Ішек инфекцияларының бактериялық қоздырғыштары: Salmonella spp. (сальмонеллез), ішек таяқшалары(соның ішінде зәр шығару жолдарының инфекциялары),Shigella spp.;саңырауқұлақтық инфекциялар



бет2/11
Дата15.12.2023
өлшемі2,9 Mb.
#139786
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Патогендік факторлар:
1.Эндотоксин
2.Пили және адгезиндер
3.Подвижность за счет жгутиков
4.Капсула және микрокапсула
5. Энтеробактериялар экзотоксиндер шығара алады: энтеротоксиндер, цитотоксиндер
6.Инвазияға қабілеттілік және жасушаішілік факультативті паразитизм (шигелла, иерсиниа).

Халықаралық классификацияға сәйкес (1963) ішек бактерияларыны 13 тұқымдасқа бөлінеді, олардың ішінде адамдар үшін ең маңыздылары:


1)Escherichia тобы, бұл топқа ішек таяқшалары тұқымдастары да жатады;


2) іш сүзегі, паратиф және тағамдық аурулардың қоздырғыштары кіретін Salmonella тұқымдасы;
3) шигелла тұқымдасы — бактериялық дизентерияның қоздырғыштары;
4) Protea тұқымдасы, оның ішінде протея тобы;
5) Klebsiella тұқымдасы – тыныс алу және зәр шығару жолдарының инфекциясын тудыратын капсулалық бактериялар тобы.



  1. Эшерихии

Escherihia тұқымдасына жеті түр кіреді. Ең маңызды түрі - E. coli, патогенділігіне бойынша бөлінеді:


1) патогенді (диарея);
2) шартты патогенді (қалыпты ішек микрофлорасының бөлігі).
Олар қозғалғаш келеді және капсула түзбейді.
Биохимиялық қасиеттері:
1) қышқыл мен газ түзу үшін глюкозаны синтездейді;
2) лактат синтездейді.
Антигендік құрылымы:
1) О-антиген негізінде олар серогруппаларға бөлінеді (160-тан астам);
2) көпшілігінде C-AG және N-AG бар.
Escherichia тудыратын аурулар екі топқа бөлінеді:
1) эндогендік коинфекциялар; иммунологиялық реактивтіліктің төмендеуімен іріңді-қабыну ауруларын ішек таяқшалары тудырады;
2) экзогенді коинфекциялар – эшерихиоз. Бұл типтік ішек инфекциялары, ағзаға сырттан енетін патогенді ішек таяқшалары ғана тудырады. Негізгі иесі– адам.
Патогенді ішек таяқшалары E. coli төрт негізгі класқа бөлінеді.
1. ETEC – энтеротоксигенді ішек таяқшасы. Оларда жіңішке ішек эпителийіне тропизм бар. Денеге енгеннен кейін олар энтероциттердің мембранасындағы рецепторларға бекітіледі. Оларда СF колонизация факторы бар, соның арқасында олар аш ішектің эпителий жасушаларын толтырады. Олар жасушалардың ішіне енбейді, қабыну дамымайды.
Олар экзоэнтеротоксин шығарады, оның синтезі плазмидамен кодталады. Бұл токсин мыналардан тұрады:
1) ЛT-термолабильді фракция;
2) СT-термотұрақты фракция.
Токсиннің цитотониктік әсері бар. Оның әсер етуінің нәтижесінде энтеросорбция процесі бұзылады, бұл диарея синдромының дамуына әкеледі. Клиникалық түрде ауру тырысқақтың жеңіл түрі ретінде кездеседі.
2. EIEC – энтероинвазивті ішек таяқшасы. Оларда тоқ ішектің эпителий жасушалары үшін тропизм бар. Олардың вируленттілік факторлары жасуша қабырғасының бетінде сыртқы мембраналық белоктардың болуы, жасуша ішілік ену және көбею қабілеті. Бактериялардың көбеюі жасушалардың өліміне әкеледі. Өлі жасушалардың орнында қабынумен қоршалған жаралар мен эрозия пайда болады.
4. EHEC-энтерогеморрагиялық эшерихи коли.
Энтерогеморрагиялық эшерихи коли тоқ ішектің эпителий жасушаларына қатысты тропизмге ие. Вируленттілік факторы- гемоколитті тудыратын таяқшатәрізді токсиндердің (SLT) екі түрінің түзілуі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет