Химия рк сұрақтары



Pdf көрінісі
бет9/37
Дата04.11.2023
өлшемі3,12 Mb.
#121854
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   37
Байланысты:
хим рк 101а

Ерігіштік көбейтіндісі 
 
Қатты заттардың судағы ерігіштігі әртүрлі (ерігіштік кестесіне қараңыз). 
Суда нашар ериді дейтін электролиттің өзі де аз да болса полюсті су 
молекуласы әсерінен иондарға ыдырайды. Соның нәтижесінде суда нашар 
еритін зат пен ерітіндідегі иондар арасында тепе-теңдік орнайды.
 
олай болса, оның тепе-теңдік константасы: 









m
n
n
m
n
m


(8.10)
(8.11) 
Температура тұрақты болғанда суда нашар еритін электролиттің қанық 
ерітіндісіндегі иондар концентрацияларының көбейтіндісі тұрақты шама 
болады, оны осы заттың 
ерігіштік көбейтіндісі
деп атайды. 
Енді осыны нақты заттар үшін қарастырсақ: 
Заттардың ерігіштік көбейтіндісінің мәні оның судағы ерігіштігін 
сипаттайды. Бір типтес заттар үшін қайсысының ерігіштік көбейтіндісінің 
мәні үлкен болса, соның ерігіштігі де үлкен болады. 
Заттардың ерігіштігіне ерітіндідегі аттас иондардың және кешенді 
қосылыс түзушінің болуы әсер етеді. Заттың ерігіштік көбейтіндісінің мәні 
бойынша оның ерігіштігін, ал ерігіштігі бойынша ерігіштік көбейтіндісін 
есептеуге болады және тұнбаның түсу және еру шарттарын анықтауға болады. 
   


;
n
m
n
m
m
n
T










s
n
m
const







   
n
m
m
n
s






13
10
10
3
.
5
)
(
10
78
.
1
)
(








AgBr
AgCl
s
s
17
s
10
3
.
8
)
AgJ
(


















20
2
2
2
s
2
2
13
s
10
8,3
OH
Cu
OH
Cu
K
2OH
Cu
OH
Cu
10
5,3
Br
Ag
K
Br
Ag
AgBr
























.
болғаны 
S(AgJ)
S(AgBr)
S(AgCl)
болса,
олай
(AgJ)
Κ
(AgBr)
Κ
(AgCl)
Κ
s
s
s






Тұнбаның түсу және еру шарттары. 
Барий сульфатының қанық (BaSO
4
) ерітіндісіне натрий сульфатының 
ерітіндісін қосқанда не байқалады, соны қарастырайық. 
Заттардың диссоциациялану теңдеуі бойынша ерітіндіде аттас SO
4
2-
ионының концентрациясының артуына байланысты 8-тепе-теңдік Ле-Шателье 
принципі бойынша солға ығысатыны көрініп тұр, яғни тұнба мөлшері артатын 
жаққа. Сондықтан ерігіштік көбейтіндісіндегі теңдік теңсіздікке өзгереді. 
(8.12) 
міне, осы тұнба түсу шарты болып есептеледі. 
Енді кальций карбонатының қанық ерітіндісіне тұз қышқылының 
ерітіндісін құйғанда заттың ерігіштік көбейтіндісіне қандай өзгеріс енуі 
мүмкін, мінеки осыны қарастырайық. 
Қышқылдың диссоциациялануынан түзілген сутек иондары тұздың 
карбонат иондарын қосып CO
2
-ге айналады:
   





2
4
2
s
SO
Ba











SO
Na
2
SO
Na
SO
Ba
BaSO
8
SO
Ba
BaSO
2
4
4
2
2
4
2
4
s
2
4
2
4




















Cl
H
HCl
CO
Ca
CaCO
)
10 
(
CO
Ca
СaCO
2
3
2
3
s
2
3
2
3
















Сонда, тепе-теңдік (3) солға қарай ығысады, яғни зат ериді, бұл жағдайда 
да ерігіштік көбейтіндісіндегі теңдік мынадай теңсіздікке айналады: 
(8.13) 
міне осы шарт тұнбаның еру шарты болып саналады. 
Бұдан 
мынадай 
қорытынды 
жасауға 
болады:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   37




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет