Құқық негіздері пәні бойынша лекциялар тезисі Қазақстан Республикасының мемлекет және құқық негіздері Жоспар «Құқық негіздері»
жүктеу/скачать 66,49 Kb.
|
ҚҰҚЫҚ НЕГІЗДЕРІ ПӘНІ БОЙЫНША ЛЕКЦИЯЛАР ТЕЗИСІ (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Ұсынылатын әдебиеттер
- Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық негіздері.
| ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН СҰРАҚТАР:
Қазақ және орыс тілдерінің мәртебесін құқықтық реттеу. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері және оны пайдалану. Қазақстан Республикасы азаматтығының ұғымы, қағидаттары және құқықтық салдары. Қазақстан Республикасының азаматтығын тоқтату тәсілдері. Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығудан бас тарту негіздері Қазақстан Республикасы Президентінің құқықтық мәртебесі. Қазақстан Республикасы Президентінің Құзыреті. Қазақстан Республикасы Президентінің заңдылық пен құқықтық тәртіпті қамтамасыз ету жөніндегі өкілеттігі. Қазақстандағы жергілікті атқарушы органдар: жүйе, білім беру тәртібі, құзыреті, жауапкершілігі. Қазақстан Үкіметі: білім беру тәртібі, құрамы, құзыреті және есептілігі. Министрліктер мен өзге де орталық атқарушы органдар, олардың құқықтық мәртебесі. Сенат пен Мәжілістің айрықша өкілеттіктері. Депутаттардың, Парламенттің және мәслихаттың құқықтық мәртебесі. Қазақстан Республикасы азаматтарының конституциялық құқықтары мен міндеттері. Ұсынылатын әдебиеттер Амандықова С.К. Қазақстан Республикасының Конституциясы: мән және заң табиғаты. Қарағанды 2000. Бәйішев Ж. Қазақстан Республикасының Конституциялық құқығы, 2001. Қазақстан Республикасының Конституциясы Ғылыми-құқықтық түсініктеме/ Сапарғалиева Г.С. редакциясы бойынша. Алматы, 2004. Көбеев Е.Қ. Конституциялық құрылым негізі – Қазақстан Республикасының конституциялық құқығының жетекші институты. /Көбеев Е.Қ. – Қарағанды: ҚарМУ, 2000. Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық негіздері. Жоспары Әкімшілік құқық пәні, әдісі және жүйесі. Мемлекеттік қызметкерлер. Әкімшілік – саяси аяны басқару. Әкімшілік құқық – атқарушы билік құрылымдарын қалыптастыру барысында, өкілеттіктерін, міндеттерін, құқықтары мен мемлекеттік қызметшілердің жауапкершіліктерін белгілегенде, сондай-ақ қоғамдық тәртіпті, азаматтардың өмірлерін, құқытары мен еркіндіктерні қорғауды жүзеге асыруда мемлекеттік басқару процесінде туындаған қоғамдық қатынастарды реттейтін нормалардың құқықтық саласы. Әкімшілік құқықтық қатынастар – мемлекеттік басқару саласындағы қоғамдық қатынастар. Оның субъектілері болып мемлекеттік басқару және жергілікті өзін-өзі басқару органдары, мемлекеттік қызметшілер, кәсіпорындар, мекемлер, ұйымдар, азаматтар, шетелдіктер, азаматтығы жоқ тұлғалар табылады. Әкімшілік құқықтық қатынас ерекшеліктері, билік қатынастары ( тараптардың заңды тепе-теңдігі болмайды), (мемлекеттік басқару саласында болғандықтан) онда мемлекет мүддесі қаралады. Әкімшілік құқықтық қатынастарды келесі біліктілік санаттары бойынша бөлуге болады: қатысушылар құрамы бойынша: а) аппарат ішіндегі, б) аппараттан тыс; тараптар арасындағы заңды байланыс сипаттарына қарай: а) тік (әрбір тарап билік құзырына ие, көлемі бірдей), б) көлденең (тікелей басқаруға ұқсас, онда тараптар заңды түрде бірдей). Әкімшілік құқық бұзушылық – мемлекеттік басқару немесе қоғамдық тәртіпке, мемлекеттік немесе жеке меншікке, азаматтардың құқықтарымен бас еркіндіктеріне қол сұғу, заңға қайшы, айыптаушы әрекет (қасақана немесе байқаусызда) немесе әрекетсіздікке заңнамамен әкімшілік жауапкершілік жүктеу қарастырылған. Әкімшілік құқық бұзушылық құрамы – қоғамға қарсы жасалған іс-әрекет әкімшілік құқық бұзушылық болып табылатын элементтер жиынтығы. Оны келесі элементтер құрады: нысан – қол сұғушылық себепкері, мемлекеттік басқару саласындағы заңмен қорғалатын қоғамдық қатынастар; объективті жақтары – сыртқы іс-қимыл актісі, әрекет немесе әрекетсіздік, оның салдары, сондай-ақ әрекет пен оның салдары арасындағы себептік байланыс; субъект – құқық бұзушылық жасағанға дейін 16-ға толған жеке, сондай-ақ заңды тұлға; субъективті жақтары – заң бұзушының істеген қылмысына психологиялық қатынасы, әдейі немесе байқаусызда жасаған ісіне айыбы. Әкімшілік жауапкершілік әкімшілік құқық бұзушылыққа заңды түрде жауап беру болып табылады. Заңмен және заңдық актілермен белгіленеді. Әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін, соттау немесе жұмыстан босату сияқты жазалар қолдануды қажет етпейтін, әкімшілік сөгіс қарастырылған. Әкімшілік жауапкершілік шараларын қолдануға негіз құқық бұзушылық болып табылады (құқық бұзушылық белгілерінің болуы). Қазақстан Республикасының «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексінің 45-бабы әкімшілік сөгістің келесі түрлерін қарастырады: ескерту; әкімшілік айып пұл; әкімшілік құқық бұзушылыққа себепкер болған бұйым немесе затты алу; әкімшілік құқық бұзушылыққа себепкер болған бұйымды, әкімшілік құқық бұзушылық жасау арқылы келген кірісті, ақшаны және құнды қағазды алу; арнаулы құқығынан шектеу; рұқсат қағазынан, арнаулы біліктілік аттестатынан (куәлік) айыру немесе жекелеген әрекет түріне күшін тоқтату, немесе жекелеген әрекет жасау; жеке кәсіпкер немесе заңды тұлғаның қызметін тоқтату немесе тыйым салу; рұқсатсыз салынған құрылысын қирату; әкімшілік тұтқындау; шетелдіктерді және азаматтығы жоқ тұлғаларды ҚР шекарасынан шығарып жіберу. Аталған сөгістің қайсыбірін қолдану бір жыл бойы тұлғаның әкімшілік жауапкершілікке тартылғанын білдіреді, тек бір жылдан кейін әкімшілік жауапкершіліктен босатылады. Әкімшілік сөгіс шараларынан басқа қайтадан құқық бұзушылықты ескерту мақсатында заңмен соттан тыс әкімшілік құқықтық ықпал ету шараларын қолдану мүмкіндігі қарастырылған. Мысалы, жол қозғалысы ережелерін білуін тексеру және медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шаралары. Әкімшілік мәжбүрлеу шаралары қоғамдық тәртіпті сақтау, қоғамдық қауіпсіздік, азаматтардың құқықтары мен бас еркіндіктерін қамтамасыз ету мақсатында атқарушы органдар мен лауазымды тұлғалардың қызметінде көрініс табады. Олардың арасында әкімшілік – мәжбүрлеу шаралары, әкімшілік – жолын кесуші және әкімшілік – қалпына келтіруші шаралар басым. жүктеу/скачать 66,49 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|