Диазепам (Сибазон, Седуксен, Реланиум, Диазеплекс және т.б.) - 0,005 г түймедағы; 0,001 және 0,002 қапталған түймедағы балаларға арналған; 0,5% ерітіндісі 2 мл ампуласы егуге арналған. Бұл ең бір күшті өте көп таралған тәжірибелі медицинада қолданылатын дәрі болып табылады. Қорқу, шошу сияқты көптеген жағдайларда жақсы әсерін тигізеді, содан соң ем ретінде жүйке ауруларына да (неврозға, психопатиялық шизофренияға ұқсас ауруларға), эмоциялық рухани бұзылыстарында қолданылады.
Rp.: Diazepami 0,001 (0,002)
D.t.d. № 20 in tab.
S. 1 түймедақтан күніне 2 рет.
#
5.5. Седативті, яғни тыныштандыратын дәрілер.
Тыныштандыратын дәрілерге бром тұзы (натрий бромиді – Natrii bromidum), шүгін шөп (валериана - Valerianae), сасық шөп (пустырник - Leonurae) жатады. Валериана тұнбасы қосымша корвалол, валокордин және т.б. тамшы түрде қолданылады. (Inf. rad. Valerianae 20,0 – 200 ml және T-rae Leonure 20 ml. M.D.S.).
Натрий бромиді - бром тұздарының ішіндегі жиі қолданылатын түрі. Бұлар ми қыртысындағы тежеу үрдісін күшейтеді. Олардың әсері жүйке жүйесінің, яғни адам кейіпкеріне (типіне) байланысты. Бром тұздарын қолданғанда денеден баяу шығатындықтан, уланудың созылмалы түрі пайда болуы мүмкін. Оны бромизм деп атайды. Бұл кезде меңіреулік, есі қашып, тері үсті қышуы пайда болады. Бромизмді емдеу үшін көп мөлшерде натрий хлорын, сонымен қатар зәр айдайтын дәрілерді береді.
Натрий бромидін қатты қозу, ұйқы қашу, қан қысымы көтерілуі кезінде қолданады. Жанама әсерлері: жөтел, мұрын бітуі, тері бөртпелері және әлсіздік.
Rp.: Sol. Natrii bromidi 3%-200ml
D.S. Жатарда 1 ас қасықтан.
#
Тыныштандыру үшін валериана және сасық шөп шөбінің дәрілерін көп қолданады. Олардың құрамында эфир майы, қажетті алколоидтар – сапониндер бар. Бұлар жүрек-тамыр неврозы, жүйкенің қозуы, ұйқы қашу, гипертонияның алғашқы кезеңінде қолданылады.
Rp.: Inf. Rad. Valerianae 20,0 - 200ml
T-rae Leonuri 20 ml
M.D.S. 1 ас қасықтан күніне 3 рет.
#
5.6. Психиканы қуаттаушылар – психостимуляторлар.
Психиканы қуаттаушылар көңіл көтереді, шаршауды басып, ойлау қабілетін көтереді. Тыныс, қан тамырының қимылын басқаратын орталықты қоздырады. Қаңқа бұлшық етінің жұмысын жоғарылатады. Жүрек соғуының күшін көтереді. Терінің, жүректің, мидың қан тамырларын кеңейтіп, зәрдің бөлінуін күшейтеді.
Алғашқы психиканы қоздырғыш дәрілердің бірі -фенамин (амфетамина сульфат) болатын. Ол жүйкенің алдыңғы синапс мембранасына норадреналин мен дофаминді босатады, сондықтан рецепторларды жылдам қоздырады. Көбінесе адамды құмарлыққа әкелетін болғандықтан, фенаминді қазіргі кезде қолданбайды. Фенаминге ұқсас дәрілер - пиридрол мен меридил. Бұлардың құмарлық әсері аз болғанның өзінде біраздан кейін қан қысымын көтереді, ұйқы қашады, адамның мазасы кетеді. Қазіргі кезде бұл дәрілерді де сирек қолданады. Оның орнына сиднокарб (Sydnocarbum), кофеин-натрий бензоат (Coffeinum-natrii benzoas) қолданылады.
Сиднокарб (Мезокарб және т.б) - белсендігі мол тікелей шеткі норадренергиялық жүйесіне созылмалы әсер ететін дәрі. Мөлшері 0,005; 0,01 және 0,025 г-нан түймедақ түрінде қолданады. Фенаминмен салыстырғанда улылығы өте төмен, шеткі симпатомиметикалық әсері аз. Астения, депрессия, түнгі кіші дәрет тоқтамағанда (көбінесе ер балаларда – түнде төсекке сиіп қою жиі кездеседі), невротикалық бұзылыстарда қолданады. Қатты қозғанда, гипертониялық ауру және атеросклерозда қолдануға болмайды.
Rp.:Sydnocarbi 0,005
D.t.d. № 50 in tab.
S. 1 түймедақтан күніне 2-3 рет.
#
Достарыңызбен бөлісу: |