шіркеулердің күмбезін бояу үшін қолданылады)
A) S B) SnS₂ C) Cu D) Sn E) CuS
15. Бейметалдық қасиеті кемуімен орналасқан элементтер қатары
A) F, Cl, Br B) Br, F, Cl C) As, Se, Br D) Cl, Br, F E) Se, Br, As
16. ІV периодта орналасқан жоғары валенттілігіне сай оксидінің формуласы ЭО₃ болатын элементті анықтап, оның сутекті қосылысының формуласын анықтаңдар
A) Н₂Те B) SіН₄ C) Н₂Sе D) СН₄ E) Н₂S
17. СІ₂О₃ оксидіне сәйкес келетін қышқыл
A) НСІО B) НСІО₄ C) НСІО₃ D) НСІ E) НСІО₂
18. Металдық қасиеті кемуімен орналасқан элементтер қатары
A) Li, Na, K B) Na, Mg, Al C) Na, Li, K D) Mg, Na, Al E) Li, K, Na
19. Хирургияда сүйек сынықтарын біріктіру үшін және сүйектегі тесіктерді бітеу үшін қолданылатын металл
A) никель B) хром C) мыс D) тантал E) күміс
20. НСІО₃ қышқылына сәйкес келетін оксид
A) СІ₂О₅ B) СІ₂О C) СІ₂О₃ D) СІО₃ E) СІ₂О₇

Химиялық элементтердің табиғи ұяластары және олардың қасиеттері. Сілтілік металдар /8 cынып/

(108-110 беттер)
1. Литий қолданылады
A) сезімтал фотоқағаздар дайындауда B) қорғасынды құймалар алу үшін
C) фотоэлементтер жасауда D) алюминийлі құймалар алу үшін
E) пергамент қағаздарын дайындауда
2. Жалынның түсін карминді қызыл түске бояйтын металл
A) натрий B) цезий C) калий D) рубидий E) литий
3. Екіұдайлы (амфотерлі) қосылыстар түзетін элементтер
A) Be B) Li C) Al D) Zn E) Cu
4. Сілтілік металдардың валенттілік электрондарының жалпы формуласы
A) ns²np¹ B) ns¹ C) ns²np³ D) ns² E) ns²np²
5. Радибелсенді элемент
A) натрий B) цезий C) калий D) рубидий E) литий Ғ) франций
6. Р.Бунзен ашқан элементтер
A) Cs B) Li C) Na D) Rb E) K
7. Жалынның түсін ашық күлгін түске бояйтын металдар
A) натрий B) цезий C) калий D) рубидий E) литий
8. Сілтілік металдардың периодтық жүйеде орналасқан орны
A) І В топшада B) ІІ А топшада C) ІІІ А топшада D) ІІ В топшада E) І А топшада
9. Рубидий мен цезий қолданылады
A) сезімтал фотоқағаздар дайындауда B) қорғасынды құймалар алу үшін
C) фотоэлементтер жасауда D) алюминийлі құймалар алу үшін
E) пергамент қағаздарын дайындауда
10. Атом радиусы ең үлкен сілтілік металл
A) натрий B) цезий C) калий D) рубидий E) литий
11. Массасы 8,4 г калий гидроксидін толық бейтараптауға жұмсалатын күкірт қышқылының массасын есептеңдер
A) 7,53 г B) 5,37 г C) 3,75 г D) 7,35 г E) 3,57 г
12. Жалынның түсін сары түске бояйтын металл
A) натрий B) цезий C) калий D) рубидий E) литий
13. Массасы 12 г натрий гидроксидін толық бейтараптауға жұмсалатын азот қышқылының массасын есептеңдер
A) 19,8 г B) 8,19 г C) 18,9 г D) 8,91 г E) 9,18 г
14. Сумен енжарлау әрекеттесетін металл
A) Cs B) Li C) Na D) Rb E) K
15. Сілтілік металдар
A) калий, натрий B) барий, цезий C) литий, франций
D) натрий, кальций E) рубидий, цезий
16. А.Арфведсон ашқан элемент
A) Cs B) Li C) Na D) Rb E) K
17. Жалынның түсін күлгін түске бояйтын металл
A) натрий B) цезий C) калий D) рубидий E) литий
18. Оксидтері мен гидроксидтерінің негіздік қасиеті жоғары элемент
A) K B) Li C) Na D) Cs E) Rb
19. Судың бетінде қалқып жүретін металдар
A) натрий B) цезий C) калий D) рубидий E) литий
20. Г.Дэви ашқан элементтер
A) Li B) Na C) Rb D) K E) Cs

Галогендер, инертті газдар /8 cынып/

(110-113 беттер)
1. Кәдімгі жағдайда молекулалары бір атомнан тұратын газдар
A) гелий B) фтор C) хлор D) неон E) аргон
2. Жер атмосферасында инертті газдардың ішінде көбірек кездесетіні
A) неон B) ксенон C) аргон D) криптон E) гелий
3. Неон мен аргонның изотоптарының саны
A) 3 B) 8 C) 6 D) 2 E) 9
4. Галогендер
A) гелий, фтор B) неон, хлор C) астат, бром D) фтор, йод E) хлор
5. Қосылыстар түзуге бейімді инертті газдар
A) неон B) ксенон C) аргон D) криптон E) гелий
6. Галогендердің валенттілік электрондарының жалпы формуласы
A) ns²np⁵ B) ns²np¹ C) ns²np³ D) ns²np⁴ E) ns²np²
7. «Тұз түзуші» деген түсінікке сәйкес келетін топтың аты
A) пниктогендер B) гидрогендер C) галогендер
D) халькогендер E) инертті газдар
8. Гелийдің изотоптарының саны
A) 3 B) 8 C) 6 D) 2 E) 9
9. Галогендердің топ бойынша жоғарыдан төмен қарай
A) бейметалдық қасиеті артады B) атом радиусы артады
C) қайнау температурасы артады D) ядросының электрон тарту күші артады
E) тығыздығы артады
10. Жасылдау сары түсті галоген
A) фтор B) бром C) астат D) хлор E) йод
11. Космостық элемент
A) неон B) ксенон C) аргон D) криптон E) гелий
12. Агрегаттық күйі газ болатын VII A топша элементтері
A) фтор B) бром C) астат D) хлор E) йод
13. Ксенонның изотоптарының саны
A) 3 B) 8 C) 6 D) 2 E) 9
14. Қызыл қоңыр түсті сұйық галоген
A) фтор B) бром C) астат D) хлор E) йод
15. Оксид түзбейтін галоген
A) йод B) астат C) хлор D) фтор E) бром
16. Инертті газдардың салыстырмалы атомдық массалары артқан сайын
A) инертті газдардың қайнау және балқу температуралары артады
B) инертті газдардың судағы ерігіштігі кемиді және адсорбциялану қасиеті артады
C) инертті газдардың судағы ерігіштігі артады және адсорбциялану қасиеті кемиді
D) инертті газдардың қайнау және балқу температуралары кемиді
E) инертті газдардың судағы ерігіштігі және адсорбциялану қасиеті артады
17. Жасыл түсті газбен күлгін қатты күйде болатын галогендер
A) фтор B) бром C) астат D) хлор E) йод
18. Металдарды пісіру кезінде инертті атмосфера жасау үшін және арнайы физикалық зерттеу жұмыстарын жасаған кезде төмен температура жасау үшін қолданыс тапқан газдар
A) неон B) ксенон C) аргон D) криптон E) гелий
19. Криптонның изотоптарының саны
A) 3 B) 8 C) 6 D) 2 E) 9
20. Галогендердің топ бойынша жоғарыдан төмен қарай
A) бейметалдық қасиеті кемиді B) атом радиусы кішірейеді C) қайнау температурасы кемиді
D) ядросының электрон тарту күші азаяды E) тығыздығы кемиді

Металдар мен бейметалдар /8 cынып/

(113-115 беттер)
1. Металдардың
A) сыртқы энергетикалық деңгейлеріндегі электрондар саны аз, негізінен (1-3)
B) валенттік электрондары ns²np^2-6 C) атомдық радиусы үлкен
D) валенттік электрондары ns^1-2np^1-2 E) атомдық радису кіші
Ғ) сыртқы энергетикалық деңгейлеріндегі электрондар саны көп, негізінен (4-7)
2. Металдардың қосылыстары көбірек кездеседі
A) стратосферада B) литосферада C) гидросферада D) атмосферада E) ноосферада
3. Негізгі топшада орналасқан металдардың оксидтері
A) екіұдайлы оксидтер, оларға негіздерде, қышқылдарда сәйкес келеді
B) қышқылдық оксидтер, оларға қышқылдар сәйкес келеді
C) негіздік оксидтер, оларға қышқылдар сәйкес келеді
D) қышқылдық оксидтер, оларға негіздер сәйкес келеді
E) негіздік оксидтер, оларға негіздер сәйкес келеді
4. Топ бойынша жоғарыдан төмен қарай
A) металдардың металдық қасиеті артады
B) элементтердің қасиеттерінде өзгеріс болмайды
C) металдардың металдық қасиеті кемиді
D) бейметалдардың бейметалдық қасиеті кемиді
E) бейметалдардың бейметалдық қасиеті артады
5. Металдар
A) электр тогы мен жылуды жақсы өткізеді
B) көпшілігі аморфты заттарға жатады
C) металл жылтыры болады
D) электр тогын өткізбейді
E) оңай жаншылып-тапталады, созылады, иіледі
6. Сұйық металл
A) темір B) сынап C) күміс D) алтын E) қалайы
7. Газ күйіндегі бейметалдар
A) I₂, S B) Br₂ C) N₂, O₂ D) H₂, F₂ E) C, Si
8. Металдар табиғатта кездесу жиілігіне қарай бөлінеді
A) бағалы, қара, түсті B) макроэлементтер C) ультрамикроэлементтер
D) микроэлементтер E) сирек, шашыраңқы
9. Бейметалдар
A) электр тогы мен жылуды жақсы өткізеді B) көпшілігі аморфты заттарға жатады
C) металл жылтыры болады D) электр тогын өткізбейді
E) оңай жаншылып-тапталады, созылады, иіледі
10. Бейеталдардың
A) сыртқы энергетикалық деңгейлеріндегі электрондар саны аз, негізінен (1-3)
B) валенттік электрондары ns²np^2-6
C) атомдық радиусы үлкен
D) валенттік электрондары ns^1-2np^1-2
E) атомдық радису кіші
Ғ) сыртқы энергетикалық деңгейлеріндегі электрондар саны көп, негізінен (4-7)
11. Бейметалдардың қосылыстары көбірек кездеседі
A) стратосферада B) литосферада C) гидросферада
D) атмосферада E) ноосферада
12. Негізгі топшада орналасқан бейметалдардың оксидтері
A) екіұдайлы оксидтер, оларға негіздерде, қышқылдарда сәйкес келеді
B) қышқылдық оксидтер, оларға қышқылдар сәйкес келеді
C) негіздік оксидтер, оларға қышқылдар сәйкес келеді
D) қышқылдық оксидтер, оларға негіздер сәйкес келеді
E) негіздік оксидтер, оларға негіздер сәйкес келеді
13. Топ бойынша төменнен жоғары қарай
A) металдардың металдық қасиеті артады
B) элементтердің қасиеттерінде өзгеріс болмайды
C) металдардың металдық қасиеті кемиді
D) бейметалдардың бейметалдық қасиеті кемиді
E) бейметалдардың бейметалдық қасиеті артады
14. Қатты бейметалдар
A) I₂, S B) Br₂ C) N₂, O₂ D) H₂, F₂ E) C, Si
15. Бейметалдардың қосылыстары кеңінен пайдаланылады
A) тағам өндірісінде B) ауыр индустрияда C) мата өндірісінде
D) қағаз өндірісінде E) бояу өндірісінде
16. Бейметалдар металдармен қосылыс күйінде кездеседі
A) ғарышта қосылыс түрінде
B) теңіз, мұхит суларында минерал түрінде
C) жер қыртысында минерал түрінде
D) ауада қосылыс түрінде
E) теңіз, мұхит суында қосылыс түрінде
17. Металдардың қосылыстары көбірек қолданыс табады
A) тағам өндірісінде B) ауыр индустрияда C) мата өндірісінде
D) қағаз өндірісінде E) бояу өндірісінде
18. Сұйық бейметалдар
A) I₂, S B) Br₂ C) N₂, O₂ D) H₂, F₂ E) C, Si
19. Негіздік қасиет көрсететін сутекті қосылыстар
A) NH₃ B) H₂S C) HBr D) PH₃ E) HCl
20. Бейметалдар тірі ағзалардағы мөлшеріне байланысты бөлінеді
A) бағалы, қара, түсті B) макроэлементтер C) ультрамикроэлементтер
D) микроэлементтер E) сирек, шашыраңқы
Электртерістілік /8 cынып/
(117-120 беттер)

1. Электртерістілік мәні тәуелді

A) элементтердің валенттілік электрондарының құрылысына
B) элемент атомдарының протон сандарына
C) элемнт атомдарының радиусына
D) элемент атомының ядро зарядына
E) элемент атомдарының электрон сандарына
2. Салыстырмалы электртерістілік түсінігін ғылымға енгізген ғалым
A) Ж.Пруст B) Л.Полинг C) Р.Бойль
D) А.Лавуазье E) Я.Берцелиус
3. Бір топта орналасқан элементтердің
A) электрондық қабат саны жоғарыдан төмен қарай кемиді
B) валенттілік электрондар саны бірдей
C) атом радиустары жоғарыдан төмен қарай кішірейеді
D) электрондық қабат саны жоғарыдан төмен қарай артады
E) атом радиустары жоғарыдан төмен қарай артады
4. Электртерістілік мәні ең аз элемент
A) фтор B) сутек C) цезий D) оттек E) литий
5. Электртерістілік дегеніміз
A) элемент атомдарының сыртқы қабатына электрондарды тарту арқылы аяқталған электрондық
қабат түзу мүмкіндігін сипаттайтын шама
B) элемент атомдарының сыртқы қабатына протондарды беру арқылы аяқталған протондық қабат
түзу мүмкіндігін сипаттайтын шама
C) элемент атомдарының сыртқы қабатына нейтрондарды тарту арқылы аяқталған нейтрондық
қабат түзу мүмкіндігін сипаттайтын шама
D) элемент атомдарының бірінші қабатына электрондарды тарту арқылы аяқталған электрондық
қабат түзу мүмкіндігін сипаттайтын шама
E) элемент атомдарының бірінші қабатына протондарды тарту арқылы аяқталған протондық
қабат түзу мүмкіндігін сипаттайтын шама
6. Период бойынша солдан оңға қарай
A) бейметалдық қасиет біртіндеп кемиді B) металдық қасиет кемиді
C) қасиеттер өзгермейді D) бейметалдық қасиет біртіндеп артады
E) металдық қасиет артады
7. Периодтың басында орналасқан элементтің
A) сыртқы қабатындағы электрондар саны көп
B) аяқталуға жетпей тұрған электрондарды қосып, өзінен кейін тұрған бекзат газдың
электрондық қабатын қабылдайды
C) сыртқы қабатындағы электрондар саны аз болады
D) сыртқы қабатындағы электрондарын беріп жіберіп, өзінен кейін тұрған бекзат газдың
аяқталған электрондық құрылысын алады
E) сыртқы қабатындағы электрондарын беріп жіберіп, өзіне дейін тұрған бекзат газдың аяқталған
электрондық құрылысын алады
8. Атом радиусы кемуімен орналасқан қатар 1) литий 2) көміртек 3) бериллий 4) азот 5) бор
A) 52413 B) 13524 C) 41352 D) 24135 E) 35241
9. Электртерістілік мәні ең жоғары элемент
A) фтор B) сутек C) цезий D) оттек E) литий
10. Топ бойынша жоғарыдан төмен қарай
A) бейметалдық қасиет кемиді B) металдық қасиет кемиді
C) қасиеттер өзгермейді D) бейметалдық қасиет артады
E) металдық қасиет артады
11. 1 электронды беріп, Ne-ның электрондық құрылысын алатын элемент
A) калий B) литий C) фтор D) натрий E) хлор
12. Период бойынша оңнан солға оңға қарай
A) бейметалдық қасиет біртіндеп кемиді B) металдық қасиет кемиді
C) қасиеттер өзгермейді D) бейметалдық қасиет біртіндеп артады
E) металдық қасиет артады
13. 3 электронды қосып, Ar құрылысын алатын элемент
A) азот B) бор C) фосфор D) күкірт E) алюминий
14. Кремнийдің бекзат газдың электрондық құрылысын алу тәсілдері
A) 5 электронды қосып, Ar құрылысын алады
B) 4 электронды беріп, Ne-ның электрондық құрылысын алады
C) 3 электронды қосып, Ar құрылысын алады
D) 3 электронды беріп, Ne-ның электрондық құрылысын алады
E) 4 электронды қосып, Ar құрылысын алады
15. Периодтың соңын ала орналасқан элементтің
A) сыртқы қабатындағы электрондар саны көп
B) сыртқы қабатындағы электрондарын беріп жіберіп, өзінен кейін тұрған бекзат газдың
аяқталған электрондық құрылысын алады
C) сыртқы қабатындағы электрондар саны аз болады
D) аяқталуға жетпей тұрған электрондарды қосып, өзінен кейін тұрған бекзат газдың
электрондық қабатын қабылдайды
E) сыртқы қабатындағы электрондарын беріп жіберіп, өзіне дейін тұрған бекзат газдың аяқталған
электрондық құрылысын алады
16. Дара электрондар саны 1-ге тең элементтер
A) фосфор B) күкірт C) натрий D) магний E) хлор
17. Топ бойынша төменнен жоғары қарай
A) бейметалдық қасиет кемиді B) металдық қасиет кемиді C) қасиеттер өзгермейді
D) бейметалдық қасиет артады E) металдық қасиет артады
18. 1 электронды қосып, Ne-ның электрондық құрылысын алатын элемент
A) калий B) литий C) фтор D) натрий E) хлор
19. 3 электронды беріп, Ne құрылысын алатын элемент
A) азот B) бор C) фосфор D) күкірт E) алюминий
20. Элементтердің салыстырмалы электртерістілігі артуымен орналасқан қатар
1) литий 2) көміртек 3) бериллий 4) азот 5) бор
A) 52413 B) 13524 C) 41352 D) 24135 E) 35241

Коваленттік байланыс /8 cынып/

(120-123 беттер)
1. Коваленттік байланыс
A) иондар арасында электрстатикалық тартылыс күшінің әсерінен түзілетін байланыс
B) байланыстырушы атомдар арасында электрстатикалық тартылыс күшінің әсерінен түзілетін байланыс
C) иондар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
D) әр аттас иондар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
E) байланыстырушы атомдар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
2. Бірдей атомдардың арасындағы байланыс ... деп аталады
A) коваленттік полюсті B) иондық C) металдық D) коваленттік полюссіз E) сутекті
3. Полярлы молекулалы қосылыстар
A) НСІ B) H₂ C) Н₂О D) NH₃ E) N₂
4. Коваленттік полюссіз байланыста
A) байланыстырушы атомдар жұбының ядролары электртерістілігі басым элемент атомына қарай
ығыса орналасады
B) байланыстырушы электрон жұбының бұлты ядролардан бірдей қашықтықта орналасады
C) байланыстырушы атомдар жұбының протондары электртерістілігі басым элемент атомына
қарай ығыса орналасады
D) байланыстырушы электрон жұбының бұлты электртерістілігі басым элемент атомына қарай
ығыса орналасады
E) байланыстырушы атомдар жұбының ядролары бірдей қашықтықта орналасады
5. Коваленттік полюссіз байланысты қосылыстар санын анықтаңдар:
НСІ, H₂, Н₂О, NH₃, N₂, НІ, О₂, СН₄, NО, Ғ₂
A) 4 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
6. Коваленттік полюсті байланысты қосылыстар
A) НСІ, СО B) H₂, N₂ C) Н₂О, NH₃ D) СН₄, NО E) О₂, Ғ₂
7. Коваленттік полюсті байланысты қосылыстар санын анықтаңдар:
НСІ, H₂, Н₂О, NH₃, N₂, НІ, О₂, СН₄, NО, Ғ₂, СО
A) 4 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
8. Молекула құрамына электртерістіктері әртүрлі элемент атомдары кірсе, онда байланыс ... болады
A) коваленттік полюсті B) иондық C) металдық
D) коваленттік полюссіз E) сутекті
9. Коваленттік полюсті байланыста
A) байланыстырушы атомдар жұбының ядролары электртерістілігі басым элемент атомына қарай
ығыса орналасады
B) байланыстырушы электрон жұбының бұлты ядролардан бірдей қашықтықта орналасады
C) байланыстырушы атомдар жұбының протондары электртерістілігі басым элемент атомына
қарай ығыса орналасады
D) байланыстырушы электрон жұбының бұлты электртерістілігі басым элемент атомына қарай
ығыса орналасады
E) байланыстырушы атомдар жұбының ядролары бірдей қашықтықта орналасады
10. Коваленттік полюссіз байланысты қосылыстар
A) НСІ, СО B) H₂, N₂ C) Н₂О, NH₃ D) СН₄, NО E) О₂, Ғ₂
11. Байланыстырушы электрон жұбының бұлты ядродан бірдей қашықтықта орналасқан қосылыстар
A) І₂, О₃ B) Н₂О, РH₃ C) СН₄, NО D) Н₂, Ғ₂E) НІ, СО₂
12. Химиялық байланыстың неше түрі бар?
A) 5 B) 2 C) 4 D) 6 E) 3
13. Полюссіз молекулалы қосылыстар
A) НСІ B) H₂ C) Н₂О D) NH₃ E) N₂
14. Сутек пен оттек атомдарының электрондық формулалары
A) 1s²2s²2p⁴ B) 1s² C) 1s²2s²2p² D) 1s¹ E) 1s²2s¹
15. Байланыстырушы электрон жұбының бұлты электртерістілігі басым элемент атомына қарай ығыса орналасқан қосылыстар
A) І₂, О₃ B) Н₂О, РH₃ C) СН₄, NО D) Н₂, Ғ₂E) НІ, СО₂

Иондық байланыс /8 cынып/

(123-125 беттер)
1. Оң зарядты ион
A) протон B) катион C) электрон D) анион E) нейтрон
2. Иондық байланыс
A) иондар арасында электрстатикалық тартылыс күшінің әсерінен түзілетін байланыс
B) байланыстырушы атомдар арасында электрстатикалық тартылыс күшінің әсерінен түзілетін
байланыс
C) иондар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
D) әр аттас иондар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
E) байланыстырушы атомдар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
3. Электрондық формуласы 1s²2s²2p⁶ болатын катиондарды анықтаңдар
A) K⁺ B) O^{2 –} C) Mg²⁺ D) N^{3 –} E) Na⁺
4. Катиондарды көрсетіңдер
A) OН^– B) АІ³⁺ C) Са ²⁺ D) Ғ^– E) NН₄⁺
5. K⁺ ионының электрондық формуласы
A) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹ B) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶ C) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵
D) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s² E) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴
6. Иондық байланысты қосылыстар
A) Ғ₂ B) НҒ C) NaҒ D) ОҒ₂ E) СаҒ₂
7. Электрондық формуласы 1s²2s²2p⁶ болатын аниондарды анықтаңдар
A) Ғ^– B) O^{2 –} C) Mg²⁺ D) N^{3 –} E) Na⁺
8. Иондар
A) электрондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде пайда болған зарядсыз бөлшектер
B) протондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде пайда болған зарядты бөлшектер
C) электрондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде пайда болған зарядты бөлшектер
D) нейтрондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде пайда болған зарядсыз бөлшектер
E) протондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде пайда болған зарядсыз бөлшектер
9. СІ^– ионының электрондық формуласы
A) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹ B) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴ C) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵
D) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s² E) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶
10. Теріс зарядты ион
A) протон B) катион C) электрон D) анион E) нейтрон
11. Аниондарды көрсетіңдер
A) OН^– B) АІ³⁺ C) Са ²⁺ D) СО₃^{2 –} E) NН₄⁺
12. СІ^– ионының сыртқы энергетикалық деңгейінде қанша электрон айналады?
A) 17 B) 8 C) 16 D) 18 E) 7
13. S²^– ионындағы протон, нейтрон, электрон сандарын анықтаңдар
A) 16 протон, 32 нейтрон, 16 электрон B) 16 протон, 18 нейтрон, 16 электрон
C) 18 протон, 16 нейтрон, 16 электрон D) 16 протон, 18 нейтрон, 18 электрон
E) 16 протон, 16 нейтрон, 18 электрон
14. Са²⁺ ионының сыртқы энергетикалық деңгейінде қанша электрон айналады?
A) 20 B) 2 C) 8 D) 4 E) 18
15. Mg²⁺ионындағы протон, нейтрон, электрон сандарын анықтаңдар
A) 12 протон, 12 нейтрон, 10 электрон B) 10 протон, 12 нейтрон, 12 электрон
C) 14 протон, 12 нейтрон, 12 электрон D) 12 протон, 10 нейтрон, 12 электрон
E) 12 протон, 14 нейтрон, 12 электрон
Кристалдық тор түрлері /8 cынып/
(125-127 беттер)
1. Атомдық кристалдық торлы заттар
A) С B) Si C) I₂ D) Br₂ E) SiO₂ F) CO
2. Ионды кристалдық торлы заттар
A) тор түйіндерінде иондар орналасқан
B) қыздырғанда оңай балқиды немесе температура әсерінен ыдырап кететін беріктігі нашар
қосылыстар
C) суда жақсы ериді
D) тор түйіндерінде молекулалар орналасқан
E) ерітінділері мен балқымалары электр тогын жақсы өткізеді
Ғ) көпшілігі қалыпты жағдайда газ күйінде кездеседі
3. Бөлшектердің арасындағы байланыс типі ковалентті, балқу температурасы жоғары, ерімейтін кристалл тор типі
A) молекулалық B) бейметалдық C) ионды D) атомдық E) металдық
4. Ионды кристалдық торлы заттар
A) барлық газдар
B) металдар мен бейметалдардан тұратын заттар
C) қышқылдық оксидтер, қышқылдар
D) гидроксидтер
E) тұздар
Ғ) органикалық заттар
5. кристалл торға сәйкес бөлшектердің арасындағы байланыс типі

A) ковалентті B) иондық C) атомдық D) сутекті E) әлсіз молекулааралық

6. Бөлшектердің арасындағы байланыс типі әлсіз молекулааралық байланыс, балқу температурасы төмен, органикалық еріткіштер мен суда еритін кристалл тор типі
A) молекулалық B) бейметалдық C) ионды D) атомдық E) металдық
7. Молекулалық кристалдық торлы заттар
A) КСІ B) Si C) I₂ D) Br₂ E) СаҒ₂ F) CO
8. Молекулалық кристалдық торлы заттар
A) тор түйіндерінде иондар орналасқан
B) қыздырғанда оңай балқиды немесе температура әсерінен ыдырап кететін беріктігі нашар
қосылыстар
C) суда жақсы ериді
D) тор түйіндерінде молекулалар орналасқан
E) ерітінділері мен балқымалары электр тогын жақсы өткізеді
Ғ) көпшілігі қалыпты жағдайда газ күйінде кездеседі
9. кристалл торға сәйкес бөлшектердің арасындағы байланыс типі

A) ковалентті B) иондық C) атомдық D) сутекті E) әлсіз молекулааралық

10. Бөлшектердің арасындағы байланыс типі иондық, балқу температурасы жоғары, суда ерімтал
кристалл тор типі
A) молекулалық B) бейметалдық C) ионды D) атомдық E) металдық
11. Молекулалық кристалдық торлы заттар
A) барлық газдар B) металдар мен бейметалдардан тұратын заттар
C) қышқылдық оксидтер, қышқылдар D) гидроксидтер
E) тұздар Ғ) органикалық заттар
12. Күкіртті, йодты сынауықта қыздырғанда оның біріншісі-балқып, қызыл-сары буға, екіншісі-қою қызыл буға айналады. Бұл қасиет қандай кристалдық торлы заттарды сипаттайды?
A) ионды B) бейметалдық C) молекулалық D) атомдық E) металдық
13. Ионды кристалдық торлы заттар
A) КСІ B) Si C) I₂ D) Br₂ E) СаҒ₂ F) CO
14. Атомдық кристалдық торлы заттар
A) тор түйіндерінде иондар орналасқан B) балқу температурасы жоғары
C) ерігіштігі өте нашар заттар D) тор түйіндерінде молекулалар орналасқан
E) ерітінділері мен балқымалары электр тогын жақсы өткізеді
Ғ) қалыпты жағдайда олардың барлығықатты заттар
15. Кристалдық торлар түйіндеріндегі бөлшектердің табиғатына қарай жіктеледі. Олардың неше түрі белгілі?
A) 3 B) 5 C) 1 D) 4 E) 2
Заттардың суда еруі. Ерігіштік /8 cынып/
(129-130 беттер)
1. Ерітінді деп атайды
A) берілген температурада еріткіштің (су) 100 немесе 1000 грамында ери алатын зат массасымен
анықталатын шаманы
B) еріген зат массасының ерітінді массасына қатынасымен өлшенетін шаманы
C) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада әліде ери алатынын
білдіретін шаманы
D) еріткіш пен еріген заттан тұратын біртекті жүйені
E) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада ери алмайтынын білдіретін
шаманы
2. Ерігіштік қисығы
A) еріткіштің температураға тәуелділігін көрсететін сызбанұсқа
B) ерігіштіктің температураға тәуелділігін көрсететін сызбанұсқа
C) ерітіндінің температураға тәуелділігін көрсететін сызбанұсқа
D) еріген заттың температураға тәуелділігін көрсететін сызбанұсқа
E) ерігіштіктің еріткішге тәуелділігін көрсететін сызбанұсқа
3. Газдардың ерігіштігі
A) қысым артқанда артады B) қысыммен температураға тәуелді емес
C) температураны арттырғанда кемиді D) қысым артқанда кемиді
E) температураны арттырған артады
4. Каспий теңізінің 1 литрінде неше грамм тұз болады?
A) 260 г B) 130 г C) 19 г D) 26 г E) 13 г
5. Аса қанық ерітінді деп аталады
A) берілген температурада еріткіштің (су) 100 немесе 1000 грамында ери алатын зат массасымен
анықталатын шама
B) еріген зат мөлшері белгілі температурада қаныққан ерітіндіден де артық болса
C) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада әліде ери алатынын
білдіретін шама
D) ерітіндінің масса немесе көлем бірлігінде еріген заттың массасымен анықталатын шама
E) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада ери алмайтынын білдіретін
шама
6. Газ күйіндегі заттар үшін ерігіштік тәуелді болады
A) көлемге B) массаға C) қысымға D) тығыздыққа E) температураға
7. Қара теңіздің 1 литрінде болатын тұздың мөлшері
A) 260 г B) 130 г C) 26 г D) 19 г E) 13 г
8. Ерігіштік
A) берілген температурада еріткіштің (су) 100 немесе 1000 грамында ери алатын зат массасымен
анықталатын шама
B) еріген зат массасының ерітінді массасына қатынасымен өлшенетін шама
C) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада әліде ери алатын білдіретін
шама
D) ерітіндінің масса немесе көлем бірлігінде еріген заттың массасымен анықталатын шама
E) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада ери алмайтынын білдіретін
шама
9. Өлі теңіз суының 1 литрінде болатын тұз мөлшері
A) 260 г B) 130 г C) 19 г D) 26 г E) 13 г
10. Қанықпаған ерітінді
A) берілген температурада еріткіштің (су) 100 немесе 1000 грамында ери алатын зат массасымен
анықталатын шама
B) еріген зат массасының ерітінді массасына қатынасымен өлшенетін шама
C) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада әліде ери алатын болса
D) ерітіндінің масса немесе көлем бірлігінде еріген заттың массасымен анықталатын шама
E) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада ери алмайтын болса
11. Суда нашар еритін заттар
A) қант B) бор C) ас тұзы D) әк E) спирт
12. Ерігіштік қандай әріппен белгіленеді
A) S B) P C) E D) W E) m
13. Біршама инертті биологиялық еріткіш сұйықтық
A) сірке қышқылы B) су C) спирт D) мүсәтір спирті E) бензин
14. Қаныққан ерітінді
A) берілген температурада еріткіштің (су) 100 немесе 1000 грамында ери алатын зат массасымен
анықталатын шама
B) еріген зат массасының ерітінді массасына қатынасымен өлшенетін шама
C) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада әліде ери алатын болса
D) ерітіндінің масса немесе көлем бірлігінде еріген заттың массасымен анықталатын шама
E) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада ери алмайтын болса
15. Суда жақсы еритін заттар
A) қант B) бор C) спирт D) әк E) бензин

«Ерігіштік» тақырыбына есеп шығару /8 cынып/

(132-134 беттер)
1. Калий нитратының 30°С-да ерігіштігі 45 г / 100 г болса, 580 г қаныққан ерітінді дайындау үшін қанша зат, қанша су керек?
A) 160 г калий нитраты; 420 г су B) 180 г калий нитраты; 400 г су
C) 200 г калий нитраты; 380 г су D) 90 г калий нитраты; 490 г су
E) 45 г калий нитраты; 535 г су
2. Қорғасын нитратының 30°С-да ерігіштігі 69 г / 100 г болса, 400 г суда қанша зат еруі керек?
A) 69 г B) 345 г C) 207 г D) 276 г E) 138 г
3. Калий нитратының 70°С-да ерігіштігі 140 г / 100 г болса, 700 г затты еріту үшін қанша су керек?
A) 1200 г B) 100 г C) 800 г D) 600 г E) 500 г
4. Калий хлоридінің 50°С-да ерігіштігі 20 г / 100 г болса, 450 г ерітінді әзірлеу үшін қанша зат және қанша су қажет?
A) 75 г КСІ; 375 г Н₂О B) 150 г КСІ; 300 г Н₂О C) 50 г КСІ; 400 г Н₂О
D) 125 г КСІ; 325 г Н₂О E) 20 г КСІ; 430 г Н₂О
5 . Ерігіштік қисығын пайдаланып 20°С-да калий нитратының
(KNO₃) қанық ерітіндісін дайындау үшін 300 г суда қанша
калий нитратын еріту керек екенін есептеңдер
A) 60 г B) 45 г C) 90 г D) 75 г E) 30 г
6. Ерігіштік қисығын пайдаланып 70°С-да калий хлоратының
(KСІO₃) қанық ерітіндісін дайындау үшін 45 г тұзды еріту
қанша су керек екенін есептеңдер
A) 100 г B) 225 г C) 375 г D) 150 г E) 250 г
7. Ерігіштік қисығын пайдаланып 10°С-да калий нитратының
(KNO₃) қанық ерітіндісін дайындау үшін 80 г суда қанша
калий нитратын еріту керек екенін есептеңдер
A) 16 г B) 20 г C) 18 г D) 22 г E) 14 г
8. Ерігіштік қисығын пайдаланып 100°С-да ас тұзының
(NaСІ) қанық ерітіндісін дайындау үшін 10 г тұзды еріту қанша су керек екенін есептеңдер
A) 30 г B) 25 г C) 15 г D) 20г E) 35 г
9. Ерігіштік қисығын пайдаланып, 40°С-да ерігіштіктерді арту ретімен орналастырыңдар
1. NaСІ 2. KСІO₃ 3. KNO₃ 4. K₂Cr₂O₇ 5. CuSO₄*5H₂O
A) 51324 B) 13245 C) 24513 D) 45132 E) 32451

10. 30°С-да қаныққан ерітінді алу үшін 250 г суда 25 г белгісіз тұз ерітілді. Есептеу және ерігіштік қисығын пайдаланып белгісіз тұзды анықтаңдар

A) K₂Cr₂O₇ B) KNO₃ C) NaСІ D) CuSO₄*5H₂O E) KСІO₃
11. Массасы 820 г 40°С-да калий нитратының қанық ерітіндісі берілген (S^40°^C_KNO₃=64 г /100 г Н₂О). Осы ерітіндіден буландыру арқылы 74 г суды буландырған кезде қай температурадағы қанық ерітіндіге айналады? Ерігіштік қисығы бойынша температураны анықтаңдар
A) 50°С B) 45°С C) 60°С D) 55°С E) 65°С
12. Ерігіштік қисығын пайдаланып, 60°С-да ерігіштіктерді кему ретімен орналастырыңдар
1. NaСІ 2. KСІO₃ 3. KNO₃ 4. K₂Cr₂O₇ 5. CuSO₄*5H₂O
A) 51234 B) 12345 C) 23451 D) 34512 E) 45123
13. Калий хлоридінің 50°С-да ерігіштігі 20 г / 100 г болса, 900 г ерітінді әзірлеу үшін қанша зат және қанша су қажет?
A) 100 г КСІ; 800 г Н₂О B) 300 г КСІ; 600 г Н₂О C) 150 г КСІ; 750 г Н₂О
D) 250 г КСІ; 650 г Н₂О E) 40 г КСІ; 860 г Н₂О
14. 60°С-да қаныққан ерітінді алу үшін 350 г суда 140 г белгісіз тұз ерітілді. Есептеу және ерігіштік қисығын пайдаланып белгісіз тұзды анықтаңдар
A) NaСІ B) KСІO₃ C) KNO₃ D) K₂Cr₂O₇ E) CuSO₄*5H₂O
15. Массасы 660 г 30°С-да калий хлоратының қанық ерітіндісі берілген (S³^0°^C_K_СІ_O₃=10 г /100 г Н₂О). Осы ерітіндіден буландыру арқылы 400 г суды буландырған кезде қай температурадағы қанық ерітіндіге айналады? Ерігіштік қисығы бойынша температураны анықтаңдар
A) 70°С B) 55°С C) 60°С D) 75°С E) 65°С
Еріген заттың массалық үлесі /8 cынып/
(135-137 беттер)

1. Ерітіндінің концентрациясы

A) берілген температурада еріткіштің (су) 100 немесе 1000 грамында ери алатын зат массасымен
анықталатын шама
B) еріген зат массасының ерітінді массасына қатынасымен өлшенетін шама
C) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада әліде ери алатынын
білдіретін шама
D) ерітіндінің масса немесе көлем бірлігінде еріген заттың массасымен анықталатын шама
E) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада ери алмайтынын білдіретін
шама
2. Еріген заттың массалық үлесін есептеу формулалары
A) m_ер-ді=m_ер.з*100%/ω B) m_ер.з = m_ер-ді*ω/100% C) ω=m_ер.з*100%/ρ_ер-ді*V_ер-ді
D) m_ер-ді =ρ_ер-ді*V_ер-діE) m_ер.з =ρ_ер-ді*V_ер-ді*ω /100% Ғ) ω=m_ер.з*100%/m_ер-ді
G) V_ер-ді=m_ер.з*100%/ ρ_ер-ді*ω
3. Массасы 45 г тұзды 180 г суда еріткенде түзілген ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесін табыңдар
A) 20 % B) 50 % C) 30 % D) 40 % E) 60 %
4. Егер адамның қанының құрамындағы тұз 1 % болса, 5,25 кг қанда қанша тұз болғаны?
A) 5,25 г B) 15,75 г C) 10,5 г D) 31,5 г E) 52,5 г
5. Еріген заттың массалық үлесі
A) берілген температурада еріткіштің (су) 100 немесе 1000 грамында ери алатын зат массасымен
анықталатын шама
B) еріген зат массасының ерітінді массасына қатынасымен өлшенетін шама
C) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада әліде ери алатынын
білдіретін шама
D) ерітіндінің масса немесе көлем бірлігінде еріген заттың массасымен анықталатын шама
E) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада ери алмайтынын білдіретін
шама
6. Еріген заттың массасын есептеу формулалары
A) m_ер-ді=m_ер.з*100%/ω B) m_ер.з = m_ер-ді*ω/100% C) ω=m_ер.з*100%/ρ_ер-ді*V_ер-ді
D) m_ер-ді =ρ_ер-ді*V_ер-діE) m_ер.з =ρ_ер-ді*V_ер-ді*ω /100% Ғ) ω=m_ер.з*100%/m_ер-ді
G) V_ер-ді=m_ер.з*100%/ ρ_ер-ді*ω
7. Зат мөлшері 0,2 моль Na₂SO₄, 471,6 г суда ерігенде түзілген ерітіндінің концентрациясын есептеңдер
A) 2,84 % B) 11,36 % C) 1,42 % D) 5,68 % E) 4,26 %
8. Баспамен (ангина) ауырғанда тамақты шаю үшін 2 %-дық 200 г ерітіндіні дайындау үшін қанша тұз бен су керек?
A) 2 г тұз бен 198 г су B) 6 г тұз бен 194 г су C) 4 г тұз бен 196 г су
D) 10 г тұз бен 190 г су E) 8 г тұз бен 192 г су
9. Ерітіндідегі еріген заттың шамасына қарай ерітінділер ... деп аталады
A) сұйық немесе концентрлі ерітінділер B) қаныққан немесе сұйық ерітінділер
C) қанықпаған немесе концентрлі ерітінділер D) аса қаныққан немесе концентрлі ерітінділер
E) сұйық немесе аса қаныққан ерітінділер
10. Массасы 5 г ас тұзын 45 г суда ерітті. Ерітіндідегі тұздың массалық үлесін (%) есептеңдер.
A) 5 % B) 12 % C) 8 % D) 15 % E) 10 %
11. Ерітіндінің массасын есептеу формулалары
A) m_ер-ді=m_ер.з*100%/ω B) m_ер.з = m_ер-ді*ω/100% C) ω=m_ер.з*100%/ρ_ер-ді*V_ер-ді
D) m_ер-ді =ρ_ер-ді*V_ер-діE) m_ер.з =ρ_ер-ді*V_ер-ді*ω /100% Ғ) ω=m_ер.з*100%/m_ер-ді
G) V_ер-ді=m_ер.з*100%/ ρ_ер-ді*ω
12. Теңіз суындағы тұздардың массалық үлесі 3,5 %-ға жетеді. 300 г теңіз суын буландырды. Қалдықтың массасын есептеңдер
A) 7 г B) 17,5 г C) 10,5 г D) 14 г E) 3,5 г
13. Ауру адамға 150 мл (ρ=1,003 г/мл) 1шөлмек 0,85 % -дық физиологиялық ерітінді құйғанда, оның ағзасына қанша ас тұзы барады?
A) 12,78825 г B) 1,278825 мг C) 127,8825 г D) 1,278825 кг E) 1,278825 г
14. Жарақатты «марганцовканың» KMnO₄ 5%-дық ерітіндісімен дезинфекциялайды. 200 г ерітінді дайындау үшін судың және марганцовканың қандай массаларын алу қажет?
A) 180 г су мен 20 г марганцовка B) 190 г су мен 10 г марганцовка C) 160 г су мен 40 г марганцовка D) 10 г су мен 190 г марганцовка E) 170 г су мен 30 г марганцовка
15. Ерітіндінің көлемін есептеу формуласы
A) m_ер-ді=m_ер.з*100%/ω B) m_ер.з = m_ер-ді*ω/100% C) ω=m_ер.з*100%/ρ_ер-ді*V_ер-ді
D) V_ер-ді= m_ер-ді /ρ_ер-ді E) m_ер.з =ρ_ер-ді*V_ер-ді*ω/100% Ғ) ω=m_ер.з*100%/m_ер-ді
G) V_ер-ді=m_ер.з*100%/ρ_ер-ді*ω Н) m_ер-ді =ρ_ер-ді*V_ер-ді

Ерітіндідегі заттардың молярлық концентрациясы /8 cынып/

(137-139 беттер)
1. Молярлы концентрацияның өлшем бірлігі
A) моль/л B) моль/г C) л/моль D) г/моль E) г/л
2. Молярлы концентрацияны есептеу формулалары
A) m_зат(x) = С(x)*M(x)*V
B) С(x)=ν(x)/V
C) M(x) = m_зат(x) / С(x)* V
D) V = m_зат(x) /С(x)*M(x)
E) С(x)=m_зат(x)/M(x)*V
3. Ерітіндінің молярлы концентрациясы дегеніміз
A) ерітіндінің 1 килограмында еріген заттың мөлшерімен анықталатын шама
B) ерітіндінің 1 литрінде еріген заттың көлемімен анықталатын шама
C) ерітіндінің 1 литрінде еріген заттың массасымен анықталатын шама
D) ерітіндінің 1 литрінде еріген заттың мөлшерімен анықталатын шама
E) ерітіндінің 1 килограмында еріген заттың көлемімен анықталатын шама
4. Натрий гидроксидінің 1,2 грамы 100 мл ерітіндіде болса, осы ерітіндінің молярлы концентрациясы қандай?0
A) 0,1 моль/л B) 0,5 моль/л C) 0,3 моль/л D) 0,4 моль/л E) 0,2 моль/л
5. Концентрациясы 0,1 моль/л 200 мл калий гидроксидінің ерітіндісін дайындау үшін қанша калий гидроксиді қажет?
A) 2,24 г B) 2,8 г C) 1,4 г D) 4,2 г E) 1,12 г
6. Массасы 4,04 г калий нитратынан (КNO₃) концентрациясы 0,5 моль/л қанша көлем ерітінді дайындауға болады?
A) 0,08 л B) 100 мл C) 0,18 л D) 80 мл E) 0,1 л
7. Концентрациясы 0,3 моль/л, көлемі 200 мл сода Na₂CO₃*10H₂O ерітіндісін әзірлеуге қажетті соданың массасын және зат мөлшерін есептеңдер
A) 0,03 моль B) 8,58 г C) 0,06 моль D) 0,02 моль E) 17,16 г
8. Концентрациясы 0,1 моль/л күкірт қышқылының ерітіндісінен пипетка көмегімен 40 мл ерітіндісі басқа ыдысқа құйылып алынды. Осы ерітіндідегі күкірт қышқылының молекулалар санын есептеңдер
A) 1,204*10²¹ молекула B) 2,408*10²¹ молекула C) 1,204*10²³ молекула
D) 2,408*10²³ молекула E) 2,408*10²² молекула
9. Көлемі 25 мл, концентрациясы 0,25 моль/л фосфор қышқылын толық бейтараптау үшін қанша грамм калий гидроксиді (КОН) қажет?
A) 1,05 г B) 0,85 г C) 0,95 г D) 0,75 г E) 1,15 г
10. Концентрациясы 0,5 моль/л азот қышқылы (НNO₃) 40 мл ерітіндісіндегі массасын есептеңдер
A) 1,62 г B) 0,63 г C) 1,36 г D) 1,26 г E) 0,36 г
11. Массасы 17 г натрий нитратынан (NаNO₃) концентрациясы 0,5 моль/л қанша көлем ерітінді дайындауға болады?
A) 0,8 л B) 400 мл C) 0,12 л D) 800 мл E) 0,4 л
12. Концентрациясы 0,3 моль/л, көлемі 250 мл күкірт қышқылының ерітіндісін әзірлеуге қажетті күкірт қышқылының массасын және зат мөлшерін есептеңдер
A) 0,075 моль B) 14,7 г C) 7,35 г D) 0,15 моль E) 2,94 г
13. Концентрациясы 0,2 моль/л натрий гидроксидінің ерітіндісінен пипетка көмегімен 25 мл ерітіндісі басқа ыдысқа құйылып алынды. Осы ерітіндідегі натрий гидроксидінің молекулалар санын есептеңдер
A) 6,02*10²¹ молекула B) 3,01*10²³ молекула C) 6,02*10²³ молекула
D) 3,01*10²¹ молекула E) 3,01*10²² молекула
14. Көлемі 50 мл, концентрациясы 0,4 моль/л күкірт қышқылын толық бейтараптау үшін қанша грамм натрий гидроксиді (NаОН) қажет?
A) 1,5 г B) 1,6 г C) 1,9 г D) 1,7 г E) 1,8 г
15. Концентрациясы 0,8 моль/л күкірт қышқылы (Н₂SO₄) 50 мл ерітіндісіндегі массасын есептеңдер
A) 3,92 г B) 0,98 г C) 1,47 г D) 1,96 г E) 2,45 г
16. Массасы 6,09 г калий сульфатынан (К₂SO₄) концентрациясы 0,2 моль/л қанша көлем ерітінді дайындауға болады?
A) 0,175 л B) 350 мл C) 0,7 л D) 175 мл E) 0,35 л
17. Концентрациясы 2,5 моль/л, көлемі 800 мл калий гидроксидінің (КОН) ерітіндісін әзірлеуге қажетті калий гидроксидінің массасын және зат мөлшерін есептеңдер
A) 3 моль B) 168 г C) 2 моль D) 0,2 моль E) 112 г
18. Концентрациясы 0,5 моль/л тұз қышқылының ерітіндісінен пипетка көмегімен 20 мл ерітіндісі басқа ыдысқа құйылып алынды. Осы ерітіндідегі тұз қышқылының молекулалар санын есептеңдер
A) 6,02*10²¹ молекула B) 3,01*10²³ молекула C) 6,02*10²³ молекула
D) 3,01*10²¹ молекула E) 3,01*10²² молекула
19. Көлемі 250 мл, концентрациясы 0,2 моль/л азот қышқылын толық бейтараптау үшін қанша грамм калий гидроксиді (КОН) қажет?
A) 1,4 г B) 7,2 г C) 2,8 г D) 5,6 г E) 4,2 г
20. Концентрациясы 0,35 моль/л натрий гидроксидінің (NаОН) 600 мл ерітіндісіндегі массасын есептеңдер
A) 6,3 г B) 8,4 г C) 12,6 г D) 14,7 г E) 4,2 г
«Ерітінді концентрациясы» тақырыбына есеп шығару /8 cынып/
(140-147 беттер)
1. Массасы 300 г 40 % -дық ерітінді әзірлеу үшін қанша тұз, қанша су керек?
A) 12 г тұз бен 288 г су B) 120 г тұз бен 180 г су C) 140 г тұз бен 160 г су
D) 180 г тұз бен 120 г су E) 100 г тұз бен 200 г су
2. Массасы 32,318 г Na₂SO₄ –нан 14,3 %-дық 1,13 г/мл қанша ерітінді әзірлеуге болады?
A) m_ер-ді= 113 г; V_ер-ді=100мл B) m_ер-ді=339 г; V_ер-ді=300мл C) m_ер-ді= 226 г; V_ер-ді=200мл
D) m_ер-ді= 169,5 г; V_ер-ді=150мл E) m_ер-ді= 22,6 г; V_ер-ді=20мл
3. Массалық үлесі 25 % -дық ерітінді дайындау үшін көлемі 360 мл суға қанша зат еріту керек?
A) m_{ер. з}=120 г B) m_{ер. з}=240 г C) m_{ер. з}=12 г D) m_{ер. з}=180 г E) m_{ер. з}=24 г
4. Массасы 6 г нартий гидроксидінен концентрациясы 0,3 моль/л қанша көлем ерітінді дайындауға болады?
A) 400 мл B) 200 мл C) 100 мл D) 500 мл E) 300 мл
5. Күкірт қышқылының 40 % -дық (ρ=1,307 г/мл) концентрациясын молярлы концентрацияға айналдырыңдар
A) 2,33 моль/л B) 4,33 моль/л C) 1,33 моль/л D) 3,33 моль/л E) 5,33 моль/л
6. Мырыш 12 % -дық (ρ=1,083 г/мл) күкірт қышқылының 100 мл ерітіндісімен әрекеттесуі нәтижесінде бөлінген сутегінің (қ.ж.) көлемін есептеңдер.
A) 5,94л B) 2,97 л C) 1,485 л D) 11,88 л E) 2,79 л
7. Концентрациясы 0,25 моль/л натрий гидроксидінің ерітіндісінен 20 % -дық (ρ=1,12 г/мл) 50 мл азот қышқылын бейтараптауға қанша керек, қанша натрий нитраты түзіледі?
A) 711 мл натрий гидроксиді ерітіндісі мен 15,11 г натрий нитраты
B) 911 мл натрий гидроксиді ерітіндісі мен 17,11 г натрий нитраты
C) 511 мл натрий гидроксиді ерітіндісі мен 13,11 г натрий нитраты
D) 811 мл натрий гидроксиді ерітіндісі мен 16,11 г натрий нитраты
E) 611 мл натрий гидроксиді ерітіндісі мен 14,11 г натрий нитраты
8. Заттың 12 % -дық 400 г ерітіндісіне оның 24 % -дық 200 г ерітіндісін қосқанда түзілген ерітіндінің концентрациясын есептеңдер.
A) 18 % B) 15% C) 19 % D) 17% E) 16 %
9. Массасы 500 г 16 % -дық ерітіндісіне 300 г су қосқанда түзілген ерітіндінің концентрациясын есептеңдер
A) 6 % B) 14 % C) 10 % D) 8 % E) 12 %
10. Массасы 250 г 18,4 % -дық ерітіндіге 50 г зат қосқанда түзілген ерітіндінің концентрациясын есептеңдер
A) 28 % B) 36 % C) 44 % D) 32 % E) 40 %
11. Массасы 700 г 24 % -дық ерітіндіні буландырғанда массасы 200 г су буланып кетсе, қалған ерітіндінің концентрациясы қандай?
A) 22,4 % B) 43,6 % C) 53,6 % D) 23,6 % E) 33,6 %
12. Көлемі 300 мл суға 36 % -дық 500 г тұз қышқылының ерітіндісі араластырылғаннан кейінгі ерітіндідегі заттың массалық үлесін есептеңдер
A) 23,5 % B) 26,5 % C) 24,5 % D) 22,5 % E) 25,5 %
13. Көлемі 400 мл, концентрациясы 0,2 моль/л ерітінді әзірлеу үшін қанша (г) мыс купоросы (CuSO₄*5H₂O) қажет?
A) 25 г CuSO₄*5H₂O B) 20 г CuSO₄*5H₂O C) 30 г CuSO₄*5H₂O
D) 40 г CuSO₄*5H₂O E) 35 г CuSO₄*5H₂O
14. Көлемі 20 мл, концентрациясы 0,15 моль/л калий гидроксиді ерітіндісін бейтараптау үшін концентрациясы 0,25 моль/л тұз қышқылы ерітіндісінен қанша керек?
A) 12 мл B) 18 мл C) 14 мл D) 16 мл E) 10 мл
15. Ауру адамға 200 мл (ρ=1,003 г/мл) 1шөлмек 0,85 % -дық физиологиялық ерітінді құйғанда, оның ағзасына қанша ас тұзы барады?
A) 1,5071 г B) 1,7150 г C) 1,7051 г D) 1,5701 г E) 1,7015 г
16. Адамда шамамен 5 л қан және қандағы глюкозаның мөлшері 0,1 % болса, (ρ=1,05 г/мл) адам ағзасында қанша глюкоза бар?
A) 5,25 г B) 3,25 г C) 4,25 г D) 2,25 г E) 6,25 г
17. Барий гидроксидінің 70°С-дағы ерігіштігі 20 г / 100 г су болса, осы ерітіндінің концентрациясы қандай?
A) 15,67 % B) 14,67 % C) 17,67 % D) 13,67 % E) 16,67 %
18. Массасы 274 г ерітіндіде 15°С-да 74 г ас тұзы еріген болса, оның ерігіштігі мен массалық үлесін есептеңдер
A) 27 г / 100 г су; 37 % B) 37 г / 100 г су; 47 % C) 37 г / 100 г су; 27 %
D) 47 г / 100 г су; 27 % E) 47 г / 100 г су; 37 %
19. Көлемі 500 мл 23 %-дық (ρ=1,3 г/мл) және көлемі 200 мл 42 %-дық (ρ=1,7 г/мл) ерітіндіні араластырғанда пайда болған ерітіндідегі заттың массалық үлесін есептеңдер
A) 28,5 % B) 26,5 % C) 30,5 % D) 29,5 % E) 27,5 %
20. Көлемі 400 мл 23 %-дық (ρ=1,3 г/мл) және көлемі 300 мл 42 %-дық (ρ=1,7 г/мл) ерітіндіні араластырғанда пайда болған ерітіндідегі заттың массалық үлесін есептеңдер
A) 34,4 % B) 32,4 % C) 36,4 % D) 30,4 % E) 38,4 %
Оксидтер:жіктелуі, аталуы /8 сынып/ (149-152 беттер)
1. Оксидтер
A) үш элементтен тұратын, оның біреуі оттек болып келетін күрделі заттар
B) екі элементтен тұратын, оның біреуі сутек болып келетін күрделі заттар
C) екі элементтен тұратын, оның біреуі оттек болып келетін күрделі заттар
D) үш элементтен тұратын, оның біреуі сутек болып келетін күрделі заттар
E) екі элементтен тұратын, оның біреуі көміртек болып келетін күрделі заттар
2. Тұз түзбейтін оксидтер
A) NO B) NO₂ C) CO₂ D) N₂O E) CO
3. Қышқылдық оксидтер
A) ZnO B) CaO C) SO₃ D) BeO E) CO₂
4. Екіұдайлы оксидтерге сәйкес келеді
A) тек негіздер B) тұздар C) тек қышқылдар
D) қышқылдар да, негіздер де E) дұрыс жауап жоқ
5. Негіздік оксидтер
A) MgO B) Al₂O₃ C) CaO D) Na₂O E) CO₂
6. H₂SO₄-ке сәйкес келетін оксид
A) SO₄ B) SO₃ C) CO₂ D) S₂O E) SO₂
7. Оксидтер бөлінеді
A) 4-ке B) 6-ға C) 3-ке D) 5-ке E) бөлінбейді
8. Екіұдайлы оксидтер
A) BeO B) SO₂ C) Al₂O₃ D) Nа₂O E) ZnO
9. ZnO-ға сәйкес келетін негіз бен қышқыл
A) H₂ZnO₂ B) Zn(OH)₃ C) Zn(OH)₄ D) H₃ZnO₃ E) Zn(OH)₂
10. Агрегаттық күйі қатты оксидтер
A) CO₂, SO₂ B) CuO, Fe₂O₃ C) H₂O, N₂O₃ D) CO, NO₂ E) CaO, P₂O₅
11. «Көңілдендіргіш» газдың формуласы
A) NO B) NO₂ C) CO₂ D) N₂O E) CO
12. Халықаралық атауы диалюминий триоксиді деп аталатын оксидтің қарапайым атауы
A) глинозем B) гематит C) корунд D) иіс газы E) темір таты
13. Түстері қызыл-қоңыр және қою көк түсті оксидтер
A) Ғе₂О₃ B) CuO C) SnO D) ZnO E) MgO Ғ) Cr₂О₃
14. СО₂-ның атауы
A) иіс газы B) көміртек (IV) оксиді C) көміртек монооксиді
D) көміртек диоксиді E) көміртек (ІІ) оксиді
15. Қарапайым атауы гематитке сәйкес келетін оксидтің халықаралық атауы
A) темір монооксиді B) темір (ІІІ) оксиді C) темір (ІІ) оксиді
D) дитемір триоксиді E) темір (ІІ), (ІІІ) оксидтері
16. Агрегаттық күйі газ болатын оксидтер
A) CO₂, SO₂ B) CuO, Fe₂O₃ C) H₂O, N₂O₃ D) CO, NO₂ E) CaO, P₂O₅
17. Тұншықтырғыш иісті оксидтер
A) NO₂ B) SO₃ C) CO₂ D) NO E) SO₂
18. Түстері қою қоңыр және жасыл түсті оксидтер
A) MnO₂ B) CuO C) SnO D) ZnO E) MgO Ғ) Cr₂О₃
19. Түстері қара және ақ түсті оксидтер
A) Ғе₂О₃ B) CuO C) SnO D) ZnO E) MgO
20. Агрегаттық күйі сұйық оксидтер
A) CO₂, SO₂ B) CuO, Fe₂O₃ C) H₂O, N₂O₃ D) CO, NO₂ E) CaO, P₂O₅
21. Массасы 90 г суда болатын молекулалар саны қанша алюминий оксидіне сәйкес келеді?
А) 105 г В) 420 г С) 510 г D) 315 г Е) 525 г
22. Массасы 17,6 г көмірқышқыл газы (CO₂) неше моль болады?
А) 0,2 моль В) 4 моль С) 0,3 моль D) 0,4 моль Е) 2 моль
23. Зат мөлшері 2,5 моль NO қанша көлем алады?
А) 28 л В) 56 л С) 44,8 л D) 75 л Е) 22,4 л
24. Массасы 16 г мыс (ІІ) оксиді қанша күкірт қышқылында ериді? Реакция теңдігінің сұлбасы:
CuO+H₂SO₄=CuSO₄+H₂O
А) 9,8 г В) 14,7 г С) 29,4 г D) 24,5 г Е) 19,6 г
25. Қосылыстың құрамындағы элементтердің массаларының қатынасы m(N):m(O)=7:4 болса, оксидтің формуласын анықтаңдар
А) N₂O В) N₂O₃ С) NO₂ D) NO Е) N₂O₅

Оксидтердің химиялық қасиеттері /8 сынып/

(152-154 беттер)
1. Екіұдайлы оксидтердің қасиеттерін сипаттайтын реакциялар
A) SO₂+H₂O=H₂SO₃ B) MgO+H₂SO₄=MgSO₄+H₂O C) ZnO+2HCl=ZnCl₂+H₂O
D) SO₃+Ba(OH)₂=BaSO₄+H₂O E) ZnO+2NaOH=Na₂ZnO₂+H₂O F) Na₂O+H₂O=2NaOH
2. Негіздік оксидтер әрекеттеседі
A) қышқылдық оксидтермен B) негіздік оксидтермен C) екіұдайлы оксидтермен
D) сілтілермен E) қышқылдармен
3. «сілті + екіұдайлы оксид = тұз+су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) SO₂+H₂O=H₂SO₃ B) MgO+H₂SO₄=MgSO₄+H₂O C) ZnO+2HCl=ZnCl₂+H₂O
D) SO₃+Ba(OH)₂=BaSO₄+H₂O E) ZnO+2NaOH=Na₂ZnO₂+H₂O F) Na₂O+H₂O=2NaOH
4. Кальций оксидімен СаО әрекеттесетін қосылыстар
A) H₂O B) H₂SO₄ C) Na₂O D) НСІ E) Ва(ОН)₂
5. Қышқылдық оксидтердің қасиеттерін сипаттайтын реакциялар
A) SO₂+H₂O=H₂SO₃ B) MgO+H₂SO₄=MgSO₄+H₂O C) ZnO+2HCl=ZnCl₂+H₂O
D) SO₃+Ba(OH)₂=BaSO₄+H₂O E) ZnO+2NaOH=Na₂ZnO₂+H₂O F) Na₂O+H₂O=2NaOH
6. Қышқылдық оксидтер әрекеттеседі
A) қышқылдық оксидтермен B) негіздік оксидтермен C) екіұдайлы оксидтермен
D) сілтілермен E) қышқылдармен
7. Мырыш оксиді негіздік қасиет көрсетіп әрекеттеседі
A) НСІ B) NaOH C) H₂O D) H₂SO₄ E) КOH
8. «екіұдайлы оксид+қышқыл = тұз+су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) SO₂+H₂O=H₂SO₃ B) MgO+H₂SO₄=MgSO₄+H₂O C) ZnO+2HCl=ZnCl₂+H₂O
D) SO₃+Ba(OH)₂=BaSO₄+H₂O E) ZnO+2NaOH=Na₂ZnO₂+H₂O F) Na₂O+H₂O=2NaOH
9. Күкірт (ІV) оксидімен SО₂ әрекеттесетін қосылыстар
A) H₂O B) H₂SO₄ C) Na₂O D) НСІ E) Ва(ОН)₂
10. «Белсенді металл оксиді + су = сілті»-ге сәйкес реакция теңдеуі
A) SO₂+H₂O=H₂SO₃ B) MgO+H₂SO₄=MgSO₄+H₂O C) CO₂+CaO=CaCO₃
D) SO₃+Ba(OH)₂=BaSO₄+H₂O E) Na₂O+H₂O=2NaOH
11. Негіздік оксидтердің қасиеттерін сипаттайтын реакциялар
A) SO₂+H₂O=H₂SO₃ B) MgO+H₂SO₄=MgSO₄+H₂O C) ZnO+2HCl=ZnCl₂+H₂O
D) SO₃+Ba(OH)₂=BaSO₄+H₂O E) ZnO+2NaOH=Na₂ZnO₂+H₂O F) Na₂O+H₂O=2NaOH
12. Мырыш оксиді қышқылдық қасиет көрсетіп әрекеттеседі
A) НСІ B) NaOH C) H₂O D) H₂SO₄ E) КOH
13. «Негіздік оксид + қышқыл = тұз + су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) SO₂+H₂O=H₂SO₃ B) MgO+H₂SO₄=MgSO₄+H₂O C) CO₂+CaO=CaCO₃
D) SO₃+Ba(OH)₂=BaSO₄+H₂O E) Na₂O+H₂O=2NaOH
14. Массасы 9,6 г күкірт диоксидіндегі күкірттің массасы қандай күкірт триоксидінде болады?
A) 8 г B) 10 г C) 12 г D) 6 г E) 4 г
15. Массасы 20,4 г алюминий оксидін ерітуге қажетті тығыздығы 1,332 г/мл 30 %-дық натрий гидроксидінің ерітіндісінің көлемін табыңдар
A) 102,02 мл B) 120,12 мл C) 122,01 мл D) 112,02 мл E) 121,02 мл
16. «Қышқылдық оксид + су = қышқыл»-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) SO₂+H₂O=H₂SO₃ B) MgO+H₂SO₄=MgSO₄+H₂O C) CO₂+CaO=CaCO₃
D) SO₃+Ba(OH)₂=BaSO₄+H₂O E) Na₂O+H₂O=2NaOH
17. Массасы 3,2 г күкірт диоксидіндегі күкірттің массасы қандай күкірт триоксидінде болады?
A) 8 г B) 10 г C) 12 г D) 6 г E) 4 г
18. «Қышқылдық оксид + сілті = тұз + су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) SO₂+H₂O=H₂SO₃ B) MgO+H₂SO₄=MgSO₄+H₂O C) CO₂+CaO=CaCO₃
D) SO₃+Ba(OH)₂=BaSO₄+H₂O E) Na₂O+H₂O=2NaOH
19. Көлемі 8,96 л (қ.ж.) күкірт (IV) оксидін сіңіру үшін 20 %-дық, ρ=1,225 г/мл натрий гидроксидінің ерітіндісінің көлемі қанша болуы керек? Реакция теңдігінің сұлбасы: 2NaOH+SO₂=Na₂SO₃+H₂O
A) 110,6 мл B) 130,6 мл C) 55,3 мл D) 65,3 мл E) 120,6 мл
20. «Қышқылдық оксид + негіздік оксид = тұз»-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) SO₂+H₂O=H₂SO₃ B) MgO+H₂SO₄=MgSO₄+H₂O C) CO₂+CaO=CaCO₃
D) SO₃+Ba(OH)₂=BaSO₄+H₂O E) Na₂O+H₂O=2NaOH

Қышқылдар, олардың құрамы, жіктелуі, аталуы /8 сынып/ (156-161 беттер)

1. Орташа күшті қышқылдар
A) күкіртті қышқылы B) азотты қышқыл C) күкіртті сутек қышқылы
D) фосфор қышқылы E) тұз қышқылы
2. Бірнегізді қышқылдар
A) азот қышқылы B) күкірт қышқылы C) фосфор қышқылы
D) көмір қышқылы E) тұз қышқылы
3. Хлорлы қышқылындағы қышқыл түзуші элементтің валенттілігі нешеге тең?
A) IV B) V C) III D) II E) VII
4. Халықаралық номенклатура бойынша тетраоксотригидрофосфат деп аталатын қышқылдың тарихи атауы
A) балқытқыш қышқыл B) сутектің ортофосфаты C) тұз қышқылы
D) фосфор қышқылы E) сутектің карбонаты
5. Валенттіліктері І тең қышқыл қалдықтары
A) гидросульфид B) дигидрофосфат C) гидрофосфат D) карбонат E) нитрат
6. Әлсіз қышқылдар
A) көмір қышқылы B) азотты қышқыл C) күкіртті сутек қышқылы
D) фосфор қышқылы E) тұз қышқылы
7. Қышқыл дегеніміз
A) металл атомдарымен алмаса алатын бір немесе бірнеше оттек атомдарынан және қышқыл
қалдықтарынан тұратын күрделі заттар
B) металл атомдарымен алмаса алмайтын сутек атомдарынан тұратын күрделі заттар
C) металл атомдарымен алмаса алатын бір немесе бірнеше металл атомдарынан және қышқыл
қалдықтарынан тұратын күрделі заттар
D) металл атомдарымен алмаса алатын бір немесе бірнеше сутек атомдарынан және қышқыл
қалдықтарынан тұратын күрделі заттар
8. Оттекті қышқылдар
A) тұз қышқылы B) азот қышқылы C) күкіртті сутек қышқылы
D) күкірт қышқылы E) көмір қышқылы
9. Валенттіліктері ІІ тең қышқыл қалдықтары
A) сульфид B) фосфат C) гидрофосфат D) сульфат E) нитрат
10. Ұшқыш қышқылдар
A) кремний қышқылы B) хлорсутек C) көмір қышқыл
D) күкіртті қышқыл E) бромды сутек
11. Қатты қышқылдар
A) бор қышқылы B) күкірт қышқылы C) азот қышқылы
D) фосфор қышқылы E) тұз қышқылы
12. Көпнегізді қышқылдар
A) азот қышқылы B) күкіртті қышқылы C) фосфор қышқылы
D) күкірт қышқылы E) тұз қышқылы
13. Күкіртті қышқылының формуласы
A) Н₂SіO₃ B) Н₂SO₄ C) Н₂СO₃ D) Н₂S E) Н₂SO₃
14. Тұрақсыз қышқылдар
A) бор қышқылы B) күкіртті қышқылы C) кремний қышқылы
D) көмір қышқылы E) тұз қышқылы
15. Массасы 72 г магниймен қанша күкірт қышқылы әрекеттеседі?
A) 196 г B) 98 г C) 294 г D) 147 г E) 245 г
16. Ерімейтін қышқыл
A) кремний қышқылы B) хлорсутек C) көмір қышқыл
D) күкіртті қышқыл E) бромды сутек
17. Сұйық қышқылдар
A) бор қышқылы B) күкірт қышқылы C) азот қышқылы
D) фосфор қышқылы E) тұз қышқылы
18. Азотты қышқылының формуласы
A) HNO₃ B) KNO₂ C) NaNO₃ D) HNO₂ E) KNO₃
19. Күшті қышқылдар
A) азот қышқылы B) күкіртті қышқылы C) фосфор қышқылы
D) күкірт қышқылы E) тұз қышқылы
20. Мырыш түз қышқылымен әрекеттескенде көлемі 134,4 л сутек бөліну үшін қанша қышқыл керек?
A) 73 г B) 438 г C) 146 г D) 219 г E) 292 г
21. Хлор және азот қышқылдарындағы қышқыл түзуші элементтің валенттілігін анықтаңдар
A) IV B) III C) V D) II E) VII
22. Қышқыл түзуші элементтің валенттілігі беске тең болатын қатар
A) H₃PO₄, HNO₃, HClO₃ B) H₂SO₄, HNO₃, HCl C) НСІО₄, НСІО₃, Н₂СО₃
D) HCl, H₂SiO₃, HNO₂ E) HBr, H₂SiO₃, HClO
23. Көлемі 10 м³ хлорлы сутек газын алу үшін қанша (м³) сутек қажет?
A) 10 м³ B) 5 м³ C) 7,5 м³ D) 15 м³ E) 2,5 м³
24. Мына оксидтерге сәйкес келетін қышқылдар қатары: N₂O₃, Cl₂O₅, SO₃
A) HNO₂, HClO₃, H₂SO₃ B) HNO₃, HClO₃, H₂SO₄ C) HNO₂, HClO₂, H₂SO₄
D) HNO₂, HClO₃, H₂SO₄ E) HNO₃, HClO₃, H₂SO₃
25. Қышқыл түзуші элементтің валенттілігі үшке тең болатын қатар
A) HNO₃, HClO₃ B) H₂SO₄, HNO₃ C) H₂SiO₃, HClO
D) H₂SiO₃, HNO₂ E) НСІО₂, HNO₂

Қышқылдардың химиялық қасиеттері, қолданылуы /8 сынып/

(161-164 беттер)
1. «Қышқыл + тұз = жаңа тұз + жаңа қышқыл»-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) Н₂SіO₃= SіO₂+H₂O B) Mg+2HСІ=MgСІ₂+H₂ C) CaO + 2НСІ=CaCІ₂ + Н₂O
D) НСІ+AgNO₃=AgСІ+HNO₃ E) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O
2. Қыздырғанда айырылатын қышқылдар
A) Н₂SіO₃ B) Н₂SO₄ C) Н₂СO₃ D) НСІO₃ E) Н₂SO₃
3. НСІO₃ қышқылға сәйкес келетін оксид
A) Cl₂O₃ B) Cl₂O₅ C) Cl₂O D) Cl₂O₇ E) ClO₃
4. Қышқылдардың металл оксидтерімен әрекеттесу реакция теңдеулері
A) MgО+2HСІ=MgСІ₂+H₂О B) 2НСІ+Cu(OН)₂ =CuСІ₂ + 2H₂O C) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O
D) CaO + 2НСІ=CaCІ₂ + Н₂O E) НСІ+AgNO₃=AgСІ+HNO₃
5. «Қышқыл + негіз = тұз + су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) Н₂SіO₃= SіO₂+H₂O B) Mg+2HСІ=MgСІ₂+H₂ C) CaO + 2НСІ=CaCІ₂ + Н₂O
D) 2НСІ+СaСO₃=СaСІ₂+H₂O+СО₂↑ E) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O
6. Реакцияны жүргізгенде қара түстің жойылып, жасылдау түс пайда болатын реакция теңдеуі
A) 2HСІ + СuО =CuСІ₂+H₂О B) H₂SO₄+BaCl₂ = BaSO₄+2HCl C) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O
D) 2НСІ+СaСO₃=СaСІ₂+H₂O+СО₂ E) НСІ+AgNO₃=AgСІ+HNO₃
7. «Белсенді металл + қышқыл = тұз + сутегі »-ге сәйкес реакция теңдеуі
A) Н₂SіO₃= SіO₂+H₂O B) Mg+2HСІ=MgСІ₂+H₂ C) CaO + 2НСІ=CaCІ₂ + Н₂O
D) 2НСІ+СaСO₃=СaСІ₂+H₂O+СО₂↑ E) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O
8. Қышқылдардың негіздермен әрекеттесу реакция теңдеулері
A) MgО+2HСІ=MgСІ₂+H₂О B) 2НСІ+Cu(OН)₂ =CuСІ₂ + 2H₂O
C) НСІ+AgNO₃=AgСІ+HNO₃ D) CaO + 2НСІ=CaCІ₂ + Н₂O E) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O
9. «Қышқыл + негіздік оксид = тұз + су »-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) Н₂SіO₃= SіO₂+H₂O B) Mg+2HСІ=MgСІ₂+H₂ C) CaO + 2НСІ=CaCІ₂ + Н₂O
D) 2НСІ+СaСO₃=СaСІ₂+H₂O+СО₂↑ E) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O
10. Массасы 500 г 7,3 %-дық тұз қышқылы кальций карбонатымен әрекеттескенде неше литр (қ.ж.) көмірқышқыл газы бөлінеді?
A) 11,2 л B) 5,6 л C) 16,8 л D) 22,4 л E) 28 л
11. Газ бөліне жүретін реакция теңдеулері
A) Н₂SіO₃= SіO₂+H₂O B) Mg+2HСІ=MgСІ₂+H₂ C) CaO + 2НСІ=CaCІ₂ + Н₂O
D) 2НСІ+СaСO₃=СaСІ₂+H₂O+СО₂ E) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O
12. Қышқылдардың тұздармен әрекеттесу реакция теңдеулері
A) 2HСІ + СuО =CuСІ₂+H₂О B) H₂SO₄+BaCl₂ = BaSO₄+2HCl C) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O
D) 2НСІ+СaСO₃=СaСІ₂+H₂O+СО₂↑ E) НСІ+AgNO₃=AgСІ+HNO₃
13. Тұнба түзіле жүретін реакция теңдеулері
A) 2HСІ + СuО =CuСІ₂+H₂О B) H₂SO₄+BaCl₂ = BaSO₄+2HCl C) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O
D) 2НСІ+СaСO₃=СaСІ₂+H₂O+СО₂ E) НСІ+AgNO₃=AgСІ+HNO₃
14. Массасы 300 г 20 %-дық күкірт қышқылымен әрекеттесу үшін 25,8 %-дық тығыздығы 1,285 г/мл натрий гидроксиді ерітіндісінің қанша көлемі жұмсалады?
A) 174,738мл B) 147,387 мл C) 174,837 мл D) 147,738 мл E) 147,378 мл
15. «Қышқыл = қышқылдық оксид + су »-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) Н₂SіO₃= SіO₂+H₂O B) Mg+2HСІ=MgСІ₂+H₂ C) CaO + 2НСІ=CaCІ₂ + Н₂O
D) 2НСІ+СaСO₃=СaСІ₂+H₂O+СО₂↑ E) НСІ+NaOН =NaСІ + H₂O

Негіздер, құрамы, аталуы /8 сынып/ (165-168 беттер)

1. Негіздердің физикалық қасиеттері
A) судағы ерітінділері индикатордың түсін өзгертпейді
B) негіздердің судағы ерітінділері қолға сабындалып тұрады
C) қышқыл дәм береді
D) майтәрізді ауыр сұйықтық
E) матаны, теріні, қағазды күйдіреді
2. Суда аз еритін негіздер
A) Cu(OH)₂, NaOH B) CsOH, Fe(OH)₂ C) Zn(OH)₂, Al(OH)₃
D) Cа(OH)₂, Mg(OH)₂ E) Ca(ОН)₂, NaOH
3. Негіз дегеніміз
A) молекула құрамында бейметалл атомдарымен байланысқан бір немесе бірнеше гидроксотоп
(ОН) бар күрделі қосылыстар
B) молекула құрамында металл атомдарымен байланысқан бір немесе бірнеше гидроксотоп (ОН)
бар күрделі қосылыстар
C) молекула құрамында металл және бейметалл атомдарымен байланысқан бір немесе бірнеше
гидроксотоп (ОН) бар күрделі қосылыстар
D) молекула құрамында металл атомдарымен байланысқан бір немесе бірнеше оттегі атомы бар
күрделі қосылыстар
4. Гидроксотоптың валенттілігі тең
A) ІІ B) V C) І D) IV E) ІІІ
5. Күйдіргіш натр мен сөндірілген әктің формуласын көрсетіңдер
A) Са(ОН)₂ B) Na₂SO₄ C) СаСО₃ D) NaОН E) СаО
6. Негіз қалдығының валенттілігі ІIІ ке тең формула
A) Fe(OH)₂ B) АІ C) АІОН D) Na E) CuOH
7. Салыстырмалы молекулалық массасы 98 және 90-ға тең негіздер қатары
A) Cu(OH)₂, NaOH B) CsOH, Fe(OH)₂ C) Zn(OH)₂, Al(OH)₃
D) Ca(ОН)₂, RbOH E) Cu(OH)₂, Fe(OH)₂
8. Суда еритін негіздер
A) Cu(OH)₂, Fe(OH)₂ B) Cu(OH)₂, NaOH C) CsOH, Fe(OH)₂
D) Ca(ОН)₂, RbOH E) Zn(OH)₂, Al(OH)₃
9. Негіздердің қышқылдылығы анықталады
A) гидроксотоптардың санымен B) сутектің санымен C) металдың санымен
D) оттектің санымен E) металдың валенттілігімен
10. Негіздердің қалдықтарының валенттілігі анықталады
A) гидроксил топтарымен алмасқан сутек атомдарының санымен
B) қышқыл қалдықтарына алмасқан сутегі атомдарының санымен
C) қышқыл қалдықтарына алмасқан гидроксил топтарының санымен
D) гидроксил топтарымен алмасқан қышқыл қалдықтарының санымен
E) гидроксил топтарымен алмасқан оттек атомдарының санымен
11. Fe(OH)₂ халықаралық номенклатура бойынша атауы
A) темір гидроксиді B) темір дигидроксиді C) темір үшоксиді
D) темір диоксиді E) темір үшгидроксиді
12. Салыстырмалы молекулалаық массаларының айырмасы 8-ге тең негіздер жұбы
A) Cu(OH)₂, Fe(OH)₂ B) Cu(OH)₂, NaOH C) КOH, Fe(OH)₂
D) Ca(ОН)₂, NaOH E) Zn(OH)₂, Ғе(OH)₂

13. Химиялық формулалардың молекуладағы атомдарының байланысу реті мен элементтердің валенттілігін көрсететін түрі

A) молекулалық формула B) электрондық формула C) жалпы формула
D) құрылымдық формула E) жинақталған формула
14. Негіз қалдығының валенттілігі ІІ ге тең формула
A) Fe(OH)₂ B) CuOH C) АІОН D) Na E) АІ
15. Суда ерімейтін негіздер
A) Cu(OH)₂, NaOH B) CsOH, Fe(OH)₂ C) Са(OH)₂, Al(OH)₃
D) Ca(ОН)₂, RbOH E) Cu(OH)₂, Fe(OH)₂
16. Fe(OH)₃ халықаралық номенклатура бойынша атауы
A) темір гидроксиді B) темір дигидроксиді C) темір үшоксиді
D) темір диоксиді E) темір үшгидроксиді
17. Күйдіргіш сілтілер
A) КОН, NaOH B) CsOH, Fe(OH)₂ C) Zn(OH)₂, Al(OH)₃
D) Cu(OH)₂, RbOH E) Cu(OH)₂, Fe(OH)₂
18. Екіұдайлы гидроксидтер
A) Cu(OH)₂, NaOH B) CsOH, Fe(OH)₂ C) Zn(OH)₂, Al(OH)₃
D) Ca(ОН)₂, RbOH E) Cu(OH)₂, Fe(OH)₂
19. Көлемі 13,44 л көмірқышқыл газын әк суынан Са(ОН)₂ өткізгенде қанша тұнба түзіледі?
Са(ОН)₂+СО₂=CaCO₃↓+H₂O
A) 300 г B) 600г C) 120 г D) 60 г E) 30 г
20. Массасы 14,7 г мыс (ІІ) гидроксидін еріту үшін неше моль тұз қышқылы қажет?
A) 0,1 моль B) 0,3 моль C) 0,2 моль D) 0,5 моль E) 0,4 моль

Негіздердің химиялық қасиеттері /8 сынып/

(168-170 беттер)
1. «Сілті + тұз = тұз + негіз»-ге сәйкес реакция теңдеуі
A) Ва(ОН)₂ +Na₂SO₄= ВаSO₄↓+ 2NaОН B) Са(ОН)₂+СО₂=СаСО₃↓+H₂О
C) Ғе(ОН)₃ + 3НСІ=ҒеCІ₃ + 3Н₂O D) 2КОН +Н₂SO₄= К₂SO₄ +2H₂O E) Сu(OH)₂ =CuO + H₂O
2. Күшті негіздер мен күшті қышқылдар арасындағы реакциялар ... реакциясы деп аталады
A) орынбасу B) қосылу C) айырылу D) бейтараптану E) тотығу
3. Барлық негіздерге ортақ қасиет
A) қышқылдармен әрекеттесіп, тұз және негіз түзуі
B) қышқылдармен әрекеттесіп, тұз және су түзуі
C) тұздармен әрекеттесіп, қышқыл және су түзуі
D) қышқылдармен әрекеттесіп, жаңа негіз және су түзуі
E) тұздармен әрекеттесіп, жаңа тұз және су түзуі
4. Реакция нәтижесінде қызыл қоңыр тұнба түзілуімен жүретін реакция теңдеуі
A) Ва(ОН)₂+Na₂SO₄= ВаSO₄↓+2NaОН B) Са(ОН)₂+СО₂=СаСО₃↓+H₂О
C) ҒеCІ₃+3NaOH =Ғе(ОН)₃↓+3NaСІ D) 2КОН+Н₂SO₄= К₂SO₄ +2H₂O E) Сu(OH)₂ =CuO+H₂O
5. Сынауыққа жаңадан әзірленген әк суынан аздап құйып алып, оған шыны түтікпен үрлесек, біраздан кейін лай пайда болады. Себебі
A) біз тыныс алғанда бөлінген оттегі газы реакцияға түседі
B) біз тыныс алғанда бөлінген азот газы реакцияға түседі
C) біз тыныс алғанда бөлінген су буы реакцияға түседі
D) біз тыныс алғанда бөлінген көмірқышқыл газы реакцияға түседі
E) біз тыныс алғанда бөлінген иіс газы реакцияға түседі
6. «Сілті + қышқылдық оксид = тұз + су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) Ва(ОН)₂ +Na₂SO₄= ВаSO₄↓+ 2NaОН B) Са(ОН)₂+СО₂=СаСО₃↓+H₂О
C) Ғе(ОН)₃ + 3НСІ=ҒеCІ₃ + 3Н₂O D) 2КОН +Н₂SO₄= К₂SO₄ +2H₂O E) Сu(OH)₂ =CuO + H₂O
7. Сынауыққа натрий гидроксиді ерітіндісін құйып, оны темір (ІІІ) хлоридімен әрекеттестіргенде түзіледі
A) сары түсті темір (ІІІ) гидроксиді B) жасыл түсті темір (ІІ) гидроксиді
C) қызыл қоңыр түсті натрий хлориді D) сары түсті натрий хлориді
E) қызыл қоңыр түсті темір (ІІІ) гидроксиді

8. Мырыш гидроксидінің негіздік қасиет көрсететін реакция теңдеулері

A) Zn(ОН)₂+2NaOH=Na₂ZnO₂+2H₂О B) Zn(OH)₂ =ZnO + H₂O
C) Zn(ОН)₂+2НСІ=ZnCІ₂+2Н₂O D) Zn(ОН)₂+2KOH=K₂ZnO₂+2H₂О
E) Zn(ОН)₂+ Н₂SO₄=Zn Н₂SO₄+2Н₂O
9. Реакция нәтижесінде ақ тұнба түзілуімен жүретін реакция теңдеуі
A) Ғе(ОН)₃ + 3НСІ=ҒеCІ₃ + 3Н₂O B) Ва(ОН)₂+Na₂SO₄= ВаSO₄↓+2NaОН
C) ҒеCІ₃+3NaOH =Ғе(ОН)₃↓+3NaСІ D) 2КОН+Н₂SO₄= К₂SO₄ +2H₂O E) Сu(OH)₂ =CuO+H₂O
10. Мырыш гидроксиді қандай қосылыстармен әрекеттескенде негіздік қасиет көрсетеді?
A) НСІ B) NaOH C) Н₂SO₄ D) Na₂SO₄ E) КOH
11. Суда ерімейтін негіздердің ерекше қасиетін сипаттайтын реакция теңдеуі
A) Ва(ОН)₂ +Na₂SO₄= ВаSO₄↓+ 2NaОН B) Са(ОН)₂+СО₂=СаСО₃↓+H₂О
C) Ғе(ОН)₃ + 3НСІ=ҒеCІ₃ + 3Н₂O D) 2КОН +Н₂SO₄= К₂SO₄ +2H₂O E) Сu(OH)₂ =CuO + H₂O
12. Мырыш гидроксидінің қышқылдық қасиет көрсететін реакция теңдеулері
A) Zn(ОН)₂+2NaOH=Na₂ZnO₂+2H₂О B) Zn(OH)₂ =ZnO + H₂O
C) Zn(ОН)₂+2НСІ=ZnCІ₂+2Н₂O D) Zn(ОН)₂+2KOH=K₂ZnO₂+2H₂О
E) Zn(ОН)₂+ Н₂SO₄=Zn Н₂SO₄+2Н₂O
13. Бейтараптану реакциясы
A) Ва(ОН)₂ +Na₂SO₄= ВаSO₄↓+ 2NaОН B) Са(ОН)₂+СО₂=СаСО₃↓+H₂О
C) 2Ғе(ОН)₃=Ғе₂О₃ + 3Н₂O D) 2КОН +Н₂SO₄= К₂SO₄ +2H₂O E) Сu(OH)₂ =CuO + H₂O
14. Мырыш гидроксиді қандай қосылыстармен әрекеттескенде қышқылдық қасиет көрсетеді?
A) НСІ B) NaOH C) Н₂SO₄ D) Na₂SO₄ E) КOH
15. Жаңа әзірленген әк суына шыны түтікпен ауа үрлесек, біраздан кейін ерітіндіде лай пайда болады. Тиісті реакция теңдеуі
A) 2Ғе(ОН)₃=Ғе₂О₃ + 3Н₂O B) Ва(ОН)₂ +Na₂SO₄= ВаSO₄↓+ 2NaОН
C) 2КОН +Н₂SO₄= К₂SO₄ +2H₂O D) Сu(OH)₂ =CuO + H₂O E) Са(ОН)₂+СО₂=СаСО₃↓+H₂О
16. «Негіз + қышқыл = тұз + су»-ға сәйкес реакция теңдеулері
A) Ва(ОН)₂ +Na₂SO₄= ВаSO₄↓+ 2NaОН B) Са(ОН)₂+СО₂=СаСО₃↓+H₂О
C) Ғе(ОН)₃ + 3НСІ=ҒеCІ₃ + 3Н₂O D) 2КОН +Н₂SO₄= К₂SO₄ +2H₂O E) Сu(OH)₂ =CuO + H₂O
17. Массасы 80 г күкірт қышқылының ерітіндісін бейтараптау үшін 11,2 г күйдіргіш кали қажет
болса, қышқылдың концентрациясы қандай болғаны?
A) 12,25 % B) 10,25 % C) 14,25 % D) 11,25 % E) 13,25 %
18. Көлемі 160 мл 25,8 %-дық (ρ=1,285 г/мл) натрий гидроксидін күкірт қышқылымен толық
бейтараптағанда қанша тұз шығады?
A) 95,14 г B) 94,15 г C) 91,45г D) 94,51 г E) 95,41 г
19. Барий гидроксидінің 20°-температурада 3,66 %-дық қанық ерітіндісі берілсе, оның ерігіштігі қандай?
A) 5,8 г/100 г B) 1,8 г/100 г C) 4,8 г/100 г D) 2,8 г/100 г E) 3,8 г/100 г
20. Массасы 40 г тұз қышқылының ерітіндісін бейтараптау үшін 4 г күйдіргіш натр қажет болса,
қышқылдың концентрациясы қандай болғаны?
A) 10,125 % B) 6,125 % C) 9,125 % D) 8,125 % E) 7,125 %

Тұздар, жіктелуі, аталуы (172-176 беттер)

1. Орта тұздар қатарын анықтаңдар
A) Na₂SO₄, ВаSO₄, ҒеCІ₃B) Са(НСО₃)₂, К₂SO₄, Ғе(ОН)₂СІ C) NаНСО₃, КHSO₄, Na₂HPO₄
D) Са(OН)СI, Al(OH)SO₄, Ғе(ОН)₂СІ E) Mg(НСО₃)₂, Na₂SO₄, Al(ОН)СІ₂
2. Тұздар-
A) металл атомдары және гидроксотоптан тұратын күрделі заттар
B) сутегі атомдары және қышқыл қалдықтарынан тұратын күрделі заттар
C) металл және оттегі атомдарынан тұратын күрделі заттар
D) металл атомдары және қышқыл қалдықтарынан тұратын күрделі заттар
E) металл және сутегі атомдарынан тұратын күрделі заттар
3. Қара түсті тұздар қатарын көрсет
A) CdS, PbS, Ag₂S B) CuS, PbS, Ag₂S C) CuS, PbS, FeSO₄
D) CuS, PbI₂, Ag₂S E) CuSO₄, PbS, Ag₂S
4. Тұздар жіктеледі
A) негіздік тұздар B) орта тұздар C) суда еритін тұздар
D) қышқылдық тұздар E) суда ерімейтін тұздар
5. Натрий сульфатының формуласы
A) Na₂SO₃ B) NaНSO₄ C) NaНSO₃ D) Na₂S E) Na₂SO₄
6. Қайсы реакция нәтижесінде Ғе(ОН)₂СІ түзіледі
A) Ғе(ОН)₃ + 3НСІ= ? + 3Н₂O B) Ғе(ОН)₃ + 2НСІ=? + 2Н₂O C) Ғе(ОН)₃ + НСІ=? + Н₂O
D) Ғе(ОН)₂ + НСІ=? + Н₂O E) Ғе(ОН)₂ + 2НСІ=? +2Н₂O
7. NaНSO₃ тұзының атауы
A) натрий гидросульфиті B) натрий сульфиді C) натрий гидросульфаты
D) натрий гидросульфиді E) натрий сульфиті
8. Қышқылдық тұздар қатарын анықтаңдар
A) Na₂SO₄, ВаSO₄, ҒеCІ₃B) Са(НСО₃)₂, К₂SO₄, Ғе(ОН)₂СІ
C) NаНСО₃, КHSO₄, Na₂HPO₄ D) Са(OН)СI, Al(OH)SO₄, Ғе(ОН)₂СІ
E) Mg(НСО₃)₂, Na₂SO₄, Al(ОН)СІ₂
9. Орта тұздар түзіледі
A) қышқылдың құрамындағы сутек атомдары металл атомдарына толық алмаспағанда
B) қышқыл құрамындағы сутек атомдары металл атомдарына түгелдей алмасқанда
C) қышқылдың құрамындағы сутек атомдары оттек атомдарына толық алмаспағанда
D) негіздердің құрамындағы гидроксотоптар толығымен қышқыл қалдықтарына алмаспағанда
E) қышқылдың құрамындағы оттек атомдары металл атомдарына толық алмаспағанда
10. Қышқылдық тұз түзілуімен жүретін реакция теңдеулері
A) АІ(ОН)₃ + 3НСІ=АІСІ₃ + 3Н₂O B) 2КОН + Н₃РО₄=К₂НРО₄ + 2Н₂O
C) Ғе(ОН)₂ + НСІ=Ғе(ОН)СІ + Н₂O D) Са(ОН)₂ + Н₃РО₄= СаНРО₄ + 2Н₂O
E) Ғе(ОН)₂ + 2НСІ=ҒеСІ₂ +2Н₂O
11. Ғе(ОН)₂СІ тұзының атауы
A) темірдің (ІІІ) гидроксохлориді B) темірдің (ІІ) гидроксохлориді C) темірдің (ІІІ) хлориді
D) темірдің (ІІ) хлориді E) темірдің (ІІІ) дигидроксохлориді
12. Судағы ерігіштігі өте төмен тұздар
A) барий сульфаты, натрий карбонаты B) қорғасын сульфиді, кальций нитраты
C) кальций карбонаты, күміс хлориді D) натрий нитраты, калий хлориді
E) варий сульфаты, натрий сульфаты
13. Негіздік тұздар қатарын анықтаңдар
A) Na₂SO₄, ВаSO₄, ҒеCІ₃B) Са(НСО₃)₂, К₂SO₄, Ғе(ОН)₂СІ
C) NаНСО₃, КHSO₄, Na₂HPO₄ D) Са(OН)СI, Al(OH)SO₄, Ғе(ОН)₂СІ
E) Mg(НСО₃)₂, Na₂SO₄, Al(ОН)СІ₂
14. Қышқылдық тұздар түзіледі
A) қышқылдың құрамындағы сутек атомдары металл атомдарына толық алмаспағанда
B) қышқыл құрамындағы сутек атомдары металл атомдарына түгелдей алмасқанда
C) қышқылдың құрамындағы сутек атомдары оттек атомдарына толық алмаспағанда
D) негіздердің құрамындағы гидроксотоптар толығымен қышқыл қалдықтарына алмаспағанда
E) қышқылдың құрамындағы оттек атомдары металл атомдарына толық алмаспағанда
15. Орта тұз түзілуімен жүретін реакция теңдеулері
A) АІ(ОН)₃ + 3НСІ=АІСІ₃ + 3Н₂O B) 2КОН + Н₃РО₄=К₂НРО₄ + 2Н₂O
C) Ғе(ОН)₂ + НСІ=Ғе(ОН)СІ + Н₂O D) Са(ОН)₂ + Н₃РО₄= СаНРО₄ + 2Н₂O
E) Ғе(ОН)₂ + 2НСІ=ҒеСІ₂ +2Н₂O
16. Сары түсті тұздар қатарын анықта
A) K₂CrO₄, PbS B) PbI₂, K₂CrO₄ C) PbI₂, K₂Cr₂O₇ D) K₂CrO₄, CrCl₃ E) PbI₂, CdS
17. Келтірілген тұздардан негіздік түздардың санын анықта:
KНCO₃, PbS, Cr(ОН)Cl₂, CdS, СаНРО₄, Ғе(ОН)СІ, АІСІ₃, К₂НРО₄, Mg(ОН)NO₃, Mg(НСО₃)₂
A) 2 B) 6 C) 3 D) 5 E) 4
18. Келтірілген тұздардан қышқылдық түздардың санын анықта:
KНCO₃, PbS, Cr(ОН)Cl₂, CdS, СаНРО₄, Ғе(ОН)СІ, АІСІ₃, К₂НРО₄, Mg(ОН)NO₃, Mg(НСО₃)₂
A) 4 B) 1 C) 5 D) 4 E) 6
19. Негіздік тұздар түзіледі
A) қышқылдың құрамындағы сутек атомдары металл атомдарына толық алмаспағанда
B) қышқыл құрамындағы сутек атомдары металл атомдарына түгелдей алмасқанда
C) қышқылдың құрамындағы сутек атомдары оттек атомдарына толық алмаспағанда
D) негіздердің құрамындағы гидроксотоптар толығымен қышқыл қалдықтарына алмаспағанда
E) қышқылдың құрамындағы оттек атомдары металл атомдарына толық алмаспағанда
20. Негіздік тұз түзілуімен жүретін реакция теңдеулері
A) АІ(ОН)₃ + 3НСІ=АІСІ₃ + 3Н₂O B) 2КОН + Н₃РО₄=К₂НРО₄ + 2Н₂O
C) Ғе(ОН)₂ + НСІ=Ғе(ОН)СІ + Н₂O D) Са(ОН)₂ + НNO₃= Са(OН)NО₃ + Н₂O
E) Ғе(ОН)₂ + 2НСІ=ҒеСІ₂ +2Н₂O
21. Массасы 80 г мыс (ІІ) сульфаты темірмен әрекеттескенде қанша темір (ІІ) сульфаты түзіледі?
A) 76 г B) 80 г C) 74 г D) 78 г E) 82г
22. Көлемі 200 мл 40 %-дық, тығыздығы 1,424 г/мл калий гидроксиді фосфор қышқылымен әрекеттескенде қанша калий гидрофосфаты алынады?
A) 167,89 г B) 179,68 г C) 167,98 г D) 176,98 г E) 186,97 г
23. Массасы 13,9 г темір (ІІ) сульфатының кристалдарын қатты қыздырғанда кристалдық су буланып ұшып, массасы 6,3 грамға азайған. Кристаллогидраттың формуласын құрыңдар
A) FeSO₄*5H₂O B) FeSO₄*2H₂O C) FeSO₄*7H₂O D) FeSO₄*10H₂O E) FeSO₄*6H₂O
24. Массасы 2,87 г күміс хлоридін алу үшін 2 %-дық күміс нитратынан қанша керек?
A) 34 г B) 170 г C) 85 г D) 17 г E) 340 г
25. Металдарды бір-біріне дәнекерлегенкезде дәнекерлеу сұйықтығын пайдаланады. Оны былай әзірлейді: тұз қышқылының ерітіндісіне мырышты салып, реакция аяқталғанша жүргізеді. Реакция теңдеуін жазып, массасы 13 г мырышпен әрекеттесетін 12 % -дық тұз қышқылы ерітіндісінің (тығыздығы 1,059 г/мл) көлемі мен түзілетін тұз массасын есептеңдер
A) 114,89 мл HCl, 22,7 г ZnCl₂ B) 184,19 мл HCl, 27,2 г ZnCl₂ C) 124,89 мл HCl, 17,2 г ZnCl₂
D) 914,89 мл HCl, 72,2 г ZnCl₂ E) 114,89 мл HCl, 27,2 г ZnCl₂

Тұздардың химиялық қасиеттері /8 сынып/ (178-181 беттер)

1. «Тұз + қышқыл = тұз (жаңа) + қышқыл(жаңа)»-ға сәйкес келетін реакция теңдеуі
A)BaCl₂ + Na₂SO₄= BaSO₄ + 2NaCl B) CaSiO₃=CaO+SiO₂
C) CuSO₄+5H₂O=CuSO₄*5H₂O D) 2Na₃PO₄+3Ca(OH)₂=Ca₃(PO₄)₂+6NaOH
E) CuSO₄+Fe=Cu+FeSO₄ F) 2NaCl+H₂SO₄=Na₂SO₄+2HCl
2. Ақ түсті мыс сульфатының кристалдарына су тамызған кезде жүретін реакцияның жүру белгілері
A) көк түсті тұнба түседі B) жылу бөлінеді C) ерітінді жасылдаутүске өтеді
D) көк түсті ерітінді пайда болады E) жылу сіңіріледі
3. «Тұз + тұз = тұз (жаңа) + тұз(жаңа)» типті реакциялардың жүру шарттары
A) түзілген тұздардың біреуі тұнбаға түсуі керек
B) белсенділік қатарында бұрын тұрған металл өзінен кейін тұрған металдарды олардың
тұздарынан ығыстырады
C) реакцияға қатысатын тұздардың екеуі де ерімтал болуы керек
D) реакцияға қатысқан қышқыл реакция нәтижесінде түзілетін қышқылдан күшті және тұрақты
болу керек
E) реакцияға алынған және түзілген тұз ерімтал болу керек
4. Кальцийленген соданың формуласы
A) CuSO₄*5H₂O B) Na₂SO₄*10H₂O C) Na₂СO₃ D) FeSO₄*7H₂O E) Na₂СO₃*10H₂O
5. «Тұз + тұз = тұз (жаңа) + тұз(жаңа)»-ға сәйкес келетін реакция теңдеуі
A)BaCl₂ + Na₂SO₄= BaSO₄ + 2NaCl B) CaSiO₃=CaO+SiO₂
C) CuSO₄+5H₂O=CuSO₄*5H₂O D) 2Na₃PO₄+3Ca(OH)₂=Ca₃(PO₄)₂+6NaOH
E) CuSO₄+Fe=Cu+FeSO₄ F) 2NaCl+H₂SO₄=Na₂SO₄+2HCl
6. Сынауыққа барий хлоридінің ерітіндісін құйып, оған натрий сульфатының ерітіндісін қосқанда болатын өзгеріс
A) көк түсті тұнба пайда болады B) қоңыр түсті тұнба пайда болады C) жасылдау түсті тұнба пайда болады D) ақ түсті тұнба пайда болады E) көгілдір түсті тұнба пайда болады
7. Натрий сульфатының Na₂SO₄ құрамындағы күкірттің (S) массалық үлесін анықтаңдар
A) 22,53 % B) 25,23 % C) 35,22 % D) 23,25 % E) 32,25 %
8. «Тұз + металл = тұз (жаңа) + металл(жаңа)» типті реакциялардың жүру шарттары
A) түзілген тұздардың біреуі тұнбаға түсуі керек
B) белсенділік қатарында бұрын тұрған металл өзінен кейін тұрған металдарды олардың
тұздарынан ығыстырады
C) реакцияға қатысатын тұздардың екеуі де ерімтал болуы керек
D) реакцияға қатысқан қышқыл реакция нәтижесінде түзілетін қышқылдан күшті және тұрақты
болу керек
E) реакцияға алынған және түзілген тұз ерімтал болу керек
9. «Тұз + негіз = тұз (жаңа) + негіз(жаңа)»-ға сәйкес келетін реакция теңдеуі
A)BaCl₂ + Na₂SO₄= BaSO₄ + 2NaCl B) CaSiO₃=CaO+SiO₂
C) CuSO₄+5H₂O=CuSO₄*5H₂O D) 2Na₃PO₄+3Ca(OH)₂=Ca₃(PO₄)₂+6NaOH
E) CuSO₄+Fe=Cu+FeSO₄ F) 2NaCl+H₂SO₄=Na₂SO₄+2HCl
10. Темір сульфаты ақ түсті, ауадағы суды қосып темір купоросы FeSO₄*7H₂O қандай түске өтеді?
A) көк түске өтеді B) қызыл түске өтеді C) жасылдау түске өтеді
D) қызғылт түске өтеді E) қоңыр түске өтеді
11. Көк түсті кристаллогидраттың формуласы
A) CuSO₄*5H₂O B) Na₂SO₄*10H₂O C) Na₂СO₃ D) FeSO₄*7H₂O E) Na₂СO₃*10H₂O
12. Кейбір тұздар қыздырғанда ыдырайды. Тиісті реакция теңдеуі
A)BaCl₂ + Na₂SO₄= BaSO₄ + 2NaCl B) CaSiO₃=CaO+SiO₂
C) CuSO₄+5H₂O=CuSO₄*5H₂O D) 2Na₃PO₄+3Ca(OH)₂=Ca₃(PO₄)₂+6NaOH
E) CuSO₄+Fe=Cu+FeSO₄ F) 2NaCl+H₂SO₄=Na₂SO₄+2HCl
13. Ас тұзының кристалдарына концентрлі күкірт қышқылын құйғанда қандай қосылыс газкүйінде түзіледі?
A) натрий сульфаты B) натрий хлориді C) су
D) күкірт қышқылы E) хлорлы сутегі
14. Сынауыққа мыс сульфатының ерітіндісін құйып, оған темір шеге салынса, оның беті қапталады
A) сары мыспен B) ақ темірмен C) қызыл мыспен
D) ақ мыспен E) қоңыр темірмен
15. CuSO₄*5H₂O тұзының аталуы
A) мыс сульфаты B) темір купоросы C) күкірт купоросы
D) мыс купоросы E) мыс сульфиті
16. «Тұз + металл = тұз (жаңа) + металл(жаңа)»-ға сәйкес келетін реакция теңдеуі
A)BaCl₂ + Na₂SO₄= BaSO₄ + 2NaCl B) CaSiO₃=CaO+SiO₂
C) CuSO₄+5H₂O=CuSO₄*5H₂O D) 2Na₃PO₄+3Ca(OH)₂=Ca₃(PO₄)₂+6NaOH
E) CuSO₄+Fe=Cu+FeSO₄ F) 2NaCl+H₂SO₄=Na₂SO₄+2HCl
17. Натрий карбонатының Na₂СO₃ құрамындағы көміртектің (С) массалық үлесін анықтаңдар
A) 11,32 % B) 12,31 % C) 32,12 % D) 13,21 % E) 11,23 %
18. «Тұз + қышқыл = тұз (жаңа) + қышқыл(жаңа)» типті реакциялардың жүру шарттары
A) түзілген тұздардың біреуі тұнбаға түсуі керек
B) белсенділік қатарында бұрын тұрған металл өзінен кейін тұрған металдарды олардың
тұздарынан ығыстырады
C) реакцияға қатысатын тұздардың екеуі де ерімтал болуы керек
D) реакцияға қатысқан қышқыл реакция нәтижесінде түзілетін қышқылдан күшті және тұрақты
болу керек
E) реакцияға алынған және түзілген тұз ерімтал болу керек
19. Глаубер тұзының формуласы
A) CuSO₄*5H₂O B) Na₂SO₄*10H₂O C) Na₂СO₃ D) FeSO₄*7H₂O E) Na₂СO₃*10H₂O
20. Көптеген тұздар суда ерігенде онымен химиялық әрекеттесіп кристаллогидраттар түзеді. Тиісті реакция теңдеуі
A)BaCl₂ + Na₂SO₄= BaSO₄ + 2NaCl
B) CaSiO₃=CaO+SiO₂
C) CuSO₄+5H₂O=CuSO₄*5H₂O
D) 2Na₃PO₄+3Ca(OH)₂=Ca₃(PO₄)₂+6NaOH
E) CuSO₄+Fe=Cu+FeSO₄
F) 2NaCl+H₂SO₄=Na₂SO₄+2HCl

Бейорганикалық қосылыстар арасындағы генетикалық байланыс /8 cынып/

1. Өзгерістерді жүзеге асыруға болатын реакциялардың теңдеулерін жазыңдар:

Ғе→Fe₂O₃→FeCl₃→Fe(OH)₃→Fe₂(SO₄)₃
Өзгерістер сызбасында неше бағдарша (→) болса, сонша реакция теңдеуі құрылады. Бізде 4 бағдарша тұр. Демек 4 реакция теңдеуі құрылады.

Ғе→Fe₂O₃ мына өзгерісті іске асырайық. Бағдаршадан кейін оттек пайда болды. Демек оттек қосу керек

Ғе+О₂→Fe₂O₃ енді теңестіреміз. 4Ғе+3О₂→2Fe₂O₃

Fe₂O₃→FeCl₃ оттектің орнына хлор пайда болып қалды. Хлордың жеке өзін қосуға болмайды. Құрамында хлоры

бар қышқыл қосамыз.
Fe₂O₃+НСІ→FeCl₃+Н₂О оттек пен хлор орын ауысты.
Fe₂O₃+6НСІ→2FeCl₃+3Н₂О

FeCl₃→Fe(OH)₃ хлордың орнына гидроксил топ пайда болды. Демек не КОН немесе NaOH қосу керек.

FeCl₃+КОН→Fe(OH)₃ +КСІ хлор мен гидроксил топ орын ауысты.
FeCl₃+3КОН→Fe(OH)₃ +3КСІ

Fe(OH)₃→Fe₂(SO₄)₃ гидроксил топтың орнында сульфат пайда болды. Н₂SO₄ қосамыз.

Fe(OH)₃+ Н₂SO₄→Fe₂(SO₄)₃ +НОН -ОН пен = SO₄ орын ауысты.
2Fe(OH)₃+ 3Н₂SO₄→Fe₂(SO₄)₃ +6НОН
Реакция теңдеулері осы реттілікпен құрастырылады.
Реакциядан кейін -СІ пайда болса НСІ қосу керек.
Реакциядан кейін –NO₃ пайда болса HNO₃ қосу керек.
Реакциядан кейін = SO₄ пайда болса Н₂SO₄ қосу керек.
Тапсырма:
А) Zn→ZnO→Zn(NO₃)₂→Zn(OH)₂→ZnSO₄
Ә) Mg→MgO→MgSO₄→Mg(OH)₂→ Mg(NO₃)₂

Көміртектің жалпы сипаттамасы. Көміртектің аллотропиялық түрөзгерістері /8 сынып/

(189-191 беттер)

1. Нанотехнология қайда пайдаланылатын кристалдарды әзірлеуге мүмкіндік береді

A) ұшақтарда B) компьютер техникасында C)көліктерде
D) кемелерде E) электроникада
2. Көміртектің табиғатта бос күйінде кездесетін аллотропиялық түрөзгерістері
A) графит B) фуллерен C) графен D) алмаз E) карбин
3. Көміртектің улы қосылыстары
A) мәрмәр B) төртхлорлы көміртек C) иіс газы
D) магнезит E) күкіртті көміртек
4. Көміртектің валенттік электрондары негізгі жағдайда көрсететін валенттілігі
A) І B) ІІІ C) V D) ІІ E) IV
5. Футбол добы сияқты құрылысты көміртектің аллотропиялықтүрөзгерісі
A) графит B) фуллерен C) графен D) алмаз E) карбин
6. Көміртек атомындағы электрондар саны
A) 6 B) 12 C) 5 D) 9 E) 7
7. Көміртек алынады
A) органикалық заттарды өртеу арқылы B) таскөмірді тотықтыру арқылы
C) ағашты ауасыз ыдырату арқылы D) мұнайды айдау арқылы
E) органикалық заттардың көмірленуі нәтижесінде
8. Графит қандай жағдайда карбинге айналады
A) 1000°С-да B) төмен қысымда C) қалыпты жағдайда
D) 2000°С-да E) жоғары қысымда
9. Көміртектің электрондық формуласы
A) 1s²2s²2d² B) 1s²2s²2p³ C) 1s²2s²2p² D) 1s²2s²2p⁴ E) 1s²2s²
10. Өз бетіне газдарды, сұйықтарды сіңіретін қасиеті бар зат
A) аморфты көміртек B) таскөмір C) карбин
D) фуллерен E) алмаз
11. Көміртектің валенттік электрондары қозған жағдайда көрсететін валенттілігі
A) І B) ІІІ C) V D) ІІ E) IV
12. Көміртектің периодтық жүйеде орналасқан орны
A) негізгі топша B) IV топ C) қосымша топша
D) ІІ период E) IV период Ғ) ІІ топ
13. Байланысқан күйде көміртек кездеседі
A) топырақта B) мұнайда C) табиғи газда D) суда E) көмірде
14. Аморфты көміртек алынады
A) таскөмірді ауа қатысынсыз құрғақ айдау арқылы
B) табиғи газды ауа қатысынсыз құрғақ айдау арқылы
C) мұнайды ауа қатысынсыз құрғақ айдау арқылы
D) ағашкөмірін ауа қатысынсыз құрғақ айдау арқы
E) таскөмірді тотықтыру арқылы
15. Көміртектің табиғи қосылыстары
A) CCl₄ B) СаСО₃ C) CS₂ D) СаСО₃*MgCO₃ E) MgCO₃
16. Көміртектің валенттік электрондары қозған жағдайда көрсететін валенттілігіне сәйкес келетін қосылыстары
A) CН₄ B) СО C) CО₂ D) СоО E) CаO
17. Көміртек ерте заманнан адамзатқа қандай зат түрінде белгілі болған
A) мұнай B) күйе C) графит D) көмір E) карбин
18. Май тәрізді жылтыр сұр түсті жұмсақ зат
A) аморфты көміртек B) алмаз C) карбин D) фуллерен E) графит
19. Активтелген көмірдің түйіршіктері қолданылады
A) спиртті тазарту үшін B) қара бояуалу үшін C) отын ретінде
D) УЗИ-ге түсірерде алдын ала дайындық үшін E) зертханада отын ретінде
20. Көміртектің валенттік электрондары негізгі жағдайда көрсететін валенттілігіне сәйкес келетін қосылысы
A) CН₄ B) СО C) CО₂ D) СоО E) CаO

Көміртектің химиялық қасиеттері. Көміртек оксидтері /8 сынып/ (191-193 беттер)

1. Қандай жағдайда көміртектен көміртек (ІІ) оксиді түзіледі?
A) көміртек толық жанғанда B) оттегі жетіспегенде C) оттек қатысынсыз тотыққанда
D) оттегі артық мөлшерде болғанда E) көміртегі толық жанбағанда
2. Графит қолданылады
A) бұрғылар жасау үшін B) газтұтқыштар әзірлеуде C) қарындаштар өзегін дайындауда
D) электродтар дайындауда E) әшекейлі заттар дайындауда
3. Домна пештерінде жүретін реакция теңдеуі
A) С+2СІ₂→ССІ₄ B) 2С+Са→СаС₂ C) 3С+Ғе₂О₃→2Ғе+3СО
D) 3С+4АІ→АІ₄С₃ E) С+Н₂О→СО+Н₂
4. Графенді зерттегендері үшін Нобель сыйлығының лауреаттары атанған ғалымдар
A) К.Новоселов B) Жак де Лассан C) А.Лавуазье D) А.Гейм E) М.Кюри
5. Графен
A) көміртек атомдары өзара бір түзу бойымен байланысқан
B) көміртек атомдарынан тұратын графиттің бір қабаты
C) көміртек атомдары өзара тік төртбұрыш болып байланысқан
D) көміртек атомдарынан тұратын алмаздың бір қабаты
E) көміртек атомдары өзара ара ұясындағыдай болып байланысқан
6. Болашақта графен қолданылады
A) микросұлбаларда кремнийді алмастырады
B) ауа батареялары мен қатты сенсорлы дисплейлерді дайындауда
C) ғарышта және әуе кеңістігінде алюминий сымдарын алмастырады
D) ғарышта және әуе кеңістігінде ауыр мыс сымдарын алмастырады
E) жеке молекулаларды синтездейтін сенсор ретінде
7. Көміртекпен әрекеттеспейтін қосылыс
A) Н₂SO_{4 (конц)} B) Н₂О C) Н₂SO_{4 (сұйық)} D) Ғе₂О₃ E) НNO_{3 (конц)}
8. Тек жарық сәулесінің әсерінен жүретін реакция теңдеуі
A) С+2СІ₂→ССІ₄ B) 2С+Са→СаС₂ C) 3С+Ғе₂О₃→2Ғе+3СО
D) 3С+4АІ→АІ₄С₃ E) С+Н₂О→СО+Н₂
9. Активтелген көмір қолданылады
A) бұрғылар жасау үшін B) газтұтқыштар әзірлеуде C) қарындаштар өзегін дайындауда
D) электродтар дайындауда E) әшекейлі заттар дайындауда
10. Қандай жағдайда көміртектен көміртек (ІV) оксиді түзіледі?
A) көміртек толық жанғанда B) оттегі жетіспегенде C) оттек қатысынсыз тотыққанда
D) оттегі артық мөлшерде болғанда E) көміртегі толық жанбағанда
11. Су газы бөліне жүретін реакция теңдеуі
A) С+2СІ₂→ССІ₄ B) 2С+Са→СаС₂ C) 3С+Ғе₂О₃→2Ғе+3СО
D) 3С+4АІ→АІ₄С₃ E) С+Н₂О→СО+Н₂
12. Болашақта графен қолданылады
A) микросұлбаларда магнийді алмастырады
B) күн батареялары мен жұмсақ сенсорлы дисплейлерді дайындауда
C) ғарышта және әуе кеңістігінде алюминий сымдарын алмастырады
D) ғарышта және әуе кеңістігінде ауыр темір сымдарын алмастырады
E) жеке молекулаларды табатын сенсор ретінде
13. Массасы 48 г темір (ІІІ) оксиді қанша моль көміртекпен әрекеттеседі?
A) 0,6 моль B) 0,3 моль C) 1,2 моль D) 0,9 моль E) 1,5 моль
14. Зат мөлшері 2 моль қызған көмір сумен әрекеттескенде қанша көлем (қ.ж.) су газы түзіледі?
A) 89,6 л B) 22,4 л C) 134,4 л D) 67,2 л E) 44,8 л
15. Көміртектің күрделі заттармен әрекеттесу реакция теңдеулері
A) С+2СІ₂→ССІ₄ B) 2С+Са→СаС₂ C) 3С+Ғе₂О₃→2Ғе+3СО
D) 3С+4АІ→АІ₄С₃ E) С+Н₂О→СО+Н₂
16. Алмаз қолданылады
A) бұрғылар жасау үшін B) газтұтқыштар әзірлеуде C) қарындаштар өзегін дайындауда
D) электродтар дайындауда E) әшекейлі заттар дайындауда
17. Көміртек бар 120 г таза көмірді жаққанда түзілген газды сіңіру үшін қанша кальций гидрокссиді қажет?
A) 370 г B) 740 г C) 1295 г D) 647,5 г E) 185 г
18. Массасы 24 г темір (ІІІ) оксиді қанша моль көміртекпен әрекеттеседі?
A) 0,65 моль B) 0,85 моль C) 0,45 моль D) 0,95 моль E) 1,5 моль
19. Зат мөлшері 1,5 моль қызған көмір сумен әрекеттескенде қанша көлем (қ.ж.) су газы түзіледі?
A) 89,6 л B) 22,4 л C) 134,4 л D) 6,72 л E) 67,2 л
20. Карбидтер түзілетін реакция теңдеулері
A) С+2СІ₂→ССІ₄ B) 2С+Са→СаС₂ C) 3С+Ғе₂О₃→2Ғе+3СО
D) 3С+4АІ→АІ₄С₃ E) С+Н₂О→СО+Н₂
Көміртек оксидтері /8 сынып/
(194-198 беттер)
1. Көміртек (ІІ) оксидімен (иіс газымен) уланғанда байқалатын белгілер
A) қанның қара қою болуы B) бастың қатты айналуы, шектен тыс бозару
C) теріде қара дақтардың пайда болуы D) көздің қатты қызаруы
E) естен танып қалу, жүрегі айнып құсу
2. Көміртек (ІІ) оксиді (иіс газы) әрекеттеспейді
A) O₂ B) CuO C) SiO₂ D) H₂O E) Fe₂O₃
3. Көмірқышқыл газының зиянсыз шамасының концентрациясы (ЗШК)
A) 0,08 мл/л B) 0,04 мл/л C) 0,02 мл/л D) 0,06 мл/л E) 0,10 мл/л
4. Ең алғаш француз ғалымы Жак де Лассан алған зат
A) СО B) көміртек (IV) C) графит D) СО₂ E) көміртек (ІІ) оксиді
5. Иіс газының физикалық қасиеттері
A) ауадан ауыр B) түссіз улы газ C) суда нашар ериді
D) ауадан сәл жеңіл E) жануды қолдамайды
6. Көміртек (IV) оксиді қолданылады
A) өртсөндіргіштерде B) тоңазытқыштарда
C) органикалық синтезде D) газдандырылған сулар алғанда
E) көбінесе жоғары температурада тотықсыздандырғыш ретінде домна пешінде
7. Көмірқышқыл газының концентрациясының ауадан шектен тыс артуы «жылыжай эффектісін» тудырады, ол табиғатқа қандай өзгеріс әкеліп соғады?
A) температураның төмендеуіне B) жауынның артуына C) мұздықтардың еруіне
D) құрғақшылыққа E) температураның артуына
8. Көмірқышқыл газына сапалық реакция жасайтын реагент
A) кальций гидроксиді B) әктас C) кальций оксиді D) әк суы E) кальций карбонаты
9. Құрғақ мұз
A) СО B) СО₂ C) Н₂О D) Н₂СО₃ E) С
10. Көмірқышқыл газы оттегі газынан неше есе ауыр?
A) 1,375 есе B) 1,735 есе C) 1,357 есе D) 1,753 есе E) 1,537 есе
11. Құрғақ мұз қолданылады
A) әуе шарларын толтыруда B) қоймаларды зиянкестерден қорғау үшін
C) балмұздақты суыту үшін D) отын ретінде E) газдалған сулар өндірісінде
12. Көміртек (IV) оксидінің физикалық қасиеттері
A) ауадан ауыр B) түссіз, иіссіз газ C) суда нашар ериді
D) ауадан сәл жеңіл E) жануды қолдамайды
13. Көміртек (IV) оксидінің химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулері
A) SiO₂+CO→Si+2CO₂ B) СО₂+СаО→СаСО₃ C) CuO+CO→Cu+CO₂
D) СаСО₃+Н₂О+СО₂→Са(НСО₃)₂ E) 2C+O₂→2CO
14. Көмірқышқыл газы ауадан неше есе ауыр?
A) 1,52 B) 1,32 C) 1,62 D) 1,42 E) 1,72
15. Көлемі 44,8 л (қ.ж.) көмірқышқыл газының молекула санын анықтаңдар
A) 12,04*10 ²² B) 6,02*10 ²³ C) 1,204*10 ²³ D) 6,02*10 ²² E) 12,04*10 ²³
16. Сублимация (возгонка) бұл
A) қатты заттың тікелей газ күйіне көшуі B) газдың сұйық затқа айналуы
C) газдың тікелей қатты затқа айналуы D) сұйық заттың буға айналуы
E) сұйық заттың қатты затқа айналуы
17. Иіс газының қауіпті шамасы
A) 3 % B) 2 % C) 4 % D) 0,02 % E) 5 %
18. Көміртек (IІ) оксидінің химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулері
A) SiO₂+CO→Si+2CO₂ B) СО₂+СаО→СаСО₃ C) CuO+CO→Cu+CO₂
D) СаСО₃+Н₂О+СО₂→Са(НСО₃)₂ E) 2C+O₂→2CO
19. Көміртек (IІ) оксиді қолданылады
A) өртсөндіргіштерде B) тоңазытқыштарда
C) органикалық синтезде D) газдандырылған сулар алғанда
E) көбінесе жоғары температурада тотықсыздандырғыш ретінде домна пешінде
20. Көлемі 40 л 8%-дық тығыздығы 1,05 г/мл NaHCO₃-ның ерітіндісі бар өртсөндіргіштен қанша көлем (қ.ж.) СО₂ бөлінеді?
A) 0,896 л B) 448 л C) 0,224 л D) 896 л E) 0,448 л

Табиғаттағы су. /8 сынып/ (201-205 беттер)

1. Айдау арқылы тазарылған су
A) қар суы B) бұлақ суы C) жаңбыр суы D) жерасты суы E) дистилденген су
2. Тірі ағзалардың неше пайызы судан тұрады?
A) 70-80 % B) 60-70 % C) 70 % D) 90 % E) 60 %
3. Судың мольдік массасын есептеңдер
A) 18 B) 18 моль C) 18 г/моль D) 18 г E) 18 мл
4. Мұз неліктен судың бетінде қалқып жүреді?
A) мұз қатты болғандықтан B) мұздың тығыздығы судың тығыздығынан үлкен болғандықтан
C) су сұйық болғандықтан D) мұздың тығыздығы судың тығыздығынан кіші болғандықтан
E) табиғаттағы су ерітінді болғандықтан
5. Су жер бетіне тараған жылудың неше пайызын ұстап қалады?
A) 60 % B) 90 % C) 60-70 % D) 70-80 % E) 70 %
6. Дистилденген су қолданылады
A) арнайы зерттеу жұмыстарында B) сусындар дайындау үшін C) дәрі-дәрмек өндірісінде
D) автокөліктердің аккумуляторларына электролиттер дайындауда E) кондитер өндірісінде
7. Қысым мен температураның арақатынасына қарай судың агрегаттық күйлері
A) плазма B) тұман C) ерітінді D) қоспа E) бұршақ
8. Сұйық су мұзға айналғанда оның көлемі неше пайызға артады?
A) 6 % B) 9 % C) 7 % D) 8 % E) 10 %
9. Судың физикалық қасиеттері
A) түссіз, иіссіз, дәмсіз сұйықтық B) қалыпты қысымда 100°С-та қайнайды
C) көк түсті сұйық зат D) 0°С-та мұзға айналады E) өзіне тән дәмі бар
10. Судың сандық құрамы
A) екі оттек атомы мен бір сутек атомынан тұрады B) сутек пен оттектен тұрады
C) екі сутек атомы мен бір оттек атомынан тұрады D) сутек пен көміртектен тұрады
E) екі сутек атомы мен бір күкірт атомынан тұрады
11. CuSO₄*5H₂O салыстырмалы молекулалық массасы нешеге тең?
A) 160 B) 90 C) 180 D) 286 E) 250
12. Су қоры ең мол өзен
A) Есіл B) Сырдария C) Ертіс D) Іле E) Жайық
13. 5 моль судың массасы нешеге тең?
A) 90 г B) 5г C) 18 г D) 45 г E) 9 г
14. Na₂SO₄*10H₂O салыстырмалы молекулалық массасы нешеге тең?
A) 142 B) 322 C) 161 D) 180 E) 284
15. Жауын мен еріген қар суларында кездесетін газдар
A) О₂, СО₂, NO₂, SO₃ B) О₂, СО₂, NO, SO₂ C) О₂, СО, NO₂, SO₂
D) О₂, СО₂, NO₂, SO₂ E) О₃, СО₂, NO₂, SO₂
16. Суды зиянды бактериялардан тазарту үшін қолданылатын әдістер
A) хлорлау B) озондау C) қайнату D) тұз қосу E) қараңғы жерде сақтау
17. Суды ерімейтін заттардан тазарту үшін қолданылатын әдістер
A) айдау B) тұндыру C) дистилдау D) сүзу E) хроматография
18. Массасы 14 г магний сульфатынан 40°С-да ерітінді алу үшін қанша көлем су қажет?
S^40°_MgSO₄=35 г/100г Н₂О
A) 40 мл B) 50 мл C) 42,5 мл D) 47,5 мл E) 45 мл
19. Температура 40°С-да қаныққан магний сульфаты (S^40°_MgSO4=35 г/100г Н₂О) ерітіндісіндегі заттың
массалық үлесін есептеңдер.
A) 29,5 % B) 0,592 C) 25,9 % D) 0,295 E) 0,259
20. Массасы 400 г 6 %-дық түз ерітіндісін қыздырғанда 16 %-дық ерітіндіге айналса, ерітіндіден
ұшқан су көлемін есептеңдер.
A) 150 мл B) 200 мл C) 300 мл D) 250 мл E) 100 мл

Судың химиялық қасиеттері /8 сынып/ (206-208 беттер)

1. Глаубер тұзы
A) CaSO₄*2H₂O B) Na₂SO₄*10H₂O C) CuSO₄*5H₂O D) FeSO₄*7H₂O E) MgSO₄*7H₂O
2. Судың қолданылуы
A) Еріткіш ретінде, күнделікте тұрмыста
B) сутекті, негіздерді, қышқылдарды алу үшін
C) дәрі-дәрмектер, бояулар алу үшін
D) бу қозғалтқыштарында, ауылшаруашылығында егісті суару үшін
E) тыңайтқыштар алу үшін
3. Бейметалл оксидтерінің сумен әрекеттесу реакция теңдеулері
A) Na₂O+H₂O=2NaOH B) Cl₂O+H₂O=2HClO C) N₂O₃+H₂O=2HNO₂
D) CaO+H₂O=Ca(OH)₂ E) SO₂+H₂O=H₂SO₃
4. Судың формуласын алғаш рет берген ғалым
A) Я.Берцелиус B) А.Лавуазье C) Г.Кавендиш D) С.Аррениус E) Ж.Пристли
5. Су Эверест шыңында қайнайтын температурасы
A) 71°С B) 87°С C) 100°С D) 92°С E) 108°С
6. Мыс купоросы
A) CaSO₄*2H₂O B) Na₂SO₄*10H₂O C) CuSO₄*5H₂O D) FeSO₄*7H₂O E) MgSO₄*7H₂O
7. Судың ең көп мөлшері көздің шыны тәріздес денесінде болады. Ол неше пайызды құрайды?
A) 97 % B) 99 % C) 96 % D) 98 % E) 100 %
8. Химиялық белсенді металдардың оксидтерімен судың әрекеттесу реакция теңдеулері
A) Na₂O+H₂O=2NaOH B) Cl₂O+H₂O=2HClO C) N₂O₃+H₂O=2HNO₂
D) CaO+H₂O=Ca(OH)₂ E) SO₂+H₂O=H₂SO₃
9. Судың ең аз мөлшері тіс кіреукесінде болады. Оның пайыздық мөлшері
A) 0,02 % B) 0,04 % C) 0,05 % D) 0,01 % E) 0,03 %
10. Судың бейметалдармен әрекеттесуі
A) Mg+H₂O=MgO+H₂ B) Na₂O+H₂O=NaOH C) Cl₂+HOH=HCl+HClO
D) CaH₂+2H₂O=Ca(OH)₂+H₂ E) C+HOH=CO+H₂
11. Сүйектің құрамындағы судың мөлшері ... құрайды
A) 27 %-ды B) 30 %-ды C) 28 %-ды D) 29 %-ды E) 31 %-ды
12. Судың күрделі заттармен әрекеттесуі
A) Mg+H₂O=MgO+H₂ B) Na₂O+H₂O=NaOH C) Cl₂+HOH=HCl+HClO
D) CaH₂+2H₂O=Ca(OH)₂+H₂ E) C+HOH=CO+H₂
13. Белсенді металдардың оксидтерімен судың әрекеттесу реакциясының типі
A) қосылу B) алмасу C) айырылу D) орынбасу E) жану
14. Темір купоросы
A) CaSO₄*2H₂O B) Na₂SO₄*10H₂O C) CuSO₄*5H₂O D) FeSO₄*7H₂O E) MgSO₄*7H₂O
15. Cудың металдармен әрекеттесу реакциясының типі
A) қосылу B) орынбасу C) айырылу D) алмасу E) жану
16. Судың жай заттармен әрекеттесуін сипаттайтын реакциялар
A) Mg+H₂O=MgO+H₂ B) Na₂O+H₂O=NaOH C) Cl₂+HOH=HCl+HClO
D) CaH₂+2H₂O=Ca(OH)₂+H₂ E) C+HOH=CO+H₂
17. Массасы 28,4 г сусыз натрий сульфаты глаубер тұзын Na₂SO₄*10H₂O түзгенде қанша су қосады?
A) 10 моль B) 36 г C) 1 моль D) 2 моль E) 18 г
18. Массасы 14,8 г кальций гидроксидін Ca(OH)₂ алу үшін қажетті кальций оксидінің массасын есептеңдер CaО+H₂O=Ca(OH)₂
A) 11,2 г B) 5,6 г C) 16,8 г D) 22,4 г E) 8,4 г
19. Сусыз барий хлоридінен ВаСІ₂ дайындалған ерітінді концентрациясы 26 %-дық. Осыны
кристаллогидратқа ВаСІ₂*2Н₂О шағып есептеңдер
A) 28,5 % B) 31,5 % C) 30,5 % D) 29,5 % E) 27,5 %
20. Массасы 2,44 г сусыз магний сульфаты 5 г кристаллогидрат түзсе, оның молекулалық формуласы қандай?
A) MgSO₄*5H₂O B) MgSO₄*10H₂O C) MgSO₄*2H₂O
D) MgSO₄*7H₂O E) MgSO₄*12H₂O

19-ыншы тестке ұқсас тапсырма және оның шешуі:

Сусыз мыс (ІІ) сульфатынан CuSO₄ дайындалған ерітінді концентрациясы 36 %-дық. Осыны кристаллогидратқа CuSO₄*5Н₂О шағып есептеңдер
Тапсырманы орындау үшін қолданылатын формуланы жазып аламыз
= =˃ =

= =56,25 %
Жауабы: =56,25 %

20-ншы тестке ұқсас тапсырма және оның шешуі:

Массасы 3,542 г сусыз мырыш сульфаты 6,314 г кристаллогидрат түзсе, оның молекулалық формуласы қандай?
Судың массасын анықтап аламыз: m(H₂O)= m(ZnSO₄*nH₂O)- m(ZnSO₄)=6,314 г-3,542 г=2,772 г
3,542 г 2,772 г
ZnSO₄+ nH₂O = ZnSO₄*nH₂O
161 г 18n г

18n*3,542=161*2,772 =˃ 63,756 n=446,292

n=446,292:63,756=7 демек кристаллогидраттың формуласы ZnSO₄*7H₂O

Судың ластану себептері. Судың кермектігі /8 cынып/

(209-212 беттер)
1. Жалпы кермектікті кетіреді
A) сазбен B) ионалмастырғыштар көмегімен C) қышқылдармен
D) құммен E) сілтілермен
2. Экологиялық ахуалы ауырлап қалған қалалар
A) Тараз, Теміртау B) Алматы, Талдықорған C) Шымкент, Павлодар
D) Балқаш, Өскемен E) Ақтөбе, Маңғыстау
3. «Экология» түсінігін ғылымға енгізді
A) А.Лавуазье B) М.Ломоносов C) Э.Резерфорд D) Ж.Пристли E) Э.Геккель
4. Теңіз, мұхит, өзеннің экожүйесін ластау туындайды
A) мұнай және мұнай өнімдерін тасымалдау кезінде
B) жеңіл автокөліктерді тасымалдау кезінде
C) азық-түлік өнімдерін тасымалдау кезінде
D) өнеркәсіптік қалдықтар, радиоактивті заттарды тасымалдау кезінде
E) Туристтік кемелердің көп қатынауынан
5. Кермектіктің түрлері
A) тұрақты (карбонатты) B) уақытша (карбонатты) C) жалпы кермектік
D) уақытша (карбонатсыз) E) тұрақты (карбонатсыз)
6. Қоршаған ортаны қорғау мақсатында әртүрлі шаралар қолданылады. Олар
A) кенді кешенді пайдалану
B) өндірісте тек теңіз суын пайдалану
C) өндірісте технологияның циркуляциялық принципін пайдалану
D) өсімдіктердің жаңатүрлерін көбейту
E) көліктердің саныназайту
7. Уақытша кермектікті тудыратын тұздар
A) MgCl₂ B) Ca(HCO₃)₂ C) CaCl₂
D) Mg(HCO₃)₂ E) MgSO₄
8. Судың кермектігін тудыратын иондар
А) Mg²⁺ В) Zn²⁺ С) Fe²⁺
D) Ca²⁺ E) Mn²⁺ F) Cr²⁺
9. Mg(HCO₃)₂ мен Ca(HCO₃)₂ тудыратын кермектік
А) тұрақты В) ауыспалы С) уақытша
D) карбонатсыз E) сульфатты F) карбонатты
10. Тұрақты кермектікті жою реакция теңдеулері
А) Са(НСО₃)₂ →СаСО₃+СО₂+Н₂О B) CaSO₄+Na₂CO₃→ CaCO₃+Na₂SO₄
C) Са(НСО₃)₂+Ca(ОН)₂ →2СаСО₃+Н₂О D) Mg(НСO₃)₂+Na₂CO₃→ MgCO₃+2NaНСО₃
E) 3MgSO₄+ 2Na₃PO₄→Mg₃(PO₄)₂+3Na₂SO₄
11. «Экология» грек сөзінен аударғанда
A) «үй туралы ғылым» дегенді білдіреді
B) «қоныс туралы ғылым» дегенді білдіреді
C) «тіршілік көзі туралы ғылым» дегенді білдіреді
D) «тұрақты мекенжайы туралы ғылым» дегенді білдіреді
E) «тіршілік туралы ғылым» дегенді білдіреді
12. Судың кермектігін жою үшін қолданылатын қосылыстар
А) калий сульфаты В) сода С) натрий хлориді
D) ас содасы E) әк суы F) натрий фосфаты
13. Тұрақты кермектікті тудыратын тұздар
A) MgCl₂ B) Ca(HCO₃)₂ C) CaCl₂ D) Mg(HCO₃)₂ E) MgSO₄
14. Қоршаған ортаны қорғау мақсатында қолданылатын шаралар
A) экологиялық таза энергия көзін алу және оның жолдарын іздестіру
B) өндірістік газ тәріздес қалдықтарды ұстайтын сүзгілер, сіңіргіш заттарды ойластыру
C) өндірісте технологияның циркуляциялық принципін пайдалану
D) өндірістік және ағын сулардың сапасын жақсартатын жаңа технологияларды пайдалану
E) көліктердің санын азайту
15. Кермек суды жұмсарту үшін қолданылатын қосылыстар
А) NaOH В) H₂SO₄ С) Na₃PO₄ D) Ca(OH)₂ E) Na₂SO₄ F) Na₂CO₃
16. Уақытша кермектікті жою реакция теңдеулері
А) Са(НСО₃)₂ →СаСО₃+СО₂+Н₂О B) CaSO₄+Na₂CO₃→ CaCO₃+Na₂SO₄
C) Са(НСО₃)₂+Ca(ОН)₂ →2СаСО₃+Н₂О D) Mg(НСO₃)₂+Na₂CO₃→ MgCO₃+2NaНСО₃
E) 3MgSO₄+ 2Na₃PO₄→Mg₃(PO₄)₂+3Na₂SO₄
17. MgCl₂,MgSO₄ мен CaСІ₂ тудыратын кермектік
А) тұрақты В) ауыспалы С) уақытша D) карбонатсыз
E) сульфатты F) карбонатты
18. Ғалымдар химиялық өндірістің табиғатқа әсерінің туындау себептерін төмендегідей етіп жіктейді
A) өндірісте технологияның циркуляциялық принципін пайдалану
B) табиғаттан химиялық заттарды алу (кен өндіру)
C) табиғаттың өндірістік, шаруашылық, тұрмыстық іс-әрекет нәтижесінде қалдықтармен
ластануы
D) өндірістік және ағын сулардың сапасын жақсартатын жаңа технологияларды пайдалану
E) адам тіршілігі барысында үлкен қашықтықтарға таралатын синтездік жолмен алынған
химиялық белсенді заттардың биосфераға таралуы
19. Көлемі 400 мл кермек судағы магний гидрокарбонатымен әрекеттесуге концентрациясы
0,2 моль/л тұз қышқылынан 20 мл жұмсалса, судағы тұздың молярлы концентрациясын
есептеңдер
A) 0,005 моль/л B) 0,0028 моль/л C) 0,0056 моль/л D) 0,0025 моль/л E) 0,0112 моль/л
20. Кермек судағы көлемі 400 мл молярлы концентрациясы 0,008 моль/л кальций
гидрокарбонатымен әрекеттесетін концентрациясы 0,2 моль/л тұз қышқылының к-лемін
есептеңдер
A) 64 мл B) 24 мл C) 16 мл D) 32 мл E) 48 мл

19-ыншы тестке ұқсас тапсырма және оның шешуі

Көлемі 200 мл кермек судағы магний гидрокарбонатымен әрекеттесуге концентрациясы 0,15 моль/л тұз қышқылынан 15 мл жұмсалса, судағы тұздың молярлы концентрациясын есептеңдер.
Молярлы концентрацияның есептеу формуласынан C_M= заттың мөлшерін есептеу үшін
формуланы түрлендіріп аламыз ν=C_M*V. Көлем литрде есептеледі, демек
V(Mg(HCO₃)₂) =200 мл=0,2 л;
V(HCІ) =15 мл=0,015 л.
0,2*Х моль 0,15*0,015 моль
Mg(HCO₃)₂ + 2HCl = MgCl₂ + 2CO₂ + 2H₂O
1 моль 2 моль
0,2*Х*2=1*0,15*0,015
0,4*Х=0,00225
Х=0,005625 моль/л
Жауабы: C_M(НСІ)=0,005625 моль/л

20-ншы тестке ұқсас тапсырма және оның шешуі

Кермек судағы көлемі 250 мл молярлы концентрациясы 0,006 моль/л магний гидрокарбонатымен
әрекеттесетін концентрациясы 0,4 моль/л тұз қышқылының көлемін есептеңдер.

0,25*0,006 моль 0,4*Х моль

Mg(HCO₃)₂ + 2HCl = MgCl₂ + 2CO₂ + 2H₂O
1 моль 2 моль
0,25*0,006*2=1*0,4*Х
0,003=0,4*Х
Х=0,0075 л =7,5 мл Жауабы: V(НСІ)=7,5 мл

Химия пәні. Заттар және олардың қасиеттері /7cынып/ (8-10 беттер) 1 B 6 D 2 D 7 BE 3 ACD 8 C 4 CE 9 ADE 5 ABE 10 BC	Таза заттар және қоспалар /7cынып/ (12-16 беттер) 1 BD 6 ABD 11 ACE 16 AD 2 C 7 CE 12 BCE 17 BCE 3 E 8 ADE 13 AD 18 AE 4 ACD 9 BCD 14 BDE 19 A 5 BE 10 AD 15 ACD 20 B	Физикалық және химиялық құбылыстар /7cынып/ (24-27 беттер) 1 D 6 ACD 11 ACD 16 A 2 AC 7 D 12 BD 17 BCE 3 B 8 A 13 CE 18 D 4 AE 9 BDE 14 ABD 19 B 5 BE 10 C 15 E 20 E
Заттың агрегаттық күйі /7cынып/ (28-32 беттер) 1 E 6 CE 11 ACD 16 C 2 ADF 7 ACF 12 F 17 A 3 BEF 8 A 13 E 18 DE 4 D 9 B 14 D 19 C 5 A 10 BCE 15 B 20 BD	Атомдар мен молекулалар. Жай және күрделі заттар /7cынып/ (40-42 беттер) 1 AD 6 E 11 B 16 E 2 B 7 C 12 D 17 BC 3 CE 8 B 13 AC 18 AD 4 A 9 ABE 14 BDE 19 BE 5 BDE 10 D 15 D 20 A	Химиялық элементтер және олардың таңбалары /7cынып/ (43-46 беттер) 1 ACD 6 D 11 ACD 16 AD 2 BE 7 E 12 BE 17 C 3 AD 8 BCE 13 D 18 B 4 C 9 A 14 E 19 A 5 B 10 BCE 15 B 20 D
Атом құрамы мен құрылысы. Изотоптар /7cынып/ (47-50 беттер) 1 BCE 6 C 11 E 16 BC 2 AD 7 ADE 12 B 17 AE 3 B 8 A 13 C 18 D 4 CE 9 D 14 ABD 19 AD 5 BD 10 CE 15 ADE 20 C	Ауа және оның құрамы /7cынып/ (52-54 беттер) 1 A 6 D 11 BE 2 BDE 7 C 12 C 3 C 8 ACD 13 ABE 4 B 9 D 14 A 5 AE 10 BE 15 AD	Жану /7cынып/ (55-57 беттер) 1 C 6 E 11 A 16 ADE 2 B 7 C 12 BCD 17 D 3 D 8 A 13 E 18 BE 4 E 9 B 14 ACE 19 AD 5 A 10 D 15 ABD 20 BCE
Негіздік және қышқылдық оксидтердің түзілуі. /7cынып/ (58-59 беттер) 1 E 6 ACD 2 A 7 A 3 E 8 В 4 BDE 9 Е 5 C 10 С	Табиғи қышқылдар мен сілтілер /7cынып/ (64-66 беттер) 1 D 6 A 11 C 16 A 2 BCE 7 BDE 12 ACD 17 CE 3 AD 8 E 13 B 18 B 4 B 9 ABD 14 ACE 19 ACE 5 BCE 10 CE 15 BDE 20 D	Қышқылдардың химиялық қасиеттері /7cынып/ (66-68 беттер) 1 ACD 6 А 11 BCE 2 B 7 B 12 E 3 E 8 D 13 С 4 ABD 9 C 14 D 5 C 10 A 15 B
Химиялық элементтердің жіктелуі /7cынып/ (74-77 беттер) 1A 6 BCE 11 C 16 C 2 BDE 7 C 12 D 17 A 3 C 8 ACD 13 ABE 18 B 4 D 9 A 14 AD 19 CD 5 ABE 10 E 15 E 20 AE	Периодтық жүйенің құрылымы /7cынып/ (79-82 беттер) 1 ACD 6 E 11 A 16 E 2 E 7 C 12 D 17 B 3 B 8 D 13 C 18 C 4 CE 9 B 14 AD 19 C 5 A 10 CE 15 B 20 E	Химиялық элементтердің табиғи топтары /7cынып/ (83-88 беттер) 1 ACE 6 ABD 11 B 16 D 21 C 2 D 7 AC 12 D 17 C 22 A 3 BCE 8 BDE 13 AC 18 BD 23 B 4 A 9 ACD 14 BE 19 B 24 D 5 BD 10 AD 15 ACF 20 AE 25 E
Химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массасы /7cынып/ (90-91 беттер) 1 AC 6 BD 11 CE 2 E 7 A 12 D 3 BD 8 ACE 13 A 4 AE 9 AC 14 BE 5 C 10 B 15 AD	Химиялық формулалар. Валенттілік. Салыстырмалы молекулалық масса. /7cынып/ (92-97 беттер) 1 ABD 6 D 11 C 16 A 21 BDE 2 C 7 BF 12 D 17 C 22 ACF 3 AC 8 E 13 A 18 E 23 ACF 4 D 9 BD 14 B 19 B 24 B 5 B 10 A 15 BD 20 D 25 E	Адам организміндегі химиялық элементтер 1 C 6 B 11 A 16 B 2 E 7 E 12 D 17 A 3 A 8 D 13 E 18 E 4 D 9 A 14 B 19 B 5 C 10 C 15 C 20 D
Тыныс алу процесі 1 ВЕ 6 С 11 ВD 16 BЕ 2 С 7 D 12 С 17 D 3 AD 8 В 13 E 18 С 4 В 9 A 14 D 19 А 5 Е 10 АD 15 АC 20 ВС	Пайдалы геологиялық химиялық қосылыстар (112-114 беттер) /7 сынып/ 1 B 6 A 11 E 16 BE 2 CE 7 C 12 AD 17 BD 3 D 8 BD 13 D 18 A 4 AC 9 D 14 АBE 19 BCE 5 BE 10 ACD 15 AE 20 CD	Кен және металдарды алу /7 сынып/ (116-119 беттер) 1 ABD 6 BE 11 E 2 CE 7 AD 12 BD 3 B 8 BCE 13 A 4 D 9 A 14 C 5 AC 10 D 15 E
Пайдалы геологиялық химиялық қосылыстар /7cынып/ (120-122 беттер) 1 ACE 6 ACD 11 D 16 C 2 BD 7 B 12 BC 17 D 3 A 8 C 13 A 18 ADE 4 D 9 E 14 CE 19 B 5 BE 10 ACD 15 ABD 20 A	Пайдалы қазбаларды өндірудің экологиялық аспектілері /7cынып/ (124-127 беттер) 1 ACD 6 D 11 BDE 16 AD 2 BE 7 BDE 12 C 17 B 3 ADE 8 AE 13 B 18 C 4 BD 9 BCD 14 E 19 A 5 AC 10 A 15 D 20 D

Атомда электрондардың таралуы /8 cынып/ (5-7 беттер) 1 D 6 E 11 A 16 D 2 B 7 D 12 B 17 AC 3 C 8 C 13 D 18 BD 4 A 9 AE 14 E 19 A 5 B 10 BDE 15 C 20 E	Энергетикалық деңгейлер /8 cынып/ (7-9 беттер) 1 C 6 BE 11 B 16 A 2 AD 7 BC 12 AD 17 E 3 B 8 A 13 ACE 18 D 4 CE 9 D 14 BD 19 AC 5 A 10 E 15 C 20 BDE	Атомдағы электрондардың қозғалысы /8 cынып/ (10-14 беттер) 1 A 6 ACDF 11 D 16 A 2 D 7 C 12 ADEF 17 CE 3 B 8 ACD 13 C 18 B 4 B 9 BE 14 B 19 F 5 D 10 E 15 D 20 AD
Иондардың түзілуі /8 cынып/ (11-14 беттер) 1 BDE 6 E 11 AC 16 BE 2 C 7 D 12 BDE 17 BE 3 A 8 A 13 C 18 D 4 BD 9 E 14 AD 19 ACF 5 BCE 10 B 15 C 20 ACD	Қосылыстардың формулаларын құру /8 cынып/ (15-17 беттер) 1 B 6 BDE 11 C 16 C 2 D 7 AC 12 B 17 A 3 A 8 D 13 E 18 E 4 C 9 AE 14 D 19 B 5 E 10 BD 15 AC 20 E	Химиялық формулалар бойынша есеп шығару /8 cынып/ (19-22 беттер) 1 BE 6 D 11 CE 16 AC 2 CE 7 B 12 A 17 D 3 BD 8 ACD 13 B 18 E 4 AC 9 ABE 14 D 19 ACD 5 E 10 BD 15 BE 20 B
Химиялық реакциялардың теңдеулерін құру /8 cынып/ (23-24 беттер) 1 E 6 A 11 C 16 B 2 B 7 E 12 D 17 AD 3 D 8 B 13 B 18 E 4 C 9 A 14 E 19 C 5 B 10 D 15 C 20 B	Химиялық реакциялардың теңдеулерін құру /8 cынып/ (23-24 беттер) 1 C 6 ADE 11 E 2 D 7 BC 12 A 3 B 8 A 13 B 4 E 9 D 14 C 5 A 10 C 15 D	Әрекеттесуші заттардың массаларының қатынасы. Құрам тұрақтылық заңы /8 cынып/ (26-28 беттер) 1 D 6 D 11 A 2 C 7 C 12 D 3 A 8 B 13 C 4 B 9 E 14 B 5 E 10 A 15 E
Химиялық реакциялардың типтері /8 cынып/ (31-32 беттер) 1 B 6 E 11 AF 16 A 2 A 7 C 12 E 17 C 3 BE 8 A 13 B 18 D 4 C 9 E 14 D 19 B 5 A 10 D 15 D 20 E	Табиғаттағы және тірі ағзалар мен адам тіршілігіндегі химиялық реакциялар /8 cынып/ (33-36 беттер) 1 B 6 E 11 AC 16 A 2 C 7 BC 12 D 17 C 3 ADE 8 AD 13 E 18 E 4 B 9 CE 14 BD 19 D 5 A 10 B 15 CE 20 B	Металдардың оттегімен және сумен әрекеттесуі /8 cынып/ (38-40 беттер) 1 BE 6 A 11 CE 16 C 2 D 7 AD 12 A 17 ABD 3 AC 8 C 13 D 18 BE 4 BD 9 AE 14 BD 19 BDE 5 E 10 B 15 CE 20 AE
Металдардың қышқыл ерітінділерімен әрекеттесуі. Металдардың химиялық белсенділік қатары /8 cынып/ (41-42 беттер) 1 D 6 E 11 E 16 D 2 BE 7 A 12 D 17 BE 3 C 8 D 13 AC 18 A 4 AD 9 C 14 E 19 D 5 BC 10 B 15 B 20 C	Металдардың тұз ерітіндісімен реакциясы /8 cынып/ (44-45 беттер) 1 B 6 C 11 E 16 BDE 2 A 7 E 12 BD 17 C 3 CE 8 D 13 C 18 E 4 D 9 A 14 D 19 BC 5 BE 10 B 15 A 20 AD	Зат мөлшері. Моль. Авогадро саны. Заттардың молярлық массасы /8 cынып/ (48-49 беттер) 1 A 6 E 11 A 16 B 2 D 7 AD 12 C 17 AE 3 E 8 BC 13 E 18 CD 4 C 9 D 14 BD 19 A 5 B 10 E 15 C 20 B
Масса, молярлық масса және зат мөлшері арасындағы байланыс /8 cынып/ (50-52 беттер) 1 A 6 BD 11 CE 16 CD 2 D 7 C 12 BD 17 E 3 B 8 E 13 A 18 AD 4 E 9 A 14 C 19 BE 5 AC 10 B 15 BE 20 AC	Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару /8 cынып/ (53-55 беттер) 1 D 6 A 11 AC 16 B 2 B 7 D 12 BE 17 E 3 C 8 E 13 D 18 BD 4 CDFG 9 C 14 A 19 AD 5 E 10 B 15 C 20 C	Авогадро заңы, молярлық көлем /8 cынып/ (56-61 беттер) 1 E 6 CD 11 C 16 C 2 C 7 B 12 E 17 BE 3 AD 8 CE 13 A 18 ACD 4 BCE 9 AE 14 D 19 B 5 A 10 BD 15 BDE 20 C
Газдардың салыстырмалы тығыдығы /8 cынып/ (61-64 беттер) 1 ABE 6 AE 11 A 16 C 2 C 7 C 12 D 17 B 3 AD 8 D 13 BC 18 AD 4 CE 9 B 14 E 19 E 5 BD 10 E 15 A 20 A	Газдардың көлемдік қатынас заңы /8 cынып/ (64-66 беттер) 1 AD 6 C 11 A 2 E 7 D 12 B 3 B 8 B 13 E 4 C 9 A 14 D 5 AE 10 E 15 C	Отынның жануы және энергияның бөлінуі /8 cынып/ (68-70 беттер) 1 ACD 6 ADE 11 D 16 ADE 2 BCE 7 ABD 12 A 17 D 3 AD 8 CE 13 E 18 C 4 BE 9 AD 14 BCE 19 BE 5 E 10 BCE 15 ACE 20 AC
Экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар /8 cынып/ (70-72 беттер) 1 BE 6 D 11 E 16 D 2 A 7 B 12 D 17 ABE 3 CD 8 C 13 BDF 18 ACE 4 B 9 ACE 14 BD 19 CDF 5ACE 10 BE 15 ABE 20 A	Термохимиялық реакциялар теңдеулері бойынша есептеулер /8 cынып/ (73-75 беттер) 1 A 6 C 11 A 16 D 2 E 7 A 12 B 17 C 3 C 8 D 13 C 18 A 4 D 9 E 14 D 19 E 5 B 10 B 15 E 20 B	Жылыжай эффектісі /8 cынып/ (76-79 беттер) 1 BE 6 ACE 2 D 7 BDE 3 A 8 ACD 4 BCE 9 B 5 D 10 BCE
Сутек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы /8 cынып/ (77-81 беттер) 1 BD 6 A 11 B 16 AC 21 CE 2 E 7 BC 12 D 17 ACD 22 D 3 C 8 D 13 AE 18 B 23 BE 4 A 9 ABE 14 BDE 19 E 24 ABD 5 BDE 10 ACD 15 BE 20 A 25 C	Сутектің химиялық қасиеттері, қолданылуы /8 cынып/ (81-83 беттер) 1 B 6 A 11 C 16 A 2 E 7 BD 12 B 17 C 3 ACD 8 C 13 E 18 D 4 D 9 E 14 AD 19 B 5 C 10 AD 15 CE 20 E	Оттек, алынуы, табиғатта таралуы /8 cынып/ (84-89 беттер) 1 E 6 B 11 D 16 C 21 А 2 A 7 ACE 12 B 17 BDE 22 А 3 D 8 D 13 AE 18 A 23 D 4 CE 9 BE 14 BCE 19 CE 5 ABD 10 C 15 A 20 D
Оттектің қасиеттері /8 cынып/ (90-93 беттер) 1C 6 A 11 B 16 D 2 F 7 BE 12 BF 17 ACE 3 AE 8 BD 13 A 18 D 4 B 9 BD 14 C 19 CE 5 CE 10 F 15 BEF 20 ABD	Оттегі және озон /8 cынып/ (94-95 беттер) 1 D 6 A 11 AD 2 ABE 7 D 12 BE 3 ACD 8 BCD 13 C 4 B 9 A 14 AC 5 E 10 BCE 15 ABD	Химиялық элементтердің периодтық жүйесінің құрылымы /8 cынып/ (98-99 беттер) 1 A 6 BE 11 E 16 C 2 E 7 AC 12 B 17 B 3 BD 8 BD 13 A 18 ADE 4 C 9 ACE 14 D 19 BE 5 AE 10 A 15 B 20 CF
Химиялық элемент атомдарының қасиеті мен кейбір сипаттамаларының периодты түрде өзгеруі /8 cынып/ (100-102 беттер) 1 ABD 6 CD 11 BD 2 CE 7 AE 12 AE 3 BDE 8 ACE 13 BD 4 ACD 9 BCD 14 AE 5 ABE 10 AE 15 BD	Периодтық жүйедегі орнына қарай элементті және оның қосылыстарын сипаттау /8 cынып/ (103-105 беттер) 1 ABE 6 B 11 AE 16 C 2 BD 7 D 12 A 17 E 3 C 8 C 13 D 18 B 4 A 9 E 14 B 19 D 5 E 10 A 15 A 20 A	Химиялық элементтердің табиғи ұяластары және олардың қасиеттері. Сілтілік металдар /8 cынып/ (108-110 беттер) 1 BD 6 AD 11 D 16 B 2 E 7 BD 12 A 17 C 3 ACD 8 E 13 C 18 D 4 B 9 C 14 B 19 ACE 5 F 10 B 15 ACE 20 BD
Галогендер, инертті газдар /8 cынып/ (110-113 беттер) 1 ADE 6 A 11 E 16 AE 2 C 7 C 12 AD 17 AE 3 A 8 D 13 E 18 ACE 4 CDE 9 BCE 14 B 19 C 5 BD 10 D 15 D 20 AD	Металдар мен бейметалдар /8 cынып/ (113-115 беттер) 1 ACD 6 B 11 D 16 CE 2 B 7 CD 12 B 17 B 3 E 8 AE 13 CE 18 B 4 AD 9 BD 14 AE 19 AD 5 ACE 10 BEF 15 ACD 20 BCD	Электртерістілік /8 cынып/ (117-120 беттер) 1 AC 6 BD 11 D 16 CE 2 B 7 CE 12 AE 17 BD 3 BDE 8 B 13 C 18 C 4 C 9 A 14 BE 19 E 5 A 10 AE 15 AD 20 B
Коваленттік байланыс /8 cынып/ (120-123 беттер) 1 E 6 ACD 11 AD 2 D 7 C 12 C 3 ACD 8 A 13 BE 4 B 9 D 14 AD 5 A 10 BE 15 BCE	Иондық байланыс /8 cынып/ (123-125 беттер) 1 B 6 CE 11 AD 2 A 7 ABD 12 B 3 CE 8 C 13 E 4 BCE 9 E 14 C 5 B 10 D 15 A	Кристалдық тор түрлері /8 cынып/ (125-127 беттер) 1 ABE 6 A 11 ACF 2 ACE 7 CDF 12 C 3 D 8 BDF 13 AE 4 BDE 9 E 14 BCF 5 A 10 C 15 D
Заттардың суда еруі. Ерігіштік /8 cынып/ (129-130 беттер) 1 D 6 CE 11 BD 2 B 7 D 12 A 3 AC 8 A 13 B 4 E 9 A 14 E 5 B 10 C 15 AC	«Ерігіштік» тақырыбына есеп шығару /8 cынып/ (132-134 беттер) 1 B 6 D 11 B 2 D 7 A 12 D 3 E 8 B 13 C 4 A 9 C 14 E 5 C 10 E 15 A	Еріген заттың массалық үлесі /8 cынып/ (135-137 беттер) 1 D 6 BE 11 AD 2 CF 7 D 12 C 3 A 8 C 13 E 4 E 9 A 14 B 5 B 10 E 15 DG
Ерітіндідегі заттардың молярлық концентрациясы /8 cынып/ (137-139 беттер) 1 A 6 AD 11 BE 16 AD 2 BE 7 CE 12 AC 17 CE 3 D 8 B 13 D 18 A 4 C 9 A 14 B 19 C 5 E 10 D 15 A 20 B	«Ерітінді концентрациясы» тақырыбына есеп шығару /8 cынып/ (140-147 беттер) 1 B 6 B 11 E 16 A 2 C 7 A 12 D 17 E 3 A 8 E 13 B 18 C 4 D 9 C 14 A 19 D 5 E 10 D 15 C 20 B	Оксидтер:жіктелуі, аталуы /8 сынып/ (149-152 беттер) 1 C 6 B 11 D 16 AD 21 С 2 ADE 7 C 12 AC 17 ABE 22 D 3 CE 8 ACE 13 AC 18 AF 23 В 4 D 9 AE 14 BD 19 BDE 24 E 5 ACD 10 ВE 15 BD 20 C 25 А
Оксидтердің химиялық қасиеттері /8 сынып/ (152-154 беттер) 1 CE 6 BСD 11 ВҒ 16 A 2 AСE 7 AD 12 ВЕ 17 E 3 E 8 C 13 B 18 D 4 АВD 9 AСE 14 С 19 B 5 AD 10 E 15 B 20 C	Қышқылдар, олардың құрамы,жіктелуі, аталуы /8 сынып/ (156-161 беттер) 1 АВD 6 AC 11 AD 16 A 21 СЕ 2 AE 7 D 12 BCD 17 BCE 22 А 3 C 8 BDE 13 E 18 D 23 В 4 B 9 АCD 14 BD 19 ADE 24 D 5 АВE 10 BE 15 С 20 B 25 Е	Қышқылдардың химиялық қасиеттері, қолданылуы /8 сынып/ (161-164 беттер) 1 D 6 А 11 BD 2 АСЕ 7 В 12 BDE 3 В 8 ВЕ 13 ВЕ 4 AD 9 C 14 D 5 E 10 А 15 A
Негіздер, құрамы, аталуы /8 сынып/ (165-168 беттер) 1 ВЕ 6 В 11 В 16 Е 2 D 7 Е 12 А 17 А 3 В 8 D 13 D 18 С 4 С 9 А 14 С 19 D 5 AD 10 С 15 Е 20 В	Негіздердің химиялық қасиеттері /8 сынып/ (168-170 беттер) 1 А 6 В 11 Е 16 СD 2 D 7 Е 12 АD 17 А 3 В 8 CE 13 D 18 В 4 С 9 В 14 ВЕ 19 Е 5 D 10 АС 15 Е 20 С	Тұздар, жіктелуі, аталуы /8 сынып/ (172-178 беттер) 1 A 6 C 11 E 16 B 21 А 2 D 7 A 12 C 17 C 22 D 3 B 8 C 13 D 18 A 23 C 4 ABD 9 B 14 A 19 D 24 B 5 E 10 BD 15 AE 20 CD 25 E
Тұздардың химиялық қасиеттері /8 сынып/ (178-181 беттер) 1 F 6 D 11 A 16 E 2 BD 7 A 12 B 17 A 3 AC 8 BE 13 E 18 D 4 E 9 D 14 C 19 B 5 A 10 C 15 D 20 C	Көміртектің жалпы сипаттамасы. Көміртектің аллотропиялық түрөзгерістері /8 сынып/ (189-191 беттер) 1 BE 6 A 11 E 16 AC 2 ADE 7 CE 12 ABD 17 BD 3 BCE 8 BD 13 BCE 18 E 4 D 9 C 14 AD 19 AD 5 B 10 A 15 BDE 20 B	Көміртектің химиялық қасиеттері. Көміртек оксидтері /8 сынып/ (191-193 беттер) 1 BE 6 AD 11 E 16 AE 2 CD 7 C 12 BE 17 B 3 C 8 A 13 D 18 C 4 AD 9 B 14 A 19 E 5 BЕ 10 AD 15 CE 20 BD
Көміртек оксидтері /8 сынып/ (194-198 беттер) 1 BE 6 ABD 11 СE 16 A 2 D 7 CE 12 ABE 17 B 3 C 8 AD 13 BD 18 AC 4 AE 9 B 14 A 19 CE 5 BCD 10 A 15 E 20 D	Табиғаттағы су. Судың химиялық қасиеттері /8 сынып/ (201-205 беттер) 1 E 6 ACD 11 E 16 AВ 2 B 7 BE 12 С 17 BD 3 C 8 B 13 A 18 A 4 D 9 ABD 14 B 19 CE 5 A 10 C 15 D 20 D	Судың химиялық қасиеттері /8 сынып/ (206-208 беттер) 1 B 6 С 11 E 16 ACE 2 ABD 7 B 12 BD 17 BD 3 ВCЕ 8 AD 13 A 18 A 4 D 9 А 14 D 19 C 5 A 10 CE 15 B 20 D
Судың ластану себептері. Судың кермектігі /8 cынып/ (209-212 беттер) 1 В 6 АС 11 D 16 ACD 2 ACD 7 ВD 12 ВЕҒ 17 AD 3 Е 8 AD 13 АСЕ 18 ВСЕ 4 AD 9 СҒ 14 AВD 19 А 5 ВЕ 10 ВЕ 15 СDҒ 20 D

Катиондарға сапалық реакциялар

Катион	Реактив	Байқалатын реакция
Н⁺	Индикатор Лакмус Метилоранж Ме (белсенді)	қызыл түске боялады қызарады 2Н⁺ + Ме→Н₂↑+Ме
Na⁺	Жалында	сары түске боялады
K⁺	Жалында	күлгін түске боялады
Ca²⁺	Жалында	қызыл кірпіш түске боялады
Ag⁺	Хлоридтер бромидтер иодидтер	Ag⁺+СІ^–→ AgСІ↓ақ тұнба Ag⁺+Br^–→ AgBr↓сары тұнба Ag⁺+І^–→ AgІ↓сары тұнба
NH₄⁺	сілті, қыздыру	NН₄⁺+ОН^–→ NН₃↑+Н₂О аммиак бөлінеді
Ba²⁺	сульфат ионы бар қосылыстар	Ва²⁺+ SO₄^2–→ ВаSO₄↓ ақ тұнба
Cu²⁺	гидроксид-ион	Cu²⁺+2ОН^–→ Cu(ОН)₂↓ көк түсті тұнба
Al³⁺	гидроксид-ион	АІ³⁺+3ОН^–→ АІ(ОН)₃↓ ақ тұнба сілтінің артық мөлшерінде ериді
Fe²⁺	гидроксид-ион К₃[Ғе(СN)₆] қызыл қан тұзы	Ғе²⁺+2ОН^–→ Ғе(ОН)₂↓ жасыл тұнба 3Ғе²⁺+2[Ғе(СN)₆]³⁺ → Ғе₃[Ғе(СN)₆]₂↓ көк түсті тұнба (турнбулл көгі)
Fe³⁺	гидроксид-ион К₄[Ғе(СN)₆] сары қан тұзы Роданид-көк	Ғе³⁺+3ОН^–→ АІ(ОН)₃↓ қызыл-қоңыр түсті тұнба 4Ғе³⁺+3[Ғе(СN)₆]⁴⁺ → Ғе₄[Ғе(СN)₆]₃↓ көк тұнба (берлин көгі) Ғе³⁺+3СNS^– → Ғе[СNS]₃↓ қызыл қан түсті ерітінді

Аниондарға сапалық реакция

Анион	Реактив	Байқалатын реакция
ОН ^–	Индикатор Лакмус Метилоранж Фенолфталеин	көк түске боялады сары түске боялады таңқурай түсе боялады
СІ^– Br^– I^–	AgNO₃	Ag⁺+СІ^–→ AgСІ↓ақ тұнба Ag⁺+Br^–→ AgBr↓сары тұнба Ag⁺+І^–→ AgІ↓сары тұнба
S²^–	Қорғасынның ерігіш тұздары Pb(NO₃)₂	Pb²⁺+ S^2-→ PbS↓қара тұнба
NO₃^–	Н₂SO₄_(конц), ҒеSO₄	Ғе(NO)SO₄ –сақинасының түзілуі темір (ІІ) нитрозосульфаты. Бояуы: күлгіннен қоңырға дейін
CO₃^2–	Әкті барит суы: Са(ОН)₂, Ва(ОН)₂	Са²⁺+ СO₃^2–→ СаСO₃↓ ақ тұнба Ва²⁺+ СO₃^2–→ ВаСO₃↓ ақ тұнба
SO₃^2–	Н⁺ ионы	2Н⁺+ SO₃^{2 –}→ Н₂О+ SO₂↑ SO₂ иісінің пайда болуы
SO₄²^–	Барийдің ерігіш тұздары: ВаСІ₂, Ва(NO₃)₂	Ва²⁺+ SO₄^2–→ ВаSO₄↓ ақ тұнба
PO₄³^–	AgNO₃	3Ag⁺+РО₄^3–→ Ag₃РО₄↓сары тұнба
Сары CrO₄^2– Cr₂O₇^2–қызылсары	Барийдің ерігіш тұздары: ВаСІ₂, Ва(NO₃)₂	Ва²⁺+ CrO₄^2–→ ВаCrO₄↓ cары тұнба

Органикалық қосылыстардың сапалық реакциялары

Қосылыс	Реактив	Байқалатын реакциялар
Алкандар	Жану	көгілдір түсті жалынның түзілуі
Алкендер	Бром суы	ерітіндінің түссізденуі
	KMnO₄ерітіндісі	қоңыр тұнбасының түзілуі
	Жану	сарғыш түсті жалынмен жанады
Алкиндер	Бром суы	ерітіндінің түссізденеді
	[Ag(NH₃)₂]OH	AgCl – ақ тұнба
	[Cu(NH₃)₂]Cl	CuCl– қызыл тұнба
Бензол	Br₂ (FeBr₃)	түссізденеді
Бензол	Жануы	күйеленіп жанады
Спирттер	Na	сутегі бөлінеді
Спирттер	Жану	ашық көгілдір түсті жалынмен жанады
Көп атомды спирттер	Cu(OH)₂	көк түске боялады
Фенол	Бром суы	түссізденеді, ақ тұнба түзеді
	Na₂CO₃	газ бөлінеді
	FeCl₃	күлгін түсті кешенді қосылыс түзеді
Альдегидтер	[Ag(NH₃)₂]OH	Күміс айна түзіледі
Альдегидтер	Cu(OH)₂	Сu₂O – қызыл тұнба
Карбон қышқылдары	Лакмус	қызыл түске боялады құмырсқа қышқылы күміс айна рекциясын береді олеин қышқылы – бром суын түссіздендіреді
Аминдер	Лакмус	Көгереді
Аминдер	HСl, НҒ	тұз түзіледі
Анилин	Бром суы	түссізденеді, ақ тұнба түзеді
Анилин	HҒ	тұз түзеді
Крахмал	І₂-тің КІ-тағы ерітіндісі	көк түске боялады
Белоктор	Конц. HNO₃	сары түске боялады
Белоктор	Cu(OH)₂	ашық күлгін түс пайда болады

жүктеу/скачать 2,18 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3