Күтілетін нәтиже:
|
- оқушылардың білімі артады.
- жүрек-қантамырларының ауруларының алдын-алу, болдырмау шараларын біледі.
|
Сабақтың әдіс- тәсілдері:
|
Топтық жұмыс, жеке жұмыс, сұрақ-жауап.
|
Пәнаралық байланыс
|
Дене шынықтыру, медицина.
|
Сабақтың барысы:
Әдіс-тәсілдер
|
Әрекет түрлері
|
Жабдықтар
|
Уақыты
|
Ресурстар
|
Ой-сергек
|
«Сәлемдесу» ойыны. Мұғалім қалай амандасу керектігін айтады. Оқушылар сәлемдеседі.
|
Қолмен, иықпен, тіземен т.б.
|
2 мин
|
|
Топқа бөлу
|
3 топқа бөлінеді.
|
|
2 мин
|
Суреттер
|
«Қызығушылықты ояту» кезеңі
|
Миға шабуыл
Гандбол әдісі.
|
Үй тапсырмасын қайталау.
Сұрақ-жауап.
- Демек, қан тамырлары арқылы қан қозғалысы дегеніміз не?
- Қан қысымы дегеніміз не?
- Пульс дегеніміз не?
- Адамның қан қысымын өлшеу үшін қандай құрылғы қолданылады?
- Дені сау адамның қан қысымы қандай?
- Дені сау адамдарда гипотензия дегеніміз не?
- Қан қысымының жоғарылауы 150 мм рт. ст. деп аталады. өнер?
- Демалу кезінде ересек адамда минутына неше рет импульс болады?
- Қан тамырлары арқылы қанның қозғалысын қандай факторлар реттейді?
|
Оқулық
|
7мин
|
Биология оқулығы
|
Сергіту сәті.
|
Оқышуларға «Дене шынықтыру» дене жаттығуларын жасау.
|
|
2 мин
|
|
Мағынаны тану.
Постер жасау.
|
1-топ.
Жүрек және қан тамырларының нығаюына септігін тигізетін жағдайлар.
2-топ.
Жүрек және қан тамырлары жұмысына темекі тартудың зияны.
3-топ.
Жүрек және қан тамырлары жұмысына спиртті ішімдіктің зияны.
|
Оқулық
|
12 мин
|
|
Көрініс сұрақ.
|
Жеке жұмыс. Әр топтан, әрқайсысы 1 студент, көріністі таңдаңыз. Ответьте на вопрос, жасырын үшін осы сахна.
Сұрақ 1.
Капиллярлық қан кету қандай алғашқы көмек көрсетеді?
Сұрақ 2.
Веноздық қан кету қандай алғашқы көмек көрсетеді?
Сұрақ 3.
Артериялық қан кету қандай алғашқы көмек көрсетеді?
|
Оқулық
|
10 мин
|
Йод, дәке таңғышыжгут.
|
Қорытынды кезең.
Бекіту:
«Эстафета» ойыны
|
Топтық:
1 топ.
- Жүрек пен қан тамырларының жұмысына қандай жағдайлар теріс әсер етеді?
- Веналық қан кету қандай алғашқы көмек көрсетеді?
- Артериялық қан кетуді қалай анықтауға болады?
- Жүрек пен қан тамырларын нығайту үшін не істеу керек?
- Темекіде қан тамырларын тарылтатын және қан қысымын көтеретін қандай заттар бар?
- Алғашқы көмек кезінде жараны емдеу үшін қандай шешім қолданылады?
2 топ:
- Алкоголь жүрек-тамыр жүйесіне қалай әсер етеді?
- Капиллярлық қан кетуді қалай тоқтатуға болады?
- Артериялық қан кету қаупі қандай?
- Темекінің жүрек пен қан тамырларының жұмысына әсері қандай?
- Жүрек, инфаркт не тудырады?
- Алғашқы көмек көрсету кезінде жараның айналасына қандай заттар оралады?
3 топ:
- Темекі жүрек-қантамыр жүйесіне қалай әсер етеді?
- Артериялық қан кету қандай алғашқы көмек көрсетеді?
- Жүрек ауруының негізгі себебі неде?
- Алкогольдің жүрек пен қан тамырларының жұмысына әсері қандай?
-Жүрек-тамыр жүйесі ауруларын анықтау және емдеумен қандай дәрігер айналысады?
- Қан кетудің қандай түрінде турникет қолданылады?
|
Оқулық
|
8 мин
|
|
Қорытынды
|
Рефлексия:
Маған сабақ ұнады!
Маған сабақ ұнамады!
|
|
|
Шарлар.
|
Үйге тапсырма
|
Оқу, мазмұнын айту.
|
|
2 мин
|
|
|
Оқушы білімін бағалау
|
Күнделік
ке жазады
|
|
|
- Демек, қан тамырлары арқылы қан қозғалысы дегеніміз не?
- Қан қысымы дегеніміз не?
- Пульс дегеніміз не?
- Адамның қан қысымын өлшеу үшін қандай құрылғы қолданылады?
- Дені сау адамның қан қысымы қандай?
- Дені сау адамдарда гипотензия дегеніміз не?
- Қан қысымының жоғарылауы 150 мм рт. ст. деп аталады. өнер?
- Демалу кезінде ересек адамда минутына неше рет импульс болады?
- Қан тамырлары арқылы қанның қозғалысын қандай факторлар реттейді?
1 топ.
Жүрек пен қан тамырларын нығайтуға ықпал ететін жағдайлар.
2 топ.
Темекі шегудің жүрек пен қан тамырларына зияны.
Үшінші топ.
Алкогольдің жүрек пен қан тамырларының жұмысына зияны.
2.1.4 ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІЛЫҚ ШЕБЕРХАНА (БИОЛОГИЯ САБАҒЫНДА)
Тәуелсіз Қазақстан Республикасында білім беру саласына тең қарым-қатынас орнатып, жиырма бірінші ғасырдың табалдырығын аттайтын Жаңа үлгі табу керек. Мұғалімдер мен орта мектеп білім ордасытердің үлкен рөлі-жас, перспективалы жас ұрпақтарды ғылымның таңғажайып саласына тарту, логикалық идеяларды қалыптастыру және оларды қоғам өміріне және оның мақсаттарының талаптарына бейімдеу.
Биология жаратылыстану ғылымдары саласында да ерекше орын алады. Сонымен қатар, ол студенттерге идеологиялық сабақтар берді, олардың қабілеттерін кеңейтті, тілін, көзқарасын байытып, ақыл-ойын, іскерлік қабілеттерін жақсартты және табиғи құбылыстарды байқады. Осы мақсаттарға жету үшін оқытудың жаңа әдістерінің бірі - оқыту семинарларының технологиясы қолданылады. Семинар-бұл оқу процесінің жеке немесе кең бөлігін қамтитын әдіс.
Оқу семинары-бұл белгілі бір уақыт аралығында оқытушылар мен студенттер арасында ұйымдастырылған орта. Қазіргі уақытта бұл технологияны студенттер еркін сөйлеу, шығармашылық ізденіс, тіл мен мәдениетті қалыптастыру, ұжымдық қарым-қатынас, ойындарды жинақтау және тақырыптарға қызығушылықты арттыру үшін кеңінен қолданады.
Енді мен сіздердің назарларыңызды осы оқыту семинарының әдістемелері негізінде дайындалған шамамен алынған курсқа аударамын.
- Гүлдердің құрылымымен танысыңыз-өсімдік мүшелерін көшіру үшін қосымша деректерді пайдаланыңыз;
- Өсімдіктер туралы білімді дамыту,;
- Түстердің мағынасымен таныстыру: 1) оларды қорғауға үйрету, 2) қосымша деректерді қолдануға, шығармашылық қабілеттерін дамытуға және тілді байытуға дағдыландыру.
1. Сабақтарда психологиялық атмосфераны қалыптастыру. Студенттердің топта семинарда жұмыс істеуге дайын екендігін тексеріңіз. Әр топтың үстелінде гүлді үй бар, ал мұғалімнің үстелінде гүл өсіретін гүл бар деп үміттенемін.
ii.Студенттердің көмегімен курс тақырыбы анықталды. Көтерілген тақырыптарға қосылу және жаңа курсты жалғастыру үшін сізге сұрақ қою керек.
1. Біз қандай негізгі қатысушылармен кездестік? Тамырлар, сабақтар, жапырақтар (суреттер біртіндеп тақтаға ілінеді.)
Сонымен, біздің бүгінгі курстың тақырыбы қандай? (Жалпы түске назар аударыңыз). Ойдың қалыптасу кезеңі (индукция). Индуктордың екі жағындағы гүлдер.
Енді балалар, дәл қазір біздің барлық кішкентай құпияларымызды ашайық:
- Сіз қандай гүлдерді ұнатасыз, анаңызға және мұғаліміңізге қандай гүлдер бересіз?
1) магистр (оқытушы) дәрежесі. Мысалы, маған бақыттың бұл түрі ұнайды. Ол таза және өте жақсы болғандықтан, өзі жұмсақ.
2) студенттерге сөз.
Біздің арамызда ұлы жазушылар мен композиторлар болса не болар еді? Әрине, мен өлең жаза аламын:
Мысалы:
Өттіңіз бе гүлді жанап?
Тағзым жасап, иіліңіз.
Гүлден нәзік, әрі ғажап
Еш нәрсе жоқ біліңіз
(Орыс жазушысы В.Солоухин)
4) оқушыларға түрлі гүл суреттерін беріңіз.
Қараңызшы суреттер мен жазып алыңыз да блокнот өзінің бірінші әсер гүлдер мен проблемалары туындайтын байланысты.
5) Оқушылар ойлар мен сұрақтарды оқиды.
Сұраққа сәйкес мұғалім негізгі тақырыпқа назар аударып, "гүл"тақырыбын алдын-ала дайындап, топқа қосымша тапсырмалар берді. (Мұғалім гүлдердің құрылымы, көбею мүшелері және т.б. туралы қызықты мәліметтерді алдын-ала дайындайды.
1. Кезең самосборки (самоконструкции). Әр студент берілген тапсырманың мәтінімен таныс, жеке идеяларды жазады және оларды өз идеяларымен салыстырады.
2. Топтық құрастыру кезеңі (социоконструкция). Жұптар мен топтардағы тапсырмаларды талдап, бір-бірін қайталаңыз.
iii.Әлеуметтену кезеңі (әлеуметтену):
а) оқушыларды әр топқа бұрын бөлінген түрлі-түсті үйірмелермен араластырмаңыз:
б) әр топтағы оқушылар өз білімдерімен бөліседі, топқа бірігеді және тақырыптың толық мәтінін жазады. Қағаз, желім, сым, қайшы қолмен таратылады және әр кіші топ өз гүлдерін түстерге назар аударып, жақсы тозаңдандыратындай етіп модельдеуі керек.
iv.Сахналық жарнама (жарнама). Әр кіші топ сыныптағы оқушыларға курс барысында алынған ақпаратты беру үшін сызбаларды, сызбаларды немесе диаграммаларды қолданады.
V. демалыс кезеңі (қысқартылған). Оқушылар бүгінгі сабақта алған білімдерін алдыңғы біліммен салыстырды.
6. Ойлау сатысы (рефлексия). Алған біліміңізден қорытынды жасаңыз:
- Мен бұл сабаққа дейін не үйрендім;
нені осы сабақта білдім?
нені түсіну қиынырақ болды?
нені әлі де білгім келеді?
Ойлау кезеңінде алынған білімді синквейн көмегімен де жетілдіруге болады (әр оқушы бөлек жазылған өлең жолын оқиды).
1) зат есім (тақырып) -1 сөз.
2) сын есімдер-2 сөз.
3) етістік-3 сөз.
4) сөйлем 4 сөзден тұрады.
5) зат есім - 1 сөз (тақырыптың синонимі).
Мысалы: гүл;
әртүрлілік;
Ол өседі, Тостанданади;
Гүлдер өсімдіктердің көбеюінің бөлігі болып табылады;
сыйлық;
Үй тапсырмасы ойлау кезеңіндегі оқушылардың сұрақтары арқылы жасалады және студенттер тиісті іздеуді орындайды.
Топтық тапсырмалардың мысалдары:
Бірінші топтың міндеті - "гүл салу"
Өсіп келе жатқан органдардағы қоректік заттар жеткілікті мөлшерде жиналған кезде, өсімдік гүлдейді. Гүлдер-өсімдіктердің ең тартымды бөлігі. Гүлдер-бұл тек гүлденетін өсімдіктердің мүшелеріне сипаттама. Одан жемістер мен тұқымдар дамиды.
I. гүлдің негізгі бөлігі-шыныаяқ тәрізді жапырақшалар.
Шыныаяқ тәрізді жапырақшалар жасыл түске боялған және гүлдің сыртына қосылмаған тәуелсіз немесе жалғанған жапырақшалардан тұрады. Орындалатын функцияға байланысты тостағандар әртүрлі болуы мүмкін. мысалы:
1.Жұқа тілімдерге кесіңіз (бақша бақшасы) және жемістер мен тұқымдармен таратыңыз.
2. Тостағанның жапырақтарын бірге ұстап тұрыңыз, сонда олар қорғаныс рөлін атқарады (мендуана, қоңырау).
3. Кейбір өсімдіктердің шыныаяқтары ашық болуы мүмкін (көкнәрде).
4.in бірнеше піскен жемістер (баклажан, бұрыш, құрма).
5. Кейде құстардың қызығушылығын ояту үшін олар сұр (құрма) қызметін атқарады және ашық түстермен боялады.
6.Ілгектерге айналған түрлер бар және олар жануарлар арқылы таратуға бейімделген (итошаган).
ii.Гүлдің басқа бөлігі сұр түсті. "Мен білмеймін", - деді ол. Күлдің түбінде жұқаруды тәтті шіріктен бөлетін шірік жасушалар бар. Сұр, тәтті шірік хош иісі және сорттың жарқын түстері тозаңдандыратын өсімдіктерді азғырады.
Күн сәулесін шағылыстыру және ана мен ананы қызып кетуден қорғау үшін сұр түстерді ашық түстермен бояңыз.
Түнге қарай күлте жапырақшалар жабылып, аталық пен аналықты жаңбыр суынан, шық тамшыларынан қорғайды.
Тостағанша мен күлтенің бірге - гүлсерік деп атайды. Гүлсерік жай және қос гүлсерік деп бөлінеді. Жай гүлсерікте жапырақшалары болады да, күлте жапырақшалары болмайды немесе күлте жапырақшалары ғана болады (қызғалдақ, лалагүл). Қос гүлсерікте тостағанша да, күлте де болады.
Талдау нәтижелеріне сәйкес, пәнаралық байланыста республиканың экология және экологиялық тірбиелық білімі мен тәрбиесі continue.并且处于maturity.In орта білім беру жүйесінде биологияны және арнайы пәндерді оқыту әдістемесі әзірленді, зертхананың нақты жұмысының мазмұны, көлемі мен іске асыру әдістері айқындалды және Оқу материалдары (сауалнамалар, өз бетінше жұмыс істеуге арналған сұрақтар мен тапсырмалар, проблемалық мәселелер және т. б.) дайындалды.. Биологиялық зерттеулер саласында студенттердің танымдық қызметін жақсартуға арналған Модульдер Берілген.Бұл жұмыстардың мазмұны дәрістер курсында, зертханалық және практикалық жұмыстарда, студенттердің өзіндік жұмыстарының білімін бақылау мен бақылауда көрінеді, ал олардың нәтижелерін төмендегі кестеде көруге болады (кесте-3,4,5,6,7,8,9,10,11,12).
Кесте 3 - 9 «А» және 9 «Ә» сынып оқушыларының тізімі
Достарыңызбен бөлісу: |