6. Сульфит-ионын күкіртті сутегіне дейін тотықсыздандыру реак-циясы.
Сульфит-ионы металдық мырышпен қышқылдық ортада күкіртті сутекке H2S дейін тотықсызданады:
Na2SО3 + 2НСl → 2NaCl + Н2О + SО2
SO2 + 3Zn + 6НСl → H2S + 3ZnCl2 + 2H2О
Бөлініп жатқан күкіртті сутекті қорғасын(ІІ) тұзына батырылған сүзгі қағазының қарайғанынан да байқауға болады:
H2S + Pb(CH3COO)2 → PbS↓ + 2CH3COOH
Тәжірибе: Na2SО3 сульфитінің ерітіндісіне кішкене металдық мырыштың түйіршігін салып, үстіне 2н тұз қышқылының ерітіндісін артық мөлшерде қосады. Сол кезде күкіртті сутегінің бөлінгенін иісі арқылы білуге болады немесе қорғасын ацетатымен ылғалданған қағаз қараяды.
Тәжірибенің жүру жағдайы:
1) pеакция рН = 4 болғанда жүреді;
2) зерттелетін ерітіндіде басқа тотықсыздандырғыштар болмауы тиіс;
3) тәжірибенің жүруіне тек химиялық таза мырышты қолдану қажет.
7. Бояғыштың түссізденуі.
Сульфиттер кейбір бояғыштарды түссіздендіреді, осы қасиетін SО32- ионын анықтау үшін қолдануға болады.
Тәжірибе:
Фуксин тамшысын сынауыққа тамызып, оған зерттелетін ерітіндіні тамы-зады. SO32- анионы бар болса ерітінді түссізденеді.
Тәжірибенің жүру жағдайы:
1) реакцияны рН=7-8 аралығында жүргізеді;
2) ерітінді қышқылды болса, оны алдын ала NaHCО3 натрий дикарбона-тымен бейтараптайды;
3) S2- анионы кедергі жасайды, себебі бояғышты ол да түссіздендіреді.
Тиосульфат-анионына S2О32- тән сапалық реакциялар
Тиосульфат-ионы S2O32- екі негізді тұрақсыз тио-күкірт қышқылының H2S2O3 анионы (pK1 =0,60,pK2 = 1,72), сулы ерітінділерінде күкірт бөліп ыдырайды:
H2S2О3 → SО2↑ + S↓ + H2О
Сулы ерітінділерде тиосульфат-ион түссіз, гидролизденбейді, өте күшті тотықсыздандырғыш және комплекс түзгіш (лиганд) қасиеті бар.
Негіздік металдардың тиосульфаттары (стронцийдің, цинктің, кадмийдің, марганецтің(II), темірдің(II), кобальттың(II), никельдің(II)) суда ериді, басқа металдардың тиосульфаттары нашар ериді.
Достарыңызбен бөлісу: |
