I теоретические основы логопедии



Pdf көрінісі
бет244/256
Дата26.01.2022
өлшемі5,47 Mb.
#24344
түріОқулық
1   ...   240   241   242   243   244   245   246   247   ...   256
15-тапсырма 

Осы структураның бұзылу салдарынан сопақша ми дизартрия пайда болады: 

A)  Вернике орталығы 

B) ми қыртысы ядроларының бұзылуы 

C) жуп нерв жүйелерінің ядроларының бузылуы 

D) мишық ядроларының бұзылуы 

E) пирамидалық жолдың бузылуы 

 

ТҰТЫҚПА  

 

1.  Тырыспалық емес сипаттағы сөйлеу тілінің темпін және ырғағын сипаттау 



(брадилалия, тахилалия, т.б.).  

2.  Тырыспа  сипатындағы  сөйлеу  тілінің  темпін  және  ырғақтың  бұзылуын 

сипаттау - тұтықпа.  

3.  Тұтықпаның патогенетикалық механизмін ашып көрсету.  

4.  Тұтықпаның этиологиясын сипаттау.  

5.  Тұтықпа формасын және түрін сипаттау.  

6.  Тұтықпаға қазіргі көзқарасты сипаттау. 

7.  Тұтықпаны жоюдың кешенді (комплексті) әдістерін ашып көрсету. 




 

455 


8.  Тұтықпаның симптоматикасын анықтау.  

9.  Тұтықпасы бар адамды тұлға ретіндегі тәрбиелеу қажеттілігін негіздеу.  

10.  Тұтықпаны алдын алу негізгі бағыттарын ашу және керектігін негіздеу.  

11.  Тұтықпасы  бар  балаларды  тексеруінің  мазмұнын  және  ерекшеліктерін 

ашу.  

12.  Тұттықпаны  түзету  бойынша  әдістемелерді  атау  және  оның  түрлілігін 



түсіндіру.  

13.  Тұтықпасы  бар  мектепке  дейінгі  балалармен  логопедиялық  жұмыстың 

өзіндік ерекшеліктерін көрсету.  

14.  Тұтықпасы 

бар 

мектеп 


жасындағы 

балалармен 

логопедиялық 

жұмыстардың өзіндік ерекшеліктері.  

15.  Тұтығатын  жасөспірім  және  ересектермен  логопедиялық  жұмыстың 

өзіндік ерекшеліктерін көрсету.  

16.  Тұтықпасы бар балалар үшін арнайы балабақша бағдарламасының негізгі 

бөлімдерін атау.  

 

 

Тәжірибелік тапсырмалар 



І. Тұтықпа түрін анықтау:  

а)  Бұзылыстың  психогендік  негізгі  бар;  тұтықпа  –  қалыпты  сөйлеу  тілі 

онтогенезі фонында байқалады. Клиникалық көрінудің  психогендік факторға 

тәуелділігі байқалады.  

Тұлғаның сөздік кемістікке деген реакциясы бар. 

  

б)  Орталық  жүйке  жүйесінің  ерте  диффуздық  зақымы  байқалады;  сөздік 



онтогенездің кейбір кешеулдеуі; тұтықпаның біртіндеп басталуы.  

Сөйлеу  тілінің  бұзылысының  монотондығы,  бірқалыптылығы,  оның  сыртқы 

жағдайдан  аз  тәуелділігі.  Тұтықпаның  дыбыс  айтудың  бұзылысымен  жиі 

сәйкестенуі.  Тұлғаның  сөйлеу  тілі  кемістігіне  деген  реакциясының  төмен 

болуы.  Клиникалық  сипаттауда  ОЖЖ-ң  органикалық  жетіспеушілігінің 

белгілерінің болуы.  

 

 

 



ІІ. Графикалық жазу:  

___       Невротикалық тұтықпа 

 

 ^             Невроз тәріздес тұтықпа 



 

а) Тұтықпа психогенді-реактивті түрінде басталады;  

б) Сөйлеу тілі дамуының, жалпы моторикасының кеш дамуы тән;  

в)  Тұтықпа  көбінесе  біртіндеп  басталады,  сөйлеу  тілінде  сөз  тіркестері 

қалыптасқан кезде  байқалады;  

г) Сөйлеу тілінде сөз тіркестеріні ерте байқалады;  

д)  Алғашқы  сөз  бір  жастан  кейін  пайда  болады,  сөз  тіркесі  2-2,5  жаста 

қалыптасады, сөз қоры баяу толықтырылады.  




 

456 


  

 ІІІ.  Тұтығатын  баланың  анамнезін  жинауға  арналған  сұрақтарды  келесі 

бағыттар бойынша тұжырымдап, дәптерге жазу:  

- ананың жүктілігінің өтуі және босануы;  

- балада сөйлеу функциясының қалыптасу сипаты;  

- моторлы сферасының дамуының сипаты;  

- ауырған аурулары; 

Ұсынылған сұрақтарды негіздеп беру. 

  

ІV. Келесі педагогикалық міндеттерді шешу:   



 

1-педагогикалық тапсырма 

Тұтығатын  баланы  зерттеуде  логопед  мынандай  тапсырмаларды 

қолданды.  3-5  бөліктен  тұратын  суретті  құрастыру,  суреттер  топтамасын 

кезектілікпен қою, не өзгергенін табу, т.б.  

 

Тапсырманың  қандай мақсаттеп қолданады?   



 

2-педагогикалық тапсырма  

Логопед тұттығатын баланың сөйлеу тілін мына кезектілікпен  

тексереді:  өз  бетімен  сөйлеуі  (спонтанная  речь),  сурет  бойынша  әңгіме 

құрастыру,  таңдаған  мәтінді  айту,  логопедтің артынан  қайталау,  логопедпен 

қоса айту, сыбырлап айту.   

 

Логопедтің әрекетімен келісесіңдер ме?  



 

Көзқарастарыңды негіздеңдер. 

  

V.  Мектепке  дейінгі  жастағы  тұтығатын  балалардың  сөйлеу  картасының 



үзіндісін талдау: 

  

а)  Тексеру  барысында  дидактикалық  қағидаоардың  жүзеге  асуын  нақты 



мысалда көрсету;  

б)  Тұтықпаның  шығу  ерекшеліктерін  анықтау  үшін  қолданған  тәсіл  мен 

әдістерді атау. 

  

VI.  Логопедиялық зерттеу хаттамасын «Анамнез», «Жалпы дамуы», «Жалпы 



және артикуляциялық моторикасының жағдайы» бөлімдер бойынша құру.  

.  


VII.  И.И.Руденконың  мақаласы  бойынша  хабарлама  дайындау.  («Сөйлеу 

кемістігі  бар  мектепке  дейінгі  балалармен  логопедиялық  ритмика»). 

[Коррекционная педагогика 2005, №1] 

 

VII. Педагогикалық міндеттерді шешу:  



 

1-педагогикалық тапсырма 

Сабақ үзіндісі бойынша әдістеменің авторын анықтау.  

Логопед:  - Сен не істеп жатырсың?  



 

457 


Бала:        - Мен жалаушаларды жабыстырып отырмын.  

Логопед: - Ал сен, Сауле, не істеп жатырсың?  

Бала:       - Мен де жалаушаларды жабыстырып жатырмын.  

Логопед: - Ал сен, Асхат, не істеп жатырсың?  

Бала:       - Мен көк жалаушаларды жабыстырып жатырмын.   

 

2-педагогикалық тапсырма 



Сабақ үзіндісі бойынша тұтықпаны түзету әдістемесін анықтау: 

Логопед:  -  Тыңдаңдар,  сосын  артынан  қайталаңдар,  мен  еденнен  допты 

көтердім. 

Бала:        қайталайды  

Логопед:  - Бұл доп – ашық көк түсті  

Бала:       қайталайды.  

 

3-педагогикалық тапсырма 

Логопед В. И. Рожденственскаяның әдістемесі бойынша сабақ 

жүргізеді.  Бірінші  сабақтан  спонтанды сөйлеу  тілін жаттықтырады.  Логопед 

дұрыс жасады ма?  

 

4-педагогикалық тапсырма 

Сабақ С. А. Миронованың әдістемесімен жүргізіледі.  

Екінші сабақта логопед бір балаларға бір құрамды жауаппен, басқаларға – екі 

құрамды жауаппен жауап беруін талап етеді.  

Талдаңдар. 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   240   241   242   243   244   245   246   247   ...   256




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет