Ислам және өнеге


слам дінінде әйелдің орны



Pdf көрінісі
бет50/71
Дата31.12.2021
өлшемі1,62 Mb.
#21968
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   71
слам дінінде әйелдің орны
Тарихқа  қарасақ,  Ислам  діні  келгенге  дейін, 
әлемде әйел баласының кемсітіліп, көп қағажу көргенін 
байқаймыз. Әйел затын қорлықта ұстау, адам қатарында 
санамау,  арын  аяққа  таптау,  туған  әке-шешесінің 
мұрасынан қағу сынды т.б. ашар әдеттер араб қоғамында 
да бар еді. Ислам діні алғашқы уақыттардан бастап-ақ 
әйел затының жанұядағы әрі қоғамдағы орнын белгіледі. 
Өзіне тиесілі міндетін нақтылап, ар-ұяты мен абыройын 
қорғады. Сүйкімді қыз, сүйікті жар, аяулы ана ретінде 
беделін  өсірді.  Дініміздің  әйелдерге  зор  қамқорлық 
жасауы – бар ша әйел за ты үшін адам зат тарихындағы 
теңдессіз оқиға болды. Өйткені, өзге елдерде де әйелдің 
жағдайы тым аянышты күйде еді. Құран кәрімде 176 аят-
тан тұратын «Ән-ниса» («әйелдер»), 98 аяттан тұратын 
«Мәриям»  деп  аталатын  сүрелер  тікелей  әйелдерге 
арналған. Бұдан басқа, «Нұр», «Ахзаб», «Мұмтахина», 
«Тахрим»,  «Талақ»  сүрелерінде  де  дініміздегі  әйел 
адамның орны туралы кеңінен айтылған. Бұл – Ислам 
дінінің әйелдерге қаншалықты көңіл бөлгеніне дәлел. 
Араб қоғамында қыз баланы асыраудан қашатын, 
ұлды  артық  көріп,  қызды  болғанына  күйініп,  қатты 
ызаланатындар  да  бар  еді.  Бұндай  жауыз  мінездің 
асқынғаны сонша – жаңа туған нәзік жынысты шарана-
ны шімірікпестен тірідей өлімге қиып, аулаққа апарып 
көміп тастайтындары да кездесетін. 
Қыз баланы бетке шіркеу, сүйекке таңба санайтын 
надандық әрекет Құранда ащы сынға алынған:


155
Тәрбиенің негізі – имандылық
«Кейбіреулері қызды болғанын естігенде, ашудан 
жүздері  түтігіп,  түнеріп  кетеді.  Бұндай  «жаман» 
хабардың  салдарынан  ел  көзінен  тасаланады.  Бұл 
қорлыққа шыдап оны асырап-бағу керек пе, жоқ әлде 
топыраққа  көміп  тастаған  дұрыс  па?  Қараңдаршы, 
берген үкімдері қандай жаман?!»
202
 
Іле Жаратушы ие жаһилиядағы
203
 осы бір тағылыққа 
тосқауыл қойып, қыз баланы өлтірмеуге шақырды: 
 «Жар лы күй кешіп тұрмыс-тіршіліктерің на шар 
болғандығы үшін балаларыңды өлтірмеңдер! Сендердің 
де, олардың да ризығын Біз береміз»
204
.
Сондай-ақ  қиямет  күнінде  бейкүнә  сәбилерге 
көрсетілген жауыздықтың есебі сұраққа алынып, жа за-
сыз кетпейтіндігі ескертіледі: 
«Тірідей  көмілген  балаларыңа  «қандай  кінәларың 
бар  еді,  нен дей  күнә  үшін  өлтірілдіңдер?»  –  деп 
сұралғанда...
205
. 
Біз бұны мына оқиғадан да анық ұға түсеміз. Бірде 
үлкен  сахабалардың  бірі  өткенін  еске  алғанда,  кейде 
202
  «Нахл» сүресі, 58,59-аяттар
203
  Жаһилия  –  Ислам  діні  келгенге  дейінгі  дәуір  «Қараңғылық 
дәуірі» деп аталған.
204
  «Әнғам» сүресі, 151-аят
205
  «Такуир» сүресі, 8-9-аяттар


156
Ислам және өнеге
қатты  жылағысы,  кейде  күлгісі  келетінін  айтқан  еді. 
Қасындағылар  мұның  себебін  сұрағанда:  «Жылағым 
келетін себебі, Исламға дейінгі кезде бір қызым бар еді. 
Төрт  жасқа  толғанда,  көзін  құртпақ  пиғылмен  шөлге 
ертіп  апардым.  Шұңқыр  қазып  жатқанымда,  қызым 
ештеңеден  бейхабар  күйде  менің  үстіме  жұққан  құм-
топырақты тазалаумен болды. Қазып болғаннан кейін, 
қызымды  шыңғырып  жылағанына  қарамастан  тірідей 
көміп  кетіп  едім.  Сол  бір  қатігездігім  есіме  түскен 
сайын, еріксіз көзімнің сорасы ағады. Екіншісі, жаһил 
кезімізде ұннан әр түрлі мүсін жасап, соған табынатын 
едік.  Кейде  соны  отқа  пісіріп  жеп  те  қоятынбыз.  Сол 
кезгі надандығымызға қазір күлкім келеді», − деп жау-
ап берген екен. 
Демек,  Ислам  діні  алғашқы  уақыттардан  бастап-
ақ  қыз  балаларға  мейіріммен,  аяушылықпен  қарауға 
шақырған. Тіпті бір жанұядағы балаларды да ұл-қыз деп 
алаламауға тәрбиелеуінің өзі қыз балаларға дініміздің 
зор көңіл бөлгенін байқатады. 
Адамзаттың  асылы  сүйікті  Пайғамбарымыз  дінді 
насихаттай  бастағанда,  әйелдер  қаумы  да  өте  көп 
қолдау  көрсеткен.  Айталық,  Хадиша  анамыздың  Ис-
ламды алғаш болып қабылдап, бүкіл байлығын дін жо-
лында сарп еткені белгілі. Осы себепті Пайғамбарымыз: 
«Ел менен теріс айналған кезде, Хадиша маған сенді. 
Айтқандарымды ешкім қабылдамағанда, мені алғашқы 
болып  растаған  сол  еді»
206
,  –
 
деп,
 
оны  өмір  бойы 
ұмытпай, жақсылықтарын әрдайым еске алып отырған. 
Хадиша  анамыз  мұсылман  болған  соң  кейін  қыздары 
206
  Ибнул-Әсир  Иззуддин  Әбул-Хасан,  Усдул-ғаба  фи 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   71




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет