Магнит өрісіндегі тогы бар контур. Магнит өрісіндегі тогы бар өткізгішті орын ауыстырғанда атқарылатын жұмыс

Бір текті магнит өрісіндегі тогы бар контурды қарастырайық.

Ал элементіне жазықтықтың бергі жағына бағытталған күш әсер етеді:

Сонымен, екі күш модулі бойынша тең, бірақ антипараллель бағытта әсер етеді де бұл қос күш айналдыру сәтін туғызады:

8.6 – сурет.

мұндағы - бөлінген элементар жазықтың ауданы (8.6 – сурет).

Контурға әсер ететін айналдыру моментінің қосындысы мынаған тең болады:

мұндағы S – контур тұйықтайтын аудан. Бұдан айналдыру моментінің контур формасына байланысты болмайтындығын байқауға болады. Жоғарыда айтылғандай - контурдың магниттік моменті екенін ескерсек:

тогы бар контур оның ішінде сыртқы магнит өрісінің индукциясы контурдың өзінің магнит өрісінің индукциясына параллель болатындай жағдайға бұрылады. Бұл тепе – теңдік жағдай болып табылады да контурда бұл тепе – теңдікті бұзуға ұмтылатын Ампер күштері әсер етеді.

Іс жүзінде магнит өрісі бір текті болмайды. Бұл жағдайда контурға әсер ететін барлық күштер қосындысы мынаған тең:

(8.20)

Магнит өрісіндегі тогы бар өткізгіш Ампер күшінің әсерімен қозғалу барысында белгілі бір жұмыс атқарады. Мынандай бір жеке жағдайды қарастырайық. ЭҚК көзінен тұратын бір бөлігі жылжымалы ток контурын алайық (8.7 – сурет).сыртқы магнит өрісінің кернеулік сызықтары контурды ( бағытта) тесіп өтетін болсын және өріс бір текті / / . контур бойымен ағатын ток тұрақты. Сонда Ампер күші:

ұзындығы болатын өткізгішті оңға қарай қозғайды. Бұл күштің атқаратын элементар жұмысы болады.

8.7 – сурет.