Іі өлең тілінің сөздік құрамына енген өзгерістер


Ғ.Мұстафин шығармаларындағы көркемдік дәстүрлерді нақты мысалдармен талдаңыз



бет90/129
Дата25.03.2023
өлшемі489,54 Kb.
#76072
түріҚұрамы
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   129
4.Ғ.Мұстафин шығармаларындағы көркемдік дәстүрлерді нақты мысалдармен талдаңыз
Ғ.Мұстафин өз шығармашылығы туралы: «Менің творчествомның өзегі, арқауы, негізі жаңа заман, жаңа адам» деп көрсетеді.
Ал жазушы өмірінің нағыз творчестволық табысты жылдары 40-жылдардан басталады. Оның «Шығанақ» (1945), «Миллионер» (1947), «Қарағанды» (1952), «Дауылдан кейін» (1959), «Көз көрген» (1963) романдары осы жылдардың жемісі.
Қазақ әдебиетінде сөз өнерінің, жанрлық жағының жетілуіне үлес қосқан Мұстафинның өзіндік стилін танытқан шығармалары мол. Халықтың бейнелі, қанатты сөздерін орынды пайдалана отырып, өз тарапынан да өткір, ықшам сөз тіркестерін жасай білген. Абай дәстүрін бірнеше түрлі сипатта сабақтастыра алды.
Бірінші, Ғ. Мұстафин де Абай сияқты тақырыпты өз дәуірімен, бірге тыныстап, қатар тіршілік жасап жүрген замандастарының іс- әрекетінен, көзімен керіп, бастан кешірген өмір шындығын жазу дәстүрі. Оған «Дауылдан кейін», «Шығанақ» шығармалары айғақ бола алады.
Екінші, сөз енері жайлы Абай қойған талап деңгейіне ден қойды. Абай өлеңіндегі көптеген жолдардың мақал-мәтелге айналып кеткені секілді. Ұлт прозасының (роман) майталман шебері Ғабит Мүсірепов те қаламынан туған жазбалардың бірқатарын әдебиет мәселелеріне арнайды. «Ой әуендері» (1978), «Жұлдызы өлең-жырдың сөнбейтұғын» еңбектерін айта аламыз.
Үшінші, Ғ.Мұстафиннің алғашқы әңгімелерінің тақырыбы қазақ ауылындағы еңбек тақырыбы, кейіпкерлері төңкерістің арқасында теңдікке қолы жетіп, өздерін бұрын шексіз қанап келген үстем тап өкілдеріне қарсы күресіп, жаңа өмір құруға кірісе бастаған ауыл кедейлері. Әдебиетте әбден қалыптасып, орныққан бай мен кедей тап тартысын жазу дәстүрін Ғ.Мұстафин де жалғастырған. Бұған «Ер Шойын», «Шағатайдың жатағы» шығармалары дәлел бола алады.
Төртінші, майдан, соғыс тақырыбын жазу алдыңғы дәуірлерден қалыптасқан дәстүр. Яғни, халық батырларының ерлігін дәріптеп, тылдағы ауыр еңбектің қиыншылығын көрсету мақсатында автор «Шығанақ», «Миллионер», «Өмір не өлім» шығармаларын жазып шығарды.
Сондай тұлға, әдебиетіміздің тарихында өшпес ізін қалдырған Ғ.Мұстафин көркем проза оқитын, кітапсүйер қауымның шебер жазушысы.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   129




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет