Педагогикалық құжаттармен танысу. Педагогикалық құжаттармен (сабақ конспектілері, оқу-тәрбие жұмыс жоспарлары, хаттамалар мен педагогикалық кеңес, әдістемелік бірлестіктін есептерімен) танысу зерттеушіге білім беру ұйымындағы оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастыру мен оқытудағы нәтижелер жөнінде мәлімет береді. Арнайы мектеп оқушыларының жеке ісімен, психологиялық-педагогикалық мінездеме мен бақылау күнделігімен танысу зерттеушіні оқушылардың ерекшеліктерін біліп, түсінуге көмектеседі, сонымен қатар қажетті объективті деректер алуға жол ашады.
2. Ғылыми зерттеу нысанымен әрекет жасау негізі бойынша: нысанды зерттеу (теориялық және эмпирикалық әдістер), зерттеу нәтижесін өндеу (саны мен сапасын талдау), нәтижесін көркемдеу, ұсыну (презентациялау, кесте, сурет, гистограммалар түрінде т.б.)
3. Ғылыми зерттеу мақсаты мен мерзімі бойынша - қысқа мерзімді тексеру және лонгитюдті тексеру (ұзақ уақыт бойы үйрету, бақылау). Мысалы, ұзақ мерзімді эксперимент С.А. Зыковтың жетекшілігімен 1964-1972 жылдар аралығында өткізілді. Бұл эксперимент, естімейтін балаларға арналған мектептерге заттық-тәжірибелік оқыту сабақтарын енгізу бағытында жүзеге асып, нәтижесінде естімейтіндерді оқытудың жаңа дидактикалық жүйісі әзірленген.
Педагогикалық тәжірибені зерттеу әдісі. Зерттеуге арнайы білім берудегі озат тәжірибе, яғни танымал ұстаздар мен қатардағы тәлімгерлер қызметтері де бірдей алынады. Сол мұғалімдердің жұмыстарында кездесетін оқу қиындықтардын себептері мен қатар жетістіктерін талдауға болады. Педагогикалық тәжірибені зерттеу жоспар бойынша, белгіленген уақыт мерзімінде, үздіксіз жүргізілуі тиіс. Аталмыш әдістің нәтижесінде арнайы мектеп мұғалімдері мүмкіндіктері шектеулі балаларды оқыту, тәрбиелеу, түзетушілік көмек көрсету жұмысын жетілдіруге, өз шеберліктерін жоғарлатуға мүмкіндік алады.
Ал, арнайы педагогтардың тәжірибесін зерттеу барысында келесі әдістер пайдаланылады, олар: бақылау; әңгімелесу, педагогикалық құжаттармен танысу, оқу әрекет өнімдерін зерттеу; арнайы әдебиеттерді оқу, эксперимент, әлеуметтік әдістер (сұрақ, сұрақ-сауал, рейтинг, интервью..т.б.), педагогикалық диагностикадағы тесттілеу.
4. Ғылыми зерттеу субъектісінің ерекшеліктеріне негізделу бойынша: бақылау, анкететтеу, сұхбаттасу, тестілеу. Бұл жерде нақты ерекшеліктерін ажырату қажет, баланың өзі, оның білім, икем, дағдылары, әрекет өнімдері, таным процестері т.б. Осыған байланысты келесі әдістерді ажыратамыз: оқу әрекет өнімдерін зерттеу, сұхбат әдісі, анкеттеу т.б.
Достарыңызбен бөлісу: |