I теоретические основы логопедии
жүктеу/скачать 5,47 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1-тапсырма
Моторлы алалия ненің зақымдалу салдарынан болуы мүмкін 1) Доминантты ми сыңарының самай жағының 2) Төменгі маңдай қатпарларының артқы бөлігінің 3) Мишықтың 4) Пирамидалық жолдардың 5) Қыртыс асты түйіншектің
Моторлы алалияға тән емес фактор. 1) Айтқан сөзді түсінудің бұзылуы 2) Қатынас мотивациясының қалыптаспауы 3) Бір қимылдан екінші қимылға көшу қиынға соғады 4) Оральды апраксия 5) Сөйлеу тілінің моторлы іске асыруының қиындықтары.
Сенсорлы алалияға тән емес фактор. 1) күрделі қимылын дифференциалдауды қиындықпен игереді. 2) Сөзсіз дыбыстарды сезгіштігі жоғары 3) Фонематикалық есту қабілеті қалыптаспаған 4) Тіл дыбыстарын естіп қабылдау қабілеті төмен 5) Зат пен заттың атын білдіретін сөздің арасындағы байланыс қалыптаспайды
Моторлы алалияны түзету жұмысын неден бастайды 1) Байланыстырып сөйлеуін қалыптастыру 2) Дыбыс айтуын түзету 3) Сөйлем құрастыру 4) Белсенді, енжар сөз қорын толықтыру 5) Сөз өзгерту, сөз жасау
Алалияның этиологиясы 1) ОНЖ функционалдық зақымдалуы 2) Сөйлеу аппарытының шеткі бөлігінің органикалық бұзылуы 3) ОНЖ органикалық зақымдалуы 4) Сөйлеу моторикасының функционалдық бұзылуы 5) Сөйлеу аппаратының анатомиялық ақаулықтары
465
Алалияны болдырмайтын фактор 1) Туғанда жарақат алуы 2) Асфиксия 3) Тұқым қуалау 4) Іште жатқанда менингит, энцефалит болуы 5) Іште жатқанда немесе туғаннан кейін мидың жарақатануы
Алалияға тән сөйлеу тілінің бұзылу белгілері 1) Сөйлеу тілінің барлық компоненттерінің жетілмеуі 2) Сөйлеу тілінің дыбыс айту жағының күрделі бұзылуы 3) Дыбыс айтуы мен дауыстың әуезділігінің просодикасының бұзылуы 4) Сөйлеу тілінің темпті ырғақтық жағының бұзылуы 5) Дыбыс айтуының бұзылуы
Моторлы алалияның сөйлеу тілі кешеуілдеп дамығаннан айырмашылығы неде?
1) Сөйлеу тілінің дамуында кешеуілдеу, секірмелі даму процесі байқалады 2) Сөз құрамының бұзылуы аграмматизм кездеспейді 3) Сөз қоры молайған сайын аграмматизм күшеюі мүмкін 4) Түзету жұмысы көбінесе сөйлеу тілінің дыбыстық жағына бағытталған 5) Мектепке келгенде сөйлеу кемшіліктері көбінесе түзетіледі, байқалмайды
Сөйлеу тілінің кешеуілдеп дамуының моторлы алалиядан айырмашылығы неде?
1) Квазиомоним сөздерді шатастырады 2) Сөйлеу негативизмі байқалады 3) Сөздің, фразаның құрылымының бұзылуы кездеседі 4) Сөйлеу негативизмі байқалмайды
ІІІ. 10-кестені толтыру – «Сөйлеу тілі дамымауының деңгейлері».
Салыстыру параметрлері 1 деңгей 2 деңгей 3 деңгей Өзіне айтылған сөйлеу тілін түсіну
Белсенді лексикалық құралдар
Грамматикалық қатар
Дыбыс
айтуының жағдайы
466
Фонематикалық есту қабілеті
Қолданылатын сөйлемнің құрылымы
Байланыстырып сөйлеуі
ІV. Балалардың фонематикалық қабылдауының қалпын анықтауға арналған әдістемелік тәсілдер тізімін құрастырып, дәптерге жазыңыздар. V. Баланың сөйлеу тілін түсінуін тексеруге арналған әдістемелік тәсілдер атап, дәптерге жазыңыздар. VI. Баланың сөздік қорын тексеруге арналған тапсырмаларды іріктеп, альбом құрастырыңыздар. VII. Сөйлеу тілінің грамматикалық құрылымын тексеруге арналған суреттер іріктеңіздер. VIII. Көрсетілген белгілерді жалпы сөйлеу тілінің дамымауының деңгейімен сәйкестендіріңіздер. Кестені толтырыңыздар.
11 кесте. Жалпы сөйлеу тілінің дамымау деңгейлерінің дифференциациясы. № Белгілері 1 деңгей 2 деңгей 3 деңгей
1 Дұрыс айтпайтын дыбыс саны 16-20 дейін
2 Белгілі ситуацияға байланысты сөздерді түсінеді
3 Сөздің буындық құрамының бұзылуы: қысқарту, алмастыру, ұқсас буындармен шатастыру.
4 Сөйлеу тілінде қосымша сөздер, жеке сөздер пайда болады.
5 Балаларда сөзөзгерту, сөз
жасам дағдылары қалыптаспаған.
6 Фонематикалық қабілеті күрделі
бұзылған, дыбыстардың айтуы тұрақсыз.
7 Балалар сөздердің жалғауларының айырмашылығын түсінбейді және ажырата алмайды.
8 Ситуациясы және сыртқы белгілері ұқсас сөздерді алмастыруы байқалады.
ІХ. «Сурет бойынша әңгіме құрастыру» тақырыбына логопедиялық сабақ конспектісін құрастырыныздар. 467
Х. ЖСТД бар балалармен жүргізілетін дыбыс айтуын қалыптастыруға арналған логопедиялық сабақтың конспектісін құрастырыңыздар. Төмендегі үлгіге сүйеніңіздер.
жүктеу/скачать 5,47 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|