Иіс сезу және көру нервтері: құрылысы, қызметі, зақымдану симптомдары, зерттеу әдістері


Сұрақ.Мойын өрімі.Зақымдану симптомдары мен синдромдары.Зерттеу әдістері



бет32/87
Дата10.01.2023
өлшемі0,56 Mb.
#60772
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   87
23. Сұрақ.Мойын өрімі.Зақымдану симптомдары мен синдромдары.Зерттеу әдістері.
Мойын өрімі(шейное сплетение). Мойын өрімі негізінде жоғарғы төрт пар мойын жүйкелерінің алдыңғы бұталарының қосылысынан пайда болады. Ол мойын омыртқаларынаң жаныңда мойын еттерінің астында орналасқан. Бұл тораптан таралатын жүйкелерді ет, тері және аралас жүйкелер деп бөледі. Тораптан шығатын жүйкелер бастың тік және бүйір бұлшық еттерін, бас пен мойынның ұзын еттерін, сатылы және төс-бұғана-емізікше еттерін жүйкелендіреді. Мойын торабынан төмендеу мойын жүйкесі, төмендеу тіласты жүйкесімен бірігіп мойын жүйке ілмегін түзеді. Бұл жүйке ілмегі тіласты сүйегінің төменгі жағындағы еттерді жүйкелендіреді. Мойын торабынан еттерге баратын қозғалтқыш жүйкелерден басқа, сезімтал нервтер де шығады. Оларға негізінде мойын терісіне тарамдалатын шүйделік кіші нерв, мойынның келденең нервісі, бұғанаүсті нервтері жатады.
Шүйденің кіші нервісі (затылочный нерв)—төс-бұғана-емізікше етінің астынан өтіп, шүйде бөлігінің терісі мен емізік өсіндісінің аймағын жүйкелендіреді.
Құлақтың үлкен нервісі (ушной нерв)— мойын торабынан шығатын жүйкелердің ішіндегі ең ірісі. Ол төс-бұғана-емізікше етінің астынан артқа қарай өтіп, құлақ қалқанының терісіне, беттің сырт және самай терісіне тарамдалады.
Мойынның көлденең нервісі (кожные нервы шеи)— төс-бұғана-емізікше етінің астынан мойынның алдына қарай көлденең бағыт алады. Осы жерде мойынның теріасты етінен өтіп, мойын алдына қарай бағыт алып, мойынның терісін жүйкелендіреді.
Бұғанаүсті нерв (надключичные нервы)мойын торабынан басталып, төс-бұғана-емізік етінің сыртқы жиегімен төмен қарай түсіп, бұғана-иық буынына, көкірек клеткасының жоғарғы жағына және дельта тәрізді етке қарай тарамдалып, сол жерлердің тері бөліктерін қамтиды.
Мойын торабының ең ұзын нервісі болып диафрагма нервісі (диафрагмальный нерв) саналады. Ол тораптан басталғаннан кейін, бұғанаасты артериясы мен венасының аралығымен төмен қарай көкірек клеткасына түсіп диафрагмаға жетеді. Жолында өкпе плеврасы мен жүрек үлпершегіне тарамдалып, аяғында диафрагманы жүйкелендіреді, сондықтан негізгі тыныс алу жүйкесі болып саналады. Қөкірек қуысын құрсақ қуысынан бөліп тұратын көк ет —диафрагма жүйкені мойын торабынан алатын себебі, ол эмбиональдық даму кезеңінде ұрықтың мойіын бөлігінде көкірек мүшелерімен бірге пайда болады. Осы мүшелермен бірге дами келе құрсақ қуысына дейін төмендеп, мойын торабынан алған жүйкесін бірге ұзартып әкетеді. Бұл жүйке негізінде қозғалтқыш жүйкеге жатады. Бірақ оның құрамында плевраға және перикардқа, бауыр байламына баратын сезімтал талшықтары да болады.
Мойын өрімі зақымдалуының негізгі көріністері - ауырсыну синдромы және сезімталдықтың бұзылуы. Олардың локализациясы жатыр мойны плексусының қандай тармақтарына әсер ететініне байланысты. Ауырсыну мойынның алдыңғы жағында, супраклавикулярлы аймақта, желкеде және жүрекшеде пайда болады. Френикалық жүйке зақымданғанда, олар кеудеге таралады. Сенсорлық бұзылуларға парестезиялар (уақытша шаншу, сырғу сезімдері) және сезімталдықтың төмендеуі жатады. Егер мойын плекситі гипотермия нәтижесінде пайда болса, оның қатты ауырсыну синдромымен жедел көрінісі байқалады.
Байланысты белгілер: Мойын жағынан ауырсыну. Алдыңғы мойын ауруы. Ықылықтау. Жөтел. . Ентігу. Қолдың әлсіздігі. Бұлшықеттің әлсіздігі (парез).
Зерттеу тәсілдері Диагноз науқаспен сұхбаттасу арқылы қойылады. Электронейромиография және рентгендік зерттеу (рентген) сияқты әдістер де қолданылады. Дәрігер қосымша компьютерлік томография (КТ) тағайындай алады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   87




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет